Fram - 04.11.1922, Side 2
160
FRAM
um þjóðarinnar rriá hafa blett á
skyldi sínum,
Heimspekis-
hugleiðingar.
Pað var hörkufrostog hríðarveður.
Eg hafði legið upp í rúmi mest-
allan daginn því mér var hálf kait.
Gunna mín hafði nauðað á mér
svona að öðru hvoru að fara á
stað og sækja kol, en bæði var
það nú, að kol fást ekki nema íyrir
annað hvort krít eða krónur, og
eg var af hvorugu birgur, og svo
held eg miklu meira upp á það,
að liggja og »filosófera« þegar
slæmt veður er, heldur en að þvæl-
ast úti, og nú fanst mér einmitt
veðrið vera hentugt til heimspeki-
legra hugleiðinga. Eg »spissaði«
því Gunnu af með því, að kol væru
engin til fyr en nýr farmur kæmi
til Þormóðs, en hún þyrfti svo sem
ekki að óttast kolaleysi í vetur, því
bæjarstjórnin hefði »neglt þórmóð
fastan« með samningnum, til þess
að sjá bæði henni og öðrum fyrir
nægilegum kolum í alian vetur.
Jú, hún hélt það yrði, eða httt
þó heldur; Sigga »kvikka« hefði
sagt sér að Þórmóður fengi engin
kol fyr en í vor, en hann fengi
einhvern slatta af koksi eða boxi
eða poxi eða hver fjandinn það nú
héti, sem ekki væri nú nokkrum
kristnum manni bjóðandi til að hita
við kaffi hvað þá meira.
»Æi, taktu nú sönsum góða«,
sagði eg. »Ef þetta bregst þá send-
ir bæjarstjórnin »Sandfoss« ti! Spits-
bergen og fær farm í hann í kaup-
bæti, af kolununi sem Kings Bey
félagið á þar.«
Gunnu sagðist við þetta, og eg
féil aftur í heimspekishugleiðingar,
Eg fór að hugsa um rottuinar.
Mikið megum við Siglfirðingar vera
forsjóninni þakklátir fyrir það, hvað
menningin er komin á hátt stig hjá
okkur. — Roíturnar, þessir vesal-
ingar sem alstaðar éru illa liðnar
og ofsóktar, þær eiga hér friðland
og öruggan griðastað. Bæjarstjórn
lagði svo sem ekki fé til höfuðs
þeim núna á íjárlögum sínum* —
Árangurinn sýnir sig líka. Rotturnar
eru orðnar svo gæfar og mantivan-
ar, að nærri má láta greyin eta úr
lófa manns og vel gæti eg trúað
því, að ekki liði á löngu áður en
þær færu að sækja bæjarstjórnar-
fundi betur en kjósendurnir.
Og þó er hér ekkert dýravernd-
unarfélag, — ekki eintt sinni síma-
lagningamanna, eins og á Akur-
eyri til að kenna okkur vorkunsemi
með hestúuum, — og margir skera
hér skepnur sínar enn upp á gamla
móðinn.
*) Þetta er ekki allskostar rétt hjá höf
Það líggur fyrir ónotað ,fé frá f. ári tsl
rottueyðiugar, og svo er heldur ekki geng-
ið frá fjárhagsáætlun bæjariní enn, ogmeiri
líkur til að bætt verði á þessu ári við það
fé sem í fyrra var veitt í þessu augnamiði.
Nr. 43
Björn Guðniundsson
(hvarf aðfaranótt 16. okt. s. I.)
Við vorum víst fáir sem hjálpandi hönd
á hættunnar stund honum réttum.
Og fleytan var lítil en förin er vönd,
frá fóstrunnar knjátn, að grafarströnd
og j^ar brýtur á boðum og klettum.
Hann sigldi það e i n n, og það sóttist ei vel
því sífelt var báran á móti. —
Hann mæddist að berjast við bárur og él
á borðlágri fleytunni, er gínandi Hel
blasti í boðanna róti.
