Framsóknarblaðið - 25.04.1951, Blaðsíða 4

4
FRAMSÓKNARBLAÐIÐ
Þýzk-íslenzkt miljónafyrirtæki
¥erkfallið
Þýzka blaðið „Der Kurier",
sem gefið mun út í Vestur-Ber-
lín, flutti í s. I. mónuði heilsíðu
grein um ísland og íslenzk mól-
efni, með mörgum myndum.
Auk almennra upplýsinga um
land og þjóð og atvinnuhætti, er
þar greint fró því, að stofnað sé
í Reykjavík þýzk-íslenzkt fyrir-
tæki með hvorki meira né minna
en 10 miljón króna hlutafé, og
heiti fyrirtækið Vulcan h.f. og sé
ætlun þess að vinna alúminíum,
jórn og verðmæt efni í sambandi
við sementsvinnslu hér ó landi.
Þýzkir bankar hliðhollir.
í greininni er fró því skýrt, að
iðnaður Vestur.Berlínar mundi
afgreiða vélar til fyrirtækisins,
ennfremur að Zentral-bankinn í
Berlín sé hliðhollur fyrirtækinu,
svo og utanríkisviðskiptadeild
borgarstjórnarinnar og viðkom-
andi róðuneyti í þýzku sam-
bandsstjórninni.
Hér heima munu þessar fregn
ir vekja nokkra furðu. Ekki er
neitt vitað um slíkt þýzk-íslenzkt
fyrirtæki og hvergi hefur komið
fram opinberlega að það sé stofn
að. Hver kannast vio miljónafé-
lagið Vulcan h. f.P
Getur þingmaður Vestmanna-
eyja gefið nokkrar upplýsingar?
Bœjarfréttir
Ármann losaði vörur fró
Reykjavík 2.3 þ. m.
—0—
Hinn 20. þ. m. hófst hér í
bænum almennt verkfall hjó
Verkalýðsfélagi Vestmannaeyja.
Verkfall þetta hlaut ekki samúð
almennings, ekki einu sinni með-
lima félagsins, og molnaði niður
ó öðrum degi. Ástæðan fyrir því,
að svona óhönduglega tókst til
með verkfallíð, var ón efa sú,
að fólk gat ekki skilið nauð-
Skipakaup
Eimskipafélag íslahds h. f.
hefur í hyggju að kaupa nýtt
skip og selja tvö af elztu skip-
um sínum, „Fjallfoss" og „Sel-
foss". Hið nýja skip mun, ef af
kaupunum verður, fengið fró
Þýzkalandi. Það er nýlegt, byggt
1950, með olfukyndingu í stað
kola, um 2000—2300 lestir að
stærð. Félaginu hafa þegar bor-
izt tilboð í „Fjallfoss". Hinir
væntanlegu kaupendur munu
vera ítalskir, og munu umboðs-
menn þeirra skoða hann, er
hann kemur til Kaupmannahafn
ar í þessari ferð. Mó því búast
við, að „Fjallfoss", hið ógæta
og farsæla skip, beri ekki fyrir
augu ökkar Islendinga framar,
a. m. k. ekki með blóhvíta reyk-
hófsmerkið. „Fjallfoss" var upp
haflega keyptur hingað til lands
fró Hollandi. Gerði það Eim-
skipafélagið „ísafold", og kall-
aði það skip sitt „Eddu". Á
stríðsórunum eignaðist „Eim-
skip" skipið og breytti þó nafn-
inu og kallaði „Fjallfoss".
„Selfoss" er elztur „Foss-
anna" og þeirra minnstur. Hann
hét óður „Willemoes" og sigldi
ó vegum Landssjóðs, unz „Eim-
skip" keypti hann og kallaði
„Selfoss". Enn hafa ekki borizt
tilboð í „Selfoss", og getur því
veríð, að við fóum að sjó hann
enn um sinn. „Selfoss" er ein af
farsælustu fleytum íslendinga,
sem plægt hafa úthöfin um óra-
tugi. Hefur hann alltaf skilað
öllu heilu í höfn nú um marga
óratugi, þótt lítill sé.
Eimskip hefur fengið heim-
ild ríkisstjórnarinnar til að selja
„Fjallfoss" og „Selfoss" úr
landi, en síðast, þegar til frétt-
ist, var beðið eftir svari Fjór-
hagsróðs og heimild þess til að
festa kaup ó hinu nýja skipi.
Kúkur (k) aðsto'ðarritstióri
Fylkis upplýsir í síðasta blaði
sínu að skattstjórinn muni
reikna ríkissjóði hótelherbergja
leigu fyrir skrifstofupláss skatt-
stofunnar og telur það mikinn
velgerning við ríkið að reikna
ekki hærra gjald.
synina ó því að hefja verkfall
hér í Eyjum um hóvertíðina, að-
albjargræðistímann hér, þegar
önnur félög, t. d. í Reykjavík,
höfðu ókveðið verkfall 18. moí
n. k. og félög ó öðrum stöðum,
eins og t. d. ísafirði og Hcifnar-
firði, höfðu ókveðið að fresta óð.
ur auglýstum verkföllum, ýmist
til sama tíma og Reykjavíkurfé-
lögin, eða um óókveðinn tíma.
Forseti Alþýðusambands íslands,
Helgi Hannesson, bæjarstjóri í
Hafnarfirði, hafði líka neitað að
undirskrifa samninga við Verka-
mnnafélagið Hlíf um fulla vísi-
töluuppbót mónaðarlega, enda
þótt bæjarstjórn Hafnarfjarðar
hefði gert samþykkt þar að lút-
andi. Var ekki hægt að skilja þó
synjun ó annan veg en þann, að
annaðhvort teldi forsetinn fulla
vísitölugreiðslu ekki æskilega/
eða hann vildi fresta mólinu, t.
d. til 18. maí.
