Morgunblaðið - 02.12.1939, Blaðsíða 2

MOKGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 2. des. 1939.
Lanðflótta finskir kommúnistar
mynða gerfistjórn
Biðja Moskvavaldið um
hjálp gegn ,,ofbeldi“(!)
finsku stjórnarinnar
Sáttaumleitanir virðast með bvi útilokaðar
Khöfn í gær.
AÐFERÐIR RÚSSA til þess að ná ítökum og
yfirráðum utan Rússlands urðu heiminum
augljósari í dag en nokkru sinni áður, er
tilkynt var í Moskvaútvarpinu, að ný stjórn væri sest
á laggirnar í Finnlandi, sem væri í samræmi við hinn
sanna þjóðarvilja.
„Gerfistjórn“ þessi, sem Moskvaútvarpið dillaði mjög
í eyru hlustendanna, voru 7 landflótta finskir kommún-
istar, er sest höfðu að í þorpi einu, Terajoki, rjett hjá
rússnesku landamærunum. Foringi þeirra, eða ef kalla
mætti „forsætisráðherrann“, hefir í nokkur ár verið í
miðstjórn kommúnistaflokksins í Moskva.
HJÁLPARBEIÐNI TIL STALINS
Þessir sjömenningar eiga svo, samkvæmt frjettastofu
Moskvaútvarpsins, að hafa snúið sjer til Stalin-stjórnar-
innar og beðið hana um að leysa finsku þjóðina úr ánauð
þeirrar stjórnar sem ríki í landinu — hvort heldur er Caj-
ander-stjórnin, er frá fór í fyrradag, ellegar hin nýja
stjórn, en talið var um tíma að það yrði Tanner, er var
fjármálaráðherra Cajanders, er tæki við stjórnarforystu.
Hann var því til vonar og vara, af sjömenningunum í
Terajoki, talinn vera álíka mikill skaðræðis- og landráða-
maður eins og Cajander.
ÁKALLA RAUÐA HERINN
í tilkynningu Terajoki-manna er því heitið, að þegar
finska þjóðin sje leyst úr núverandi ánauð, þá muni tak-
ast hið innilegasta samstarf milli Finna og Rússa. En til
þess að þessi tilvonandi vináttubönd verði tengd, ákalla
sjömenningarnir Moskvastjórn, og einkum Rauða herinn,
að standa sig nú vel í baráttunni, eyðileggja her Finna
gersamlega, skjóta Helsingfors það mikið í rústir, að þar
verði öll andstaða brotin á bak aftur. En þegar rauði
fáninn verði dreginn þar að hún, þá ætlar „landamæra“-
stjórnin að setjast þar að, og þá mun ráðherrum þeirrar
stjórnar verða fjölgað.
Þá er í tilkynningunni í Moskva látið í veðri vaka
hvernig hið fyrirhugaða stjórnarfar í Finnlandi eigi að
vera. Það á ekki beinlínis að koma þar á sovjetfyrirkomu-
lagi. Þar á lýðræðið að vera í sinni bestu mynd(!)
Banka á að þjóðnýta, skifta jörðum milli manna og
svo framvegis.
SKYLDUR KOMMÚNISTA.
Enn segir í tilkynningunni frá
hirtum finsku kommúnistum á
þá leið, að þeir skoði það sem
helgustu skyldu sína að hjálpa
. hinum rússneska her til þess að
brjóta andstöðu Finna á bak
aftur, svo rauði fáninn fái sem
fyrst að blakta yfir höfuðborg-
inni.
Talið er, að þetta tiltæki
Rússa að koma upp þessari
gerfistjórn undir handarjaðri
sínum, sje vottur um, að um
engar sáttaumleitanir geti fram-
ar verið að ræða.
FINSKA STPÓRNIN NÝJA.
Á föstudag var tilkynt um
hina nýju stjórn Finnlands er
tók við af Cajanderstjórninni.
Það varð ekki Tanner er tók að
sjer stjórnarforystuna, heldur
Rita, sem stjórnað hefir þjóð-
banka Finnlands undanfarin
ár.
Tanner er utanríkismála-
ráðherra í stjórninni, en Paa-
sikivi er ráðherra án stjórnar-
deildar. Erkko er ekki í þessari
stjórn.
FRAMH. Á SJÖTTU 8ÍÐU
Líst þeim ekki
á blikuna!
Amsterdam frjettaritari
enska blaðsins Daily Express
skýrir frá því, að æðsti flota-
foringi Þýskalands Raeder
aðmíráll og annar embættis-
maður úr æðstu herstj(Srp
Þýskalands hafi í dag farið á
fund Hitlers og krafist þess,
að Þjóðverjar ljetu það ekki
viðgangast afskiptalaust og
mótmælalaust að Rússar
Iegðu ' undir sig Finnland.
Fylgir það fregninni, að Gör-
ing hafi tekið í sama streng
og þeir, en von Ribbentrop
lagt á móti því, að nokkuð
væri aðhafst. Eiga þeir Raed-
er að hafa haldið því fram,
að með afskiftaleysi sínu af
þessum málum væri Þýska-
land að opna allar flóðgáttir
fyrir Bolsivismanum vestur
um Evrópu. (1. des. F.Ú.).