Og holskeflur dundu. — Það fylti oft fley
og fársjóar hröktu ’ann og börðu.
Að leita til hafnar, það Ieist honum ei,
og að láta sig reka, — það gengur í þey
en ver í hretunum hörðu.
Hvort lendingin hinsta varð honum vönd,
það veit ekki nokkur af sveinum.
Við vonum að þar hafi verið á strönd
vinir, til staðar, að rétta ’onum hönd
og létta ’onum lendingu — einum.
Gunna kom með kaffið. —
»Mér gekk svo déskoti illa að
hita kaffið« sagði hún um leið og
hún rétti mér spiikomuna. »Béaður
»Frímusinn« vildi ekki brenna Rú
ættir nú gói minn að vera vænn og
fara með hann til hans Guðmund-
ar mótors og fá ’ann til að gera
við ’aqn. Kattarhlands-olíu skömm-
in gjörir hann líka ómögulegan.«
»Frfmusinn eða Guðmnnd?«
sagði eg.
»Að heyra í þér! —- Áuðvitað
Frímusinn. Annars ættirðu nú að
gefa mér nýjan haus á hann,«
»já«, sagði eg og sötraði kaffið.
Gunna settist á stokkinn. Henni
hafði hlýnað af kaffinn sjóðheitu
og var nú rjóð í kinnum og sveita-
sprottin á enni. Gunna var býsna
myndarleg, — þegar henni var lilýtt
en ef henni var kalt, þá bar of-
mikið á þessum blárauða iit í kinn-
unum. Hún strauk hendinni um
andlitið, og skildi eftir svarta rák
alla leið frá nefinu og út og ofan
á kinnbein.
»Um hvað ertu að hugsa góði?«
sagói Gunna og hallaði sér yfir
mig og ætlaði að strjúka hendinni
um vanga mér, því hún hefir
til að vera »kelin« jaínvei að deg-
im5m til.
Eg veik höfðinu til hliðar. Mig
fýsti ekki að fá einkennið á vang-
ann.
»Um mínu«, sagði eg.
»A! Um Mínu! Hvaða b.............
Mínu? Er það nú kannske einhver
sem er nýflutt í bæinn?« og eldur
brann úr augum Gunnu sem ann-
ars geta litið svo ofur blítt til mín.
Hún er sem sé ekki frí við að vera
hrædd um mig.
»Já, hún er nýlega flutt hingað«
sagði eg, til að »kynda« hana upp.
»Er það kannské þessi, sem er
í fjósinu hjá Sveini,« sagði Gunna^
og stóð upp.
»Fjósinu? — Ertu frá þér! Kýr
greyin líða nú líklega nóg við
Grammafónsgargið hjá Guðrúnu
þó þær séu ekki settar f sambýli
við minu,«
»0—o, það eru nú líklega ekki
kýrnar sem þér er svona ant utn,
heldur þessi Mína. — Hvernig lít-
ur hún út?«
»Hún er hnöttótt*.
»Átti eg ekki á von. Pá er hún
þér ekki hættulaus.«
»Nei, hún — hún getur sprung-,
ið«, sagði eg með hægð,
Nú var Gunnu nóg boðið, Aug-
un stóðu í höfði hennar af skelf-
ingu og bræði. »Sprungið! Hvað
meinarðu? Rú ert þó aldrei búinn
að ---------eða ertu kannske að
gera grín að mér?«
»Nei!« sagði eg. »Eg meina mín-
una sem hann Skalti fanri.«
»Sprengidufl!« sagði Gunna og
rauk út, en ekki vissi eg hvort hún
neíndr mig svo.
Nú var eg ánægður. Eg vildi
losast við Gunnu og hafði nú tek-
ist það, og eg fór að hugsa um
sprengiduflið.
