Tíminn - 27.09.1989, Blaðsíða 16

680001 — 686300
ilii
• SUÐ- VESTURLAND
NÚTÍMA FLUTNINGAR
Holnarhúsinu v/Tryggvagölu,
S 28822
$ m
r.SAMVINNUBANKINN
í BYGGÐUM LANDSINS
ÁTTHAGAFÉLÖG,
FYRIRTÆKI OG
EINSTAKLINGAR
aiceBllagur salur U1 laigu fyrir lamkvaml
og fundarhöid é daginn sem á kvöldin.
ÞRðSTUR
685060
VANIR MENN
Iíniinn
MIÐVIKUDAGUR 27. SEPTEMBER 1989
Yfirskoðunarmenn ríkisreiknincjs gera athugasemd vegna þess að fjár-
málaráðuneytið skaffaði vín i afmælisveislu Ingólfs M;
largeirssonar:
Alvarlegt brot á heimild
til vínkaupa á sérkjörum

Yfirskoðunarmenn ríkisreiknings, þeir Geir H. Haarde,
Lárus Finnbogason og Sv. Hálfdánarson hafa sent ríkisendur-
skoðanda bréf þar sem þeir segja að afrit af reikningum frá
ÁTVR bendi til þess að um alvarlega misnotkun á heimild
ráðuneytis til kaupa á áfengi á kostnaðarverði hafi verið að
ræða. Segja yfirskoðunarmennirnir að upplýsingar þeirra
bendi til að þáverandi fjármálaráðherra, Jón Baldvin Hanni-
balsson, hafi í byrjun maí 1988 pantað 106 flöskur af áfengi
og latið senda þær a ei
„Ekki verður af þessum gögnum
ráðið“, segir í bréfi skoðunarmann-
anna, „að þar hafi farið fram opinber
móttaka á vegum ráðherra eða ann-
arastarfsmanna ráðuneytisins. Þvert
á móti bendir margt til þess að áfengi
þetta hafi farið til einkanota á vegum
aðila sem eru Stjórnarráði fslands
óviðkomandi." Loks er í bréfi yfir-
skoðunarmannanna til ríkisendur-
skoðunar farið fram á að ríkisendur-
skoðun afli skýringa á þessum áfeng-
iskaupum og grípi til viðeigandi
ráðstafana sé grunur um misnotkun
um kaup á áfengi á kostnaðarverði á
rökum reistur. Vilja þeir að áfengið
verði endurgreitt á fullu útsöluverði
og það verði einnig skoðað hvort um
fleiri sambærileg tilfelli geti verið að
di viö Ranargotu i Reykjavik.
ræða á síðasta ári hjá fjármálaráðu-
neytinu eða öðrum ráðuneytum.
Sá sem býr á umræddu einkaheim-
ili við Ránargötu er Ingólfur Mar-
geirsson, ritstjóri Alþýðublaðsins.
Hann hélt upp á fertugsafmæli sitt
laugardaginn 7. maí 1988 og var
áfengið sem hér um ræðir, 100
flöskur af freyðivíni, tvær flöskur af
gini, tvær flöskur af vodka og tvær
flöskur af whisky, sent heim til hans
föstudaginn 6. maí. Sjálf veislan var
haldin í félagsheimili Sjálfstæðis-
flokksins á Seltjarnarnesi, en Ingólf-
ur mun ekki hafa haft umráð yfir
húsinu fyrr en á laugardag og því
orðið að geyma pöntunina heima
hjá sér þangað til.
Ingólfur hefur ekkert viljað segja
um þetta mál annað en að Jón
Baldvin hafi boðist til að halda
honum „kokteilboð" fyrir sjálfa
veisluna, sem hann hafi þegið og
kostnað við afmælishaldið hafi hann
greitt sjálfur þó svo að boð þáver-
andi fjármálaráðherra hafi farið
fram áður á sama stað með sama
fólkinu. - BG
Ingólfur Margeirsson er bindindis-
maður á vín og tóbak en nú eru
áhöld um hvort það geti talist eðlileg
risna fjármálaráðuneytisins að halda
honum hanastélsboð.
