Þjóðviljinn - 01.04.1960, Blaðsíða 1

Fóstudagur 1, apríl 1960 — 25. árgangur
77. tölublað
Yfirmenn fengu fiskverdshœkkun
en kjarasamningum var frestað
Uppbóf sem nemur 8.4% greidd á tekjur ársins 1959
Kjaradeila yfirmanna á togurum og togaraeigenda
hefur verið leyst á þann liátt að fiskverð hefur verið
íært til samræmis við þaö sem hásetar höfðu áöur feng-
iö en heildarsamningum um kjörin enn slegið á frest.
Samkomulagið var undirritað
seint á sjötta tímanum í gær-
morgun. Hafði fundur sem sátta-
semjararnir Torfi Hjartarson og
Jónatan Hallvarðsson kölluðu
saman þá staðið frá því klukk-
an fimm síðdégis í fyrradag'.
Verkfallinu sem hól'st á mið-
vjkudagsnóttina var strax aflétt.
Um 40 % hækkun a
fikkverði
Fiskverðið sem togaramenn fá
aflaverðlaun, reiknuð eftir hei'ur
verið niim lægrá en fiskverð til
bátasjómanna, en í vetur var
b'átaverð tekið uþp við útreikn-
ing á aflaverðlaunum togarahá-
seta. Nú var sams konar breyt-
ing gerð hvað yfirmennina varð-
ar.
Hækkunin á fiskverðinu er um
40%. Hingað til hefur til dæm-
is þorskverð á togurunum verið
kr. 1,17 á kíló en verður nú kr.
1.66. Sú hækkun nemur 41.88%.
Karfaverð hækkar úr kr. 1,01 í
1.40, eða sjö aurum hærra en
bátaverðið. Sú hækkun nemur
38.61%.
250 tonna túr
A'flavérðlaunin eru meginhlut-
inn ai tekjum yfirmanna á tog-
urunum, i'astakaúp þeirra er
mjög lágt. Áhrifin af hækkuðu
fiskverði eru því meiri á kjör
þeirra en hásetanna.
Sé túr þar sem 250 tonn af
þorski aílast tekin sem dæmi,
hækka aflaverðlaun skipstjóra
úr 6580 krónum í 9336 eða um
2756'krónur. Aflaverðlaun fvrsta
stýrimanns hækka úr 4380 krón-
um í 6220 eða um 1840 krónur.
Aflaverðlaun til allra yi'irmanna
í svona túr hækka um 12.000
krónur.
Samið var um að þegar. siglt
er með aflann skuli verðlaun
reiknast af öllu aflaverðmæti.
þannig að hinn nýi 5% útflutp-
ingsskattur rýrir þau ekki.
.Útgerðarmenn féllust ennfrem-
ur á að greiða vfirmönnum upp-
bót á laun þeirra siðasta ár sem
nemur 8,4%. Þar er um að ræða
efndir á loforði frá -síðustu samn-
íngsgerð um hækkun til sam-
ræmis við það sem hásetar
fengu.
Greitt verður dagkaup þegar
skip eru ekki við veiðar, svo
sem að sækja sjómenn til Fær-
eyja.
Yfirmenn höfðu kraíizt hækk-
unar á fastakaupi og trj'ggðra
lágmarkslauna, ‘ en fulltrúar
þeirra féllust á að fresta heild-
arsamningum um kjörin um ó-
ákveðin tíma. Eru því samning-
ar lausir jafnt eftir sem áður
þrátt fyrir samkomulagið sem
gert var í fyrrinótt.
Samkomulai um
bannwsðkjarna-
sprengingutA?
Fulltrúar Breta og Banda-
ríkjanna í viðræðunum :um
stöðvun kjarnasprenginga féllust
á fundi í gær á síðustu tillögur
Sovétrikjanna í meginatriðurn.
Fulltrúi Sovétríkjanna sagði eft-
ir fundinn að hori'ur væru nú
á bví að samkomulag myndi tak-
ast innan mánaðar um stöðvun
kj arn asprenginga.
Skömmtun hætt
Viðskiptamálaráðuneytið hef-
ur tilkynnt að ríkisstjórnin hafi
ákveðið að skömmtun á smjöri
og' smjörlíki skuli afnumin frá
og með deginum í ilag, 1. apríl.
Verður allt smjör sömu teg-
undar íramvegis selt á einu og
sama verði og sömuleiðis srnjör-
líki.
(IIIIIMlllIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIlIIIIIIIIIItlfllC
Visldiðlogar |
Á mánudagsnóttina kvikn- E
aði í einu af liinum miklu E
vöruhúsum í Glasgow í E
Skotlandi þar sem geymd- E
ar eru útflutnihgsbirgðir af E
viskí. Sprenging varð í hús- =
inu og það hrundi yfir 20 =
brunaliðsmenn sem komnir =
voru á vettvang. Logandi =
viskí rann um göturnar og 5
eldtungur teygðust hátt á =
loft eins og sjá má á mynd- E
inni. Þetta er annar viskí- —
bruninn í Glasgow á fá- ~
um vikum. í þessum brun- E
um fór til spillis viskí fyr- E
ir á annað þúsund milljón- E
ir króna. E
IIIIIIIIIIIIIillillllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Hátekjumenn „spara" tugi þðsunda
á tekjuskattsbreytingunni!
