Grallarinn - 25.10.1924, Blaðsíða 2
GRALLARINN
. GEFINN Ú/TíÍAF HELDRI MÖNNUM
N I -0 U R MEÐ ODDANAl
UPP MEÐ BRODDANA!
I. árg.
Laugardaginn 25. október 1924.
1. blað.
Til almennings.
KI. 4^/a einn eftirmiðdag, sátum við,
nokkrir heldri menn á Hótel ísland,
eins og við erum vanir, og drukkum
eftirmiðdagskaffið. Við sögðum fátt, en
hugsuðum margt, og okkur var þungt
niðri fyrir. Sagði þá einn okkar, við
skulum kalla hann Magnús, það, sem
öllum lá þungt á hjarta: »Eigum við
að láta Odd gersamlega snúa þjóðinni
til bolsivisma, án þess að hefjast handa«.
»Nei, nei«, sögðum við allir, og það svo
hátt að þjónninn, þessi sem aldrei heyrir,
kom stökkvandi með eldspíturnar, sem
við báðum hann um daginn áður.
Magnús hélt áfram: »Hvað er Markús
bryti, hvað er Ólafur, hvað er Héðinn,
já hvað er jafnvel sjálfur Ágúst Jósefs-
son, móti Oddi og áhrifum hans«.
»Heyr, heyr«, hrópuðum við hinir,
svo hátt að þjónninn. kom stökkvandi
aftur. En þegar hann sá, að við vild-
um honum ekkert, tók hann eldspít-
urnar þegjandi og gekk burt með góðri
samvisku, eins og íslandsbankaráðs-
maður, sem er með launin sin f öðrum
buxnavasanum, en reikninga góðu i
hinum. »Við stofnum blað móti Oddi«,
sagði Magnús.
»Heyr, heyr«, hrópuðum við, en nú
brá þjónninn sér hvergi. Hann var bú-
inn að sjá að við vorum i æsingu, enda
var það hér um bil um sama leyti að
diskastúlkan sagði honum furðuleg tíð-
indi, en ekki man ég, hvort það var
heldur, að flugvél Locatellis væri rekin
við Óseyri, og að Einar ætlaði að láta
breyta henni í verkamannaskýli, eða það
var, að Bjerg ætlaðj að hækka kaup
þjónustufólksins að mun. En ég má ekki,
rúmsins vegna, fara of nákvæmlega í
frásögnina, en aðalatriðið er þetta: Við
heldri mennirnir erum ekki alskostar
ánægðir með Morgunblaðið, því þó það
hafi reyndar batnað mikið, síðan Jón
Björnsson varð aðalritstjóri þess, þá
nægir það alls ekki til þess að vinna á
móti áhrifum Odds. Þess vegna kom
okkur saman um að gefa út sérstakt
blað á móti honum, og vorum við um
það svo sammála, að við hefðum allir
getað kysst. En þegar við fórum að
ræða þetta nánar, fór samkomulagið út
um þúfur.
Fyrst var nú nafnið. Nafnið Stefnir,
þótti ekki hafa gott orð á sér. »Réttlæt-
isverðið« þótti of hátíðlegt. Á nafninu
»E*jóðhjálp« þótti of mikil ló, og það
því minna um of á Álafossvaðmál.
»Skýrsla« þótti gott nafn, en margir á-
litu að Bjarni mundi skoóa það sem
skens um sig. »Sómi« þótti líka gott,
en af því hundur Thor Jensen heitir
þetta, var það álitið skens á yfirvöldin,
af því hundurinn er enn, og verður víst
áfram ódrepinn (nema hann þá einhvern-
tíma verði drepinn á friggadelluáti).
»Heldri maðurinn« þótti ekki nógu al-
ment, af því við erum svo sárafáir,
þessir eiginlegu heldri menn. Af því
blaðið á að bæta Mgbl. upp, vildi einn
láta það heita »Neðanviðgerðningurinn«,
en það nafn er svo langt, á lítið blað,
að það gæti ekki með góðu móti stað-
ið nema á öðruhverju blaði. Auk þess
minnir það um of á óheflaða alþýðuna,
til þess að standa framan á heldrimanna-
blaði, jafnvel þó það stæði ekki nema
á öðruhvoru. Nafnið »Frelsið« þótti
fagurt, en sumir voru hræddir um að
bolsarnir segðu þá, að við, þeir heldri,
hefðum frelsið bara fyrir okkur, en eyr-
arvinnu handa alþýðunni, og af skor-
unum skamti þó. Að lokum urðum við
allir ásáttir að láta blaðið heita »Út-
frymi«, af þvi yið héldum að þetta
nafn væri úr Eddu, en þegar það svo
varð upplýst, að það hefði ekki komið
úr Eddu, heldur úr Einari Níelsen,
hættum við við það. Haraldur hefir
barist það á inóti bolsivikunum, að
hann á sist skens skilið af okkur. Enda
ekki golt fyrir blaðið að lenda strax í
málaferlum, því sagt er að Haraldur sé
búinn að stefna 63, flestum fyrir að hafa
sagt »útfrymi«, en einhverjum fyrir að
hafa talað um »refskák« »krossmillu« og
»svikamillu«. Andarnir eru á móti slík-
um munnsöfnuði, einkum bróðir Mika.
