Verklýðsblaðið - 11.04.1933, Blaðsíða 2
Aldrei hafa launaárásirnar ver-
ið skarpari, og er þeim fyrst og
fremst beint að ungum verka-
mönnum. Á Isafirði hefir t. d.
Yerklýðsfélagið Baldur lækkað
unglingataxta sinn.
Eftir því sem stéttabaráttan
harðnar, gengur yfirstéttin æ
lengra í þá átt að beita ofbeldis-
ráðstöfunum gegn verklýðshreyf-
ingunni. Hvítu liði er komið upp,
til þess að berja á verkamönnum
í launadeilum og knýja þannig
fram launalækkanir. Þegar Al-
þingi þorir ekki af ótta við verka-
lýðinn að gera þetta að lögum,
þá gerir það ráðstafanir til þess
að halda við hinu ólöglega hvíta
liði, með fjárframlögum. Þar að
auki er bæjarlögreglan aukin og
búin betri vopnum. Augljósar til-
raunir eru gerðar af hendi borg-
aranna, til þess að innleiða fas
isma í hin borgaralegu æskulýðs-
félög. — Og nú fyrir skömmu
var stofnað hér fasistafélag,
sem stutt er fjárhagslega af
ýmsum atvinnurekendum, og
sem reynt er að tæla unga
verkamenn inn í. Ennþá þora
borgaramir ekki að koma op-
inberlega fram í fasistahreyf-
ingunni, en þeir styðja hana á
allan hátt. í skólunum hefir ver-
ið hafin ofsókn gegn öllu frjáls-
lyndi, jafnt hjá kennurum sem
nemendum, og til fyrirlestrahalds
við Háskóla fslands, hefir verið
fenginn þýzkur fasisti til þess
að syngja verklýðsmorðum Hit-
lers-stjómarinnar lof og prís.
Þannig er yfirstéttin á öllum
sviðum að skerpa baráttuna og
árásirnar á verkalýðinn, og hún
ætlar sér fyrst og fremst með
þjóðemislegu æsingastarfi að æsa
meðlimi hinna borgaralegu æsku-
lýðsfélaga „ópólitískra" sem póli-
tískra upp á móti verklýðssam-
tökunum
13 sjómenn
farast
Togarinn „Skúli fógeti“
strandaði í fyrrinótt skamt
frá Grrindavík. 24 skip-
verjum varð með naum-
indum bjargað. 13 sjó-
menn drukknuðu. Þar á
meða.1 2 félagar, Eðvarö
Jónsson, Verkamannabú-
stöðunum og Eðvarð
Helgason, Arnargötu 10.
Orsök þessa slyss er án eí'a
glæpsamleg vanræksla af hálfu
útgerðarinnar og yfirmanna
skipsins. Yerður ítarlega skrif-
að í næsta tölubl. um slysið.
Ofsðknir móti verkalýðshreyf-
ingunni á Akureyri.
Yfirheyrslur út af verkbanninu við „Novu“.
Jón Rafnsson íangelsaður, en látinn laus
altur samkv. einróma kröfum verkalýðsins.
f samningnum, sem bæjar-
stjóm Akureyrar gerði við
Verkamannafélag Akureyrar til
þess að fá verkbanninu við
„Novu“ aflétt, var meðal annars
ákvæði um það, að engar máls-
höfðanir skyldu eiga sér stað út
af deilunni.
En burgeisamir á Akureyri
hafa ekki látið þetta ákvæði
samningsins aftra sér frá því að
siga „réttvísi" sinni, Steingrími
Jónssyni bæjarfógeta, á þá for-
ingja verkalýðsins, sem fremstir
stóðu í vöm hans á móti kaup-
kúgunartilraun bæjarstjórnar-
innar. Þriðjudaginn 4. apríl kl.
10 árdegis var formaður Verka-
mannafélagsins, Steingrímur Að-
alsteinsson, kallaður fyrir rétt,
en látinn laus aftur eftir að
hann hafði gefið skýrslu um
vinnustöðvunina. Kl. 3 sama dag
var Jón Rafnsson frá Vest-
mannaeyjum kallaður fyrir, en
hann virti allar spumingar bur-
geisayfirvaldsins að vettugi og
var fyrir það úrskurðaðúr í
gæzluvarðhald. Síðar um daginn
var Þóroddur Guðmundsson frá
Siglufirði einnig kallaður fyrir,
en þó látinn laus, enda þótt hann
neitaði að svara. Því að þá höfðu
þau tíðindi gerst í bænum, að
bæjarfógetanum þótti ráðlegast
að draga saman seglin að sinni.
