Vísir - 26.05.1931, Blaðsíða 2

T
VISIR
Kraftpappír,
Rúllupappír,
Sntjörpappír,
Umbúðapokar, allar stærðir,
Umbúðagarn margskonar. .
Símskeyti
:—O—
Madrid, 2.‘>. mai.
Unitod Press. FB.
Trúarbragðafrelsi á Spáni.
Á ráðherrafundi var fallist á
að gefa út boðskap um að
stofna trúarbragðafrelsi á
Spáni.
London, 2.‘t. maí. Mótt. 24./5.
United Prcss. FB.
Flugafrek.
Stack, breskur flugkapteinn,
hcfir flogið frá London til
Kaupmannahafnar og sömu
leið aftur á einum degi, og er
|)að met. Stack flaug í svokall-
aðri Wiekers-flugvél.
Genf, 24. maí.
, Unifcd Prcss. FB.
Frá Genf.
Fundum Þjóðabandalagsins
hefir verið frestað til 3. sepl.
í tiaust. Henderson, breski ut-
anrikismálaráðherrann, gaf út
blaðatilkynningu áður cn hann
lagði af stað til London, þcss
efnis, að nieðferð þýsk-austur-
ríska tollabandalagsins á fund-
um Þjóðabandalagsins hefði
leitt í Ijós, að mikil not væri
að Þjóðabandalaginu til þess
að varðveita og efla vinsam-
lega saihbúð meðal þjóðanna.
Norskar
loftskeytafregnir.
XRÞ, 2.'!. maí. FR.
Fundur með fulltrúum i
járniðnaðinum verður haldinn
í dag og bornar fram tillögur
til málamiðlunar. Málamiðlun-
artillögur i öðrum atvinnu-
greinum vcrða bornar fram
bráðlega. Rúist er við, að sátta-
senijari ríkisins leggi lil við
félag atvinnurekenda, að fresta
að koma í framkvæmd launa-
áformum sínum, að því er þá
snertir, sem eru í strandferða-
siglingum, til þess að koma i
veg fyrir vinnustöðvun á strand-
ferðaskipum og samúðarverk-
fall flutningaverkamanna i
bili, sem annars yrði hafið á
þriðjudag.
Skólafiugvélin F I hrapaði
niður í sjóinn skamt frá Itor-
ten og skemdist mikið, en flug-
mennina sakaði lítið.
Hornsleinninn að ráðhúsi
Oslo vcrður lagður þ. 4. se])t.
þ. á.
Verkfallsmenn þeir, sem
skotnir voru til bana i Norður-
Svíþjóð, voru jarðsetlir ]). 21.
þ. m. Alhöfnin óvanalega há-
tíðleg og þátttakan í jarðarför-
inni almenn. í Stokkhólmi og
öðrum borgum fór fram fiinm
mínútna vinnustöðvun, samkv.
áskorun frá landssambandi
sænskra verkaman n a.
Þrir rússneskir kommúnist-
ar hafa verið handteknir fvrir
þátttöku sína i óeirðunum í
Norð u r- S v í þ j óð.
Blygðnnarleysi.
—o—
Jónas Jónssnn býður sig fram
sem þingmannsefni
í Reykjavík.
—o—
Jónas Jónsson frá Hriflu hef-
ir sýnt Reykvikingum og bæj-
arfélaginu i hcild sinni meiri
og þrálátari fjandska]),cn nokk-
ur annar núlifandi Islendingur.
Hann hefir ráðist á vcrslun-
arstétt bæjarins með offorsi og
gauragangi. Hann tél blað sitl
lýsa yfir |>ví á fyrslu árum
þess, að ekki skyldi fyrr frú
hi)i'fið en allir kaupmenn
Jandsins væri að velli lagðir
eða flæmdir frá störfum. Hann
hefir svívirt reykvíska kaup-
mannastétt alveg sérstaklega
og borið henni á brvn okur og
hverskonar ósvinnu.
