Verklýðsblaðið - 13.12.1930, Blaðsíða 1

iÐ
ÚT@EFANDi:MFNAÐARMANNAFJElA<ilЄSPAKEdr
I. árg. Reykjavík 13. desember 1930 20. tbl.
Kaupkúgun
S. I. S.
Sfofnþing
Verkfall
víð garnahreinsunarstöðina í Rvík
Lögireglan send til að berja á verkamönnum.
Undanfarið hefir Samband ísl. samvinnufé-
laga greitt milli 80 og 40 verkakonum, sem
vinna við garnahreinsunarstöðina hér 10 aur-
um lægra kaup en samkvæmt kauptaxta verka-
kvennafélagsins. Margsinnis hafa verkakonur
kvartað undan þessari kaupkúgun í yerka-
kvennafélaginu. Og nú hefir félagið hafizt
handa og tilkynnt vinnustöðvun við stöðina.
„Dagsbrún“ hefir komið verkakonunum til
aðstoðar og tilkynnt verkfall á uppskipun og
framskipun á vörum S. f. S.
S. í. S. hafði verið gefinn þriggja sólarhringa
frestur. Eftir að þessi frestur var útnmninn
og Sambandið hafði þverskallast við að greiða
kauptaxta verkakvennafélagsins var vinna
stöðvuð. Þegar S. I. S. gerði tilraun til að koma
salti á vinnustöðina með aðstoð verkfalls-
brjóta, komu verkamenn til vamar. Var þá
eftir skipun Jónasar frá Hriflu send 10 manna
lógreglusveit, til þess að verja verkfallsbrjóta
S. f. S. Sló í harðbakka milli verkamanna og
lögreglunnar og notaði lögreglan kylfurnar á
verkamenn. Eftir stutta viðureign var vinn-
unni hætt og lögreglan hvarf frá.
Eins og kunnugt er, er S. í. S. eitthvert ill-
ræmdasta kaupkúgunarfyrirtækið hér á lándi.
Eæðst það jafnan á garðinn, þar sem hann er
lægstur og hér hefir það gert árás á kaupgjald
verkakvennanna. Á Norðurlandi ganga S. í. S.
og Kaupfélag Eyfirðinga fyrir skjöldu til að
lækka kaupgjaldið á Akureyri. Gæta þeir þess
vandlega að taka ófélagsbundna verkamenn, og
auðvitað eins óstéttvísa og kostur er í vinnu
hjá sér. Er því við ramman reip að draga. Ein-
ungis allsherjar samtök verkalýðsins um allt
land um flutningsbann á vörum S. í. S. geta
brotið þessa illkynjuðu kaupkúgun á bak aftur.
Landráðamálið í Moskva
Stríðsundirbúnmgurinn aíhjúpaður
(Einkaskeyti til Verklýðsblaðsins).
Rannsókn málsins gegn gagnbyltingaflokkn-
um heldur áfram og hefir sannast þátttaka
borgaraflokka í öllum löndum, undir forystu
Deterdings (aðaleigandi Sheil og B. P.
Company olíufélaganna) og enska auðhöldsins
Urquharts, í þeim tilgangi, að koma af stað
ófriði gegn Sovét-lýðveldunum. Skyldi sá ófrið-
ur hafinn af voldugustu heimsveldunum. AuðL
Valdsklíkur eru ekki aðeins flæktai- í málið,
heldur og einnig borgarar og smáborgarar, og
flokkssamtök þeirra, sem háð eru auðvaldsklík-
unurn og stjórnum þeirra. Iðnaðarflokkurinn
hefir gengið á mála hjá þeim, með peninga-
styrk frá frakkneska herráðinu. Sannast hefir
að aðrir leynilegir smáborgaraflokkar, eins og
t. d. „Flokkur vinnandi bænda“ undir forystu
Eondratieffs og Juroffskij, en í þeim flokki
voru mestmiegnis stórbændur, félög „Menshe-
vika“ (sósíaldemókratar) undir forystu Gro-
manns og Suehanoffs og svonefndir lýðveldis-
sinnaðir þjóðræðismenn, en foringjar þein-a eru I
Miljukoff (illræmdur auðvaldsforingi frá keis- j
aratímunum) og Kerenskij (sem sendi her-
sveitir kósakka á verkamenn í Leningrad til að
bæla niður byltingu verkalýðsins 1917). Síðast
en ekki sízt ber að nefna frakkneska sósíal-
Moskva 8. des. 1930.
demókrata (hægfara jafnaðarmenn, skoðana-
bræður Jóns Baldvinssonar, Haralds Guð-
mundssonar, Ólafs Friðrikssonar og Héðins
Valdemarssonar), sem einróma hétu stuðningi
sínum vopnainnrás inn í Sovét-lýðveldin.
