Fréttir - 14.10.1918, Blaðsíða 1
DAGBLAÐ
166. blað.
#
6ztii skyiinnnar
vii zttjiriina!
Sú krafa kveður nú við uin öll
meginlönd Norðurálfunnar, — hef-
ur kveðið við §íðustu árin í meiri
og ógurlegri alvöru en endranær.
Og þungar eru þær kvaðir, er
þjóðirnar í heild sinni og þá ekki
síður einstaklingarnir hafa á sig
og sína lagt til þess, að verða við
þeirri kröfu.
Fjármunum, jarðeignum, heilsu,
heimilisyndi og lífi hafa menn
fórnað miljónum saman til þess
að rækja skyldu sína við ættjörð-
ina. Og þó að menn horfi með
hrylling og skelfingu á hamfarirnar
með þjóðunum og fordæmi alt at-
ferli valdhafa þeirra, er veraldar-
bálinu hafa á stað komið og elds-
neyti að því borið til þess að halda
því við, þá verður því eigi á móti
borið, að stórfengleg fordæmi fórn-
fýsi og ættjarðarástar eru ótal mörg,
sem komandi kynslóðum og þeim
er á horfa, eru til eftirbreytni.
Vér Islendingar erum svo hepnir,
að hafa eigi þurft, enn sem komið
er, að lenda í bálinu, þótt afhroð
höfum vér nokkuð goldið í manna-
láti, bæði frænda vorra, Vestmanna,
er fallið hafa á vígvelli, og þeirra
er af ófriðarslysum hafa farist, og
dýrtíð af ófriðarvöldum hafi að
oss þrengl nokkuð. Og nú getum
vér sjálfir aílað oss tryggingar fyrir
því, að lenda ekki í því; ef vér vilj-
um, eigum vér kost á að sitja hjá
hlutlausir þóttDanir eða hin Norður-
löndin lendi í bálinu. Er það eigi
lítilsvert, því að hætt myndi ella
vorum vegg, er hinn næsti brynni.
Þá er oss og gefinn kostur á að
fá kröfunt vorum um fullveldi og
fána fuílnægt, svo að m. a. skip
hins fullvalda, hlutlausa íslenzka
ríkis geti frjáls farið ferða sinna
með lífsnauðsynjar til vor undir
vorum eigin fána, þótt eigi mætti
sigla mtdir fána ófriðarríkis til vor.
Og þetta leggur enga lífkröfu
eða blóðtökukvöð oss á herðar, —
eigi er annars krafist, en að vér
gjöldum því já-kvæði, að þetta
viljum vér.
Og er það ekki skylda vor við
ættjörðina, við sjálfa oss og börn
Vor að gera það?
Vér trúum því eigi, að nokkur
^lendingur með óspilt hugarfar og
°brjálaða hugsun, er til þess er
k^addur, geti heinta setið og ekki
Reybjavík, mánndaginn 14. október 1918.
Sími 231.
Bókaverzlun
Simi 231.
Gu3m. Gamalíelssonar
Austurstræti 17.
í £ œ E Allar fáanlegar islenzkar bækur og nótnabækur. 5" 00 3: » 2 s
c «o OJ T3 s § Nýjustu bækurnar á markaðinum : 3* < ss CD CD
« ■« Dýrðlingurinn. CL
1 h skáldsaga eftir C. F. Meyer. Bjarni frá Vogi íslenzkaði. » cn s ®
t- Sóknin mikla eftir Patrek Gillsson. m =3
Jsd <2 ® :£ Insta þráin eftir Johann Bojer. 3 s —
Tvær sögur eftir Huldu.
TÍU sögur eftir Guðm. Friðjónsson.
Örninn ungi og Gestur eineygði eftir Gunnar Gunnarsson
og sú allra-nýjasta:
Bónorðsbréf, ástabréf og ýms önnur bréf
ómissandi bók öllum ungum mönnum og konum, — og þó eldri séu.
Allar þessar bækur til sölu í
Bókaverzlun
Sími 231. Guðm. Gamalíelssonar Austurstræti 17. Sími 231.
lagt sinn skerf til að þetta megi
verða.
Vér trúum því ekki, að nokkur
sá kjósandi sé til í landinu.^er lætur
undir höfuð leggjast, ef honum er
auðið, að koma til atkvæðagreiðsl-
unnar á laugardaginn og játa full-
veldi og hlutlevsi fósturjarðar
sinnar.