Jón Baldvin Hannibalsson. Hann
bendir á að ekki hafi verið gerð
athugasemd við að hann hélt 70
erlendum ritstjórum hanastélsboð
að beiðni DV. Hann telur það ekki
brjóta gegn reglun að halda einum
ritstjóra kokteilboð,slíkt verði að
teljast eðlilegt og í samræmi við
reglur ríkisendurskoðunar og sam-
þykktar ríkisstjórnarinnar frá því í
vetur um áfengiskaup á kostnaðar-
verði.
Greinargerð Jóns Baldvins um vínkaup vegna afmælis Ingólfs Margeirssonar, ritstjóra og bindindismanns:
Tel mig ekki hafa brotið reglur
Hér á eftir fer svar það sem Jón
Baldvin Hannibalsson gaf ríkisend-
urskoðanda skriflega í gærkvöldi
vegna áfengiskaupamálsins:
Vísað er til bréfs yðar, sem dagsett
er í dag og móttekið kl. 16:00. Bréfi
yðar fylgir afrit af bréfi yfirskoðun-
armanna ríkisreiknings 1988, þeirra
GeirsH. Haarde, LárusarFinnboga-
sonar og Sv. Hálfdánarsonar. Áður
en mér barst bréf yðar í hendur hafði
ég þó verið krafinn sagna um efni
þess af fulltrúum fjölmiðla, sem
augljóslega höfðu bréf yðar undir
höndum. Það út af fyrir sig finnst
mér að þarfnist skýringa.
í bréfi yðar er þess óskað að ég
geri grein fyrir sölunótum frá ÁTVR
til fjármálaráðuneytis, en þær eru
dags. 6. maí 1988 en á þeim tíma var
undirritaður fjármálaráðherra.
Skýringar mínar eru eftirfarandi:
1. Laugardaginn 7. maí 1988 efndi
ég sem þáverandi fjármálaráð-
herra til „kokkteilboðs" til heið-
urs Ingólfi Margeirssyni, rit-
stjóra, vegna fertugsafmælis
hans. Boðið var haldið í félags-
heimili Sjálfstæðisflokksins á Sel-
tjamamesi. Meðal boðsgesta
voru ýmsir samstarfsmenn mínir
og heiðursgestsins þ.á m. starfs-
menn fjölmiðla og þingmenn Al-
þýðuflokksins en skv. flokkslög-
um er ritstjóri Alþýðublaðsins
meðlimur þingflokksins með full-
um og óskoruðum réttindum.
Undirritaður var veislustjóri í
þessu boði.
2. Vegna þessa boðs fjármálaráð-
' herra voru pantaðar 100 flöskur
af freyðivíni og 6 flöskur af
sterku víni. Kostnaðarverð skv.
gildandi gjaldskrá var kr. 18.820,-
Útsöluverð hefði verið skv. upp-
lýsingum ÁTVR kr. 38.580,-
3. Skýringin á því að pöntun ráðu-
neytisins vegna boðsins var ekki
afhent í félagsheimili Sjálfstæðis-
flokksins, þar sem það fór fram,
er sú, að ÁTVR mun ekki af-
greiða pantanir yfir helgi.
Pöntunin var því geymd yfir nótt
á Ránargötu 22 (á heimili heið-
ursgestsins), sem að öðru leyti sá
um undirbúning boðsins og bar
annan kostnað af því (leiga á sal,
veitingar, o.fl.). Þar sem þessi
ráðstöfun, sem á sér praktískai
skýringar, getur vakið ókunnug-
um grunsemdir um misnotkun,
skal það tekið fram að heiðurs-
gesturinn er bindindismaður á
vín og tóbak.
4. í bréfi sínu fara yfirskoðunar-
menn þess á leit við yður að þér
gerið viðeigandi ráðstafanir, sé
grunur á misnotkun á rökum
reistur. Spurningin um misnotk-
un hlýtur að byggja á mati á því,
hvort ráðherra hafi verið óheimilt
að halda umrædda veislu. Svarið
við þeirri spurningu ræðst vænt-
anlega af viðurkenndum reglum
og hefðum. Þannig hafa t.d. ráð-
herrar haldið samstarfsfólki sínu,
t.d. starfsfólki ráðuneyta og sam-
starfsmönnum í þingflokki, hóf
af ýmsum tilefnum. T.d. kveðju-
hóf, jólaboð o.fl. Þannig er t.d.
