Sunnudagsblaðið - 16.07.1961, Blaðsíða 1

VENJULEGA situr næturihjúkrunarkonan ein á vakt sinni. Hrefna Björnsdctt
ir, eina íslenzka hjúkrunarkonan á St. Josephs spítala í Hafnarfirði, situr nctt
eftir nótt og hlustar á vindinn, á titf klukkunnar, þekkir dropatal vatnsins, — og
svefnhljóð sjúklinganna, — en þessi hljóð falla inn í þögnina, — hina djúpu
þögn næturinnar.
Við vöktum tvær eina nóttina. í morgunsárið var bænahald hjá systrunum í
kirkjunni, rabbað við Sigfinn, príorinnuna, systur Liobu, seinna var skroppi5
niður í eldhús til yfirmatreiðslukonunn ar og heilsað upp á bróður Hinrik . . .
Kl. 23,00.
'Við erum komnar með
svart kaffi á brúsa. Hrefna
spyr þýzku gangastúlkuna,
hvort nokkuð sérstakt sé á
seiði, — en hún segir, að svo
sé ekki. Hún situr og drekkur
kakó í litlu setuslofunni,
og meðan Hrefna lítur inn
á stofurnar býður hún mér
sopa með sér, og segir, að
hún hafi verið hérlendis í
ár, — hún sé tuttugu ára, —
hafi unnið á dagblaði heima í
Sluttgart, og vildi gjarnan
komast að blaði hér, — en
veit að það er erfitt, því hún
segist ekki vera sterk í því
að skrifa íslenzkuna.
— Það er von á manni
hingað í kvöld, segir hún við
Hrefnu, — og í því heyrist
rjátlað við útidyrnar.
— Magur, tekinn maður
slendur í dyrunum með
ferðatösku í hendinni. Hann
er kominn langt að. Það eru
ekki mörg orð um það höfð.
hvaðan hann komi né hvað
hann vilji. Honum er þegar
vísað til sængur, enda dagur
að kvöldi kominn. — Orða-
laust setur hann töskuna frá
sér og tekur til við að tína
af sér spjarirnar eina eftir
aðra, látlaust og æðrulaust.
— Það er hringt á fyrstu
hæðinni. Gamli maðurinn í
innsta herberginu er að fara
fram úr. Hann er ekki hýr í
skapi, enda grátt leikinn af
elli og sár vegna þess van-
máttar, ' sem hrumleikinn
hefur í för með sér.
Aumingja gamli maðurinn
fær ekki spornað gegn því,
að honum sé gefin róandi
sprauta, — en hann velur
hjúkrunarkonunni óblíð nöfn
svo sem ”tófa” — jafnvel
”bölvuð tófa’1, — en deyfi-
lyfið hefur sín áhrif, og brátt
heyrast svefnhljóð hans út á
ganginn.
Kl. 1,10.
Hjúkrunarkonan, Hrefna
Bjöirnsdóttir, og ég, sitjum
eins og vera ber, — bíðum
þess, sem verða vill og
drekkum svart kaffi. Síðasti
sjúklingurinn, sem sást
spígspora um gangana, ung
„og frískleg yngismey er
komin til kojs, og karlinn,
sem áðan vildi ekki sofa,
hefur verið pakkaður niður.
KI. 3,30.
— Nóttin gengur í einum
grænum hvelli í svona ”sel-
skab”, segir Hrefna. Fáir
hafa hringt, nema þá til að
fá bekken, — ein konan á
að vísu eitthvað bágt. Hún
hringir stundum og er óró-
leg, — og hún getur ekki
sofið. En kyrrð ríkir í spít-
alanum, og ef við lítum inn
á stofurnar, virðast allir sofa.
Þeir hafa vafið sængunum
utan um sig, og sumir sofa
með vangann á lófanum.
Við drekkum svart kaffið,
hvern bollann á fætur öðrum
og spjöllum um lífið og til-
veruna en ekki hvað sízt um
dauðann og nálægð hans. Eg
hlusta með uppglennt augu á
frásögn Hrefnu, sem tekur
líkþvott eins og hvern annan
hversdagslegan hlut, — en
ég hef aldrei séð lík, — og
óhugnaður fer um mig við
tilhugsunina um nálægð
dauðans.
— En stundum, — þegar
einhverjir smáerfiðleikar
dagsins hafa orðið stórir í
huga mínum, — finnst mér
skrýtið, hvað þeir verða ör-
smáir og einskis virði, þeg-
ar dauðinn er annars vegar.
Það er skrýtið að sjá, hve
hann er fljótur að koma, seg-
ir Hrefna. Á einu andartaki
er allt búið. — Það er ekk-
ert að sjá gamalmenni deyja
— margir hafa þráð dauðann
og eru fegnir hvíldinni, —
en að sjá lífið slokkna hjá
ungu fólki er hræðilegt. Það
dregur úr mér allan mátt, —
mér finnst ég ekki geta
staðið á fótunum.
— Ertu aldrei myrkfælin
hérna?