Krafan mikla: gætið skyldunnar
við ættjörðina! — hljómar nú einnig
til vor með meiri alvöruþunga, en
nokkru sinni áður, þótt eigi þurf-
uffl vér annað í sölurnar að leggja
til að gegna henni, en að hverfa
stund úr degi (eða dag í sveitum)
á ákveðinn stað og greiða atkvæði.
En hafi það allir hugfast, að það
er dð segja til þess, hvort vér vilj-
um vera af olheimi viðurkend full-
valda þjóð, — hvort vér viljum
sigla frjálsir undir vornm eigin þjóð-
fána, hvar um höf sem vér viljum
og - - hvort vér viljnm að œttjörð
vor sé áfram í ófriðarliœttu eða nái
hlutleysis-viðurkenningu alþjóða i
ófriði, hvað sem i skerst um hin
önnur Norðurlönd.
Athugið hvað þér eigið að gera
næsta laugardag í alvöru og ces-
ingalaust.
Gœtið skyldunnar við œttjörðina!
Gosið.
Jöknllilanp á Mýrdalssandi.
Samkvæmt símfregn í gærkvöldi
hafði verið besta veður í Vík í
gærdag og sólskin með köflum.
Öskufall sama sem ekki neitt.
Mökkinn lagði fyrir norðan og
yfir á Rangárvöllu, var þar og í
Landeyjum allmikið öskufall.
Sýslumaðurinn í Vík sendi tvo
menn austur að Höfðabrekku í
gær til að líta eftir ummerkjum.
Dimt var að sjá inn yfir jökulinn
og gosstöðvarnar, svo að þar var
ekkert að sjá. En á Mýrdalssand-
inum sáust merki eftir jökulblaup
sem sýndist hafa náð austur á
miðjan sand og verið einna mest
um Hjörleifshöfða. Voru jökulbrot
og jakar hingað og þangað um
sandinn og málti nokkuð ráða af
þeim, hvar hlaupið hefði verið
mest. — Höfðu sendimenn gott
sýni yfir sandinn af Háfelli við
Höfðabrekku. Virtist þeim ekki
sýnilegt að neitt hlaup hefði komið
austast á sandinum og að Álfta-
verið væri því ósnortið, nema ef
vera kynni að sjógangur hefði
verið einhver þar á ströndina.
Við Múlakvísl sáust merki þess
að um farveg hennar hafði farið
partur af hlaupinu. Vatn var nú
orðið lítið í henni, en jakar miklir
voru beggja megin. Klifruðu þeir
2. árgangur.
Kensla.
Eins og að undanförnu tek ég
að mér að kenna alskonar hann-
yrðir bæði börnum og fullorðnum
stúlkum.
Elín Andrésdóttir
Laugaveg 11 (uppi).
upp á einn sem þeim virtist vera
um 4 mannhæða hár, en aðrir
voru þar þó miklu stærri.
Austan yfir sandinn hefur eng-
inn komið síðan hlaupið sjatnaði,
enda mun hann tæplega greiðfær.
En menn vona að enginn hafi
verið á ferð um hann að austan,
þótt vissa fáist ekki um það fyr
en síðar. Trygt mun vart þykja að
leggja á sandinn bráðlega, því að
þess eru dæmi að hlaupin komi
hvert á fætur öðru.
— Herskip tvö allstór höfðu
verið á sveimi allan daginn i gær
framundan Vík.
6u9!asti nzrt
gengur það, að strákarnir hér á
götunum hrópa Einar Þveræingnr
fyrir 5 anra. — Það hneykslar mig
ákaflega, að heyra nafn spekings-
ins forna bendlað við þann varn-
ing, sem út er boðinn með hans
góðfræga natni fyrir 5 aura. —
Hinn forni spekingur varaði landa
sína við að glata frelsi sinu, en
þessi 5 anra Þveræingur gerir al-
veg hið gagnstæða. — Með orðum
rifrildissjúkra, röksemdasnauðra
blekbullara, útbásúnar hann marg-
þvældar og jafn-marghraktar stað-
leysur, sem að eins annað tveggja
sauðþrá nautheimska eða blygð-
unarlaus ósvífni og skeytingarleysi
um, hvort farið er með rétt mál
eða rangt, hefur einurð til að bera
á borð fyrir almenning.
Hættu sem allra fyrst að koma
út, 5 aura Pveræingur! — Kom
þú helzt bara að eins einu sinni
oftar fyrir almenningssjónir, og þá
að eius með eina grein, sem sé:
innilega forlátsbón til íslendinga,
fyrir stuldinn og vanheigunina á
nafninu spekingsins fornfræga.
Annað erindi áttu ekki hér eftir
til íslenzku þjóðarinnar — niundu