Morgunblaðið - 07.02.1920, Blaðsíða 1

('ifttnlldarjí'rpntsmlíílii
7. Arg.
77. tbl.
Larjgardagr 7. f brúar 1920
Olaðvær
ekkja
(Den glade Enke)
Gamanl. í 5 þáit. Aðalhl.v. leikur
Henuy Porten.
Myndin er framúrskarandi
skemti!. og snildarvel leikin.
I » Sýning i kvöld kl. 9.
1—2 herbergja íbúð og eldbús
óskast til leigu nú þegar eða sem
fyrst, íianda fámennri fjölskyldu.
Há leiga borguð (100 kr. á mán-
uði).
Tilboð merkt: „Húsnæði" leggist
inn á afgreiðslu Morgunblaðsins.
Heiiiaiai iiotaenn
Bandamenn senda Þjóðverjum
framsalskröfuna.
Á listanum eru nöfn 900 ættgöfg-
ustu Þjóðverja.
—o—
Khöfn 5. febr.
Prá Berlín er símað : Skráin yfir
bernaðarafbrotámennina var af-
bent í gær. Lerzner, ræðismaður
Þjóðverja í París, neitaði að senda
liana til stjórnar sinnar og endur-
sendi hana til Millerands. Bað hann
síðan um lausn. Var honum lausn-
in veitt og hélt hann þá þegar á
stað til Berlín.
Á skránni eru nöfn 900 ættgöfg-
ustu manna Þýzkalands, þar á með-
ai eru: Albrecht hertogi af Wiirt-
emberg, Below fursti, Bemstorff
greifi, Bethmann-HoTlveg, Boehn
hershöfðingi, Vilhjálmur ríkis'erf-
ingi, Rupprecht ríkiserfingi í Bay-
em, Biilow hershöfðingi, Capelle
fyrv. flotaráðherra, Faikenhayn
hershöfðingi, Hindenburg hershöfð-
ingi, sem Frakkar krefjast sér-
stáklega að fá framseldan, synir
keisarans þeir August, Eitel Fried-
rich og Oskar, Kluck 'hershöfðingi,
Ludendorf hershöfðingi, Machen-
sen hershöfðingi, Tirpitz fyrv. flota
ráðherra, Enver Pascha og Talaat
Pascha.
Hinn 25. janúar hafði Þýzkaland
lofað að dæma hina seku, sem eru
í Þýzkalandi.
Krafa bandamanna hefir vakið
hina sárustu gremju í Þýzklandi.
Er jafnvel búist við því, að hún
muni valda stjórnarskiftum. Skrá-
in var opinberlega birt í Beflín um
miðjan dag í dag. Kilmarnech,
sendiherra Breta, afhenti hana
þýzku stjórninni.
Noske hefir sent út áskorun til
þjóðarinnar um það að gæta sóma
síns.
B xirwan* MÓT0RAR.
Mikil vetðhækkun er væatanleg innan skamms vegna sihækkandi
vinnnlanna i vélasmiðjum Svíþjóðar.
Þeir sem hafa í hyggju, að kaupt Bolinders mótor eru þvi beðnir
að tala við mig nú þegar, því ennþi mun hægt að útvega^nokkra^mót-
ora með gömlu verði.
G. Elvíkss,
Einkasali á Isiandi fyrir
Bolioders mótorverksmiðjurnar i Stockholm og Kallháll.
Aðverun
frá lögreglustjóra.
% —-—
Samkvæmt núgildandi ákvæðum, um varnir gegn því, að næmar
sóttir berist hingað til lands frá útlöndum, er hér með alvarlega brýnt
fyrir almenningi að gæta þess vandlega,
að hafa engin tnok við skip, sem koma frá út-
löndum, eða skipverja ai þeim, hvorki við land eða
í hafi, og ekki heldur iara út að slíkum skipum, fyr
en leyfðar hafa verið samgöngur við skipin.
Verði nokkur þess vís, að einhver brjóti á. móti þessu, eða geri
f ig líklegan til þess, er þess vænst, að sá, er þessa skyldi verða var,
geri lögreglunni tafarlaust aðvart.
