Morgunblaðið - 07.12.1997, Blaðsíða 1

280. TBL. 85. ÁRG.
Vindgangur
kúa ógnar
lofthjúpnum
JAPANSKIR vísindamenn vinna að því að
þróa kúakyn sem leysir minni vind og
ropar minna en kýr heimsins gera nú.
Ástæðan er sú að metangasið sem vind-
gangur kúnna leysir úr læðingi er ógn við
lofthjúp jarðar.
Ein kýr gefur
frá sér helmingi
meira metangas
en naut og jafn-
mikið metangas
og eitthundrað
grísir.
Á loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóð-
anna sem nú stendur yfir í Kyoto í Japan
hefur vindgangur kúa verið neftidur sem
einn þeirra þátta er ýta undir gróður-
húsaáhrif. Samkvæmt rannsóknum vís-
indamanna ber vindgangur búpenings
um 16% alls þess metangass sem berst út
i andrúmsloftið og hafa vísindamenn í
borginni Kukizaki unnið sl. þijá mánuði
að tilraunum er miða að þvi að minnka
vindganginn.
Dregið úr met-angasi um 20%
Kúnum hefur verið haldið í sérstökum
þrýstiloftsklefum þar sem metangasið
sem frá þeim berst er mælt nákvæmlega.
Tilraunir með mataræði og bakteríur í
meltingarvegi dýranna hafa sýnt fram á
að draga má úr vindganginum um allt að
20%. Vísindamennirnir segja gras mesta
skaðvaldinn og leggja til að kúnum sé
gefið meira fóður sem jurtaolíu hefur
verið bætt í en að sama skapi minna gras
og hey. Þá hafa tilraunir með breytta
samsetningu bakteríulífs í þörmunum
leitt í ljós að draga má úr vindganginum
um allt að 30%
En á þessu er sá meinbugur að Iang-
tímabreytingar á mataræði og bakteríu-
lífi í meltingarvegi dýranna munu vera
hættulegar heilsu þeirra og því er nú
unnið að því að þróa nýtt kúakyn sem
leysir minni vind en nú gerist. Þær til-
raunir eru hins vegar skammt á veg
komnar.
Ruslatunna
í stað jólatrés
LISTAMAÐUR, sem beðinn var að
skreyta jólatréð í Tate-Iisthúsinu í
London þetta árið ákvað að fara ótroðnar
slóðir í jólastemmningunni. Kom lista-
maðurinn, Michael Landy, fyrir stórri
ruslatunnu, fullri af litskrúðugu rusli, svo
sem ónýtu jólaskrauti, krumpuðum og
rifnum jólapappír og tómum fiöskum.
Sagðist listamaðurinn vilja „beina athygl-
inni að hinni áberandi neyslu sem svo oft
umlykur hátíðirnar".
112 SIÐUR B/C/D/E
STOFNAÐ 1913
SUNNUDAGUR 7. DESEMBER 1997 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
A HJOLUM
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
ÞESSI ungi maður spókaði sig á götum
höfuðborgarinnar í vikunni á dýrindis
fjallahjóli og með hjálm á höfði, eins og lög
gera ráð fyrir. Hann veit sjálfsagt sem er að
hjólreiðar eru tilvalinn ferðamáti þegar svo
vel viðrar, góð heilsurækt og ýta ekki undir
loftmengun og gróðurhúsaáhrif, sem nú eru
til umræðu á loftslagsráðstefnu Sameinuðu
þjóðanna í Kyoto í Japan.
Antonov-124 herflutningavél hrapar á fímm hæða fjölbýlishús í Síberíu
Allt að 150 manns
kunna að hafa farist
Moskvu. Reuters.
RÚSSNESK herflutningavél með
tvær orrustuþotur innanborðs
fórst skömmu eftir flugtak frá
borginni Irkutsk í Síberíu í gær-
morgun og með henni 46 manns.
Vélin brotlenti á götum Irkutsk
eftir að hafa flogið á fimm hæða
íbúðarhús. ínterfax-fréttastofan
hafði eftir ónafngreindum emb-
ættismönnum að fjöldi íbúa húss-
ins hefði farist og að tala látinna
kynni að fara upp í allt að 150
manns. Ekki er vitað hvað olli
slysinu en Jevgení Sjaposjnikov,
aðstoðarmaður Rússlandsforseta,
sagði að ástæðan kynni að vera
lélegt eldsneyti.
Tala látinna hafði ekki verið
staðfest er blaðið fór í prentun í
gær en tölur voru misvísandi, frá
63 og upp í 150 manns. Raunar
voru tölur um fjölda þeirra einnig
á reiki, einn embættismaður
sagði þá hafa verið 23 en ekkert
hefur enn verið staðfest.
64 íbúðir voru í fjölbýlishúsinu
sem flugvélin lenti á og munaðar-
leysingjahæli var áfast íbúðar-
húsinu. Börnin á hælinu komust
lífs af, en sjö þeirra voru sögð
hafa fengið alvarleg brunasár.
Ekki var vitað hversu margir
íbúa hússins fórust. Eldar kvikn-
uðu í húsinu og flaki vélarinnar
og börðust slökkviliðsmenn
klukkutimum saman við eldhafið í
um tuttugu gráða frosti.
Borís Jeltsín Rússlandsforseta
var að sögn afar brugðið er hon-
um bárust fréttir af flugslysinu
og skipaði hann Viktor Tsjerno-
myrdín forsætisráðherra að halda
þegar í stað á slysstað og að sjá til
þess að rannsókn á slysinu hæfist
þegar í stað.
Vélar seldar
til Víetnam
Flutningavélin var af gerðinni
Antonov-124, sem hefur stærra
vænghaf en nokkur önnur flug-
vél. Hún er þriðjungi stæiri en
júmbó-þota og getur borið um
120 tonn. Um borð voru tvær
Sukhoi-27 orrustu-vélar, áhafnir
þeirra og þrjátíu manns til viðbót-
ar.
Slysið varð um kl. 15 að staðar-
tíma, laust fyrir kl. sjö að
íslenskum tíma. Vélin fórst átta
mínútum eftir flugtak frá flug-
vellinum í Irkutsk en þar hafði
hún millilent á leið sinni til Vladi-
vostok og þaðan átti hún að fara
til Víetnam. Orrustuþoturnar
höfðu verið seldar þangað en Suk-
hoi-vélamar eru ein besta sölu-
vara rússneska hergagnaiðnaðar-
ins.
Fjöldi alvarlegra flugslysa hef-
ur orðið í Rússlandi eftir hrun
Sovétríkjanna en orsök þess er
fyrst og fremst talin vera fjár-
skortur sem leitt hefur til slæ-
legs viðhalds og aukins álags á
fámennar og langþreyttar áhafn-
ir.
Á síðasta ári fórust 219 manns í
43 flugslysum í flughelgi Rúss-
lands. Síðasta mikla flugslysið
varð í mars sl. er fimmtíu manns
fórust er stél Antonov-24 flutn-
ingavélar brotnaði af á leið til
Tyrklands.
Breskir íslandssjómenn
Björguðust af Dhoon
en fórust með Goth
Hugbúnaðarkerfí
þurfa að vera 30
notendavæn
INNÆÐAAÐGERÐ