Morgunblaðið - 15.06.1968, Blaðsíða 22

z'
22
MORGUNBLÁÐII3, LAUGARDAÓ'UR 15. JUNf 1$68
Minning:
Magnús Sigurðs-
son Bryðjuholti
Ég fagna þér veröld! Fullur af
heitri þrá
ég fíðluna og bogann af veggnum
þríf
nú vil ég syngja minn söng út í
hvolfin blá,
sönginn um eilífan fögnuð þinn,
glaða líf!
Jón frá Ljárskógum.
Þessar fögru ljóðlínur eru óður
hins deyjandi skálds til þess lífs,
sem það senn var að kveðja.
Hver og einn getur á sinn hátt
sungið sinn lofsöng um lífið. Og
gátan um tilveruna verður alltaf
jafn fersk og heillandi allt frá
því að maðurinn fyrst tók að
hugleiða þá hluti og svo mun
verða á meðan líf er til á okkar
jör’ð. í glímunni við hið óþekkta,
liggur aðalævintýri þess lífs, sem
við lifum. Ef til vill er þar að
finna það fræ, sem verður vísir
til þess sem við köllum hamingju.
Sá sem gengur út um kvöld og
horfir út í stjömubjarta vetrar-
nóttina, undir dimmbláum himni
með gullsindrandi stjörnum,
hlýtur að spjrrja sjálfan sig til
hvers allir þessir óteljandi hnett-
ir hafi orðið til. Eða sá sem horf
ir á nýfallna tárhreina mjöllina,
dökkgrænt grasið þrungið af
vatni eftir regn, á skýin lituð af
geislum hækkandi eða lækkandi
sólar, á fjöllin hjúpuð bláma hins
tæra lofts éða jafnvel á sölnaða
jörð í hauststormi og rigningu.
Hvers mundi hann spyrja? Hvað
fyndist þeim sem á slíkar dá-
semdir horfði og skynjaði þaer,
ef hann vissi jafnframt að hann
liti þær nú augum í síðasta sinn,
því á morgun ætti hann að deyja,
ljós augna hans slokkna fyrir
fullt og allt að aldrei liti hann
framar þessa dásamlegu jörð?
Ef til vill hugsar hann líkt og
skáldið Jóhann Sigurjónsson þeg
ar dagar hans senn voru taldir.
Hann ól þá von í brjósti að ein-
hverntima kæmust vísindin á það
hátt stig, að unnt yrði á ný að
blása lífi í hinn andvana líkama.
t
Fáðir okkar,
Sturlaugur Jónsson,
stórkaupm aður,
lézt að Hvítabandinu hinn 13.
júní 1968, eftir skamma legu.
Jarðarförin verður ákveðin
síðar.
Jón Sturlaugsson,
Þórður Sturlaugsson.
Hvað um hugrenningar bónd-
ans, sem í starfi sínu hefur fund-
fð þá hamingju sem enzt hefur
honum ævina á enda. Og barizt
hefur slíkri hetjubaráttu gegn ör-
lögum sínum að einsdæmi má
vera. Hann sér í anda jörð sína,
sem hann hefur endurbyggt og
húsað frá grunni, hann sér mýr-
ar þær og móa, sem hann sjálfur
hefur breytt í víðlendan töðu-
völl, þar sem dökkgrænt grasið
bylgjast fyrir blænum. Hann sér
stóran fjárhóp renna til fjalla til
dvalar í kjammiklum sumarhög-
um. Hann sér ærnar sínar svip-
hreinar og lagðprúðar með þrótt
mikil, fönguleg lömb, komnar í
réttina á haustdegi. Hann sér
kýrnar sínar stroknar og þrifa-
legar í haganum næra sig á
grænu grasinu. Og hann sér hest-
ana sína, sem að vísu sumir
hverjir hafa verið honum baldn-
ir og óstýrilátnir en hann hefur
með leikni sinni og þrautseigju
sigrast á og gert þá að vinum
sínum svo ástfólgnum, að hann
getur ekki til annars hugsað en
þeir fylgi sér eftir í dauðanum.
En þrátt fyrir tregann sem af því
lefðir, að skilja við lifið og falla í
valinn fyrir aldur fram, lifir þó í
hugskoti hans von, sem nálgast
vissu um það, að sú ráðstöfun
sem hér er gerð, muni ekki vera
út í bláinn, heldur hafi Guð talað
og honum sé nú ætlað enn stærra
hlutverk á öðru tilverusviði ó-
þekktra heima.
Magnús Eiríkur Sigurðsson,
eins og hann hét fullu nafni var
fæddur í Krísuvík þann 1. júlí
1903. Voru foreldrar hans hjónin
Sigurður Magnússon frá Digra-
nesi og Helga Eiríksdóttir fædd
í Kjarnholtum í Biskupstungum
en uppalinn hjá frændfólki sínu
á Setbergi við Hafnarfjörð. Á
ómálga aldri fluttist Magnús með
foreldrum sínum að Stekk við
Hafnarfjörð. þar sem þau settust
að og bjuggu við þröngan kost
og mikla fátækt, svo sem títt var
um barnafjölskyldur á þeim tim-
um. Var þá ekki um annað að
gera en reyna að koma börnun-
um í sveit svo þau gætu unnið
fyrir sér þar. Var Magnús elztur
14 systkina sem upp komust og
varð það því að sjálfsögðu fyrst
fyrir, að koma honum í sveit.
