Skólavarðan - 01.01.2003, Page 13

gleðin. Með því að vera glöð næ ég miklu
betur til barnanna og hríf þau með mér. Ég
hef mikinn áhuga á því sem ég er að gera
og ef ég sýni þeim það og hvað mér finnst
vænt um að þau hafi líka áhuga þá gera þau
allt fyrir mig. Ég hrósa líka óspart, það eru
allir snillingar. Ég kenni bara snillingum.
Ég umbuna þeim líka, gef hrósmiða og
stjörnur. Þetta eru náttúrlega ekki stór
skinn þegar þau koma hingað sex ára og
þau eru heldur ekki stór tíu ára. Þannig að
mér finnst ég ná langbestum árangri með
því að hrósa og styrkja þau, segja þeim að
þau geti þetta. Auðvitað hafa ekki allir
áhuga á tónlist frekar en íþróttum en það
geta þetta allir.
Ég geri mér grein fyrir því að samanbor-
ið við umsjónarkennarana er ég afskaplega
frjáls því ég þarf ekki að leggja fyrir sam-
ræmd próf. Þessu fylgja líka gallar, til
dæmis er ekki mikið til af tilbúnu námsefni
og stundum myndi ég þiggja að geta geng-
ið að slíku!
Þegar nemendur eru með uppeldisfull-
trúa með sér þá kemur hann alltaf með í
tónmenntatímana. Ef eitthvað kemur upp á
sem ég ræð ekki við þá eru yfirmenn mínir
alltaf til taks. Hins vegar heyra erfið vanda-
mál undantekningum til, ég held ég hafi
einu sinni hringt eftir hjálp og þá þekkti ég
ekki nemandann og kunni ekki á hann.
Maður getur ekki skapað í glund-
roða
Ýmislegt fleira er fyrirbyggjandi í aga-
starfi, til dæmis er ómetanlegt að fá tæki-
færi til að þróa hópastarf. Kenna heilum
bekkjum, hálfum bekkjum og hópum sem
skipt er eftir kynjum. Bæjarstjórnin í
Garðabæ leggur mikið upp úr menntun og
það hefur óneitanlega áhrif til góðs. Svo er
eitt og annað í dagskipulaginu sem ýtir
undir jákvæðan skólabrag. Við erum með
næðisstund á hverjum morgni frá klukkan
8:15 til 8:30 og það er afskaplega notaleg
og mikilvæg stund sem tryggir að dagurinn
hefst rólega og þægilega.
Hér eru líka margir frjóir kennarar sem
auka litrófið í skólanum og þeir eru tilbún-
ir að leggja á sig aukavinnu ef markmiðið
er frjótt! Hvað varðar tónlistarfólk þá er
mjög margt af því viðkvæmt. Þetta er til-
finninganæmt fólk og sumt jafnvel úfið,
skapandi einstaklingar eru oft úfnir! Maður
finnur það að börn sem eru mjög fyrirferð-
armikil og úfin í skóla verða oft mjög skap-
andi einstaklingar síðarmeir. Sjálfsagi í
tónlistarnámi er nokkuð sem allir búa að
og þess vegna er gott að kenna mikla tón-
list í grunnskóla! Sjálfstamning er okkur
öllum holl. Stundum hefur verið sagt að
aldrei sé hægt að skapa ef of mikill agi sé,
en það búa kannski engir yfir jafnmiklum
sjálfsaga og þeir sem eru mest skapandi. Ég
er ekki að tala um að maður eigi að halda
börnum niðri en maður getur ekki skapað í
glundroða. Við verðum að fylgja ákveðnum
reglum og ég er mjög ströng á umgengnis-
reglur hér í stofunni, bæði okkar í milli og
um hlutina okkar. Ég segi börnunum að
hljóðfærin séu lifandi. Svo legg ég líka
mikla áherslu á lífsleikni og að við séum
góð hvert við annað og kunnum að meta að
við erum ólík. Það er viss hætta á að lífs-
leiknin sé einungis kennd í fremur þröngu
samhengi en hún á að ganga sem rauður
þráður í gegnum allt skólastarf. Við þurf-
um öll að leggja hönd á plóginn, við erum
að verða fjölmenningarlegt samfélag og
þurfum að tryggja að allir eigi jafnan rétt.
