Þjóðviljinn - 01.09.1959, Blaðsíða 1

!
Þriðjudagur 1. september 1959 — 24 árgangur — 186. tölublað.
Féiagsfundur
annal kvöid
Nánar auglýst á morgun.
Sósíalistafélag
Reykjavíkur.
Eiff ár er /íð/ð s/ðon Brefar hófu árás sirta á íslendinga
8-9.000 hermenn á 37 herskipum
gegn 102 ísl. löggæzlumönnum
2000 hrvzkir hermenn a 10 herskipnm hafa á degi hverjum verndað
250 sjómenn á 13 togurum við veiðiþjófnað í íslenzkri landhelgi
1 dag er rétt ár liðið síðan Bretar hófu árás sína
á íslendinga. Á þessum tíma hafa þeir sent á ís-
landsmið samtals 37 herskip, tundurspilla og frei-
gátur, og auk þess fjölmörg. stór birgðaskip. Þessi
herskipafloti allur er að stærð ca. 66.400 tonn,
og á honum hafa verið 8—9.000 hermenn. Verk-
eini innrásarflotans hefur verið að vernda brezka
veiðiþjófa — sem verið hafa 13 á dag að jafnaði —
ívrir íslenzku varðskipunum sem alls eru að stærð
IÍ.715 tonn og samtals með 102 manna áhöfn.
Frá þessu skýrði Pétur Sig-
urðsson, yfirmaður íslenzku land-
helgisgæzlunnar, í viðtali við
Þjóðviljann í gær, er hann gaf
nokkurt yí'irlit um ótökin við
brezka flotann á því óri sem lið-
ið er síðan landhelgin var stækk-
uð í 12 mílur.
Engir reynt að brjóta
nema Bretar
Svo sem kunnugt er skipti í
tvö horn með viðbrögð þeirra
þjóða sem stundað hafa veiðar
á f slandsmiðum, þegar við stækk-
uðum landhelgina í 12 mílur.
Allar þjóðir nema Bretar hafa
virt nýju landhelgismörkin svo
vel, að slíks eru engin dæmi
áður. Allt þetta ár hefur íslenzka
landhelgisgæzlan ekki fundið
einn einasta togara — utan
þeirra brezku — sem brotið hef-
ur landhelgina eða gert sig lík-
legan til þess. Meira að segja
Belgir — sem einatt áður hafa
verið nærgöngulir við landhelg-
ina — hafa nú haldið sig víðs-
'fjarri, og íslenzkir togarar hafa
sem kunnugt er varla sézt um-
hverfis landið. Að þessu leyti
hefur verið friðsamlegra hjá
landhelgisgæzlunni en nokkurn
tíma fyrr í sögu hennar.
Ránssvæðin aðeins 3,5%
landhelginnar
Þótt Bretar hafi kostað óhemju
lega miklu til‘árásar sinnar. hafa
ránssvæði þeirra aðeins verið
örlítið brot af íslenzku landhelg-
inni. Stærð ránssvæðanna hefur
verið 90 mílur á annan kant-
inn og 8 milur á hinn kantinn,
eða þau hafa að ilatarmáli verið
sem næst 2.450 ferkílómetrar.
Landhelgi íslands er hins vegar
68.533 ferkílómetrar að stærð,
þannig að rán'ssvæðin hai'a efð
Staðaldri numið um 3.5% af
landhelginni. 96,5% landhelginn-
ar hafa á síðasta ári verið al-
gerlega laus við erlenda ágengni,
og þarf ekki að lýsa því hversu
mikil umskipti það eru fyrir
bátaflotann. Enda hefur fiski-
gengd víða aukizt til mikilla
muna nú þegar.
R&N
'I
Lorge Destroyers
y/s PQR
i//s € G i R
Fieet Destroyers
v/s AlBERT
Anti Submorine Frigotes
13 veiðiþjóíar á dag
að jafnaði
Alls hefur landhelgisgæzlan
skráð kærur á 260—270 brezka
togara á þessu tímabili, ýmsa
þeirra margsinnis. Meðaltal
veiðiþjófanna hefur verið 13 á
dag á þessu ári. Um 30% brezka
togaraflotans hefur aðeins farið
eina veiðiferð inn fyrir íslenzka
landhelgi en síðan gefizt upp og
farið á önnur mið. Aðeins 4—5%
brezka togaraflotans hefur að
staðaldri stundað veiðiþjófnað
við ísland allt árið og komið
hingað ferð eftir ferð. Eru þetta
fyrst og fremst gömul skip, hin
nýju fara á önnur mið.
Baggi á brezku
útgerðinni
y/S 0 ÐI N N
Fleet 0iI Tankers
Myntl sem sýnir flota þá sem
átzt liafa við að staðaldri á
Islamlsmiðum undanfarið ár.