ástæða til að spyrja, hvort ráð-
herrar megi því aðeins halda
samstarfsmönnum sínum boð, að
þeir starfi í ráðuneytum, - séu
embættismenn en ekki t.d. pólit-
ískir samstarfsmenn.
5. Þessari greinargerð læt ég fylgja
eftirfarandi fylgiskjöl:
1) Fundargerð ríkisstjórnar-
fundar (dags. 24.01.89) þar sem
forsætisráðherra lagði fram til-
lögu ríkisendurskoðanda að
breyttum reglum um áfengiskaup
á sérstöku verði. Þar segir:
„Heimild þessi er háð því, að
vörur þær sem keyptar eru eigi að
nota til risnu á vegum þessara
aðila og að kaupin séu færð í
bókhald hjá og greitt af þeim“.
2) Bréf forsætisráðuneytisins
(dags. 26.01.89) þar sem hinar
nýju reglur eru kynntar.
3) Bréf ríkisendurskoðanda,
Halldórs V. Sigurðssonar, til
forsætisráðherra (dags. 23.12.88)
þar sem ríkisendurskoðandi rök-
styður tillögur sínar um hvaða
reglur skuli gilda í þessum efnum.
í bréfi sínu segir ríkisendurskoð-
andi m.a.: „Það er mitt mat að
halda beri núverandi fyrirkomu-
lagi við verðskráningu á áfengi til
risnu hjá þeim aðilum, sem hér er
um að ræða. Verðið er sem næst
raunverulegu kostnaðarverði og
hefur það verið notað til gjald-
færslu gegnum árin. Samanburð-
ur milli ára er því raunhæfur. Þá
vekur ríkisendurskoðandi upp
ýmsar spurningar um hvar séu
hin eðlilegu mörk varðandi opin-
bera risnu, hvort eigi „að hætta
t.d. að bjóða til síðdegisdrykkju
ýmsum félagasamtökum í tilefni
af aðalfundi þeirra eða þingum.
Má þartil nefna A.S.f., B.S.R.B,
búnaðarþing, fiskiþing, B.H.M.,
kennarafélög, ýmis félög heil-
brigðisstétta, ýmis félög sem
starfa að líknarmálum og svo
mætti lengi telja“. -
í framhaldi af þessu segir ríkis-
endurskoðandi í bréfi sínu:
„Sumir telja þetta óþarfa risnu,
en að mínu mati tel ég nauðsyn
fyrir viðkomandi ráðherra að
geta rætt óformlega við og kynnst
mönnum. Það sé liður í því að
viðhalda góðu sambandi milli að-
ila. Þá er einnig til að taka fundi
og þing norræna og alþjóðlegra
samtaka, sem stundum eru haldin
hér á landi og eru oft mjög
fjölmenn".
Nýlegt dæmi um þetta, sem varðar
samskipti ráðuneyta fjölmiðla,
mætti nefna. Þann 29.08.89 varð
utanríkisráðherra við beiðni rit-
stjóra Dagblaðsins þess efnis að
halda boð fyrir u.þ.b. 40 erlenda
ritstjóra og ávarpa samkvæmið. Þeg-
ar sest var var að borðum reyndust
ritstjórarnir vera 70 og kostnaður
við boðið skv. reikningi kr.
249.063,00.
Niðurstaða mín er því þessi: Ef
það telst innan eðlilegra marka, skv.
mati ríkisendurskoðanda, að risna
ráðherra geti tekið til samstarfs-
manna, embættismanna jafnt sem
stjórmálamanna og félagasamtaka,
innlendra sem erlendra, svo sem
ráða má af bréfi ríkisendurskoð-
anda, þá tel ég mig ekki hafa gerst
brotlegan við reglur í umræddu til-
viki.
Virðingarfyllst,
Jón Baldvin Hannibaldsson,
utanríkisráðherra.