Morgunblaðið - 02.07.1932, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
; ^lov&nnblabtb
m
• Útget.: H.f. Arvakur, KafkJtTlk.
• Kltatjörar: Jön KJart&naaon.
2 Valtýr StefAnaaon.
• Kltatjörn og afarelOala:
J Auaturatrstl S. >— Slaal 100.
• Augrlýalnaaatjörl: HL Hafbarc.
, • Aufflýalnaraakrlfatofa:
• Auaturatrstl 17. — Bfaal 700.
J Helmaalmar:
• Jön Kjartanaaon nr. 741.
• Valtjr Stef&naaon nr. 1SS0.
'• H. Hafberc nr. 770.
• Aakrlftagjald:
• Innanlanda kr. S.00 & m&nuOL
• Utanlanda kr. S.S0 & aUnnOL
• I lauaaaölu 10 aura alntaklB.
S0 aura maB Haabök.
frá Lausanne.
Lausanne, 30. júní.
United Press. PB.
Þjóðverjar hafa boðist til að
leggja til mikla upphæð fjár til
sjóðstofnunar og verði sjóðnum
varið til viðreisnar Bvrópu. Hve
amikla fjárhæð Þjóðverjar vilja
leggja fram í þessu skyni hefir
ekki verið minst á enn. Bjóðast
Þjóðverjar til þess að því tilskildu,
-að samkomulag náist um afnám
ófriðarskaðabótanna og að engar
hömlur verði lagðar á landvamar-
ráðstafanir Þjóðverja frekara en
annara þjóða. Frakkar hafa þeg-
ar algerlega neitað seinna skilyrð-
inu, en tjá sig ekki ófúsa til þess
að fallast á sjóðstofnunina, svo
fremi að Þjóðverjar láti nægilega
mikið fje af hendi til hennar til
viðreisnar álfunni og til að gera
-skuldunautum Bandaríkjanna með-
al Evrópuþjóða kleift að standa
við skuldbindingar sínar við þau,
vilji Bandaríkjamenn ekki fállast
á endurskoðun samninga um ó-
friðarskuldir eða afnám þeirra.
Lausanne, 1. júlí.
United Press. FB.
Samkvæmt áreiðanlegum heim-
ildum hafa veldi þau, sem áttu hlut
að því, að Lausanneráðstefnán var
haldin, komið sjer saman um að
efna til viðskiftaráðstefnu, sem
öllum þjóðum verður heimilt að
taka þátt í. Báðgert er að halda
ráðstefnuna í Genf undir umsjón
ÞjóSabandalagsins.
Quisling-málið.
Stórþingið rofið.
Ósló, 1. júlí. NRP. FB.
Umræðunum í Stórþinginu um
Quislings-málið svonefnda lauk
stint í gærkvöldi. Einn a£ þing-
mönnum verkalýðsflokksins bar
fram ályktun þess efnis, að þingið
ályktaði að lýsa yfir því, að komið
hefði í ljós að Qusling ráðherra
hefði ekki reynst hæfur til þess
að gegna embætti sínu. Ályktunin
var feld gegn atkvæðum allra
verkalýðsþingmanna og vinstri-
flokks-þingsmannsins Hartmanns.
Því næst var samþykt mótatkvæða
laust ályktun meiri hluta nefndar-
innar, sem skipuð hafði verið til
þess að athuga málið, og var hiin
þess efnis, að ræða Quislings í
Stórþinginu þ. 7. apríl gæfi ekki
tilefni til þess að Stórþingið hefð-
ist frekara að í málinu.
Konungur rauf Stórþingið kl. 1 í
dag. —
5níkjufje
Rlþýðublaðsins.
Sjómennimir og Ólafur
Friðriksson.
Vafalaust hefir mörgum sjó-
manninum blöskrað skrif Alþýðu-
blaðsins unrlanfarið.
Svo sem kunnugt er, skrifaði
Kveldúlfiu/ nýlega stjórn Sjó-
mannafjelagsins og bauðst til að
gera út á síld í sumar, ef sjómenn
fengjust til að lækka kaupið frá
gildandi taxta. Samkvæmt tilboði
Kveldúlfs hefðu sjómenn borið úr
býtum a. m. k. 660 kr., auk fæðis
pg hlunninda, yfir tveggja mán-
aða tíma.
