Austurland - 24.10.1970, Blaðsíða 1
MÁLGAGN ALÞÝÐUBANDALAGStNS Á AUSTURLAND!
20. árgangur.
Neskaupstað, 24. október 1970.
41. tölublað.
Nýr formaHur Sléiirasam-
Idðs Nesliflistoiíir
Jcn L. Baldursson, sparisjóðs-
stjóri, hefur nú látið af störfum
formanns Sjúkrasamlags Nes-
ikaupstaðar, en því starfi hefur
hann gegnt síðan 1938.
1 stað Jóns hefur Þórður Þórð-
arson, skrifstofumaður verið skip-
aður formaður samlagsins.
Lúðvík Jósepsson:
Arnarborg og þáttur
Sverris Hermannssonar
í íhaldsblaðinu Þór, sem út kom
12. okt. sl. birtisit mikil langloka
eftir Sverri Hermannsso-n um hin
fyrirhuguðu togarakaup þeirra
Arnarboigarmanna.
1 s'krifum þessum hælir Sverrir
sér mikið fyrir vasklega fram-
göngu og mikinn stuðning, sem
hann hafi veitt þeim Arnarborg-
armönnum í stríði þeirra fyrir tog-
arakaupum, þó að jafnframt verði
hann að játa að til lítils hafi hjálp
ha.ns komið þar sem á móti voru
vondir kommar í Neskaupstað og
svo ég — erkióvinurinn sjálfur.
Öll er þsssi grein Sverris hlað-
in fullyrðingum og getgátum, eða
augljósum ósannindum. sem auð-
velt er að sanna að ekki fá stuð-
ist.
Skal nú vikið að nokkrum at-
riðum í þes.sari langlokugrein
Sverris.
1 upphafi greinarinnar segir
hann m. a.:
,,Nú veit hann fullvel, (þ. e.
bæjarstjórinn) að hvert manns-
burn í Neskaupstað veit, að þeir
Lúðvík óðu grundina í hné til að
koma í veg fyrir, að Hermanni
Lárussyni og félögum hans tæk-
ist að festa :kau.p á hinum franska
skuttogara“.
Og enn segir Sverrir:
„Þess vegna gekk Lúðvík ekki
á milli opinberra sjóða í Reykja-
vík til að fá betri kjör til kaup-
anna, heldur til að reyna að sjá
svo um, að þau yrðu ekki veitt“.
Og til að hnykkja sem bezt á
þessum ósannindavef segir Sverr-
ir svo, að þet.ta hafi ég gert:
„Enda þó-tt slíkt myndi að sjálf-
sögðu géra Síldarvinnslunni erf-
iðara fyrir".
Um það leyti, sem þeir Arnar-
borgarmenn voru að gefast. upp
við togarakaupin heyrði ég aust-
ur á Norðfirði í sumar, noikkurt
bsrgmál af svipuðum slúðursög-
um og Sverrir setur hér á prent.
Þá voru sögur þessar hafðar eft-
ir Jóni Guðmundssyni stud. juris,
sem mjög hafði sagt af því slórar
fréttir, að ég væri að koma í veg
fyrir að bankar, opihberir lána-
sjóðir og ríkisstjórnin vildu lana
Arnarborg nægilegt fé til togara-
kaupanna.
Ég brosti að þessum heimsku-
legu sögum, og það gerðu auðvit-
að allir, sem þær heyrðu.
Sú furðulega fjarstæða, að ég
ætti að ráða gerðum bankastjóra,
forstöðumanna opinberra lána-
sjóða, fjármálaráðherra og jafn-
vel ríkisstjórnarinnar, var auðvit-
að ekki talin svaraverð. Sögur af
þessu tagi voru skýrðar með því,
að hér væri á ferðinni áróður
stud. juris Jóns Guðmundssonar
og annaria slikra manna.
En nú ikemur í ljós, að Sverrir
Hei-mannsson er >að öllum líkind-
um höfundur þessara furðusagna.
Hann heldur, að hann geti afsak-
að getuleysi sitt og þeirra Airnar-
borgarmanna í togarakaupamál-
inu með því að halda því fram, að
ég hafi ráðið yfir öllum banka-
stjórum Sjálfstæðisflokksins og
jafnvel ráðherrum hans og gert
lánskjörin óviðráðanleg,
En undan 'hverju er Sverrir
Heimannsson *að kvarta um láns-
kjör og lánsmöguleika? Tveir op-
inberir sjóðir hafa lánað til skipa-
kaupa, Fiskveiðasjóður og At-
vinnujöfnunarsjóður.
Fiskveiðasjóður hafði lofað að
iána 67% af kaupverði, <enda gætu
kaupendur sannað, að þeir hefðu
nægilegt fé til kaupanna.
Þessi lánsupphæð Fiskveiða-
sjcðs er hámairk þess, sem liann
má lána samkvæmt lögum.
Hinn sjóðurinn, Atvinnujöfnun-
arsjóður, en formaður hans er
Magnús Jónsson, fjármálaráð-
herra, liafði samþykkt 4. febrúar
í ár nýjar regh<r um lán út á
fiskiskip. Þ-ar var m. a. sagt:
„Engin lán verði veitt vegna
nýsmíði fiskiskipa erlendis“.
Og lokuðu þær reglur gjörsam-
lega fyrir lán út á þessi skip.