Verkalýðurinn á Akureyri tók
þessar yfirheyrslur og fangelsun
Jóns Rafnssonar, eins og rétt
var, sem lævíslegt samningsrof
burgeisastéttarinnar undir yfir-
skini réttvísinnar og sem ósvifna
ofsókn af hennar hendi móti
verkalýðshreyfingunni. Fj ölsótt-
ur fundur í Verkamannafélag-
inu, sem haldinn var kl. 4Vz um
daginn, krafðist þess einróma, að
Jón Rafnsson yrði látinn laus
undir eins. Fulltrúamir á þingi
Verklýðssambands Norðurlands,
sem þá einnig stóð ýfir á Akur-
eyri, samþykktu í einu hljóði
sömu kröfu og var farin fjöl-
menn kröfuganga til bæjarfó-
getans, til þess að fylgja þessari
kröfu eftir. Hafði Einar Olgeirs-
son orð fyrir mannfjöldanum og
var bæjarfógetinn eftir það ekki
í efa um það, að verkalýðurinn
myndi upp á sitt eindæmi opna
tugthúsdymar fyrir sínum fang-
elsaða félaga, ef kröfunni yrði
ekki fullnægt á annan hátt. Káus
bæjarfógetinn þá fremur hinn
kostinn, að úrskurða Jón Rafns-
son úr gæzluvarðhaldinu og var
það gert þá þegar um kvöldið.
Frekari ofbeldisráðstafanir
hefir burgeisastéttin á Akureyri
og yfirvald hennar ekki þorað
að gera út af þessu máli enn sem
komið er.
Þýzkaland
Fréttir þær, sem hingað til
hafa borizt frá Þýzkalandi hafa
einkum verið fólgnar í að skýra
frá hinni ógurlegu álygastarfsemi
(provokationum) Nazistanna á
Kommúnistaflokkinn og hinu
tryllta æði þeirra gegn honum,
fangelsunum, pyntingum og morð-
um á kommúnistum og öðrum
verkamönnum, hinum geysilegu
Gyðingaofsóknum og öðrum
hryðjuverkum Hitlerssveitanna.
Með angist og eftirvæntingu hafa
verkamenn hvervetna um heim
spurt aftur og aftur sömu spurn-
inga: „Hvað gera verkamennirn-
ir? Hvað gerir hinn stælti Kom-
múnistaflokkur, sem þrátt fyrir
brennuálygar, þrátt fyrir blað-
leysi, dagleg morð og árásir
glæpasveita Hitlers tókst að
fylkja nærri 5 miljónum um
stefnuski-á sína í kosningunum
síðustu? Og svörin eru að byrja
að koma. „Rauði fáninn“ (Die
Rote Fahne) málgagn Kommún-
istaflokksins þýzka kemur nú út
að staðaldri á leynilegan hátt. Og
þrátt fyrir það, að dauðarefsing
liggi við að útbýta blöðum komm-
únista og flugritum koma þau út
og eru útbreidd í hundruð þús-
unda tali, og þýðir það eigi aðeins
að hundrað þúsunda lesi þau,
heldur miljónir. Ennfremur segja
útlend blöð frá kröfugöngum,
sem hafa verið svo öflugar þrátt
fyrir hið strengilega bann að
ómögulegt hafi verið fyrir Hit-
lerssveitirnar að sundra þeim.
Allt bendir í þá átt að Kommún-
istaflokkurinn þýzki hafi nú þeg-
ar skipulagt leynistarf sitt svo,
að vænta megi stöðugt harðari
sóknar af hálfu verkalýðsins
gegn hinni geysilegu einræðis-
kúgun þýzku borgarastéttarinnar,
sem framkvæmd er af Hitler-
bandíttum og öðrum glæpamanna-
sveitum, með aðstoð lögreglu og
hlutleysi sósíaldemókratabrodd-
anna. Kommúnistiska liðið í ríkis-
þinginu hefir í „Rauða fánanum“
birt baráttukröfur fyrir verka-
menn, fátæka bændur, æskulýð og
smáborgara.
Gyðingaofsóknirnar harðna
I stöðugt. Æðið er svo mikið gegn
I Gyðingum, að það tekur jafnvel
! fram Gyðingaofsóknunum í Keis-
j ara-Rússlandi fyrir byltinguna.
Og stormsveitir Hitlers bera í
grimmd af „hinum svörtu hundr-
uðum“ sero skipulögð voru af
ríkislögreglu keisaravaldsins.