Hann hefir ráðist á útg'erð-
arfélögin hér i Revkjavik, for-
stjóra þeirra og eigelidur. Af
orðbragði tians um útgerðar-
mennina verður ekki annað
ráðið, en að liann telji þá alla
stórglæ])amenn. — Samt veit
hann mæta-vel, að þessir menn
bafa lagt allt sitt i liættu, og
að stórútgerðin hefir verið og
er aðalundirstaða þeirra miklu
framfara, sem orðið liafa hér
á landi tvo síðustu áratugina.
An hennar hefði mjög lítið
verið hægl að gera sveitunum
til viðreisnar. Héðan úr Reykja-
vík, þar scm stórútgerðin hefir
aðalbækistöð sína, hafa ]>en-
ingarnir strevmt út um sveit-
irnar. Langmestur hluti allra
þeirra miklu framfara, sem
orðið hafa hér á landi síðustu
árin, er reistur á framlaki
þeirra atorkumanna, sem sótl
liafa gullið i greipar Ægis. —
Þella veit .Tónas. Samt hefir
hann reynl að vclla steinum i
gölu þessara manna við hvert
t;ekifæri. Hánn hefir revnt að
koma þeim á kné. Og þó veit
hann, að hagur Reykjavikur
stendur og fellur með útgerð-
inni. Verði henni á kné komið,
fer hér allt í kaldakol og rústir.
Jónas .Tónsson barðist eins
og ljón gegn þvi, að Islands-
banki yrði endprrcistur. Ilann
lét sér vel líka og þótti jafn-
vel snjallræði, að útlendingar
yrði látnir tapa stórfé á liruni
bankans. Samt hlýtur hann að
hafa vitað, að það mundi verða
lil þess, að stórspilla láns-
trausti landsins. Hann lagði og
kaj)p á það, að sparifjáreig-
endur, scm trúað höfðu bank-
antim fvrir skildingum sinum
til ávöxtunar, yrði látnir tapa
innieignum sinum. Hann mun
hafa talið víst, að sparifjár-
cigcndurnir væri aðallega
Reykvíkingar, og þeir væri
ekki of góðir til að tapa.
En ýmsum þeim, sem hcima
áttu utan Reykjavikur, og
gcymt höfðu fé sitt i bankan-
um, var að sögn gerð vjsbend-
ing um, að flytja innicignir
sinar i Landsbankann, þvi að
mikil tíðindi væri i vændum.
Eins og kunnugt er, hefir
bæjarstjórn Reykjavikur á-
kveðið að virkja Sogið, en til
þeirra framkvæmda þarf mik-
ið fé. Er' virkjun þessi eilt hið
mesta nauðsynjamál, ekki ein-
ungis fvrir Reykjavík, heldur
og fvri.r allt svæðið milli Jök-
ulsár á Sólheimasandi og Ilvit-
ár i Rorgarfirði. Jónas Jóns-
son þykisl Iiafa verið því
hlvntur, að sveitabýlin yrði lýsl
og liituð með rafmagni. Hefir
hann skrifað um það mál mikl-
ar langlokur á fyrri áruin og
liugðu vist ýmsir, að hann
meinli eitthvað með geipan
sinni um nauðsvn raflýsing-
anna.
Reykjavíkurbær er sæmi-
lega stæður fjárhagslega og
miklu betur en landið í heild
sinni, eins og fjárhag þess er
nú komið, eftir sukk og glöp
Tímastjórnarinnar. Erlend-
ir lánardrottnar, þeir er bær-
inn leitaði til um fé til Sogs-
virkjunarinnar, óskuðu þess, að
bærinn l’engi rikisábyrgð fvrir
láninu. — Yitanlega var alveg
áhættulaust fyrir rikið að tak-
asl ábvrgðina á liendur, meðal
annars vegna þess, að fjárhag-
ur bæjarins er betri en ríkis-
ins. Jónas Jónsson reis gegn
því með miklum ofsa, að ríkið
ábyrgðist virkjunarlánið, og
sýndi enn með því hug sinn til
bæjarins og bæjarbúa. Hann
má ekki til þess hugsa, að
Revkvíkingar fái nægilegl raf-
magn og ódýrt rafmagn. Hann
vill að það sé sem allra dýrast
og mjög af skornum skamti.
