Morgunblaðið - 19.10.1918, Blaðsíða 1

Xiavgard.
19:
okt. 1918
MORGONBLAÐIÐ
Ritstjóri: Viihjálmur Finsca
ísafoldarpren! sroiðja
Símfregnir.
Ritstjórnarsimi nr. 500
Atkvæðagreiðslan.
í dag á atkvæðagreiðslan um
sambandssamninginn að fara fram.
Þá eiga íslenzkir kjósendur að skera
úr því hvort þeir vilja aðhyllast
samninginn sem cefndir komust að
við Dani í sumar — hvort þeir vilja
að ísland verði fullvalda riki i kon-
ungssambandi einu við Danmörku,
hvort þeir vilja fá islenzkan siglinga-
fána, hæstarétt fluttan heim o. s. frv.
Það hefir verið rætt og ritað svo
rnikið um þennan samning að það
er óþarfi hér að minnast á einstök
atriði hans. Þjóðin þekkir hann og
hiin veit væntanlega að með hon-
um fá íslendingar alt það, sem þeir
hafa verið að berjast fyrir síðustu
áratugina.
En það er ekki nóg að menn séu
ánægðir með samninginn. Menn
verða að sýna það í verkiuu með
þvi að koma á kjörfund og greiða
samningnum atkvæði. Það væri ís-
landi til háborinnar skammar ef
kjörfundurinn i dag yrði illa sótt-
ur. Hvað mundu eriendar þjóðir
hugsa um stjórnmála-þroska þessarar
þjóðar, ef það bærist til þeirra að
atkvæðagreiðsla um það, hvort ís-
iand ætti að verða viðurkent fnll-
valda riki, hefði að eins engið
daufar nndirtektii? Mundu þeir þá
eigi gera lítið úr þeirri frelsishreyf-
ingu, sem svo mjög hefir gripið um
sig á íslandi siðustu áratugina og
og valdið hefir látlausum deilum
við Dtni? Nei, það má ekki koma
fyrir. Hver einasti kosningabær mað-
ur verður að rriæta á kjörfundi og
greiða þar atkvæði. Og vér viljum i
þessu sambandi benda mönnum á,
að þeir sem einhverra hluta vegna
eiga ekki heimangengt, geta efiir
ikveðnum reglum, greitt atkvæði sitt
heima. Aðferðin er þessi:
Á bæjarfógetaskrifstofuna verður
að láta sækja sérstakt eyðublað, sem
ætluð eru fyrir kosninguna. Síðan
skrifar kjósandi á þann seðil og verð-
ur húsráðandi eða sá, sem kemur í
hans stað, að votta hvers vegna
kjósandi á ekki heimangengt, og að
kjósandi sé sá, sem hann tilgreinir
á eyðublaðinu.
Kjörseðilinn skal s'ðan senda i
sérstöku umslagi, sem einnig fæst á
bæjarfógetaskrifstofunni, á kjörfuud,
og verður bréfið að vera þangað
komið áður en atkvæðagreiðslunni
er lokið.
Hver einasti kjósandi verður að
greiða atkv. í dag. Það er engin
afsökun þó að menn geti ekki sjálfir
mætt á kjörfundi. Menn verða að
greiða atkvæði með sambandsamn-
ingunum samt.
Svar Þjóðverja væntmlegt
bráðlega.
Likur til þess aö þeir
gangi að ðllum skilyrðum
Wilions.
Khöfn, 17. okt.
Reuter símar, að annað svar Þjóð
verja sé væntanlegt bráðlega, og
likur til þess að þeir gangi að öll-
um skilmálum Wilsons.
Influenzan i Khöfn
Khöfn, 17. okt.
Influenzan er tekin að breiðast
út aftur og er nú mjög mögnuð.
Öll sjiikrahús full og meira en það.
Margir menn hafa dáið.
Lille og 0»tende fallnar
í opinberii tiikynningu frá brezku
utanrik'sitjórninni, er hingað kom f
gærkvö'di, er sagt frá þvi, að banda-
menn hafi tekið borgirnar Liiie og
Ostende.
Frá Le Cateau.
•London 17. okt.
Á Le Cateau vígstöðvunum hafa
Bretar tekið Hnussy í Selledalnum
og handtekið 1500 menn. A suður-
stöðvunum veita Þjóðverjar nú öfl-
ugra viðnám milli Oise og Aisne,
á svokallaðri Hundinglínu. Bak við
þá varnarlinu, sem liggur um Serra,
Souches og Aisne, hafa óvinirnir
enn aðra varnarlínu frá Serre að
Ardennes, 15. mílum fyrir norðan
Grandpre. Bandamenn hafa komist
í Hundinglínuna á mörgum stöðum.
Svar Wilsons ókomið
til Berlin.
I»ingfundi frestaö.
Berlin, 17. okt.
Svar Wilsons er er.n eigi komið
opinberlega til Berlín. Er í fyrsta
lagi búist við því í kvöld. Það er
þegar farið að unditbúa svar, en
auðvitað er ekki hægt að taka neina
endanlega ályktun fyr en stjórninni
hefir verið afhent svar Wilsons.
