Saga - 2004, Blaðsíða 7

Saga XLII:2 (2004), bls. 7–15.
Sjónarhorn kynjasögu á erindi við
allar sögulegar rannsóknir
Agnes S. Arnórsdóttir ræðir við
dansk-norska sagnfræðinginn Idu Blom
Sumir fræðimenn eru þeim kostum gæddir að geta alltaf fjallað um
söguna með áhugavekjandi og hrífandi hætti. Einn þeirra er dansk-
norski prófessorinn Ida Blom sem hefur mestan hluta fræðaferils
síns starfað við háskólann í Björgvin. Þeir sem sóttu norræna sagn-
fræðingaþingið í Árósum sumarið 2002 muna kannski eftir fyrir-
lestri hennar um baráttuna gegn berklaveiki, en hann hét í íslenskri
þýðingu „Að skyrpa á gólfið“. Saga þessarar baráttu var sögð bæði
með skírskotun til karllægra og kvenlegra hefða. Það voru aðallega
karlmenn sem spýttu í hrákadallana, en konur sem fengu þá til að
hætta, vegna smithættu.1 Stef úr öðrum fyrirlestri sem Ida Blom
flutti í Osló árið 1995 eru mér einnig minnisstæð. Fjallaði hún þar
meðal annars um breytta stöðu kynjanna, og túlkaði breytingarnar
út frá klæðaburði og útliti handanna. Þannig gat hún gefið mynd af
því hvernig hugmyndin um hið karlmannlega og kvenlega hafði
breyst í gegnum tíðina.2
Ida Blom er fædd í Kaupmannahöfn árið 1931. Hún var prófess-
or í kvennasögu við háskólann í Björgvin á árunum 1985 til 2001
þegar hún fór á eftirlaun. Hún hefur haldið marga fyrirlestra á al-
þjóðlegum ráðstefnum og við háskóla í Evrópu, Bandaríkjunum,
Ástralíu, á Indlandi og í Kína. Hún hefur setið í fjölda ráða og nefnda,
V I Ð TA L
1 Þessi fyrirlestur birtist seinna sem: „„Don’t spit on the floor“. Changing a soci-
al norm in early twentieth-century Norway“, Pathways of the Past. Essays in
Honour of Sølvi Sogner. Ritstj. Hilde Sandvik o.fl. (Osló, 2002), bls. 231–242.
2 Í þessum fyrirlestri fjallaði Ida Blom einnig að hluta til um efnið sem seinna
birtist í greininni: „Fra det moderne til det postmoderne subjekt“, Nytt Nordisk
Tidskrift 12: 2 (1995), bls. 137–145.
Saga haust 2004 - NOTA 30.11.2004 11:32 Page 7