Vísir - 19.08.1978, Page 16
Félagiö er ekki fjölmennt og
þaö eru ekki nema um 100
skráöir félagsmenn á þjóöskrá.
Aö visu eru þó fleiri viöloöandi
félagiö á einn eöa annan hátt.
Ég reikna þó meö fjölgun á
komandi árum, þegar menn
fara aö áttta sig betur á þessu
og aö viö veröum i betri aöstööu
til aö kynna þetta fyrir fólki.
Þaö sem hefur háö okkur mest á
undanförnum árum er aöstööu-
leysiö og þaö hefur veriö erfitt
fyrir fólk aö ná sambandi viö
okkur.
— Segjum svo aö ég heföi
áhuga á aö ganga i söfnuöinn
hvernig sný ég mér i þvi..?
,,Þú getur snúiö þér til ein-
hvers okkar goöanna, og reynd-
ar þarftu þess ekki þvi aö þaö er
nóg aö fara niöur á Hagstofu og
fylla þar út eyöublaö. Þaö er
engin sérstök athöfn tengd inn-
göngu i félagiö nema aö menn
óski sérstaklega eftir þvi. —
þetta er bara skráning.”
— Stundum hefur hvarflaö aö
mér aö þaö sé litil alvara á bak
,,Ég hef haft áhuga á þessu
frá þvi ég var unglingur en datt
þá eklý i hug aö stofna trúfélag I
krirtfmn þetta. Svo var þaö vet-
urinn 1972 aö ég var i Reykjavik
og þá voru mikiö til umræöu
hvers konar nýjungar i kristinni
trú. Þá datt mér i hug aö þaö
væri miklu nær aö endurreisa
heiöinn siö og margir sem ég
ræddi viö voru meö þaö sama i
huga. Siöan var gengiö frá þvi
aö stofna félagiö og viö ræddum
viö dóms- og kirkjumálaráö-
herra varöandi löggildingu og
þaö tók um eitt ár aö koma þvi
I kring.
Samkvæmt lögunum þurftum
viö aö velja okkur forstööumann
sem hefur réttindi til aö gefa
saman hjón og ég hef bréf upp á
þaö, sem má túlka sem eins
konar viöurkenningu á söfnuö-
inum af hálfu hins opinbera.
Allsher jargoöi framkvæmir
einnig fleiri slikar athafnir, svo
sem aö gefa barni nafn og tala
yfir gröf en tii þess þarf ekki
„Nei, þaö er mikill misskiln-
ingur. Þetta fer allt mjög sóma-
samlega og skikkanlega fram.
Þarna hittist ósköp venjulegt
fólk og aö undanskildum trúar-
athöfnum hygg ég aö þetta sé
mjög svipaö og almennt gerist
þar sem menn koma saman hér
á landi.”
Alltaf fariö meiri
timi iskáldskapog
fræöistörf
Viö göngum i bæinn sem tæp-
lega veröur talinn iburöarmiki.U
bústaöur á nútima mælikvaröa
en býöur þó af sér sérkennileg-
an þokka islenskrar sveita-
menningar fyrri tima. Nútima
heimilistæki sjást hvergi og
fjöldi húsgagna er I láigmarki. A
einum veggnum hangir gamall
simi meö sveif i staö talnaskifu.
Sveinbjörn gengur aö kolaelda-
vél og snerpir á könnunni:
„Hér er ekkert rafmagn enn-
þá svo aö ég verö aö notast viö
kol til upphitunar og elda-
mennsku.”
Aöspuröur um þaö hvort hann
sé fjölskyldumaöur svarar hann
neitandi: „Ekki núna aö
minnsta kosti,” — og ég spyr
hvort honum finnist skorta á fé-
lagsskap aö vera svona einn
þarna á bænum?
„Nei, maöur dettur nú svo
sem ekkert út úr umheiminum
viö aö vera hér. Þaö koma
margir hingaö og maöur fer þá
bara eitthvaö og sækir sér fé-
.Misskilningur ef þiö haldiö aö Freyr sé ykkur reiöur fyrir aö koma hingaö i dag.”
lagsskap, einna helst til Reykja-
vikur. Annars sakna ég þess
helst aö vera ekki i nálægö viö
söfn, — bókasöfn og annað slikt.