Hótunin um árás á samviimuhieyfinguna fiamkvæmd
Fundur var skyndilega kall-
aður saman í sameinuðu þingi
kl. 9 í gærkvöld, og þegar til
íundar kom var eina tilefnið
það að leggja á borð þingmanna
frumvörp, stjórnarfrumvörp um
Fiskurínn, hrauöiðl viðbit, kaííi, olía,
henzín og sjúkrasamiag hækka i dag
tekjuskatt, útsvör og Jöfnunar-
sjóð sveitarfélaga.
Þetta skoplega flaustur getur
ekki verið til annars en að reyna
að draga athyglina frá hinum
stórkostlegu verðhækkunum sem
nú skella yfir vegna aðgerða rík-
isstjórnarinnar.
Enginn kostur er að lýsa frum-
vörpunum nú, en Ijóst er að
tekjuskattsbreyting'in er ekki
fyrst og fremst gerð fvrir lág-
Um þessi rnánaöamót dynur yfir menn ný skriða verð-
liækkana sem eru afleiðing af viðreisnarlögum ríkis-
stjórnarinnar.
í gær voru tilkynntar verð-
hækkanir á fjölda nauðsynja
allt frá brauði til oliunnar
sem menn hita með hús sín.
Olían hækkar uin fjórðung,
benzín uin þriðjung
Einna mest er hækkunin á
gasolíu og benzíni. Olíulítrinn
hækkar úr 'kr 1,08 í kr. 1,35,
þegar fimm aura heimsending-
argjald er talið með. Hækkun-
in nemur réttum fjórðungi.
Benzínhækkunin er sú sem
stafar af gengislækkuninni, áð-
ur var kominn hækkun á benz-
inskattinn. Hækkunin vegna
gengislækkunarinnar nemur
64 aurum. Öll hækkunin á
benz'íninu vegna viðreisnarinnar
er þá orðin kr. 0,98 á lítra eða
32,4%.
Brauð og kökur
Franskbrauð og heilhveiti-
brauð hækka um 30 aura
stykkið upp í kr. 4,20. Vínar-
brauð hækka um 10 aur. í 1,15
Kringlukílóið hækkar um 1,30
úr 11,50 í 12.80. Tvíbökukiló-
ið hækkar um tvær krónur
úr 17,20 í 19,20. Þessi hækk-
un stafar bæði af söluskattin-
um og gengislækkuninni.
Búsafurðir hækka um þrjá af
hundraði vegna söluskattsins,
og auk þess hækkar smjör við
það að skömmtun er felld nið-
ur. Súpukjötskílóið hækkar upp
í 18,90, skyr í 8,60, rjóini í
37,70 lítrinn, kartöflur 1. flokk-
ur i 2,28 og rófur í 4,95.
Gæðasmjör hækkar um 4,85
kílóið í 47,65 vegna söluskatts
og við það að hætt er að
skammta smjör og tekið upp
jöfnunarverð. Sama máli gegn-
ir um smjörlíki, það hækkar
upp í 13,40 en var 8,30 fyrir
gengislækkun. Þar er hækkun-
in orðin 61.5%. Mjólk í hyrn-
um hækkar um 20 aura í 3,55
lítrinn vegna gengislækkunar.
Kíló af kaffi brenndu og möl-
uðu er komið upp í 46 krónur.
Það er önnur hækkunin á kaff-
inu frá því gengið var lækkað,
og er hækkunin orðin 12 'krón-
ur eða rúmur þriðjungur.
Kaffibætir hækkar einnig í 23
krónur k'ílóið.
Fiskur hækkar rúmlega sem
nemur söluskattinum. Hækkun-
in er tíu aurar á kíló af slægð-
um bolfiski, 20 á flökuðum, 45
aurar á saltfiski og 50 aurar
á heilagfiski.
Loks hækka Sjúkrasamlags-
gjöld í dag um 10 krónur á
mánuði, úr 32 ! 42.
Verðhækkanir þessar fást i
engu bættar sjálfkrafa, þvi að
ríkisstjórnin hefur afnumið
vísitöluuppbót, á kaup.
launafólk. Þannig mun fjölskylda
með tvö börn og 60 þús. kr.
árstekjur að vísu sleppa við
tekjuskatt að upphæð tæpar
1400 kr.. en jafnstór fjölskylda
með 200 þús. kr. árstekjur -spar-
ar sér hvorki meira né minna
en 24 þús kr. í tekjuskatt eftir
frumvarpi ríkisstjórnarinnar!
Með breytingunni á- útsvars-
lög'unum er m.a. ætlunin að
framkvæma hótun ríkisstjórnar-
innar um árás á samvinnuhreyf-
inguna. Samkvæmt frumvarp-
inu verða al'numin sérákvæði
laga um skattlagningu samvinnu-
félaga.
Öll þrjú frumvörpin eru til
umræðu á íundum þingdeildanna
í dag'.