Fram - 12.01.1918, Blaðsíða 2

6
FRAM
Nr. 2
FRAM
kemur út einusinni í viku.
Verð 4 kr. Gjalddagi 1. júní. Jgg
Útgefandi: Hlutafélag.
Ritstjórar:
Fridb. Níe/sson
°g
Hannes Jónasson.
Afgreiðslu- og innheimtumað-
ur Friðb. Níelsson.
Siglufjarðarprentsmiðja 1918.
Finnland.
—o—
Eins og kunnugt er, notaði Finn-
land tækifærið, þegar stjórnarbylt-
ingin í Rússlandi skall yfir, til þess
að losa sig úr Öllu sambandi við
Rússland, og hefir lýst sig frjálst
og óháð ríki. Hafa þeir í þessari
sjálfstæðisbaráttu sinni átt við margs-
konar örðugleika að stríða, en Finn-
ar eru þrautseig þjóð sem harðnar
við hverja þraut.
En ofan á þessa stjórnmála örð-
ugleika þeirra, bætist svo tilfinnan-
legur matvælaskortur, sem stafar
bæði af uppskerubresti og svo því
að nú fá þeir engan mat frá Rússum.
í haust sendi stjórn Finna mann
til Ameriku til að reyna að fá vörur
þar. Kom hann við í Stockholmi og
sagði blaðamönnum þannig frá á-
standinu þar:
»í mörgum héruðum verða menn
nú að lifa á brauði, sem er bland-
að trjáberki til helminga. Hver mað-
ur fær eigi nema einn fjórða punds
af mjöli á dag, og til þess að geta
viðhaldið þeim skamti, verðum vér
að fá vörur frá Ameriku.
f meðalári er kornuppskeran í
Finnlandi 350 þús. smál., en auk
þess eru innfluttar 420 þús. smál.
Árið sem leið fengum vér 1 þús.
smál. frá útlöndum, og uppskeran
í haust varð eigi nema 300 þús.
smál., svo að mikill skortur er í
landinu. Frá Rússum fáum vérekk-
ert. Eina von vor er því nú, að vér
fáum matvæli frá Ameriku, en ef
hún bregst, þá erum vér ekki betur
staddir en Pólverjar og Belgar.«
Hvernig gengið hefir að fá mat-
vörur í Ameriku, hefir ekki frést,
en svo er að sjá sem það hafi ekki
gengið sem greiðlegast, því nokkru
síðar er útsendur erindreki þeirra
staddur í Khöfn, og sendi þaðan
þeim Wilson Bandríkjaforseta, Lloyd
Oeorge og Asquith svohljóðandi
símskeyti:
»Vegna hins ítrasta neyðarástands
sem ríkir nú í föðurlandi rnínu, á-
ræði eg að leita beint til yðar og
vekja athygli yðar á því, að vér
þörfnumst hjálpar tafarlaust. Neyð-
arástandið í Finnlandi er átakanlegra
en dæmi eru til. Uppskeran brást
svo algerlega, að slíks eru ekki
dæmi áður, og matvælaiausir og ör-
væntingarfullir bíðum vér komu
vetrarins í voru kalda landi, og
hungursneyð blasir við oss, er vér
nú hrópum á hjálp yðar. Ef vér
fáum ekki matvæli frá Bandaríkjun-
um eða öðrum Íöndum, er sultur-
inn yfirvofandi. Guð gefi að hjálp
yðar komi ekki of seint.«
Af þessu sést að ástæður manna
þar hafa ekki verið góðar, og svo
mun víðar vera. Hér á landi hafa
menn kvartað og kveinað um skort
og vöntun, ef ekki hefir verið nóg
af öllu. Sannleikurinn mun þó lík-
lega vera sá, að íslendingar munu
hafa staðið einna best að vígi með
matvæli í haust, af hlutlausu lönd-
unum.
Lag'asmíði a/þingis.
—o—
39. Lög um aðflutningsbann
á áfengi.