Þrótt fyrir allt þetta var með-
limum Verkalýðsfélags Vest-
mannaeyja att út í illa undirbúið
verkfall, en hversvegna og í
hvaða tilgangi?
Því er fljótsvarað: Hinir raun-
verulegu stjórnendur verkfalls-
ins voru ekki forvígismenn V. V.
heldur Póll verðgæzlumaður og
Guðlaugur Sæfellsforstjóri, og
verkfallið var ekki fyrst og
fremst gert til þess að fó vísitöl-
una greidda, heldur til þess að
klekkja á pólitískum andstæð-
ingi. Þessir góðu herrar hugsuðu
ó þó leið, ef þeir gætu stöðvað
hina lélegu vertíð um 20. april,
yrði afkoma almennings svo bóg
borin, að það hlyti að valda for-
róðamönnum bæjarins veruleg-
um vanda. Og til þess voru ref-
irnir skornir. Þó svo að þessar
drengilegu róðstafanir hefðu
haft hinar hörmulegustu afleið-
ingar í för með sér fyrir allan al.
menning, skipti það þessa góðu
herra engu, enda mun þeim flest
betur lagið en að hugsa um hag
almennings.
Það skal sérstaklega tekið
fram, að með línum þessum er
ekki lagður neinn dómur ó rétt-
mæti þess að greiða fulla vísitölu
ó laun, heldur aðeins fordæmd
sú refskók, sem Póll og Guðlaug-
ur hafa verið að leika með fjör-
egg byggðarlagsins.
Þó menn, sem opinberlega
stóðu fyrir verkfalli þessu, dæmir
almenningur óbyggilega ekki
mjög hart, því að það er al-
mennt vitað, að þeir eru aðeins
verkfæri í höndum sér verri
manna. Þessvegna er þeim frek-
ar vorkunn, en unt sé að dæma
þó. A.
Skipabraut
Aðkallandi er, að komið verði
upp skipabraut í Vestmannaeyja
höfn. Dróttarbraut Vestmanna-
eyja getur ekki með góðu móti
tekið stærri bóta en 40 lesta og
dróttarbraut Ársæls Sveinssonar
getur ekki heldur tekið upp
nema minni tegundir af bótum
Eyjaflotans og staðsetning þess-
ara dróttarbrauta er ekki þann-
ig að hagkvæm aðstðaa sé fil
stækkunar. Framtíðarstaður fyr-
ir dróttarbrautir hlýtur að verða
annar. Hafnarnefnd hefur falið
vitamólaskrifstofunni að gera
tillögur um staðsetningu drótt-
arbrautar eða dróttarbrauta í
Eyjum fyrir bóta og skip og er
ekki ósennilegt að þessi mann-
virki verði staðsett norðvestur úr
Friðarhöfninni.
Með því að Hafnarsjóður Vest
mannaeyja hafi forgöngu um
byggingu skipabrautar í Eyjum
er tryggður stuðningur og f.ram-
lag af hólfu ríkisins, eðlilegt
væri að í slíkum félagsskap
yrðu útgerðarmenn og félaga-
samtök þeirra virkir þótttakend-
ur.
Framkvæmdir þær er hér um
ræðir þarf að forma lrieð þeim
stórhug að rúmir stækkunar og
aukningar möguleikar verði fyr-
ir hendi um langa framtíð, og
vitanlega tekur nokkur ór að
koma slíku mannvirki upp.
Heppilegast væri að byrja ó að
koma upp einni braut sem hægt
væri að taka upp í skip eins og
Eyjatogarana, síðar mætti bæta
við hliðargörðum og fleiri braut-
um, eftir því sem fjórróð og
þörf krefur. Og ef vel tekst til
ætti að verða hægt að hefja
framkvæmdir ó þessu óri, og að
því ber að stefna. H. B.
Vélskipið Oddur kom við í
Eyjum 23. þ. m. ó leið til Aust-
fjarða með heyfarm og fóðurvör-
ur. Er þetta þriðja ferð' skipsins
með hey austur og hefur skipið
nú flutt nær 2000 hestburði auk
annarra fóðurvara.
—0—
Bjarnarey kom af saltfiskveið-
um 14. þ. m. til þess að bæta
við salti. Afli skipsins var þá
um 160 tonn.
Skattstjórinn mun nú vera bú-
inn að gefa bróðabirgða upplýs-
ingar um skrifstofukostnað sinn.
Mun hann telja sig spara ríkinu
fé með því að lóta ekki meta
skrifstofuleigurnar. Þó mun hrein
lætis. og hitakostnaður ekki
skorinn við neglur, en fullnaðar
reikninga yfir embættiskostnað-
inn hefur hann ekki gefið ennþó.
Menn spyrja, hvað hefir skatt-
stofan með heila hæð að gera?
—0—
Þegar Jóhann Þ. Jósefsson
var fjórmólaróðherra, þó gaf
hann loforð um verðjöfnun ó
byggingarverði tveggja togara
sem byggðir voru samkvæmt öðr-
um samningum heldur en ný-
sköpunartogararnir upphaflegu,
sem ríkisstjórnin samdi um
smíði ó. Verðjöfnunarkröfur
þessara aðila munu hafa numið
um hólfri miljón, sem hefði
hækkað verð fyrri skipanna til-
svarandi. Ríkissjóður viðureknndi
hinsvegar ekki að þetta loforð
Jóhanns bindi sig eða kaupend-
ur fyrri togaranna og lenti þetta
í mól. Gerðardómur dæmdi í
móli þessu með þeim úrslitum
að loforð Jóhanns voru metin ó-
gyld lögleysa.
Eigendum umræddra skipa
munu þykja loforð Jóhanns létt
í vasa.