Við hrotum á sóttvarnarreglunum, eins og nú stendur á, liggja
þungar refsingar að lögum.
Lögreglustjórinn í Reykjavík. 6. febrúar 1920
)ón Hermannsson.
Kolavandræðin.
Bæjarmórinn á förum.
Yinna við hafnargerðina verður
bráðlega að hætta.
Spítalarnir kolalausir eítir fáa daga.
Hver ber ábyrgðina?
Mönnum verður þessa dagana
eigi um annað tíðrædd^ra en kola-
eklu bæjarins og landsins og þau
vandræði, sem fyrirsjáatíleg eru í
náinni framtíð vegna hennar. Ann-
arhvor maður á als engin kol
en sumir eiga hirgðir aðeins tiF
nokkurra daga, með sparnði þó og
ef eigi gerir því meira frost..
Verst er þó tilhugsunin til þess,
að spítalamir verði kolalausir og
að sjúklingar, sem þar liggja, verði
að þola kulda. 'Sú tilhugsun er svo
afskaplega leið, að því verður eigi
með orðum lýst.
IViðtal við borgarstjóra.
Vér fórum í gær á fund Zimsens
" borgarstjóra og spurðum haun um
horfurnar við þær stofnanir og
þau fyrirtæki, sem undir hans em-
bætti heyra.
Sóttvamarhúsið.
Þar eru nú til kol til nokurra
daga. Um 12 sjúklingar eru þar
fyrir, með ýmsa sjúkdóma, en nú
er gert ráð fyrir að húsið verði
tæmt til þess að vera reiðubúnir
ef inflúenzan skyldi berast hingað
og geta flutt sárveika sjúklinga
þangað. Eftir nokkra daga verður
ekki hægt að hita upp húsið og
því er það nauðsynlegt að ejúkling-
arnir séu fluttir þaðan hið allra
fyrsta.
Það er gleðilegt að sjá, af þessu,
að borgarstjóri hefir hrugðið við
begar er fréttin um útbreiðslu
spönsku veikinnar í Kaupmanna-
höfn barst hingað, og gert ýmsar
fyrirframráðstafanir til þess að
vera sem bezt við veikinni búinn
et hún skyldi berast hingað, sem
]>ví miður mun mjög hætt við.
Barnaskólinn.
Þar sagði borgarstjóri að væru
fyrirliggjandi nokkrar hirgðir af
eldsneyti. Kolin sem landsverzhmin
l-.afði á boðstólum nú síðast, voru
svo afskaplega slæm, að það var
eigi unt að nota þau eingöngu til
hitunar í kenslustofunum. Eg lét
því „harpa“ nokkuð af gaskolum
og blanda saman við kol lands-
verzlunarinnar, og því er nú brent
í skólanum ásamt nokkru af koksi.
Hefði þetta ráð eigi verið tekið,
mundi hafa orðið að loka skólanum
þegar fyrir uokkru. Nú getur hann
haldið áfram unz birgðirnar eru á
enda.
Hafnargerðin.
Hafnarstjóri kom til mín í gær,
segir borgarstjóri, og spnrði hvort
hafnargerðin eigi gæti fengið nokkr
ar smálestir kola „að láni“ úr gas-
stöðinni. Þannig er ástatt fyrir
hafnarstjóra. Hann þarf kol handa
graftrarvélinni inni í Öskjuhlíð,
handa mokstursvélinni í höfninni
og eimreiðmni, en hefir, frekar en
aðrir, ekkert eða sama sem ekkert.
Það er því eigi annað fyrirsjáan-
legt en að hætta verði vinnu í hafn-
argjetrðinni einhvem næstu daga,
en við það missir auðvitað fjöldi
manns atvinnu sína um hríð.
Mulningsgerðin við Laufásveg er
og kolalaus og fyrirsjáanlegt að
hún leggist niður hráðlega.
Gasstöðin.
Þar eru til allrar hamingju birgð-
ir nokkrar fyrirligjandi, líklega
uægilegar fram á vor. Koks hefir
hún engin sem stendur, ekkert
nema það sem fram'leitt er á degi
hverjum.
Móriirn.