()g svo mikill er fjandska])iir
Jónasar við höfuðstað landsins
og íbúa hans, að liann vill
vinna til að níðast á sveitun-
um austan fjalls og víðar til
þess eins, að' Revkvíkingar
verði að búa að sínu rándýra
og litla rafmagni nokkur árin
enn. Hann vill fórna þægind-
um og hagnaði sveitafólksins
til |)ess, að geta náð sér niðri
á Rcykvikingum nema svo
sé, eins og sumum skildist á
útvarjiisræðu forsælisráðherra
fvrir skömmu, að þannig hafi
verið um lmútana búið, er
enska lánið var tekið í liaust,
að ríkið megi ekki ábyrgjast
nein ný lán og sé i raun rétlri
svift fjárforræði.
Það er furðu-djarft af Jónasi
Jónssyni, að bjóða sig fram til
þings hér í Revkjavik. Hann
hefir ráðist á höfuð-alvinnu-
veg Reykjavíkur, sjávarútveg-
inn — þann atvinnuveg, sem
veitir öllum öðrum atvinnu-
greinum bæjarins skjól og
næringu af meiri grimd og
ósanngirni, en nokkur maður
annar. Hann liefir svívirl bæj-
arbúa í blaði sínu, uppnefnt
þá og atyrt, óvirl á allar
lundir. Hann hefir reynt að
þröngva kosti bæjarins livar
og livenær sem liann hefir
mált þvi við koma. Hann barð-
isl fvrir því, að íslandsbanki
vrði drcpinn og revkvískir
sparifjárcigendtir töjiuðu skild-
ingum sínum. Nú síðast liefir
hann barist gegn þvi, að höf-
uðstaðarbúar fengi bæll úr
þörf sinn fyrir mikið og ódýrt
rafmagn.
()g svo kemur þessi maður
(il Reykvíkinga og hiður j)á að
kjósa sig á þing!
Það er ósennilegt, að nokk-
ur kjósandi í þessu bæjarfé-
lagi, sá er frjáls .getur talist
og sjálfum sér ráðandi, verði
við þeim tilmælum.
Það er furðu djarft af Jón-
asi og liðsmönnum hans, að
koma fram með slikar óskir.
Og það ber vægasf sagl
vitni um dæmafátt blygðunar-
leysi.
[Jtan af landi,
—o—
Vestni.eyjum, 23. mai. FR.
Landsinálafundur var hald-
inn hér í gær fyrir fnllu húsi.
Þessir menn tóku til máls: At'
hálfu alþýðuflokksins Þorst.
Viglundsson, franibjóðandi
flokksins og Jón Raldvinsson,
af hálfu Framsókiuirflokksins
Hallgrimur Jónasson,frambjóð-
andi; af hálfu kommúnista ís-
leifur Högnason, frantbjóð-
andi og Jón Rafnsson, og af
hálfu sjálfstæðisflokksins Jó-
hann Þ. Jósefsson, frambjóð-
andi, Sigurður Scheving og
Páll Kolka. Fundurinn fór vet
fram, en umræður allsnarpar.
Fáir stunda sjóróðra. Litill
afli. Þurkur liefir veri'ð siöustu
þrjá daga og alment breiddur
fiskur.
Siglufirði, 24. mai.
Slys.
Slys varð i gær um kl. 3, cr
verið var að vinna að saman-
setningu hins mikla lýsisgeym-
is i'ikisverksmiðjunnar. Féll
maður nið'ur af vinnupalli
uppi undir þaki og niður i botn
á geyminum og beið bana. -—
Tveir menn unnu þar á 6X6
m. (imburpalli i miðju geymis-
ins og ætlaði maðurinn að
færa sig yfir á annan pall iit
við hliðarvegginn, en varð fóta
skortur og hrapaði niður í
boln geymisins, en það var um
tíu metra hæð. Maðurinn lést
samstundis. Hann hét Guð-
inundur Guðnason, lil heimilis-
á' Rrekkustíg 9, Revkjavík, ó-
kvæntur, 37 ára. Rjó hann
með móður sinni og tveimur
svstrum.
