Þjóðviljinn - 27.11.1960, Side 1
Sunnudagur 27. nóvember 1960 — 25. árgangur — 269. tbl.
EKKERT FE
NEMA SAMIÐ S
e 9
I
i
Rikisstjórnin er þegor farin að úfhlufa mútunum
sem hún á aS fá fyrlr svi k i landhelgismálinu
Hvers vegna ætlar ríkisstjórnin aö' gera smánarsamn-
inga sína viö Breta? Þannig spyr almenningur um land
allt, ekki sízt eftir útvarpsumræöumar í fyrrakvöld þar
sem ráðherrarnir gátu enga skynsamlega grein gert fyrir
afstööu sinni.
Ein meginástœöan er sú að bandarísk st]órnarvöld
hafa gefið ríkisstjórninni kost á stórfelldum mútugjöf-
um og lánum. Þessi fjárframlög — sem nema hundr-
uðum milljóna króna — verða hins vegar ekki veitt fyrr
en búið er að undirrita landhelgissamninginn við Breta.
Ríkisstjórnin sér enga leið til að forða algeru gjaldþroti
viðreisnarinnar nema hún fái þessa fjármuni.
I haust þegar sýnt var aðI
,,v:ðreisnin“' hafði mistekizt
með öllu, erlenda lánsféð var
uppurið að mestu og atvinnu-
vegirnir að lamast, fóru helztu
ráðamenn ríkisatjórnarinnar í
betliför til Bandaríkjanna. Þar
voru staddir í senn Gunnar
Thoroddsen. f jármálaráðherra,
Gylfi Þ Gíslason viðskipta-
málaráðherra, Jónas H. Haralz
efnahagsmálasérfræðingur og
bankastiórarnir Jóhannes Nor-
dal, Pétur Benediktsson og
Benjamín Eiríksson.
Þeir lögðu vandræði sín fyr-
ir bandarísk stjornarvöld, sá-
ust ekki eygja neina leið út
úr ógöngunum og sárbáðu um
aðstoð — á þeim forsendum
að viðreisnin öll hefði verið á-
kveðin af bandarískum aðilum,
og því væru þeir siðferðisiega
skuldbundnir til þess að bjarga
erjndrekum sínum hérlendis
úr klípunni.
Aðstoð — með skilyrðum
Bandarísk máttarvcld tóku
málaleifan hinna íslenzku betl-
ara ljúflega. Kváðust Banda-
ríkjamenn reiðubúnir til þess
að greiða íslendingum ,,bætur“
vegna þess hve mjög hernáms-
liðið hefði hagnazt á gengis-
lækkiininni. Gætu bætur þess-
ar numið 6 milljónum doll-
ara — eða yfir 200 milljón-
um krrna og væru gjaf.
Auk þe.ss kváðuef Bandarlkja-
menn vera fúsir til að.látá í
té veruleg lán, sem gætu num-
ið tvisvar til þrisv-r sinnum
hærri upphæð. Og í þriðja lagi
kváðust Bai-'daríkin fús t.il að
grciða fyrir bandarískri fjár-
fe«tingu á Islandi í formi stór-
ið.ju og aðsfoða íslcnzk stjórr-
arvöld til raforkuframkvæmda
i í sambandi við það.
En öll þessi aðstoð var
bnndin bví skilyrði að fyrst
yrði samið v»ð Breta nm
l"”-,he'gis"r:á,.ið. Is'en/.kii
Fullveldisfagn-
aðc; ÆFf
ÆFR efnir til íullveklb-
fagnaðar í Tjarnarcafé
miðvikudaginn 30. nóv.
n.k. og hefst hann kl. 9.
Fullveldisíagnaður hefur
verið fastur liður í vetrar-
staríi Æ:FR undanfarin ár
— og að þessu sinni hefur
mjög verið til hans vand-
að. Helztu dagskráratriði
verða þessi:
1. Ávarp.
2. Samfelld dagskrá. —•
Grín og' alvara úr
starfi ÆFR.
3. Dans til kl. 2.
Vitjið miða sem fyrst í
skrifstofu ÆFR.
Dsildafundir
Fundir í öllum déildiuw
annað kvöUl, mánudags-
kvöld.
Sósíalistafélag Reykjayíkur.
I-Ieldur hefur dregið úr kyn-
þátíaóeirðunum í New Orleans
i Bandarikjunum, enda er nú
búið að loka öllum skólum í
borginni, reka skólanefndina frá
störl'um og taka fvrir launa-
greiðslur tíl kennara.