Öll bönd berast nú að frakkneska henáðinu
og öðrum opinberum ríkisstofnunum og hafa
frakkneskir hershöfðingjar með undirekrift
sinni lofað stuðningi og héldu fullu sambandi
við foringja „Iðnaðarflokksins“ (sem málið var
höfðað gegn) og sendu þeim fyrirskipanir sín-
ar og peninga. Diploipatiski sendimaðurinn
frakkneski, Chankl (?) flutti féð til Moskva og
allar upplýsingar frá Moskva. Starfsmenn
frakknesku sendisveitarinnar í Moskva, notuðu
diplomatiska friðhelgi sína til þess að vera
milligöngumenn og greiða mútuféð, einnig
veittu þeir viðtöku. skjölum hinna ákærðu.Yfir-
stjórn fyrirtækisins var í höndum frakkneskra
stjórnmálamanna, eins og oft 'hefir verið
minnst á, sem sé: Iðnaðarhöldsins Loucheur,
svokallaðs friðai’vinar, A. Rriands,sem er utan- :
ríkisráðherra og oftlega á ferðalögum eriendis
(fyrv. jafnaðarmaður og núverandi verkalýðs- ■
svikari); einnig Raymonde Poincaré, aðal-
Framh. á 4. síðu. j
Kommúnistafloklcs Islands
Stofnþing Kommúnistaflokksins hófst í
Reykjavík laugardagskvöldið 29. nóv.
26 fulltrúar voru mættir, þar af 21 frá ýms-
u mdeildum flokksins og 5 frá S. U. K. Sátu
þeir þingið með réttindum þriggja atkvæðis-
bærra fulltrúa.
Forseti þingsins var kosinn Jón Rafnsson,
siómaður, hinn góðkunni verkalýðsforingi frá
Vestmannaeyjum. Áður en gengið var til dag-
skrár var flokknum flutt kveðjá frá Alþjóða-
sambandi konnnúnista. Því næst voru lesin upp
heillaóskaskeyti frá kommúnistaflokkum
Þýzkalands, Bretlands Svíþjóðar og Danmerk-
ur, og eru þau birt hér í blaðinu. Að því loknu
fögnuðu fulltrúar hinum sögulega viðburði í
íslenzkri verkalýðshreyfingu mieð því að
standa upp og syngja alþjóðasönginn.
Dagskrá þingsins var þannig:
1. Skýrsla frá deildunum og umræður um
verkefni þeirra.
2. Pólitísk mál. a) Framsöguræða og al-
mennar póhtískar umræður. b) Baráttustefnu-
skrá flokksins. c) Ávarp fra flokknum.
3. Skipulagsmál. a) Framsöguræður og al-
mennar umræður, b) Lög flokksins.
4. Verklýðsmál. a) Framsöguræða og um-
ræður um verkefni flokksins í faglegum mál-
um, b) Skipulagning hinna byltingasinnuðu
krafta innan verklýðssamtakanna.
5. Æskulýðshreyfingin.
6. Kosning miðstjórnar og starfsmanna.
Þingið stóð yfir í 4 daga. Umræður urðu af-
armiklar um öll mál. Það sem einkenndi um-
ræðurnar var hinn einlægi vilji fulltrúanna til
þess að finna rétta lausn vandamálanna, alvar-
leg rannsókn viðfangsefnanna og óskelfd gagn-
rýning á því, sem aflaga hefir farið og betur
skyldi verið hafa.
Engum, sem viðstaddur var blandaðist hug-
ur um, að hjer sveif annar andi yfir vötnunum
en á þingi Alþýðusambandsins, þar sem flestar
ræðurnar hnigu í þá átt að verja hina borgara-
legu pólitík sambandsstjórnarinnar gegn rjett-
mætum árásum.
Þingið afgreiddi til fulls baráttustefnuskrá
Kommúnistaflokksins, sem þegar hefir verið
send kaupendum Verklýðsblaðsins. Með þessari
stefnuskrá er stjettvísum verkalýð á Islandi
skapaður sameiginlegur baráttugrundvöllur.
Þessi baráttustefnuskrá hefir verið þaulrædd
meðal þess verkalýðs, sem fylgir kommúnist-
um að málum víðsvegar um landið, undan-
farna mánuði og nú hefir þetta þing lagt
smiðshöggið á hana. Baráttustefnuskrá Kom-
múnistaflokksins er að því leyti ólík stefnu-
skrá og samþykktum sósialdemókrata og ann-
ara borgaraflokka, að hún er ekki samin til að
láta vel í eyrum fólksins og síðan ekki söguna
meir. Hún er samin til þess að hver einasti
meðlimur Kommúnistaflokksins geti tekið til
óspilltra málanna að vinna að framkvæmd j
hennar. Þessa baráttustefnuskrá verða allir
verkamenn að kynna sér vel og rækilega, og
taka til starfa í anda hennar.

I