Við viljum heldur ekkert öll vera eins!“
Að geta gert hlutina eins og mann-
eskja
Hjördís er oft með ljúfa tónlist í bak-
grunni og gerir stundum slökunaræfingar
með nemendum en hvort tveggja segir hún
að hafi góð áhrif í þá veru að skapa rólegt
andrúmsloft.
Einnig telur hún mikilvægt í agastarfi að
kenna börnum þolgæði en það sé ekki hægt
nema þau treysti því að sanngirni ríki. „Ég
nota þetta til dæmis varðandi hljóðfærin.
Kannski vilja þrjú börn spila á sama hljóð-
færi en þar sem þau eru látin ganga hring-
inn geta nemendur treyst því að fá óska-
hljóðfærið sitt áður en tíminn er búinn,
þau þurfa bara að vera svolítið þolinmóð.
Þau þurfa að læra langlundargeð og tillits-
semi, fá að vera glöð og síðast en ekki síst
læra að vera námsfélagar hvert annars og
hjálpast að. Það þarf ekki alltaf að leita ráða
hjá kennaranum, það er hægt að spyrja fé-
lagana. Kennarinn verður svo fljótt þreytt-
ur ef hann ætlar að vera bæði bíll og bíl-
stjóri í öllu sem hann framkvæmir, það er
ekki gerlegt. Hann þarf líka að læra að
koma ábyrgð yfir á nemendur og þá læra
þeir betur en ella inn á ferlið. Kenna þeim
að ná í og ganga frá, sækja og skila. Geta
gert hlutina eins og manneskja - í ró og
næði.“
keg
Að tilheyra! -
bekkjarkerfið
sem agatæki
Menntaskólinn við Sund stendur
við Gnoðarvog í Reykjavík. Þar eru
nú um 730 nemendur. Skólinn er
hefðbundinn framhaldsskóli þar
sem nemendum er skipt upp í
bekki. Markmið skólans er að
bjóða nemendum aðeins það
besta; góða þjónustu og fyrsta
flokks nám óháð því á hvaða
námsbraut þeir eru. Þessum mark-
miðum ætlar skólinn að ná með
því að virkja frumkvæði nemenda
og starfsmanna og leggja áherslu
á góða kennslu og fjölbreytilega
kennsluhætti, nýtingu upplýsinga-
tækni í kennslu, góðan tækjakost,
samvinnu við fyrirtæki og stofnan-
ir og símenntun starfsmanna
sinna.
Við skólann er einvala lið kennara og þar
á meðal einn sem fæddur er í skólahúsi,
pabbi hans var skólastjóri við grunnskólann
í Borgarnesi og mamma hans kenndi við
sama skóla. Síðan þá hefur hann varið stór-
um hluta æfi sinnar innan veggja ýmissa
skólahúsa.
Maðurinn heitir Gísli Þór Sigurþórsson
og er stærðfræðikennari. Við hittum hann
að máli, í skólahúsi að sjálfsögðu, og rædd-
um við hann um bekkjarkerfi og agastjórn-
un í framhaldsskólum.
Hefur kosti og galla
„Bekkjarkerfið hefur bæði kosti og galla.
Í því eru allt önnur tengsl en í áfangakerf-
inu og kennarar þurfa að taka öðruvísi á
málum. Þeir geta lent í því að fá í hendurn-
ar bekk þar sem félagslegt mynstur er mjög
erfitt eða bekk þar sem það er jákvætt,
þetta verkar í báðar áttir. Við hér í
Menntaskólanum við Sund teljum hins
vegar bekkjarkerfið mjög mikilvægt og vilj-
um halda í það í lengstu lög. Það byggist
fyrst og fremst á því að bekkurinn hefur
umsjónarkennara sem fylgir honum iðu-
lega milli ára. Við höfum komið hér upp
Hegðun og hópast jórnun
15
Kennarinn verður svo fljótt þreytt-
ur ef hann ætlar að vera bæði bíll
og bílstjóri í öllu sem hann fram-
kvæmir, það er ekki gerlegt. Hann
þarf líka að læra að koma ábyrgð
yfir á nemendur og þá læra þeir
betur en ella inn á ferlið.
Gísli
Helstu agatæki og áherslur:
• Bekkjarkerfið
• Námsáætlanir
• Skilgreint ferli þegar vandamál
koma upp
• Verkstjórn kennarans/sjálfsá
byrgð nemandans
• „Síberíuvist“