— Nei, ég læt það ekki
eftir mér, — og einhvern
veginn líður mér sérstaklega
vel hérna. í vetur fannst
mér kannski stundum óvið-
kunnanlega hljótt.'Þ>ögnin er
svo óendanlega djúp, — og ef
ég missi prjón eða læt niður
bolla verður hljóðið sker-
andi og óhugnanlegt. En
núna er ég farin að þekkja
öll hljóð hér. Tifið í vatninu,
svefnhljóð sjúklinganna, —
hvert smáhljóð þekki ég og
það veldur mér ekki ótta.
— Ertu eina íslenzka
hjúkrunarkonan hér?
— Já, ég er ein og því mið-
ur að hætta. Það hefur verið
lagt mjög að íslenzkum
hjúkrunarkonum að koma
hingað, — en þær fást ekki
•til þess. Mér er salt að segja
ráðgáta hvers vegna, — því
að hér er prýðilegt að vera.
Það er mjög slæmt, éf hér
eru engar íslenzkar hjúkrun-
arkonur, því að þótt systurn-
ar gegni hjúkrunarstörfun-
um, — Þykir sjúklingunum
óþægilegt að tala við útlend
inga, En ég þori að segja, að
það er betra að vera hér en
á mörgum öðrum stöðum.
— Nú kemur ljós, og
Hrefna fer að sinna gömlu
konunni, sem getur ekki sof-
ið...... (Þegar hún kemur
aftur).
— Hvað hefur þú verið
hérna lengi?
— í tæpt ár.
— Og alltaf á næturvakt?
— Já, mér kemur það bet-
ur, — því að þá á ég daginn
heima.
— Finnst þér ekki erfitt
að vaka svona allar nætur
og hafa svo tvö börn, mann
og bú heima til að hugsa um
á daginn?
— Nei, það kemur allt upp
í vana, — líka það, að sofa
á morgnana en vaka á nótt-
unni. Vaktirnar hérna á
spítalanum eru líka mun
þægilegri en víðast annars
slaðar, — því að hér eru
heilar vaktir en ekki skiptar.
Maður venst því líka í nám-
inu að vaka hvenær sem er
og sofa hvenær sem er. Á
sumrin eru næturnar líka oft
óendanlega fallegar. Þú ert
óheppin, hvað veðrið er súld-
arlegt í nótt. — Þú ættir að
sjá flóann hérna á fallegum
vornóttum.
— Finnst þér það ekkert
einmanalegt að vaka ein,
þegar hinir sofa?
— Jú, stundum er það dá-
lítið einmanalegt, því að
þögnin er svo djúp, en ég
finn öryggi í því, að systurn-
ar sofa á efstu hæðinni, — bg
ekki eru aðeins sjúklingar í
húsinu. Eg get leitað rtil
þeirra, ef ég þarf einhvers
með.
— Hvenær vakna systurn-
ar?
— Vekjaraklukkan hringir
hjá þeim klukkan fimm.
Klukkan hálf sex eru þær
komnar uppábúnar út í
kirkju, og þar hafa þær bæna
og guðsþjónustu stund þar
til fram undir sjö. Klukkan
sjö taka þær til starfa og
hafa þá skipt um föt frá
svörtum kyrtlum til hvítra.
— Hafa þær ekki bæna-
stund hér á spítalanum?
— Ekki á morgnana, bara
um sjö-leytið á kvöldin.
— Hvað eru margir sjúkl-
ingar hér?
— Um 40 minnir mig.
— Er það fólk allt úr
Hafnarfirði?
— Nei, alls staðar að. Þrír
sérfræðingar starfa við spít-
alann, og bæjarlæknarr.ir
leggja líka hér inn.
— Er þelta óvenju róicg
nótt, — eða er yfirleitt rólegtj
hér?
— Já, það er bæði og. —•
Nóttin virðist ætla að verða
óvenju róleg, — og eins er
lítið um stórar aðgerðir hér.
— Hringt á annarri hæð.
Hér er hlýtt og bjart úti
sem inni. Friður hvílir yfir:
Firðinum, allt virðist sofa.
— Þetta var bara bekken.
Kl. 4,30.
Við förum piður til
setja kaffivatnið yfir fyxir
systurnar. Morguninn er a8
færast yfir bæinn, — og þóttí
enginn sé kominn á stjá, er
auðfinnanlegt, að dagur er í
nánd
4
Kl. 4.55. ‘
Hafnarfjörður er að vakna
úr svefnmóki sumarnætur-
innar. Að vísu er bærinn enm
með stírurnar í augunum,
grá slæða regns og þokrt
liggur yfir húsunum, — en
einn leigubíll skröltir niður
götuna, og fuglarnir em
farnir að syngja og tísta fyr-
ir utan.
KI. 5.00.
Einhver hrýtur. — Klukk-
an á efstu hæðinni hringir.
Einhver nunnanna hefur
hoppað fram úr til að stöðva
hringinguna. Við tökum sam-
an prjónana og búum okkur!
undir nýjan dag.
Hrefna fer að hyggja «8
sjúklingunum, taka frá þeim,
glös og töflubikara. Eg kíki
inn um dyrnar á svefndrukk-
ið fólkið, og alls staðar em
krossar og Maríumyndir.
Grænar vafningsjurtir vefj-
ast mjúklega um gluggana,
stytturnar og krossana.
S
Kl. 5,30.
Morguninn er kominn.
Morgungolan sviptdr súld-
inni af bænum. S'ysturnar
tínast hver af annarri niöug