Var hann sendur 7 ára gamall að
Brú í Biskupstungum til afa síns
og ömmu sem þar dvöldust hjá
Guðmundi syni sínum. Þar komst
Magnús í fyrstu kynni sín við
sveitalífið með því a'ð sitja yfir
kvíaám sem sjálfsagt þótt á þeim
tímum að börn gerðu þegar þau
höfðu nokkra getu tiL Mun hann
hafa átt góðar minningar frá
þeim árum, fór fljótt að taka
eftir ánum þekkja þær og til-
einka sér útlit þeirra og einstak-
lings eðli. Síðar var hann svo,
þegar hann var 12 ára smali í
Haukadal. Höfuðbólið forna,
Haukdalur er víðlend jörð en
erfið um allar smalamennskur.
Þar var skóglendi mikið sundur-
skorið af ám og fossandi lækj-
um, náttúrufegur’ð mikiL sumar-
yndi en einnig vetraríki. Hér var
því aðstaða öll erfið fyrir ungan
dreng en ætíð minntist hann þó
þess tíma með hlýhug og ánægju
sagðist jafnvel alltaf muna hvern
ig sumar ærnar litu út. Næsti
dvalarstaður hans var svo Hlíð
í Hrunamannahreppi og þaðan
var hann fermdur. Þaðan komst
hann að Hörgsholti hér í sömu
sveit til Guðmundar Guðmunds-
sonar bónda þar sem hann mat
mjög mikils alla tíð síðan fyrir
margra hluta sakir. Hann var
stórbóndi á þeirra tíma mæli-
kvarða, hafði fjölda fólks í heim
ili, var vinnusamur, bjartsýnn,
góðgjarn og guðrækinn, fróðleiks
maður mikill, sískrifandi ýmsan
fróðleik sem enn er til varðveitt-
ur. Magnús mynntist þess mæta
manns jafnan með virðingu og
þökk og taldi að sér hefðu verið
ungum kynnin við hann hollt
veganesi út í lífið.
Eftir veru sína í Hörgsholti
dvaldi Magnús á ýmsum stöðum
sem títt var um unga menn í þá
daga, sem hér verða ekki upp
taldir. Me'ðal annars fór hann um
tvítugsaldur norður í Mývatns-
sveit þar sem hann eignaðist, sem
víða annarsstaðar, marga og góða
vini. Svo sem vænta mátti hugði
Magnús á að gerast bóndi þá er
tækifæri gafst. Hóf hann þá bú-
skap með Guðmundi bróður sín-
um á Kluftum hér í sveit. En
að nokkrum árum liðnum hsetti
hann svo búskapnum þar, lét
bróður sínum eftir jörðina og
gerðist lausamaður um tíma.
Arfð 1933 urðu svo þáttaskil í
ævi Magnúsar. Þá giftist hann
eftirlifandi konu sinni, Sigríði
Guðmundsdóttur frá Dalbæ.
Hófu þau búskap í Hörgsholti.
Þar hafði hann dvalið flest sín
mótunar og þroskaár og mun því
hafa verið Ijúft þar að setjast að.
En þau höfðu ekki nema part af
jörðinni sem og ekki gat orðið
til frambúðar og varð búskapur
þeirra þar ekki nema tvö ár.
Árið 1935 fluttu þau hjónin svo
að Sólheimum, byggðu upp bæ
og fénáðarhús og bjuggu þar í
tvíbýli næstu þrjú ár eða til vors
árið 1938. Þá losnaði jörðin
Bryðjuholt úr ábúð og keypti
Magnús hana og fluttu þau hjón
þangað um vorið með allt sitt.
Bryðjuholt er ekki stór jörð en
notadrjúg, tún allgott á þeim
tíma, slæjur sæmilegar en reyt-
ingssamar, snjólétt og hagsælt á
vetrum. Byggingar allar gamlar
og úr sér gengnar. Það biðu því,
þeirra hjóna mikil og margvís-
leg verkefni, byggja allt upp frá
grunni, rækta jörðina og auka
búið í samræmi við þáð. Þetta
tókst allt með ágætum, Magnús
framsýnn áhugamaður og Sigríð-
t Hjartkær sonur okkar og bróðir Ólafur Barmahlíð 47 smdaðist 13 þessa mánaðar. Þorvaldur A. Guðmundsson, Aslaug Guðjónsdóttir og systkin. t Sonur okkar, unnusti, og þróð ir og mágur, Konráð Sigfússon, verður jarðsunginn frá Frí- kirkjunni í Hafnarfirði kl. 2 þann 18. júní. Jóhanna Konráðsdóttir, Sigfús Borgþórsson, unnusta, systkin og mágkonur. t Alúðarþakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og jarðar- för mannsins míns Halldórs Jónssonar frá Mjósundi. Fyrir mína hönd, barna hins látna og annarra vina og vandamanna. Þórunn Viihjálmsdóttir.