Þegar tilboð þetta kom fram
birtist ritstjórnargrein í Alþýðu-
blaðinu, þar sem forstjórum Kveld
úlfs var brigslað um það, að nú
gætu þeir ekki lengur haft fje
ai sjómönnam með sviknum síld-
armálum og yrðu þeir því að fá
kaupið lækkað
Það gegnir furðu, að Alþýðu-
blaðið skuli enn vera að brigsla
forstjórum Kveldúlfs um fjárdrátt
í sambandi við svikin síldarmál,
þar sem vitað er, að sjómenn þeir,
sem hjá Kveldúlfi unnu í fyTra
báru úr býtum 1500—2000 kr. á
sama tíma, sem sjómenn, er skiftu
við einkasöluna voru að eins rúm-
lega matvinnungar.
Tilboð Kveldúlfs var lagt fyrir
fund í Sjómannafjdaginu. — Þar
hjeldu forsprakkarnir uppteknum
hætti og rægðu og svívirtu Kveld-
úlf og forstjóra hans. Einhverjir
sjómenn fóru að draga í efa, að
þeir gætu gripið 660 krónur upp
úr götunum í sumar. Er forsprakk
arnir heyrðu slík ummæli brigsl-
uðu þeir sjómönnum um flokks-
svik og allskonar ódrengskap. —
Fóru leikar svo, að forsprakkarn-
ir fengu sinn vilja í gegn og til-
boði Kveldúlfs var hafnað.
Þegar forsprakkamir voru þann-
ig búnir að gera sitt til þess, að
eyðileggja sumaratvinnu 2—300
manns, drógu þeir fram tillögu,
þar sem farið var fram á, að Sjó-
mannafjelagið samþykti að veita
Alþýðublaðinu 2000 kr. styrk.
Sjómenn vildu ræða þessa til-
lögu, en forsprakkamir skáru nið-
ui umræður og heimtuðu atkvæði.
Einn sjómannanna spnrði þá Ólaf
Friðriksson hvað orðið væri af
þeim 40 þúsund krónum, sem Al-
þýðublaðið hefði nýlega fengið er-
lendis, hvort þær væru uppetnar.
Ölafur steinþagði, en atkvæði voru
heimtuð um 2000 kr. styrkinn frá
Sjómannafjelaginu.
Lank þessum Sjómannafjelags-
fundi þannig, að Ólafur Friðriks-
son fekk 2000 kr. úr sjóði sjó-
manna, til þess enn um stund að
geta haldið áfram að hirta róg
og svívirðingar um útgerðarmenn.
Nú er eftir að vita, hvemig ól.
Friðrikssyni tekst, að útvega 2-—
300 manns ekki lakari atvinnu í
sumar, en Kveldiilfur bauð.
Vestur-íslendingur látinn. Þ. 5.
júní ljest á sjúkrahúsi í Winnipeg
Flóvent Jónsson frá Urriðaá í
Álftaneshreppi í Mýrasýslu. Fló-
vent varð að eins 32 ára að aldri.
Tvær systur hans eru búsettar
vestra. (UB-)-
Laxueiðin
í Elliðaánum.
Er búið að eyðileggja
hana alveg?
Þess hefir áður verið getið hjer
i blaðinu, að laxgengd væri í sum-
ar með mesta móti í Elliðaánum.
Veiddust oft 40—50 laxar á dag á
tvær stendur. Var þessi mikla
laxgengd þökkuð því, að á und-
anförnum árum hefir verið flutt
mikið af laxaseyðum í árnar frá
Alviðru, og væri nú laxinn, sem
þar hefði komist upp, að leita upp
í árnar til hrygningar.
En nú virðist svo, sem þessi fyr-
irhöfn og kostnaður við flutning
laxaseyðanna fari til ónýtis og
laxveiðinni í ánum senn lokið fyrir
fult og alt.
Vegna lúnna miklu þurka, sem
gengið hafa í vor og sumar, er
ákaflega lítið vatn í Elliðaánum,
og þarf rafstöðin að nota það alt
saman. Er mi svo komið að ekki
fer deigur dropi yfir stífluna og
má árvegurinn því heita alveg þur
þaðan og niður að Rafstöðinni.
Meðan nokkurn rensli var þarna,
leitaði laxinn upp eftir, en svo
teptist hann þar og komst hvorki
fram nje aftur, heldur hafðist við
í smápollum hingað og þangað í
farveginum. Rafstöðin tilkynti
þetta Stangaveiðafjelaginu, sem
hefir veiðina á leigu, og ráðlagði
að hirða laxinn áður en hann
dræpist þarna. Á miðvikudaginn
var svo gengið í þetta, og vom
þarna tíndir upp hátt á fjórða
hundrað laxar, sumir dauðir og
hinir deyjandi.