Rétt er ao taka það fram í
þessu sambandi, að þessar lána-
reglur Atvinnujöfnunarsjóðs voru
setlar samkv. (illögu Magnúsar
Jónssenar fjármálaráðherra og á
meðan enginn Alþýðubandalags-
maður átti sæti í stjórn sjóðsins.
Ríkisstjórnin neitaði allri
fjárhagsfyrirgreiðslu
Sverrir fullyrðir í grein sinni,
að ríkisstjórnin hafi veitt fjár-
hagslega fyrirgreiðslu við kaup
skipanna og Heimanni staðið slík
fyrirgreiðsla til boða íyrir „milli
göngu“ hans, Sverris Hermanns-
sonar.
Ekki veit ég um „milligöngu“
Sverris Hermannssonar, sem end-
aði með því, að Hermann Lárus-
son og félagar hans fengi ekki
skipið, en mér er vel kunnugt um
tilraunir okkar frá Síldarvinnsl-
unni, og reyndar fleiri aðila, sem
leituðu eftir fjárhagsstuðningi
ríkisstjórnarinnar til skipakaup-
anna.
1 þeim efnum átti ég tvisvar
tal við Magnús Jónsson, fjármála-
ráðherra og spurði hann um,
hvort ríkisábyrgð yrði veitt fyrir
erlendu láni, sem fylgja átti .skip-
unum til 5 ái»a, og eins um það,
hvort ekki væri mögulegt að fá
eitthvað lánað úr Atvinnujöfnun-
arsjóði út á skipin.
Svör Magnúsar voru skýr og
ótvíræð. Hann sagði ríkisábyrgð
ekki koma til greina og lán úr
Atvinnujöfnunarsjóði ekki heldur.
Þetta staðfesti fjármálairáðherra á
9 manna fundi Atvinnujöfnunar-
sjóðs nú þann 15. október, þar
sem rætt var um breytingar á
lánareglum sjóðsins m. a. út á
skuttogara. Á þeim fundi átti ég
sæti.
Ástæður fyrir því, að Hermann
Lárusson hafði ekki fengið loforð
um lán úr Atvinnujöfnunarsjóði
voru lánareglur sjóðsins, og óhvik-
ul afstaða fjárinálaráðherra á
þeim tíma.
Um afstöðu ríkisstjórnarinnar
til fjárthagsfyrirgreiðslu við kaup
sliipanna liggja miklu fleiri sann-
anir fvrir.
Éig nefni þá, þegar umboðs-
mennirnir tveir, sem höfðu með
sölu skipanna að gera, þeir Sig-
urjón Þórðarson og Guðmundur
Þórðarson ásamt mér og Ólafi
Gunnarssyni, mættum sameigin-
lega á fundi með viðskiptamála-
Framh. á 2. síðu.
Ekkert kirtrrífflÉ
í Ncskanpstað
Rekstur brauðgerðarhússins í
Neskaupstað hefur verið mjög í
molum nú um nokkurt skeið. All-
lengi hefur brauðbúðin verið lok-
uð, en brauð frá brauðgerðimii
seld í matvörubúðum. En nú hef-
ur brauðgerð lagzt niður og bak-
arinn, sem jafnframt, er eigandi
fyrirlækisins, ráðizt til starfa í
Reykjavík. Það eru því ekki horf-
ur á, að brauðgerðarhúsið verði
opnað aftur í bráð, og kanns'ki
aldrei.
Bkki veit blaðið glögg skil á
því hvernig á 'því stendur, að svo
er komið sem komið er fyrir þessu
fyrirtæki. Vafalaust má þó telja,
að fjármagnsskortur eigi drýgst-
an þátt í þessu, en fleiri ástæður
munu valda svo sem óhentugt —
svo ekki sé sagt óhæit •— hús-
næði.
Það er bagalegt að þessi rekst-
ur sikuli leggjast niður og ýms ó-
þægindi hljóta að fylgja því. Þó
að kaupfélagið hafi reynt að bæta
hér úr með því að flytja brauð
frá Eskifirði, er þó oft brauð-
skortur hér.
Ekki er við það unandi, að hér
sé ékki rekið brauðgerð»arhús og
ekki verður því trúað, að ekki sé
rekstursgrundvöllur fyrir það á
meðan slíkur atvinnurekstur þrífst
vel í miklu minni þorpum. Það
verður Iþví að vinna að því að
Framh. á 2. síðu.
Of hátt sláturverð
í auglýsingu Framleiðsluráðs
landbúnaðarins um verð á land-
búnaðarvörum frá 15. september
segir, að verð á heilslátri með ó-
sviðnum ihaus og 1 kg. af mör
skuli vera kr. 131.00.
Hér í bæ hefur „heilslátur með
ósviðnum haus og 1 kg. af mör“
verið selt á kr. 140.00, eða kr.
9.00 hærra en hið lögboðna verð
er. Sé hér um einhvern misskiln-
i.ng að ræða, t. d. að eitthvað
meira fylgi í kaupunum en til-
skilið er, er nauðsynlegt að það
komi fram opinberlega og er
heimilt rúm hér í blaðinu fyrir
skýringar.
Enginn dómur skal á það lagð-
ur, hvort hið auglýsta verð er
hæfilegt. En hvað sem því líður,
er hér um fast verð að raeða, sem
seljendur eru bundnir af.