Eg gat ekki aó því gert, mér
fanst Skafti vera órétti beiltur í því
máli. Hann hafði tekið þetta dufl
eins og hvejn annan tíndan hlut,
upp af götu sinni, og þar með
bjargað mörgum frá voða, og nú
hafði hann, sem annars er allra
ungra manna lausastur við alt
»dufl« á landi (á sjónnm er hann
ekki frí við þau) verið svo að segja
tjóðraður við þetta béað dufl svo
vikum skifti, og ekki gengið af
honum skammir hjá hærri sem lægri
fyrir það, að hann með þessu til-
tæki hefði sett bæinn í stórháska-
legan voða og brotið hlutleysi
landsins með því að leggja mínu
á sjó, innan endimarka íslenskrar
landhelgi, og þar að auki orsakað
aliíkinu þann kostnað, að senda
flotann hingað og iáta danska þegna
krafla um þennan skratta, snjóug-
an og freðinn, með stórhættu fyrir
líf þeirra og heilsu, bæði af spreng-
ingu og kulda. Og svo þegar þar
við bættist að »Fálkarnir« fengu
átölulaust að saga sundur bátinn
fyrir honum og höfóu jafnvel haft
við orð að skjóta hann í kaf------.
Eg braut heilann um þetta. Já
líklega var það nú iétt, að enginn
hefði Ieyfi til að leggja hér svona
mínur. Rað er annað með hinsegin
Mínur og Línur — á landi, því ef
vanir menn fara með þær, þá eru
þær ekkert sprengihættar.
Sprenging. —- Það gat nú verið
full ástæða fyrir dátagreyin að vera
hrædda. Ekki væri það nú neitt
spaug fyrir okkur Gunnu t. d. að
vakna einhvern morguninn í tætl-
um upp á Hólshyrnu. En hitt var
verra með handakuldann því síðan
hætt var að inestu að setja fólk í
steininn fyrir yfirsjónir þess, hefir
ríkið tkki ráð á láta tæta vetlinga,
- Mér datt ráð í hug, og skil eg
ekkert í að Tryggvi og Jónas skyldu
ekki vera búnir að hreyfa því í
Taða til sölu í Mósvík.
Hannes Jónasson.
»Tímanum«, aðrir eins búmenn og
þeir eru, það er: að láta Guðm.
Eggerz fá nokkuð af ull Samband-
ins til umráða, og gætu þá hann
og þeir starfsmenn áfengisverslun-
arinnar tætt og prjónað úr þvívetl-
inga í hjáverkum sínum.
En Skafti fanst mér eiga skilin
verðlaun úr hetjusjóði Carnegies,
því, í alvöru talað: gat ekki eitt-
hvert skip eða bátur lent á mín-
unni ef hún hefði verið látinn teka
og þvælast og fleiri mannslíf farist?
en þarna hafði hann með snarræði
og kjarki forðað því, og það ein-
mitt með því að leggja líf sitt og
manna sinná í stórhættu.
Mínuna hefði eg talið heppileg-
ast að fara með upp á Siglufjarðar-
skarð og sprengja niður skarðið
með henni eins og Jón ráðlagði
forðum svo bílarnir gætu farið að
þjóta eftir skyrinu í Fjótin.
Rað stóðst á endum, þegar eg var
komin að þessari niðurstöðu, þá
kom Gunna með miðdagsmatinn,—
spikfeitt Fljótakét og kartöflur frá
kvennfélaginu.
»Hana, borðaðu nú góði minn
og farðu so og náðu í kolin, því
eg þarf að geta ylað upp snemma
í fyrramálið, það á sem sé að spregja
mínuna kl. 8 og það verð eg að sjá.«
»Hvaða mínu?« sagði eg.
»Nú auðvitað mínuna hans Skafta,
Hvaða svo sem aðra?« sagði Gunna,
»en flýttu þér nú eftir kolunum,—
þér ætti að vera vorkunarlaust að
snúa þau út núna þegar bæjarstjórn-
arkosningarnar standa bráðum fyrir
dyrum.«
S t j á n i,