Austurland - 01.12.1961, Blaðsíða 1

Málgagn sóslalista á Anstnrlandi
11. árgangur. Neskaupstað, 1. desember 1961. 42. tölublað.
A
Vesíur-þýzkur her á Islandi?
Þjóðviljinn skýrði frá því 24.
nóv., og kvaðst hafa öruggar
heimildir fyrir, að Vestur-Þjóð-
verjar hefðu leitað hófanna hjá
íslenzkum stjórnarvöldum um að
fiá hér á landi herstöðvar og her-
æfinga'svæði. Sagði blaðið, að enn
hefði engin formleg beiðni borizt
um þetta, en málið hefði verið
rætt við Guðmund 1. Guðmunds-
son, utanrikisráðherra og nokkra
aðra ráðamenn. Einnig telur blað-
ið, að formleg beiðni verði ekki
fram lögð, nema Vestur-Þjóðverj-
ar telji sig örugga um jákvæð
svör.
Blaðið ræðir allítarlega um við-
leitni Vestur-Þjóðverja til að
koma sér upp hernaðarbækistöðv-
um sem víðast í Vestur-Evrópu
og telur þá muni ætla sér að ná
eftir krókaleiðum því marki, sem
Hitler ekki tókst að ná í stríði.
Þegar Þjóðviljinn kom út með
þessari frásögn varð mikið
fjaðrafok í stjórnarherbúðunum.
Á Alþingi var málið gert að um-
talsefni þegar samdægurs og tóku
umræður allan fundartíma neðri
deildar. Voru ráðherrarnir þrá-
spurðir og skorað á þá að lýsa yf-
ir því, að enginn fótur væri fyrir
fregn Þjóðviljans ef svo væri. En
engin leið var að toga út úr ráð-
herrum yfirlýsingu um að Vestur-
Þjóðverjar hefðu ekki leitað fyrir
sér um herstöðvar eða æfingar-
svæði. En ráðherrarnir lögðu
mikið kapp á að reyna að komast
fyrir um það hvar lekið hefði, því
það er sannarlega alvarlegt mál,
ef Þjóðviljinn hefur aðstöðu til að
komast að ströngustu hernaðar-
leyndarmálum stjórnarinnar.
Ráðherrarnir reyndu, eins og
fleiri, að bera Finna fyrir sig sem
skjöld og töldu Þjóðviljann vinna
níðingsverk á þeim með því að ala
á óttanum um þýzka herstöðvar
á Norðurlöndum.
Nú áttu ráðherrarnir gullið
tækifæri til að rétta Finnum
hjálparhönd. Ef þeir hefðu lýst
yfir skýrt og skorinort að enginn
fótur væri fyrir Þjóðviljafregn-
inni og að undir engum kringum-
stæðum yrði orðið við neinskonar
tilmælum Þjóðverja um bæki-
stöðvar, hefði það orðið margfalt
meiri stuðningur við Finna, en öll
hin sefasjúku æðisóp og æsiskrif
um þá og þeirra málefni. I þetta
eina sinn höfðu þeir tækifæri til
að styðja Finna í verki, en þá
brugðust þeir — auðvitað.
En hvaða líkur eru fyrir því. að
Þjóðviljinn hafi jafn örugga
heimild fyrir sögunni og hann vill
vera láta? — Er þetta ekki venju-
leg æsifregn, sem ætlað er það
eitt hlutverk, að vekja umtal og
æsingar og athygli á blaðinu?
Við skulum athuga nokkrar
hliðstæður frá fyrri árum.
1. Árið 1945 skýrði Þjóðviljinn
frá því hernaðarlega leyndar-
■máli þáverandi ríkisstjómar,
að Bandaríkin hefðu krafizt
herstöðva til 99 ára á þrem
stöðum á Islandi. Þetta reynd-
ist rétt.
2. Árið 1946 rakti Þjóðviljinn
efni Keflavíkursamningsins á
meðan hann var strangt trún-
aðarmál stjórnarflokkanna. Og
það sannaðist enn, að heimild-
ir Þjóðviljans voru öruggar.
3. Árið 1949 gerði Þjóðviljinn ná-
kvæma grein fyrir viðræðum
Bjarna Ben., Eysteins og Emils
við utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna. Aðeins fáir menn
vissu um þessar viðræður oger
því ekki að furða þó mikill
Bandarískt her
námssjónvarp
Um mörg undanfarin ár hefur
hernámsliðið á Keflavíkurflug-
velli haft leyfi íslenzkra stjórnar-
valda til að reka sjónvarpsstöð
og var henni ætlað að ná einung-
is til Keflavíkurflugvallar. En
raunin varð sú, að hún náði um
allt nágrennið, þar á meðal til
Reykjavíkur og þar eru nú a. m.
k. 500 sjónvarpstæki í notkun.