Hver er orsök Gyðingaofsókn-
anna mun margur spyrja? Orsök
Gyðingaofsóknanna er í fyrsta
lagi tilraun til að rugla stéttar-
vitund fjöldans og leiða hugann
frá hinni hörðu stéttarbaráttu, í
öðru lagi tilraun til að leiða at-
hyglina frá hinum stöðugt skerptu
mótsetningum innan borgarastétt-
arinnar sjálfrar, nefnilega Hit-
lersarmsins og Hugenberg-Papen-
armsins, en þessi bárátta á nátt-
úrlega rót sína að rekja til efna-
legra mótsetninga þessara hluta
borgarastéttarinnar. Það hefir
jafnvel kveðið svo rammt að
ágreiningnum, að hersveitir
beggja, Stormsveitimar og Stál-
hjálmamir, hafa borizt á bana-
spjótum. Nazistamir gera stór-
feldar tilraunir með mútum og
ógnunum til þess að reyna að
berja niður fréttimar um Gyð-
ingaofsóknirnar, sem einkum ber-
ast með flóttamönnum., sem við
harðan leik hefir tekizt að sleppa
úr klóm þeirra. Og það er eftir-
tektarvert, að jafnvel sósíaldemó-
krataforingjamir, sem alveg eru
eins og mús undir fjalaketti, og
og lýst hafa því yfir að ekkert
sé hægt að gera, sem sé þvegið
hendur sínar eftir að hafa að-
stoðað Hitler til valda, eru meðal
annara sendiboða Hitlers sendir
til útlanda til þess að stinga upp
í skoðanabræður sína í öðrum
löndum og reyna að fá þá til að
birta ekki frásagnir um hryðju-
verkin í Þýzkalandi. 1 þessu
augnamiði kom ritstjóri krata-
blaðsins „Vorwárts“ (Áfram), Dr.
Hertz, til Kaupmannahafnar síð-
ustu dagana í marzmánuði til
þess að reka erindi Nazistanna
við dönsk blöð, einkum krata-
pressuna. Og má sjá árangur
farar hans á allri dönsku press-
unni, að undanskildum blöðum
kommúnista, en þó ekki sízt
kratablöðunum. Birta þau nú ekki
annað en athugasemdalaus skeyti
frá Þýzkalandi (stjóminni) og
þegja um hryðjuverkin.
En þrátt fyrir þessar þýðingar-
miklu tilraunir kratabroddanna
til að beygja sig undir ógnarvald
Nazistanna, koma fréttir um að
sósíaldemókratiska pressan sé
bönnuð um óákveðinn tíma.' Það
þýðir með öðrum orðum, að þrátt
fyrir yfirlýsingar þeirra um að
ekkert sé hægt að gera, baráttu
þeirra gegn kommúnistum og
byltingarsinnuðum verkamönnum;
yfirlýsing fagfélaganna um að
þau séu fús til að breyta skipu-
lagi sínu í fasistiskt form, þá hef-
ir allt þetta ennþá ekki dugað.
Hvernig stendur nú á að þessar
tilraunir ekki skuli bera árangur?
Vafalaust á mestan þátt í því
vöxtur byltingarhugarfarsins
(radikalisering) sósíaldemókrat-
isku verkamannanna og vöxtur
samfylkingarinnar að neðan. Enn-
fremur mun samfylkingartilboðið
frá Austurríki eiga einhvern þátt
í því. Það hefir ekki ennþá dug-
að þó sum þýzku borgarablöðin
hvað eftir annað hafi reynt að
benda Hitler á að ekki megi haga
sér eins gagnvart sósíaldemó-
kratabroddunum og kommúnist-
um. — Þýzka dæmið verður lær-
dómsríkt fyrir verkalýð allra
landa og þá einnig og fyrst og
fremst íslenzka verkamenn um
það, hvemig bezt verður varizt
gegn fasismanum.
Það er eftirtektarvert hvemig
áhrif þýzku Nazistabyltingarinn-
ar, ásamt hinni skerptu stétta-
baráttu og aukinni fasisering ís-
lenzka ríkisins er farin að birtast
hér á landi. Borgarastéttin er nú
farin að æpa eftir þýzkum Naz-
istaritum og hefir alveg nýskeð
eitt slíkt ritverk birzt hér í
Reykjavík, sem kallar sig „sann-
leikann um kommúnismann", en
er ekkert annað en vitfirrings-
k