Míels api, |
lelkari í |
Kcpavogi |
Leikféiag Ivópavogs frum- ~
sýndi barnaleikritið „Línu E
langsokk" í Kópavogsbíói S
í fyrrakvöld. Aðalhlutverk- E
ið, sjá’.fa Línu. leikur Sig- E
ríður Scffía Sandholt, sem E
sést hér á myndinni gaeia 5
við meðleikara sinn herra E
Níels, en hann er langt að E
kominn og tclur ekki cftir E
sér að vekja lcátinu meðal E
íslenzkra barna. Níels E
þessi er sagður af merkri E
apaætt, scm flutzt hefur E
landa á milli, en hingað E
kom hann frá Ameriku.
iimmiiiiiiiimiiiiiiiiiiiuiuiimihiri
immmmmmmmimmmmmmm
| Herinn burflf
fEnga undan-f
f lótssemi! |
= Á aðali'undi Félags ís- E
= leuzkra myndlistarmanna. E
= sem haldinn var sl. mið- =
E vikudag. voru gerðar svo- E
= felldar samþvkktir um her- E
= stöðvamál og landhelgis- E
E mál; =
E „Aðalfundur Félag's ís- E
= lenzkra myndlistarmanna =
E 1960 skorar á þjóðina að =
E sameinast um þá kröfu, að E
E herinn vcrði á brott úr E
E landinu". E
E „Aðalfuncliir Félags ís- E
E lenzkra myndlistarmanna =
E 1960 skorar á íslendinga =
E að standa einhuga viirð um E
E 12 mílna fiskveiðilögsögai E
E og fordæmir alia undanláts- E
E semi við Brcta." E
mmiiiiiiiiiiiimiiimiimiimmimm
r'ðherrumim og embæt'is
mönnum þnirra var sagt að
])cir feng.ju ekki einn ein-
:>st'i evrj fyrr en búið væ'ri
nð nndirrifa samninva við
Brefa nm londheigina og
þnð vandamál væri algcr
lega úr sögunni.
Loíorðunum úthlutað
íyriríram
Þjgar ráCherrarnir komu
heim hafði gjaldþrot viðreisn-
arinnar C'in skýrzt fyrir þeim,
og í volæðj s’iiu gripu þeir til
þess ráðs að byrja að úthluta
loiorðum Bandaríkjanna áður
en frá þeim liafði verið geng-
ið! Ákveðið var að leggja
steinsfeyptan veg til herstöðv-
arinnar í Keflavík fyrir hinar
væntanlegu mútur og eru
byrjunarframkvæmdir þegar
ihafc-r. Á aðalfundi LÍO lof-
! aði Emil Jónsson útvegsmönn-
um að þeir skyldu fá 2—300
milliónir króna að láni — af
ioforðum Bandaríkjamanna. O;
í framsöguræðu sinni fyrir
Framh. á 2. síðu
Vísitalan orðin 116 stig
1. nóv. sl. var vísitalan fyrir vörur og þjónustu kcmin
upp í 116 stig og haföi enn hækkað um 1 stig i októ-
bermánuöi.
Frá þessu er skýrt í tilkynn-
ingu frá Hagstofu íslands, og
þar eru þættir vísitölunnar
> sundurliðaðir á þennan hátt:
| Vísitalan fyrir „matvörur"
hélzt cbreytt í oktcber. Hún
| er nú 110 stig og hefur því
j hækkað um 10% síðan 1.
mnrz.
Vísitalan fvrir „hita, raf-
magn o.fl.“ hækkaði um 1 stig
j í októbermánuði og er nú 116
j stig; hún hefur þannig hækk-
Spilakvöidið
Spilakvöid Sósialistaí'élagf
Reykjavikur verður í Tjarn-
argötu 20 í kvöld. — Valdi-
mar Lárusson leikari skemmt-
j r.ö um 16% síðan 1. marz.
Vísitalan fyrir „fatnað og
álnavöru“ hækkaði um 3 stig
í október og er nú 121 í stig.
jhefur því hækkað um 21%
j síöan gengið vnr lækkað.
V'sitalan fvrir „ýmsa vöru
I og þjónus'u“ liækkaði um 1
stig í októbcr og er nú 123
! stig, hefur hækkað um nærri
fjórðung af völdum gengis-
j lækkunarinnar.
Ef kaup vieri greitt sam-
kvæm': M'sitölu fyrir vörur
og bjónustu eins og áður
tíðkaðist ætti tímukaup
Degsbrúnarmanns að hækka
úr kr. 20,67 i lcr. 23,98.
Eins og venjulega hefur
kauplagsnefnd hagrætt vísitöi-
unni með því að draga frá
f jölskyldubætur, skattalækkun,
reikna með tilbúnum húsnæðis-
kostnaði o.s.frv. og kemur
hinni „opinberu visitölu“ þann-
ig niður í 103 stig. Ekki hef-
ur þó verið hjá því komizt aA
hún er látin hækka um 1 stig
i októbermánuði.
Sigurður Sigurðs-
son formaður Fél.
myndlistarmanna
Stjórn Félags ísl. myndlistar-
manna vár erjJurkjörin á aðal-
fundi félagsins sl. miðvikudag,
en hana skipa: Sigurður Sig-
urðsson formaður, Hjörláifur
Sigurðsson ritari og Valtýr Pét'
ursson gjalckeri. 1 sýningar-
Framhald á 2. siðu.