Ég á aö visu nokkrar sk'ræöur
hérna sjálfur, en þaö vantar
töluvert i þaö safn.”
— Og fristundirnar?
„Já, þær renna nú eiginlega
saman við fræöigrúskiö. Ég les
töluvert mikiö og svo fer nú
alltaf einhver timi i félagsstörf-
in hjá söfnuöinum.”
//Mér fannst miklu
nær aöendurreisa
heiðinn sið..."
Eftir þennan „útúrdúr” vikj-
um viö talinu aö trúmálum og
ég spyr um aödragandann aö
endurreisn Ásatrúar hér á
landi:
Sveinbjörn viö gamla Þórslikneskiö,
um áriö.
sem hrundi i jaröskjálftum hérna
Hefur þú framkvæmt eitthvaö
af þessum athöfnum?
„Já, þó ekki greftrun, — ekki
beinlinis. Aö visu dó einn félagi
okkar og samkvæmt ósk ætt-
ingja var hann jarðaður á
venjulegan hátt en við höfðum
sérstaka athöfn daginn eftir og
ættingjarnir komu þar þá lika.
En ég hef gefiö saman tvenn
hjón og gefiö börnum nafn.”
— Geturöu lýst þessum at-
höfnum i stuttu máli?
„Viö höfum búiö okkur til
ákveðna lexiu til aö tala yfir
hjónum og ég og fleiri úr félag-
inu förum með forna texta. Auk
þess leggjum viö áherslu á að
viökomandi taki sjálf þátt i at-
höfninni og velji sér texta til að
fara með og eins þegar barni er
gefið nafn, að foreldrarnir eöa
aöstandendur taki á svipaðan
hátt þátt i athöfninni meö þvi aö
velja sér forna texta til að fara
meö.
Eins og ég sagöi áöan hefur
ennþá ekki reynt á greftrun en
viö vinnum að þvi að vera i
stakk búnir til að framkvæma
slika athöfn þegar þar að kem-
ur. Þaö gefur auga leið, aö slik
athöfn veröur ekki framkvæmd
i kirkjugarði og þess vegna höf-
um við nú sótt um sérstakan
grafreit og hefur verið tekið vel
i þaö af hálfu hins opinbera. En
það á eftir aö ganga frá þvi á
löglegan hátt.”
// Reikna með f jölgun
á komandi árum"
— Talið berst að goðum og
goöorðaskiptingu en um það
hefur Sveinbjörn m.a. þetta að
segja:
Þeir sem skipa niu manna
stjórn félagsins eru kallaðir
goðar og forstööumaöur félags-
ins ber heitið „Allsherjargoöi”.
Enn sem komið er hefur þessu
ekki verið skipt eftir goöorðum
en þaö hefur komið til orða aö
skipta landinu niður i goöorö og
haga starfseminni eftir þvi, —
þ.e. að hver goöi starfaði þá i
sinu goðoröi. Þannig er hug-
myndin að skipta landinu niöur i
12 goðorö til aö byrja með og
fjölga þeim siöan upp i 36 með
timanum.
við þetta hjá ykkur og þið séuð
að þessu upp á grin?
„Nei, það er mikill misskiln-
ingur þvi okkur er fúlasta
alvara,enda værum við ekki að
þessu annars. En ég hef orðiö
var við að sumir taka þessu sem
einhverju grini. Ég held þó, aö
með timanum muni fólk átta sig
betur á þessu og ganga til liðs
viö okkur i auknum mæli”.
/Ofstæki hefur alitaf
fylgt kristinni trú..."
