Orð og tunga - 01.06.2017, Blaðsíða 100

90 Orð og tunga
má til dæmis sjá á Skírni, Nýjum félagsritum og á fyrsta árgangi Fjölnis
1835 áður en framburðarstafsetning Konráðs Gíslasonar var þar tekin
upp í öðrum árgangi 1836 (Jóhannes L.L. Jóhannsson 1921–22, Jón
Aðalsteinn Jónsson 1959).
Á PS 1867 hefur stafsetning Konráðs Gíslasonar og Halldórs Kr.
Friðrikssonar, skólastafsetningin svonefnda, verið tekin upp. Rætur
hennar eru í Fjölni þar sem hún var tekin upp frá og með sjöunda
ár gangi 1844 en síðar birtist hún í bók Halldórs Kr. Friðrikssonar
Íslenzkar rjettritunarreglur 1859. Sú stafsetning var einnig notuð á
Norð ur fara sem Jón og Gísli Brynjúlfsson gáfu út 1848 og 1849 og vek-
ur athygli að Jón skuli ekki hafa notað hana á PS 1850. Það gæti bent
til þess að stafsetningin á Norðurfara hafi fremur verið á ábyrgð Gísla
en Jóns.
Nokkrar helstu gerðir breytinga í PS 1867 eru sýndar í (2) með
fáein um dæmum. Hér og eft irleiðis eru dæmi sett fram þannig að
vinstra megin við hornklofann er texti PS 1850 en leshátt ur PS 1867 er
hægra megin. Dæmin í (2) eru svo mörg og auðfundin á hverri síðu að
ekki hefur verið hirt um að gefa þar upp blaðsíðutilvísanir.
(2) a. Grannur sérhljóði ritaður á undan ng:
geingur] gengur
lángan] langan
bæklíngs] bæklings
þúnga] þunga
samgaungur] samgöngur
b. Grannur sérhljóði ritaður á undan gj/gi:
seigja] segja
meigin] megin
c. Tvöfaldur samhljóði ritaður á undan samhljóði:
bygt] byggt
þektust] þekktust
d. Aðgreining i og y eftir uppruna reglulegri en áður.
e. Aðgreining n og nn eftir uppruna reglulegri en áður.
f. Aðgreining rl og ll eftir uppruna reglulegri en áður:
kellíngar] kerlingar
g. Aðgreining hv og kv eftir uppruna reglulegri en áður:
kvíslaði] hvíslaði
tunga_19.indb 90 5.6.2017 20:27:46