Ráðunautafundur - 15.02.1990, Qupperneq 110

-100-
sem uppfylla ákvæði reglugerðarinnar munu fá starfsleyfi, svo
og ný bú áður en starfsemi hefst. Nokkuð hefur borið á því á
undanförnum árum að hafin hefur verið framleiðsla svinakjöts
á búum þar sem viðunandi aðbúnaður og þekking hefur ekki
verið til staðar. Flstir þeirra, sem þannig hafa staðið að
verki hafa enst stutt I greininni. Samkvæmt lauslegri athugun
má ætla að af hverjum fimmtán nýjum framleiðendum muni
aðeins tveir ná sæmilegum tökum á svinaræktinni. Hinir munu
hætta starfsemi innan tiltölulega stutts tíma. Jafnvægi í
framboði og eftirspurn ásamt góðri þekkingu svinabæna á
viðfangsefni sinu eru þvi þau atriði, sem helst snúa beint
að framleiðendum á hverjum tíma. Það er þvi hverjum bónda
nauðsynlegt að fylgjast vel með þróun kjötmarkaðarins og hafa
sveigjanleika að ákveðnu marki i framleiðslu sinni.
Á undanförnum árum hefur myndun framleiðendaverðs
svínaafurða að lang mestu leyti tekið mið af verði helstu
rekstrarvara og einstökum ákvörðunum stjórnvalda. Þar er
einkum um að ræða álagninu kjarnfóðurgjalda og söluskatts.
Reynsla af starfsemi við stjórnvöld í þessu efni hefur ekki
verið til að auðvelda framleiðendum aukið skipulag i
verðlagninu og rekstri. Ákvarðanir og fyrirheit um
endurgreiðslu söluskatts eru skýr dæmi þar um. f ársbyrjun
1988 var ákveðið að endurgreiða svínabændum hluta grunngjalda
af kjarnfóðri, til að vega upp á móti áhrifum söluskatts á
svínaafurðir. Samkvæmt útreikningum stjórnvalda var
endurgreiðslan þá kr. 41,— á afurðaeiningu og skyldi
endurskoðast í ljósi verðlagsþróunar. Þess er skemmst að
minnast að engin endurskoðun fór fram og var sama krónutala
endurgreidd um tveggja ára skeið, eða allt til siðustu
áramóta. Afleiðingin af þessu varð m.a. sú að framleiðendur
urðu að taka á sig stöðugt stærri hluta af vægi söluskatts á
svínakjöt, sem aftur leiddi til rekstrarerfiðleika og
vanskila hjá lánadrottnum.
Á árinu 1989 varð nokkur breyting á vægi einstakra þátta
i verði svinakjöts. Á sama tima og fóðurverð hækkaði um
21,2% frá 1. janúar til 31. desember og sláturlaun um 45,86%,
hækkaði verð til bænda aðeins um 12%.