Nú hefur það svo gerzt, að ís-
lenzk stjómarvöld hafa leyft
hemum að fimmfalda orku sjón-
varpsstöðvarinnar og eftir að sú
stækkun hefur farið fram, hefur
sjónvarpið möguleika til að ná til
verulegs meirihluta þjóðarinnar.
Sjónvarpið er máttugt áróð-
urstæki. En það getur líka verið
geysilega þýðingarmikið menning-
artæki. Að vera á móti sjónvarpi
út af fyrir sig er glómlaus aftur-
haldssemi. En sjónvarp á Islandi
á skilyrðislaust að vera íslenzk
stofnun og rekin af Islendingum.
Hermannaútvarpið í Keflavík
er hverjum frjálshuga Islendingi
andstyggð. Það staðfestir hjá-
lenduafstöðu okkar gagnvart
Bandaríkjunum.
. Að fela hernámsliðinu rekstur
sjónvarpsins er nákvæmlega
sama eðlis og ef því væri falið að
reka útvarpið, skólana frá barna-
skólum og upp í háskóla, kvik-
myndahúsin, leikhúsin og aðrar
menningarstofnanir.
Hver er sá islendingur, er gæti
hugsað sér slíkt?
Bandaríska sjónvarpið hefur
sérstaklega illt orð á sér fyrir efn-
isval. Það er talið soralegt, fullt
af ofbeldisverkum og glæpum og
til þess eru beinlínis rakin afbrot
og glæpir, einkum unglinga. í
stórum stíl.
Það er þessi „menningarstarf-
semi“, sem nú á að opna allar
flóðgáttir fyrir á Islandi.
Einhverjir kynnu að ætla, að
það væru ekki aðrir en „kommún-
istar", sem væru mótfallnir því
að fela hernum sjónvarpsrekstur-
inn, en því fer víðs fjarri. And-
staðan gegn því að landið verði
opnað upp á gátt fyrir því, sem
soralegast er í bandarískri menn-
þeirra og á sér engin flokkstak-
mörk.
Á sunnudagskvöldið var þetta
mál til umræðu í útvarpsþætti
Sigurðar Magnússonar, „Spurt og
spjallað“. Einn þátttakenda var
Sigurður A. Magnússon, rithöf-
undur, maður mjög nákominn
Morgunblaðinu. Hann tók mjög
ákveðna og skelegga afstöðu gegn
hernámsútvarpinu. Hann kvaðst
hafa dvalið um skeið í Bandaríkj-
unum og kynntist þá sjónvarpinu
þar í landi. Slíkan ósóma gat
Framh. á 2. síðu.
uggur hafi gripið um sig í her-
búðum hernámsflokkanna. Var
fyrirskipuð nákvæm rannsókn
á því, hvernig Þjóðviljinn hefði
komizt að leyndarmálinu —
hver hefði svikið, en allt
varð það árangurslaust.
4. Árið 1951 rakti Þjóðviljinn ná-
kvæmlega efni hernámssamn-
ingsins löngu áður en hann var
birtur og á meðan hann enn var
strangt trúnaðarmál.
5. Hvað eftir annað ljóstraði
Þjóðviljinn upp leynimakki í-
■haldsm.anna og krata í land-
helgismálinu á meðan það var
efst á baugi.
Oft hafa viðbrögð hinna seku
manna og flokka verið á þann
veg, að þeir hafa lýst þetta allt
lygi, þeir hafa svarið og svarið og
staðið svo uppi með brennimark
meinsærismannsins á enni sér, er
allt reyndist rétt, sem Þjóðviljinn
sagði.
Það, hve oft Þjóðviljinn hefur
getað skýrt þjóðinni rétt fná
landráðum afturhþldsins, hlýtur
að orka þannig á okkur, að full
ástæða sé til að trúa sögu hans
um að hrammur nýnazismans í
Þýzkalandi teygi nú hingað
klærnar.
íþróttahús
Á fundi sínum 17. nóv. sl. saim-
þykkti bæjarstjórn Neskaupstað-
ar að kjósa þriggja manna nefnd,
er undirbúa skal byggingu í-
þróttahúss hér í bænum. Skal
nefndin miða störf sín við það, að
framkvæmdir geti hafizt á næsta
hausti. Kosningu nefndarinnar
var frestað til næsta fundar.
Talað hefur verið um að
íþróttahúsið verði reist á Júdas-
arbala áfast við gagnfræðaskól-
ann og verði miðstöð o. fl. báðum
húsunum sameiginlegt.
Bygging íþróttahúss er aðkall-
andi nauðsyn og fer vel á því að
hefjast þar handa þegar félags-
heimilið og gagnfræðaskólinn eru
fullbyggð. eða fyrr.
Öll verða þessi hús fyrst og
fremst musteri æskunnar.