Þegar þannig er komið, að lax-
inn kemst ekki á riðstöðvarnar,
en drepst unnvörpum á leiðinni
þangað, er hætt við að þess verði
ekki mörg ár að bíða, að veiðin
hverfi algerlega úr ánum, og er
það illa farið, því að Elliðaárnar
hafa alla tíð verið einhverjar bestu
laxár þessa lands.
SagnfrŒðaskóla
Reykuíkinga
var sagt upp í Baðstofu iðnaðár-
manna þ. 30. f. m., kl. 2 síðd., að
viðstöddum kennurum og nemend-
um. —
Skólastjóri, próf. Ágúst H.
Bjarnason, skýrði frá starfsemi
skólans og prófúrslitum.
Hafði skólinn staðið í samfelda
10 mánuði (1 mán. undirbúnings-
deild og 9 mán. skóli). Skólanum
var skift í 3 bekki tvískifta. Shól-
ann höfðu sótt 138 nemendur; 2 af
þeim sagðir úr skóla, 1 sýkst, en
enginn dáið.
1 bekkjarprófum komust allir
upp úr I. bekkjunum báðum; en
af annarsbekkingum fjellu 3 í II.
bekk A og 6 í n. bekk B. Hsestu
einkunn í I. bekk A hlaut Sveinn
Skúlason, utanskóla, 6,95; hæstu
einkunn í I. bekk B Ida Fenger,
6.30, en fyrverandi dux, Helga 6.
Zoege, sem hafði veikst, hafði í
vetrareinkunn 6.89. Hæstu próf-
einkunn í n. hekk A og yfirleitf í
skólanum hlaut Ragnheiður Jons-
dóttir ríkisfjehirðis, 7.35, en í II.
bekk B Ragnheiður Einarsdóttir,
f. sýslumanns, 7.26.
Undir gagnfræðapróf hið m'eira
gengu alls 35 nemandur, en 1 sýkt-
ist í prófinu og 1 gekk frá. Af
hinum 33 hlutu 16 I. eink., 16 II.
eink. og 1 III. einkunn. 25 nem-
endnr náðu æðra markinu (5.67)
og þar yfir, og geta þeir því hald-
ið áfram námi í lærdómsdeildum
mentaskólanna, en 8 voru fyrir
neðan markið. Hæstu einknnn við
gagnfræðapróf hlaút umsjónarmað
ur skólans, Sveinn S. Einarsson, I.
eink. 7.33, en næst hæstu Ólafur
Tryggvason, I. eink. 7.07. Úrlausn-
ir og prófdóm. voru sömu og í
Mentaskólanúm.
Úthlutað var verðlaunum og
skóla síðan slitið.
Að gefnu tilefni vottast enn
fremur að herra Óskar Halldórs-
son hefir ekki komið fram sem
neinn milliliður við ráðningu
Sveins, eða átt þar nokkurn hlut
að máli.
p.t. Reykjavík, 30. júní 1932.
Bjarni Ólafsson, skipstjóri,
Akranesi.
Breyting á bresku láni
Rógur
Rlþýgublaðsins.
Út af rógi Alþýðublaðsins um
Svein Benediktsson, og því sem
það segir að Óskar Halldórsson
sje sjerstakur velgerðamaður hans
hcfir Morgunblaðið verið beðið að
þirta eftirfarandi vottorð:
Að gefnu tilefni lýsum við hjer
með yfir að hr. framkvæmdastj.
Sveinn Benediktsson hafði á hendi
umboðsstörf fyrir okkur á Siglu-
firði sumarið 1927, vegna báta
okkar. Var það fyrsta sumarið, er
Sveinn hafði á hendi umboðstörf
fyrir okkur og fl. Hann hefir síð-
an verið umhoðsmaður okkar er
við höfum sent báta á síldveiðar.
Okkur er ljúft að votta að hann
liefir leyst þetta starf sitt af hendi
með ósjerplægni og framúrskar-
andi dugnaði.
Enn fremur vottast hjer með að
herra Óskar Halldórsson hefir
ekki komið fram sem neinn milli-
liður við ráðningu Sveins.
p.t. Reykjavík, 30. júní 1932.
Gunnar ólafsson & Co.
Sig. Á. Gunnarsson,
V estmannaey jum.
Síðan árið 1927 hefir herra
Sveinn Benediktsson verið umboðs-
maður fyrir mig á Siglufirði. Hefir
starf hans verið fólgið í því að
ráðstafa afla skipa minna m.b.