Þegar bæjarstjórniu í vor sem
leið átti að taka ákvörðuu um það,
hvort bærinn ætti að láta taka mó
í landi sínu handa bæjarmömmm,
gekk það í stappi miklu að fá full-
trúana til þess að greiða því at-
kvæði sitt. Reynsla fyrra mótekju-
árs hræddi þá, sem að ýmsu leyti
er vonlegt. En sem betur fer var
þó ákveðið að taka upp mó, þó í
nokkuð minni stíl en áður.
Þessi mór verður ef til vill til
þess að forða mörgum maiminum
frá því að híma í köldurn híbýlum.
Síðan kolaeklan byrjaði, hefir hær-
inn selt alt að 100 smál. af mó, og
eftirspurnin er mjög mikil. Hefir
það ráð verið tekið að skamta hann
eftir þörfum og láta ekki hvern
kaupanda fá nema 1—2 vagna í
senn. Hundruð heimila hita nú upp
cg elda eingöngu með mó, og það
margt fólk sem tíldrei notaði hann
áður.
En nú eru móbirgðirnar og á
förum.
■.— NÝJA BÍÓ mmummm
Alþýðuvinur
Sjónl. 1 5 þlttum
eftir
Olo Qlsen og
Soph.ua Michaells.
Myndin er tekin undir eftirliti
Holger-Madsens og sjálfur leik-
ur hann eitt aðalhlutverkið.
Önnur stærstu hlutverkin leika
þao
Gutmar Tolnæs,
Lilly Jacobsson og
Fr. Jacobsen.
Til marks um ágæti -mynd-
ar þessarar er það, að lýðvalds-
stjórnin i Þýzkalandi fyrirskip-
aði að sýna hana i öllnm kvik-
myndahúsum landsins.
Sýning kl. 8»/»
Pantaðir aðg.miðar afhentir
í Nýja Bíó kl. 7—8, eftir þann
tima seldir öðrum.
Það hefir verið kvartað undau
því í blöðunum, segir borgarstjóri,
að mórinn hafi verið hækkaður í
verði af því að bærinu hafi verið
kolalaus. Þetta er gersamlega til-
hæfulaust, segir borgarstjóri. Bæj-
arstjórnin hafði ákveðið að hækka
verðið þegar í októberhyrjnn. En
af því að mótekjufyrirtækið „stóð
sig svo vel“ eða virtist að minsta
kosti svara kostnaði, þá vildi eg
ekki hækka verðið að svo stöddu,
og eigi ætlunin að græða á món-
um. Var í ráði að verðið yrði hækk-
að fyrst á árina, vegna ýmiss kostn-
aðar er þá var fallinn á hirgðirnar,
sem eftir voru, en það varð ekkert
úr því fyr en í febrúarbyrjun.
Verðhækkunin á mónum stendur að
engu leyti í sambandi við kolaekl-
una, heldur er hún bein afleiðing
af ákvörðun bæjarstjórnar, sem
tekin var löngu áður en nokkur
vissi um að hér mundi verða kola-
A’andræði.
Bakaramir.
Þeir munu flestir hafa eiuhverjar
kolabirgðir, þó eigi nægar nema í
nokkrar vikur. Borgarstjóri gat
þess, að sér hefði hugkvæmst ráð
til þess að spara kol bakaranna,
sem sé það, að þeir hætti að baka
rúgbrauð. í gasstöðinni er brauð-
gerð, sem engin kol þarf til bök-
unarinnar, 0g þar er hægt að baka
næg rúgbrauð handa allri Reykja-
vík ef unnið er dag og nótt.
Þetta ráð virðist oss ágætt og
þess vert að það sé athugað af hlut-
aðeigendum. Bökurum mun engin
cftirsjón verða í því að hætta að
baka rúgbrauð1, því að ágóði þeirra
af þeirri böknn er mjög lítill.
Kleppsspítali.
Vér áttum í gær viðtal við Þórð
yfirlæknir Sveinsson á Kleppi.
Hér eru aðeins birgðir til 3—5
daga og eg veit svei mér ekki hvern
ig þá á að fara að. Hér er euki
hægt að not-a mó í miðstöðina, né