Næsta líkisþingfundi, sem ákveðinn
var á morgun, hefir orðið að fresta
vegna þess hvað svar Wilsons hefir
tafist. Það er búist við því, að
hægt sé að halda fundinn á mánu-
dag eða þriðjudag, en þó er það
enn óákveðið.
Scheer, foringi flotamálaráðsins,
kom hingað i dag.
Sóknin í Sýrlandi.
London, 17. okt.
Helmingur Sýrlands er nú á valdi
bandamanna, þar á meðal Tripolis
og Baalbek, sem er áttatíu milum
norður af Damaskus. Sex hundruð
og sextiu Tyrkir voru handteknir i
Beiiut og 500 í Baalbek.
Tyrkir reyna ekki að verjast fram-
sókn bandamanna til Aleppo.
Sjálfstæði Pólíands.
London, 17. okt.
Það er tilkynt frá Ziirich, að sam-
kvæmt teknum ályktunum pólskra,
austurríkskra og prússneskra fulltrúa,
hafi Póllaud veríó auglýst sjálfstætt
riki. Var sjálfstæðinu fagnað i
Warschau á mánudaginn með mikl-
um bátiðahöldum.
Upplausn Austurríkis.
Þrjú keiáararíki.
Berlín, 18. okt.
Frá Wien er símað: I keisaralegri
tilkynmngu, sem gefin var út í dag
er gert ráð fyrir að stofnað verði
austurríkskt keisaradæmi (úr hinum
þýzku héruðum þess), keisaradæmið
Haliex (Ukraine og Austur Galizia)
og keisararíkið Illyria (suðslavnesku
löndin). Hmum pólska hluta Galizin
verður gefið ieyfi til þess að sam-
einast konuugsríkinu Póllandi.
Um Triest verður eigi tekin á-
kvörðun að svo stöddu. Ríki þessi
eiga öll að hafa hina sömu yfir-
stjóm og sameiginiega utanrikisstjórn
og löggjöf.
Vegna Ungverjaiands hefir engin
ákvörðun eun verið tekin viðvíkj-
andi Rúmeníu, Bosníu og Herze-
gowinu.
Uppþot á þingi Ungverja.
Khöfn, 17. okt.
(Frá fréttaritara Morgunblaðsins).
Frá London er nú fregn Reuters
um uppgjöf Þýzkalands borin til
baka.
Bandamenn hafa sótt fram um 8
milur á Douaille-vígstöðvunum og
handtekið 4000 menn.
5 srgsngt
342.
tðlublaö
Afgreiðsiusimi nr 500
Þegar fregnirnar um það að Aust-
nrriki ætti að leysast upp i bands-
ríki, kom til Budapest, varð uppþot
mikið í ungverska þinginu. Sjálf-
stæðisflokkurinn krafðist þess, zð
friður væri saminn þegar í stað og
kvaðst vera vinveittur bandamönnum,
»
Astandið í Miklagarðí
ÞjóOverjar komnir til MikiagarOs
á herskipum.
London 17. okt.
»Times« segir þá fregn frá Bern
að Þjóðverjum og flokki Ungtyrkjia
sé nú veitt mótspyrna í Miklagarðí
og stjórn Ungtyrkja sem varð að
fara frá, reyni að trufla störf hinnar
nýju stjórnar. Tuttugu herskip,
undir forystu þýzkra liðsforingja,
hafa komið til borgarinnar frá Svana-
hafi til þess að vernda Ungtyrki meo
valdi og koma í veg fyrir það, að
nýja stjórnin fari að dæmi Búlgara.
Stigamenn
handteknir.
Maðnr sleginn i rot og
430 krónum stolið.
Á miðvikudagskvöldið kom ung-
lingspiltur til manns nokknrs, er
Bjarni Símonarson heitir, og bauð
að selja honum 2 flöskur af áfengi
á 6 kr. hverja. Bjarna þótti þetta
góð kaup og varð við beðni piltsins
um að verða samíerða inn á Lind-
argötu, því að þar væru flöskurnar
geymdar undir báti.
A Laugaveginum slógust tveir
aðrir menn með í förina, en þegar
að bátnum kom, veit Bjarni ekki
fyr en hann var sleginn hnefahögg
í andlitið svo hann fellur í öngvit.
Þegar Jiann raknaði við voru pen-
ingar nans horfnir, 430 krónur að
sögn hans sjálfs.
Morguninn eftir handsamaði lög-
reglan 3 menn, sem grunur lék a,
að væri við glæp þenna riðnir. Haía
tveir þeiira að sögn játað á sig
þáttöku á glæpnum. Mennirnir era
þeir Sig. Sigurðsson frá Kvívelli á
Miðnesi og Magnús Gottskálsson
vestan af Myrum. En þriðji mað-
urinn heitir Þorsteinn jóhannsson
austan úr Mýrdal.
Bjarna Símonarsyni líður eftir at-
vikum vel. Var læknis vitjað tií
hans og kvað Bjarni hafa fengið
töluverðan áverka á höfði.
S^" Munið að greiða atkvæði i dag!