Kjartans Ólafssonar og m.b.
Hrefnu, yfir síldveiðitímann og
hafa á hendi reikningsfærslu fyrir
skip.in.
Hefir Sveinn ætíð leyst starf
sitt vel og samviskusamlega af
hendi, og jeg verið í fylsta máta
ánægður með starf hans í mína
þágu.
Að gefnu tilefni vottast enn
fremur að herra Óskar Halldórs-
son hefir ekki komið fram sem
neinn milliliður við ráðningu
Sveins eða átt þar nokkurn hlut að
máli.
Akranesi, 30. júní 1932.
Þórður Ásmundsson,
útgerðarmaður.
Að gefnu tilefni lýsi jeg yfir
því, að hr. Sveinn Benediktsson
forstjóri hafði á hendi umboðs-
störf fyrir mig á Siglufirði sum-
arið 1927, vegna skips míns e.s
Ólafs Bjamasonar. Var það fyrsta
sumarið, er Sveinn hafði á hendi
umboðsstörf fyrir mig og fleiri.
Hefir hacn síðan verið minn um
boðsmaður er jeg hefi farið á skipi
mínu á síldveiðar.
Er mjer ljúft að votta, að hann
hefir alt af leyst störf sín af hendi
með ósjerplægni og framúrskar-
andi dugnaði.
London, 1. júlí.
United Press. FB.
Fjármálaráðherrann hefir til-
kynt, að áformað sje að breyta í
nýtt lán, láni, sem tekið var á
styrjaklarárunum og var að upp-
hæð 2 miljarðar sterlingspunda.
-t— Vextir af láninu lækka um
1—U/2%. Áætlaður sparnaður af
lánsbreytingunni er 23 miljónir
sterlingspunda.
London, 1. júlí.
United Press, FB.
Fregnirnar um breytinguna á
styrjaldarláninu hafa orsakað
hækkun ými.ssa verðbrjefa.
Forsetaefni demokrata.
Cbicago, 1. júlí.
United Press. FB.
Gengið verður til atkvæða um
það á floklcsþingi demokrata, hvort
A1 Smith eða Franklin D. Roose-
velt verði forsetaefni flokksins í
ríkisforsetakosningunum. — Mack
Senator mælti með Roosevelt í
ræðu, sem hann hj.elt, en Joseph
Ely ríkisstjóri Massachusetts mælti
méð A1 Smith. — Þegar þeir höfðu
lokið ræðum sínum fóru flokks-
þingmenn í skrúðgöngu um borg-
ina. Hafði fulltrúasveit hvers ein-
staks ríkis stóran lúðraflokk og
fjölda fána.
Skemtiferð ai ttaldársell
fer Kvennadeild Merkúrs á morg-
un, 3. júlí. Verður farið í tveim
ferðum, önnur kl. 9 árd. en hin
kl. 2 e. h. en hóparnir sóttir úm
kvöldið að Kalárseli eða Vífils-
stöðum. Lagt verður af stað frá
Lækjartorgi. Þátttakar gefi sig
fram í seinasta lagi fyrir hádegi
í dag (laugardag) annað hvort
á hárgreiðslustofunni „Carmen* ‘,
Laugavegi 64, sími 768. Vinnumið-
stöð kvenna, Þingholtsstræti 18,
sími 1349, eða skrifstofu Merkúrsþ
Lækjargötu 2, sími 1292. Sæti,
fra.m og aftur, kostar um kr. 1.50.
Það óskast tekið fram með hvorri
ferðinni stúlkurnar kjósi að fara.
Allar verslunar- og skrifstofustúlk-
ur velkomnar.
Frá Kaldárseli er hægt. að fara
margar skemtilegar leiðir, hvort
heldur farið er til Hafnarfjarðar
með Setbergshlíðum, eða komið að
Urriðakoti, farið til Vífilsstaða,
Vatnsenda eða Elliðavatns og Bald
urshaga, eða lagt er í erfiðari ferð-
ir, eins og til Kleifarvatns. Þá
má fara upp á Helgafell eða upp í
Helgadal. En vilji menn ekki hafa
fyrir þessu þá er alt af hægt að
finna skjól í hrauninu, sem er
fult af gjótum og gjám. Nú er
skógarkjarrið nýlaufgað og grá-
víðirinn silfurhvítur og enn þá eru
litlar rauðhleikar klukkur á blá-
berjalynginu. Á þessum slóðum
gætu hundruð eða þúsundir verið
>án þess að verða verulega hvor