Þór er 700 tonn, fer 17 sjó-
mílur og áhöfnin er 28 menn.
Ægir er 500 tonn, fer 13
sjómílur og áhöfnin er 25
inenn. Albert er 200 tonn,
fer 13 sjómílur og áhöfnin
Þessar tölur sýna glöggt að
brezkir togaraeigendur telja
veiðiþjófnaðinn ekki gefa mik-
ið í aðra hönd, enda hefur afli
brezku togaranna yfirleitt orðið
ákaflega rýr. Það sama kemur í
ljós af því að veiðiskylda brezkra
togara innan íslenzkrar Jand-
helgi hefur verið lækkuð úr 3
sólarhringum, eins og hún var
fyrst, niður i 1 sólarhring nú;
veiðiþjófnaðurinn er baggi á
brezku útgerðinni en ekki efna-
hagslegur ávinningur.
Fyrst eftir að landhelgin var
stækkuð og Bretar hófu hinn
skipulagsbundna veiðiþjófnað
sinn voru nokkur brögð að því
að brezkir togarar reyndu að
stunda veiðiþjóínað utan hinna
vernduðu svæða, vegna þess að
þeir kynntust því fljótt að hóp-
veiðar undir herskipavernd gáfu
mjög lélega raun. íslenzku varð-
skipin vöndu togarana fljótlega
af þessu. og nú kemur varla fyr-
ir að þetta sé reynt.
Dýrustu veiðar sem
sögur íara aí
Eins og áður er sagt hefur
meðalfjöldi brezkra togara innan
landhelgi verið 13 á dag. Á
hverjum togara eru 18—20 menn,
þannig' að um 250 brezkir togara-
sjómenn hafa að staðaldri verið
inrian íslenzkrar landhelgi.
Þessi hópur hefur að staðaldri
verið undir vernd fimm skipa
úr brezka herskipaflotanum,
fjögurra herskipa og eins birgða-
skips. En þegar sá hópur er á
sjálí'um miðunum fást fimm önn-
ur skip einnig við sama verkefn-
ið og eru ýmist á leið af miðun-
um eða á þau, þ^í oft verða
Bretar að skipta um í flota sín-
um. Þetta merkir að raunveru-
er 15 menn. María Júlía er
140 tonn, í'er 12 sjómílur og
áhöfnin er 12 menn. Sæbjörg
er 100 tonn, fer 10 sjómílur
og áliöfnin er 11 menn. Óð-
inn er 75 tonn, fer 11 sjó-
mílur og áhöfnin er 11 menn.
lJre/.ki árásarllotinn á mið-
unum liefur að meðaltali ver-
ið linim skip. Einn stór
'tundurspillir, stærð 2.600
tonn, hraði 30 sjómílur, á-
liöfn 280 menn. Einn minni
tundurspillir, stærð 2.300
tonn, hraði 31 sjómíla, áhöfn
250 menn. Ein stór freigáta,
stærð 1.950 tonn, liraði 26
sjómílur, áhöfn 200 menn.
Ein minni freigáta, stærð
1.100 tonn, hraði 22 sjómílur
áhöfn 110 menn. Eitt birgða-
sltip, stærð 16.000 tonn,
hraði 15 sjómílur áhöfn 50
menn. ( (
íslenzku varðskipin eni
þannig samtals 1.715 tonn á
stærð og áhafnir þeirra telja
102 menn. Bre/.ki árásarilot-
inn, sem er á miðúnum hverjn
sinni er 23.950 tonn og áhafn-
ir herskipanna 890 mannS.
Brezki herskipaflotmc á ís-
landsmiðum er þannig að
jafnaði 14 f ilt stærri en ís-
lenzku Varðskipia og hrezku
hermennirnir 8—9 sinnurft
fleiri en íslenzku liiggSBzIu-
mennirnir.
Þrír tundurspillar vernduðu
tólf veiðiþjófa í gær
Brezka iloiamálaráðuneytið sendir út
írétt vegna bátaæíingar hjá Þór!!
Á miönætti í nótt var rétt ár liöiö síðan Bretar hófu
arás sína á íslenzku landhelgina, og héldu Bretar daginn
liátíölegan meö því aó hafa 12 togara í landhelgi undir
vernd þriggja tundurspilla.
Eitt ránssvæðið var út af Vest- aðrir séx togarar voru fyrir
Framhald af 6. síðu
fjörðum. Þar var tundurspill-
irinn Dunkirk og í kringum
hann sex brezkir togarar, en
utan landhelgislínuna.
Annað ránssvæði var út a£
Fi'amhald á 11. síðu. ^