Freyr - 01.06.2006, Blaðsíða 25

SAUÐFJÁRRÆKT
Tafla 4 Lífþungi lamba í september (kg) AFDRIF ÁA
Fjöldi Lömb 2005 2004 2003 2002 2001
332 Tvílembingshrútar 41,2 40,0 41,4 38,9 38,4
401 Tvílembingsgimbur 37,6 36,0 37,5 35,3 34,9
15 Einlembingshrútar 43,2 46,3 44,2 42,4 43,1
9 Einlembingsgimbrar 40,3 41,5 40,7 39,6 39,3
757 Meðaltal 39,3 38,1 39,8 37,4 37,0
Tafla 5 Hlutfallsleg flokkun ærlamba
1 2 3 3+ 4 5 Alls (%)
E 0,9 1,9 0,6 3,4
U 0,2 15,4 25,8 3,6 0,2 45,2
R 0,6 31,1 18,1 0,9 0,4 50,7
O 0,6 0,6
P 0,0
Alls (%) 1,4 47,4 45,8 5,1 0,2 0,0
Tafla 6 Fallþungi lamba (kg)
Fjöldi Lömb 2005 2004 2003
311 Tvílembingshrútar 16,9 15,9 17,4
204 Tvílembingsgimbrar 15,3 14,3 15,8
14 Einlembingshrútar 17,9 19,3 18,7
6 Einlembingsgimbrar 16,6 16,4 17,4
535 Meðaltal 16,3 15,4 16,7
VÖXTUR
Tafla 3 sýnir meðalvöxt 677 lamba sem
komu í vigtun fyrir fjallrekstur og aftur að
hausti. Meðalvöxtur lamba við fjallrekstur
þegar þau voru að meðaltali 46 daga
gömul var 294 grömm á dag sem er 7
grömmum meiri dagsvöxtur en árið áður.
Vöxturinn á fjalli var 229 grömm á dag til
hausts. Það er 9 grömmum minna á dag
en árið áður.
Frá því rekið var á fjall og fram til hausts
tapaðist 31 lamb (3,5%) sem eru heldur
minni afföll er árið áður (3,9%). Þar af
vantaði 23 lömb I heimtur en 8 lömb
drápust heima. Alls fórust því 58 lífvænleg
lömb eða 6,6% frá vori og fram á haust.
Heildarafföll eru þá 93 lömb eða 10,5%
sem er talsvert meira en á síðasta ári þeg-
ar þau voru 7,3%.
Til nytja komu 789 lömb, en af þeim
voru 4 aumingjar. Til slátrunar og ásetn-
ings voru tiltæk 785 lömb sem gerir 1,78
lömb á hverja borna á.
Tafla 4 sýnir þunga lamba eins og hann
var þegar þau komu af fjalli. Lömbin eru
flokkuð eftir því hvernig þau gengu undir.
Meðallambið var 39,3 kg sem er 1,2 kg
meiri lífþungi en haustið 2004.
AFURÐIR
Lömbum frá Hestbúinu var slátrað í fjórum
slátrunum. Aðalslátranir voru 30. september
og 21. október. f aðalslátrunum var slátrað
535 lömbum og eru þau lömb á bak við með-
altölin i töflum 5 og 6. Tafla 5 sýnir hvernig
þessi föll flokkuðust eftir gerð og fitu. Meða-
leinkunn fyrir gerð var 9,54 og fyrir fitu 6,57,
hlutfall 1,49. Er það talsvert betri flokkun en
haustið áður þegar samsvarandi einkunnir
voru: gerð 8,60, fita 6,50 og hlutfall 1,32.
Meginskýringin á betri flokkun er aukinn fall-
þungi eða 16,3 kg í stað 15,4 haustið 2004.
Sett voru á vetur 159 lömb undan ám, 16
hrútar og 131 gimbur. Að auki voru seldir 4
hrútar og 8 gimbrar til lífs. Tafla 7 sýnir þunga
og ómmælingarásetningslamba í september.
I þessari töflu eru einnig tölur fyrir gemlings-
lömbin. Nær öll lömb eru ómmæld á Hesti
eins og sjá má af fjöldatölunum í töflunni.
Af 475 ám tveggja vetra og eldri sem settar
voru á vetur haustið 2004 var 341 ær sett á
haustið 2005. Þrettán ær drápust frá janúar
til sauðburðar. Sjö ær drápust um sumarið
og það vantaði sex ær í heimtur. Samtals
eru vanhöld því 26 ær eða 5,5% sem er
nokkuð meira en í fyrra (3,7%) og yfir með-
altali síðustu fimm ára (4,8%). Mestu mun-
ar um að missa 10 ær rétt fyrir burð, því
það eru í raun tvöföld vanhöld því lömbin
fara líka. Fargað var svo að auki 108 ám. 16
af þessum 108 ám var slátrað um miðjan
apríl eftir fósturvísatalningu, þ.e. ám sem
voru geldar og höfðu látið.
GEMLINGAR
Gemlingar voru 151 haustið 2004, 43
hyrndir í þremur dætrahópum og 108 vald-
ir, þar af 3 kollóttir. Meðalþungi og þunga-
breytingar þeirra frá hausti til sauðburðar
koma fram í töflu 8. Meðalþungi ásetnings-
gimbra var 39,4 kg og þyngdust þær um
4,6 kg fram til mánaðamóta nóvember-des-
ember. Gimbrarnar tóku vel við sér eftir að
þær voru teknar inn en hægðu á sér í des-
ember. Meginmunurinn á þyngingu hóp-
anna kemur svo fram síðustu tvo mánuðina
þegar fósturþroskinn fer að aukast. Heildar-
þynging lembdra gemlinga var 21,9 kg
miðað við 14,8 kíló hjá geldum gemlingum.
FRJÓSEMI
Hleypt var til allra gemlinganna og báru 133
gemlingar 171 lambi. Fanghlutfall var því
88,1% og 1,29 lömb að meðaltali á borinn
gemling. Fimm lömb voru dauðfædd, önn-
ur fimm dóu í burði, og sex fyrir fjallrekstur.
Tíu lömb vantaði svo i heimtur. Þetta gerir
afföll upp á 26 lömb eða 15,2% sem er
0,7% meira en á síðasta ári. Meðalfæðing-
Tafla 7 Þungi og ómmælingar lamba (óleiðrétt meðaltöl)
Fjöldi Lömb Þungi Vöðvi Fita Lögun
731 Öll ærlömb 39,6 26,9 2,9 3,7
138 Öll gemlingslömb 36,6 27,0 2,8 3,4
171 Ásett ærlömb 41,5 29,7 3,1 4,1
15 Ásett gemlingslömb 39,7 30,1 3,1 4,2
Tafla 8 Þungi og þyngdarbreytingar gemlinga (kg)
Fjöldi Gemlingar 22/9 23/9 -20/10 21/10 -1/12 2/12 - 7/1 8/1 - 14/2 15/2 - 18/3 19/3 -23/4 24/4 Heildar- þynging
18 Geldir 39,8 -0,3 + 3,9 + 0,9 + 3,6 + 2,4 + 4,3 54,6 14,8
92 Einlembdir 39,0 + 0,1 + 4,7 + 1,2 + 4,0 + 3,7 + 8,3 61,0 22,0
41 Tvilembdir 40,1 + 0,6 + 4,1 + 0,8 + 4,4 + 4,4 + 7,4 61,7 21,6
151 Meðaltal 39,4 + 0,2 + 4,4 + 1,0 + 4,1 + 3,7 + 7,6 60,4 21,0
FREYR 06 2006
25