Veðráttan fremur köld. Tek-
ur seint upp snjó. Gæftir ágæt-
ar og hlaðafli. Reitt er smásíld
frá Evjafirði.
Vfnálirif og bílakstur.
—o—
Nýjar rannsóknir í Khöfn.
—o—
Andbanningafélagið i Dan-
mörku „Den personligeFriheds
Værn“ gekst fyrir þvi fyrir
Iveim ármn, að skijnið var
nefnd lærðra manna til að
rannsaka vandlega áhrif venju-
legra áfengisskamta á hæfileika
manna til að vinna verk sem
útheimta óskifta athygli og
laugástvrk.
Amerikumenn höfðu fram-
kvæml rannsóknir á þessu sviði
og fundið að vínáhrif, þótt í
minna lagi væru, veikluðu að
mun líkamskráflana. En dönsk
blöð báru brigður á þessar
rannsóknir, og það var orðið að
taishætti meðal bíleigenda, að
nokkurir viskiskamtar gerðu
ekld annað eu lífga menn upp
og stvrkja taugarnar.
Rannsóknirnar hafa nú slað-
ið yí'ir hálft annað ár og nefud-
Plöntur
i'ibs og sólber til sölu í Tjarnar-
garðinum við Skothúsveg. Lika
selsl birkifræ. Sími I26.
Skógræktarstjórinn.
in skilað áliti sinu. Þær fóru
fram á kostnað bæjai*Ins á
rannsóknarstoi'u Iians, „Psyko-
teknisk Institul", þar sem rann-
sakaðir eru m. a. hæfileikar
manna lil að stýra véluin.
Teknir voru lii rannsóknar uin
70 bílstjórar og jafnmargir
stúdenlar. - N’egna þess að
' visk'ý er talið einna inest
j „styrkjandi", var ])að valið til
rannsóknanna blandað með
sódavatni og hvcrjum gefnir
inn 2 3 skamtar eins og þeir
tiðkast á veitingaJnisum, mis-
jafnl eftir likamsþyngd, til þess
að áhrifin yrðu sem jöfnusl. Af
þessum skömtum finna menn
vel á sér en teljast ekki vera
„di'uknir“.
Rannsóknarefnin voru fjög-
ur. — 1. Ahrifanæmi heilans.
2. N'iðbragðsflýtir handarinn-
ar. — 3. Yfirgi'ip athvglinnar.
— 4. Vöðvastjórn handarinn-
ar. —
Allir þessir hæfileikar veikt-
ust við áfengisskamtinn.
Fyrstnefndi liæfileikinn rýrð-
■ ist að meðaltali um 10 af lnmdr-
aði, annar um 17%, þriðji uin
35% og hinn fjórði um 60%.
Eflirtcktavert var það, að yf-
irleitt fanst mönnum að þeir
leysa æfingarnar eins vel af
hendi undir áfengisáhrifunum
eins og án þeirra, en sjálvirk
una cins og lnin var i raun og
veru.
Sannar þetta hve áfengis-
áhrifin auka bjarlsýnina og
minka dömgrcindina.
Eftirleklaverl var það einn-
ig livað áhrifin voru misjafn-
lega lengi að koma fram á
mönnunum. Sumir voru undir
sterkustum áhrifum eftir 15
mínútur, en þess voru dæmi að
sterkuslu álirifin kæmu ekki
fyr en eftir 1%. klukkustund.
Rlóðrannsóknir sýndu cinnig
misjafna útkomu. Enginn var
laus við áfengið úr likamanum
fyr en eftir 4 kl.tima og sumir
ekki fyr en eftir 6 tíma. —
Slerkust voru áhrifin á fastaudi
maga eins og vænta mátti.
Ekki er svo að sjá að and-
banningablöðin í Danmörku
hafi færsl neitt nær bannstefn-
unni fvrir þennan árangur
rannsóknanna. En þau flytja út-
drátt úr skýrstunni án ])ess að
véfengja hana og gera hvort-
tveggja að ráðleggja bílstjórum
að smakka ekki áfengi hvað lít-
ið sem er og heimta að slrangt
cftirlit sé haft með þeim í
þessu efni.
R.