Pessi lög eru mjög lík hinum eldri
aðflutningsbannslögum að öðru leyti
en því, að sektarákvæði öll hafa ver-
ið hækkuð. — Sá, sem ólöglega
flytur vín inn í landið skal nú sæta
sektum um 200 til 1000 kr. fyrir
fyrsta brot, 500 til 2000 kr. fyrir
annað brot,. og auk sektanna skal
nú beyta fangelsisrefsingu, ef áfengi
hefir verið ætlað til veitinga í atvinnu-
skyni eða sölu. — Sá sem veitir,
gefur, selur eða á annan hátt lætur
af hendi áfengi við annan mann, skal
nú sæta sekíum um 200 til 2000 kr.
fyrir fyrsta brot, en 500 til 5000 kr.
fyrir annað brot. Fyrir þriðja brot
er fangelsi, ekki vægara en eins mán-
aðar einfalt fangelsi, auk sektanna.
— Hver sem aflar sér áfengi undir
því yfirskyni, að hann þurfi að nota
það til iðnaðar, lækninga eða í öðr-
um lögleyfðum tilgangi, en notar
það svo til drykkjar, skal sæta sekt-
um um 50 til 1000 kr., nema þyngri
hegning liggi við að lögum.
Ef læknir verður sannur að sök
um að hafa látið af hendi áfengi
eða læknisseðil um áfengi í þeim
tilgangi, að það verði notað öðru-
vísi en sem læknislyf, skal hann þá
í fyrsta sinn sekur um 200 til 2000
kr., og skal sektin tvöfaldast, sé
brotið endurtekið. Verði læknir sann-
ur að sök um slíkt oftar en tvisvar
má svifta hann læknisleyfi um stund-
arsakir, eða að öllu, ef miklar sekt-
ir eru.
21. gr. laga þessara hljóðar svo:
Sveitarstjórnum og lögreglustjórum
er sérstaklega skylt að sjá um að
lögum þessum sé hlýtt.
40. Lög um stofnun húsmæð-
raskóia á Norðurlandi.
1. gr. Húsmæðraskóla skal stofna
í grend við Akureyri. Skal hann
veita konum þá kunnáttu, sem nauð-
synleg er hverri húsmóður og ger-
ir hana færa um að gegna vel stöðu
sinni. Skal búskapur rekinn í sam-
bandi við skólann.
2. gr. Skólinn skal rúma 40 heima-
vistir og kenslustofur fyrir alt að 50
nemendur, auk íbúðar forstöðukonu
og þjónustufólks, svo og geymslu
Erlendar símfréttir.
Khöfn 4. jan.
Rússar hafa hætt friðarsamningagerð sinni við
Þjóðverja í Brest-Litovsk, og vilja halda þeim áfram
í Khöfn eða Stokkhólmi.
Khöfn 7. jan.
Bandamenn hafa sent miðveldunum friðarskilmála
þannig: Öll hertekin lönd skulu endurreist og skaða-
bætnr greiddar. Pjóðernisréttur ráði forlögum
þeirra landa sem áður voru undirokuð. Hellusund
verði alþjóða eign. Frakkar fái Elsass. Pólland verði
sjálfstætt. Alþjóðasambandið geri ákvarðanir til að
fyriroyggja ófrið síðar.
Frakkar, Pjóðverjar og Rússar hafa viðurkent sjálf-
stæði Finnlands. Pýsk sprengiefni hafa fundist í Kirk-
junesi í Noregi.
Khöfn 8. jan.
Þjóðverjar hafa neitað friðarskilmálum bandamanna
Bandaríkin hafa tekið járnbrautir lansins til eigin nota.
Bráðabyrgða útflutningsbann frá Bandaríkjunum.
Khöfn. 9. jan.
Friðarsamningarnir halda áfram í Brest-Litovsk.