— Ég spyr Svcinbjörn um
ástæðuna fyrir þvi að hann kaus
að taka heiðna trú og hvað það
sé I þessum trúarbrögðum sem
hann taki fram yfir önnur trúar-
brögð svo sem kristna trú:
„Mér finnst hugsunarhátt-
urinn sem aö baki býr mun heil-
brigöari og i meira samræmi
viö skapgerð okkar tslendinga
en kristin trú. Asatrúín er
sprottin upp úr umhverfi sem
við þekkjum og er samofin sögu
okkar. Mér finnst þvi engin
ástæöa til aö taka upp trúar-
brögö sem eru upprunnin i Aust-
urlöndum og eiga litt skylt við
okkar hugsunarhátt. Ég er á
þeirri skoðun, að þegar Islend-
ingar samþykktu aö taka upp
kristna trú með handaupprétt-
ingu á Þingvöllum áriö 1000
hafi hugur ekki fylgt máli. Þetta
var hálfgerður nauöungar-
samningur þvi allar nágranna-
þjóðirnar voru þá orðnar kristn-
ar og Islendingar gátu þvi ekki
átt eölileg samskipti við þær
nema að taka kristna trú. Það
hefur alltaf fylgt kristinni trú
þetta ofstæki og á þessum tima
neituðu kristnir menn aö hafa
verslunarviðskipti við heiðnar
þjóöir svo að um annað var ekki
að ræöa fyrir íslendinga.
Staðreyndin er lika sú, aö Is-
lendingar hafa haldiö ýmsu úr
heiöninni alla tiö, og i gegnum
aldirnar hafa þeir ekki eingöngu
trúaö á guð eða Krist heldur
miklu fremur á huldufólk, álfa
og íandvætti. Landvættatrúin er
mikilvægt atriöi i Asatrú enda
hefur reynsla kynslóðanna sýnt,
að það er eins og landið sé
magnaö einhverjum krafti sem
Allsherjargoöinn i blótskrúöa
sem notaöur er við hátiöleg tæki-
færi.
geröi einkum hér áöur fyrr þeg-
ar ég bjó I Reykjavik. Ég var þá
mikið á Landsbókasafninu og
fannst góö tilbreyting I aö fara i
Naustið og hitta fólk, — ekki
endilega alltaf sama hópinn
heldur einnig nýtt fólk. Menn
veröa aö hafa einhverja til-
breytingu i lifinu. En þaö aö ég
hafi veriö áberandi stafar sjálf-
sagt af skegginu. Ég hef haft
svona sitt skegg i tuttugu ár og
hér áöur fyrr vakti þaö tölu-
veröa athygli enda mun sjald-
gæfara þá en nú, aö menn
gengju siöskeggjaöir. Aö visu
rakaöi ég mig i millitiöinni —
fyrir um þaö bii tiu árum, en
skeggið sem eg ber nú hefur
vaxiö óáreitt i tiu ár.”
Sveinbjörn býöur okkur til
bæjar og á leiöinni heim túniö
berst taliö aö honum sjálfum og
hans höguin:
„Ég er alinn upp hérna I
sveitinni á þremur bæjum og
siöustu 30 árin hef ég búiö hér aö
Draghálsi. Aö visu hef ég lengst
af verið meö annan fótinn i
Reykjavik þar sem ég hef veriö
töluvert viö fræöistörf. En ég
hef alltaf veriö hér á sumrin viö
búskapinn. Þetta er aö visu ekki
stórt bú, — um 100 ær og það má
ef til vill segja aö búskapurinn
hafi svona hálft i hvoru setiö á
hakanum. Þaö hefur alltaf farið
meiri timi i skáldskapinn og
fræöistörfin.
A veturna hef ég töluvert
stundaö það aö fara i skóla og til
ýmissa félagasamtaka aö
kynna bókmenntir og kveöa
stemmur, — þaö er svona kynn-
ing á bragfræöi og rimnakveö-
skap. í seinni tiö hef ég svo einn-
ig, samkvæmt beiöni ýmissa aö-
ila, fariö og kynnt trúarbrögö
okkar”.
Þegar þú varst i Reykjavik
varstu tiöur og aö sögn áberandi
gestur I Naustinu?
„Jú, ég kem þangaö oft eöa
.regniö eykur frjósemi jaröarinnar og hreinsar loftiö.”