Th. Stauning.
Árás Rússa á Finn-
land vekur óhug
og hryiling urn
alian heim
„Sovjetstjórnarfarið
dautt hjá árásarmann-
inum Stalin
R
u
oosevelt forseti gaf yfirlýsingu í dag í tilefni af innrás
Rússa í Finnland. Sagði hann, að innrásin hefði vak-
iö stórkostlega furðu og gremju í Bandarikjunum. Það væri í
engu skeytt um rjettindi mannkynsins til þess að lifa frjálsu lífi,
þegar þannig væri farið að, og hann harmaði það, að takmarka-
laust virðingarleysi fyrir alþjóðalögum og samningum skuli enn
koma í Ijós.
Hann sagði, að framkoma Rússa mundi fordæmd verða af
öllum þjóðum, en finska þjóðin, sem væri friðelskandi þjóð,
hefði fyrir löngu unnið sjer virðingu og aðdáun Bandaríkjanna.

Ávðrp
til íslendinga
I. desember
Ríkisútvarpinu bái'ust í
gær ávörp þriggja er-
lenclra stjórnmálamanna til
íslensku þjóðarinnar í til-
efni fullveldisafmælisins; og
eru þau svohljóðandi:
Frá Th. Stauning
forsætisráðherra Dana.
Það er rneð innilegri gleði sem
jeg óska Islandi til hamingju á
frelsis- og sjálfstæðisdegi þess.
Meðan myrk ský griífa yfir Ev-
rópu geta þjóðir íslands og Dan-
merkur glaðst vfir vaxandi vináttu
og skilningi, sem vaxið hefir upp
á gruhdvelli sáttmálans frá 1918.
Frá Per Albin Hanson
forsætisráðherra Svía.
Island hefir ávalt tilheyrt og
mnn um alla framtíð tilheyra hinni
liorrænu þjóða- og ríkjafylkíngu.
Þegar að ísland, sem frá upphafi
bygðar og ræktunar í landinu, hef-
ir varðveitt sína þjóðlegu sjálfs-
vitund, vann fullkomið stjórnar-
farslegt sjálfstæði fyrir meira en
20 árum, gliðnaði það ekki á neinn
hátt úr tengslum við Norðurlönd-
in. Það er mjög áríðandi að geyma
þess sannleika vel á þessum óró-
legu tímum. Reynsla sogunnar
sýnir, að vegna landfræðilegrar
legu Islánds er m.ögulegt að ein-
angra Íslaríd umj stundarsakir frá
hinum Norðurlöndunum. En sterk-
ari en ytra vald, og sterkari en
í enskum blöðum er yfirleitt sú
skoðun ríkjandi, að áráS Rtissa á
Finna sje ennþá fordæmánljegri en
árás.Þjóðverja á Belgíu 1914.
„D.aijy Herald“ segir meðal ann-
ars, að með árásiuni á Finnland,
eins og hún er tilkomin, hafi Stalin
gengið að sovjet-stjórnarfyrirkomia
laginu dauðn. Því landvinninga-
stefna slík sje því ósamrýmanleg.
,,Daily Mail“ telur Stalin ekki
eins hygginn og Hitler, afsakanir
hans sjeu veikari, en „News Chron
ýele“ segir, að sá einn sje munur-
inn á Stalin og Hitler, að „Hitler
háfi gert þetta fvrst“.
Parísarblöðin fara ekki dult
með, að þar í landi er litið á, að
Riissar muni ætla sjer að halda
áfram vestur á bóginn.
„Tidens Tegn“ telur að Rússar
hafi imeð þessari framkomu sinni
sýnt met í níðingshætti.
Pér Albin Hanson.
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Samúðarkveðja
Akureyringa
Akureyri, 1. des.
Stúdentafjelga Akureyrar og
Norræna fjelagið hjeldu fund
í Skjaldborg í kvöld, þar sem
Finnlandsmálin voru rædd. Hús-
fyllir var.
Brynjólfur Sveinsson, formaður
Stúdentafjelagsins, setti fundinn,
en Steingrímur Jónsson fyrv. bæj-
arfógeti var fundarstjóri. Frum-
mælandi var Steindór Steindórs-
son keunari. Rætt var um samúð-
arávarp það frá ísl. þjóðinni, sem
lesið hafði verið í útvarpinu. Lýsti
fundurinn sig einróma samþykkan
ávarpinu og skrifuðu allir fund-
armenn undir það.
Að síðustu voru sungnir þjóð-
söngvar Finnlands og íslands.
Það stóð til, að Stúdentafjelag
Akureyrar hjeldi fullveldisfagnað,
en honum var aflýst. i