Eftir skeytum til Rvík.
fyrir matvæli, eldsneyti o. fl. Hann
skal bygður úr, steinsteypu eftir
uppdrætti, er stjórnarráðið samþykk-
ir, og útbúinn með nýtísku tækjum
til matreiðslu, hitunar, lýsingar og
ræstunar
3. gr. Skólanum stýrir forstöðu-
kona, er tekið hefir próf í þeim
kenslugreinum er 4. gr. ákveður.
Hún ræður kennara með samþykki
skólanefndar,er stjórnarráðið skipar.
4. gr. Námsgreinar eru: Verkleg-
ar: Matreiðsla alskonar, og sé sér-
stök áhersla lögð á matreiðslu úr
innlendum efnum og að hagsýni og
nýtni sé ávalt gætt. Framreiðsla mat-
ar og drykkjar. Ræstun og þvottur.
Saumur og hirðing fatnaðar. Bók-
legar: Efnafræði, sérstaklega efna-
sambönd fæðunnar. Heilsufræði,
einkum hjúkrunarfræði. Meginatriði
uppeldisfræðinnar. Búreikningar. —
Nánari ákvæði um námsgreinar skulu
sett með reglugerð.
5. gr. Landssjóður leggar fram
tvo þriðju af stofnkostnaði, gegn
einum þriðja annarsstaðar að. Hann
skal rekin fyrir landsfé og stendur
undir umsjón stjórnarráðsins, erset-
ur reglugerð um nánari tilhögun hans.
6. gr. Lög þessi koma til fram-
kvæmda þegar efni og annað, sem
með þarf til skólans, verður fáan-
legt með viðunandi kjörum.
41. Lög um breyting á tilskip-
un 30. apríi 1824 ogfátækra-
lögum nr. 44, 10. nóv. 1905.
10. tölul. 3. gr. í tilsk. 30. apríl
1824, um hjónabönd, og 62. gr.
fátækralaga nr. 44, 10. nóv. 1905,
skulu úr lögum numin. — ■ Lög
þessi öðlast gildi 1. jan. 1918. (Á-
kvæði þau, sem hér eru úr gildi
numin voru um að þeir sem stæðu
í skuld um þeginn sveitarstyrk, mættu
ekki giftast. Nú er það því ekki
lengur í veginum.)
42. Lög um breyting á og
viðauka við lög nr. 23, 14.
des. 1877, um tekjuskatt.
Breytingar þær á tekjuskattslög-
unurn frá 1877, sem hér hafa verið
gerðar, eru aðallega þessar: Skatt-
ur af tekjum af eign var áður 4 prc.
hvort heldur tekjurnar voru miklar
eða litlar, en nú skal liann vera 4
prc. af tekjum sem nema 1000 kr.
en eykst síðan um 1 prc. á hverju
þúsundi, uns hann er orðinn 15
prc., sem greiðist af því, sem eign-
artekjur nema yfir 11 þús. kr. —
Tekjuskattur af atvinnu var þannig,
að fyrstu þús. kr. voru skattlausar,
en 1 prc. af öðru þúsundinu og
hækkaði svo um hálft prc. af hverju
þúsundi uns komið var uppí4prc.,
en nú á skatturinn að halda áfram
að hækka á sama hátt, uns hann
er orðinn 15 prc., sem greiðist af
því, sem tekjurnar nema yfir 29þús.
kr. — Þá eru stjórnendur banka og
sparisjóða nú skyldir að gefa skatta-
nefndum upplýsingar um innieignir
manna o. fl. — Tekjuskatt samkv.
lögum þessum skal innheimta í
fyrsta sinn á manntalsþingi 1919.
43. Lög um almenna hjálp
vegna dýrtíðarinnar.
Fessi lög voru byrt hér í blaðinu
13. okt. í haust.
44. Lög um breyting á lögum
nr. 21, 2. nóv. 1914, um notk-
un bifreiða, og viðauka við
sömu lög.
Þessi lög sjáum vér ekki ástæðu
til að byrta hér.
45. Lög um stefnufrest til ís-
lenskra dómstóla.
Verða heldur ekki byrt hér.