Já, svona fór þá fyrsta tilraunin. En
fáir eru smiðir í fyrsta sinn, eins og Jón
beykir sagði, þegar Medúsalem gaf gamal-
mannaheimilinu eina krónu, og við byrj-
uðum á ný. En ég verð aftur að tak-
marka mig, og ætla því ekki að minn-
ast á nema fá af þeim nöfnum, sem fram
komu. En það voru m. a. þessi Hita-
mælirinn, Heldristéttin, Rampúsinn,
Rombúðingurinn (við erum móti banni).
Salt jarðar, Sauðargæran, (sem við ætl-
um að svifta af þeim rauðu) Silfur-
baukurinn, Ösérplægnin (átti að tákna
innræti okkar) Porgeirsboli Gilitrutt,
Glóðaraugað og Grallarinn. Pegar hér
var komið var einn okkar orðinn svo
þreyttur, að hann bauðst til þess að
kosta útgáfu fyrsta blaðsins einsamall,
ef nú væri staðnæmst. En af því við
vorura þreyttir líka, þá féllumst við á
þetta nafn, og svoleiðis fékk þetta heldri-
mannablað, sem veitir þér skemtun,
þegar þú ert að lesa þessi orð, lesari
góður, nafnið Grallarinn.
Eg segji ekki, að það hefði ekki verið
hægt að finna betra nafn, en það gat
líka verið verra, og vona ég, að þú,
sem þetta les, látir það vera fasta reglu,
að kaupa blaðið. En svo var eftir að
finna ritstjórann. Okkur datt strax í
hug að fá Pál Jónsson lögfræðing frá
ísafirði, hann hefir áður sýnt sig á-
gætan til þess konar. En af því við
komumst að þvi, að það mundi trufla
Jón Magnússon, við reyfaralestur hans;
þá hættum við, við það. Þá datt okkur
í hug annar lögfræðingur, sem er Magn-
ús Magnússon, sem sagt er að fari frá
Verði, en það fórst fyrir að það yrði
hann. Vilhelm Finsen kom ekki til mála,
jafnvel þó hann hafi ef til vill komið
hingað í von um það að verða ritstjóri
Grallarans, því hann hefir ráðist á
dönsku mömmu. En endalokin urðu
þó svo óttalega fin, því alt í einu hróp-
aði Magnús: »Við fáum óbreyttan al-
þýðumann til þess að vera ábyrgðar-
mann blaðsins«, og við það sat, Það er
vitanlega galli á heldri-mannablaði, en
þegar nánar er að gáð, eru það vana-
lega óbreyttir prentarar sem setja og
þrykkja blöðin, en heldrimenn eru
sjaldgæfir meðal prentara, þó Herbert
haldi kannske að hann sé það. Og eins
og það þykir fullgott, að láta óbreytta
prentara gera blaðið úr prentsmiðjunni,
eins verður aö álítast, að óbreyttur al-
þýðumaður geti verið ábyrgðarmaður
blaðsins, ef það á annað borð er heið-
arlegur maður.
Tveir skipbrotsmenn hengu á bauju
sem lak. Að lokum segir annar: »Vertu
sæll félagi, þú ert ógiftur svo lifið má
vel verða þér ánægjulegt. Öðru máli er
að gegna með mig«. Að svo mæltu lét
hann sig sökkva.
»Ég var að opinbera í gær«, sagði
stúlka, sem mætti annari í Bankastræti,
og rak um leið hnefann með hringnum
hér um bil framan í hana.
»Hvar keyptuð þið hringina«, spurði
hin. »Hjá Jóni«. »Nei, því keyptuð þið
þá ekki hjá Halldóri?« »Nei svei því«,
svaraði hin, »ég er nú búin að kaupa
þar hringi fjórum sinnum áður«.