t Maðurinn minn og faðir okkar Axel Mogensen Rauðalæk 15. lézt 13. þ. m. Asdís Mogensen Karen Mogensen Guðrún Mogensen. t Innilegar þakkir fyrir auð- sýnda samúð og vinarhug við andlát og jarðarför Ingimundar Ögmundssonar Hlíðarvegi 12, ísafirði, er andaðist 28. maí sL Jóhanna Jónsdóttir, börn og tengdaböm. t Innilegar þakkir færum við öllum, sem sýndu okkur hlý- hug og samúð við andlát og jarðarför Sigmundar Þorgilssonar fyrrv. skólastjóra. Sérstaklega viljum við þakka Eyfellingum, tryggð þeirra og vináttu, sem aldrei hefur borfð skugga á. Björg Jónsdóttir og böra.
ur búhyggjukona mikil.
Þeim hjónum hefur orðið 6
barna auðið, fjögurra dætra og
tveggja sona, sem öll eru gift og
búsett nema yngsti sonurinn sem
nú stundar nám í menntaskóla.
Fyrir hjónaband hafði Magnús
eignast son, sem ólst upp á Þórar
insstöðum hér í sveit. Árið 1945
féll þungur skuggi yfir heimilið
í Bryðjuholti. Magnús kenndi sér
höfuðmeins, sem reyndist svo al-
varlegt að læknar sáu enga von
aðra en að hann færi til Svíþjóð
ar til sérfræðings í höfuðskurði.
Erfiðar voru þá ástæður heima,
börnin öll ung og Sigríður gekk
með yngsta bamið. Margir töldu
þá óvíst, að þeir sæju Magnús
aftur í lifenda tölu. Skurðaðgerð
in heppnaðist með ágætum. Lifið
sigráði. Hæfileikar og góðvild
læknisins og andleg orka Magnús
ar stefndu þar að sama marki.
Urðu þeir vinir ævilangt, skrif-
aði læknirinn Magnúsi og fylgd-
ist með heilsu hans og hafði
Magnús mynd af honum hið
næsta sér. Eftir þessa stóru lækn
isaðgerð og miklu veikindi var
Magnús að vonum lengi að ná
sér. Það virtist í bili jafnvel hafa
lamað andlegt þrek hans. En
þegar frá leið og hann tók að
styrkjast óx honum ásmegin og
virtist ná sér eins vel og við
mátti búast. í 20 ár lifði hann
eftir þetta víð allgóða heilsu.
En fékk þá slíka meinsemd í
andlit að öllum þótti nú sýnt, að
hann mundi skammt eiga eftir ó-
lifað. En Magnús hafði áður sigr-
ast á erfiðum sjúkdómi og nú
skyldi á sama hátt gengið til at-
lögu með hjálp góðra lækna.
Lífsþrá hans var enn sterk og
andlegt þrek með fádæmum.
Tvisvar gekk hann undir slíkar
skvuðaðgerðir að ólíklegt var að
hann stigi á fætur framar. Og
enn vann hann stundarsigra sem
fáum öðrum hefði verið hent. En
þótt viljafesta og karlmennska
fái miklu á orkað þá stendur það
þó ekki í mannlegu valdi að yfir
vinna dauðann Magnús kom
heim af spítala snemma í sl. mán
uði og virtist vera svo hress að
undrun sætti. En skyndilega
versnaði honum alvarlega. Loka-
baráttan var hafin. Með dæma-
fárri karlmennsku og æðruleysi
tók hann þjáningum og óumflýj-
anlegum örlögum sínum. Eftir
viku var hann liðið lík. Hann
andaðist að morgni þann 16. apríl
síðast liðinn.
Magnús í Bryðjuholti var mað-
ur fremur lágur vexti, en þétt-
vaxinn og þreklegur, beinvaxinn,
snarlegur og kvikur í hreyfing-
um. Svipurinn bar vott smávegis
glettni eða kímni, en yfirbragðið
lýsti festu og drengskap. Hand-
takið hlýtt Og traust.
Gestrisinn veit hann með af-
brigðum og svo orðvar og umtals
frómur um aðra menn að fátítt
var. Hann reyndi ætíð að draga
fram kosti annarra. Hann var í
rauninni hamingjumaður, hafði
lent á réttri hillu í lífinu sem
kallað er. Og þótt hann yrði sem
flestir æðrir fyrir ýmiskonar erf-
iðleikum. þá hafði hann í stöðu
sinni og starfi öðlast þá lífsfyll-
ingu og innra öryggi að hann
þurfti ekki að halda sjálfum sér
fram á kostnað annarra. Hann
var fljótur að kynnast, en gerði
sér þar lítt mannamun og flestir
þeirra urðu lika varanlegir kunn
ingjar hans og vinir. Hann var
gæddur þeim fágæta eiginleika
að geta aðlagað sig hinum sund-
urleitustu og ólíkustu mönnum,
leitaði í sjálfum sér eftir því sem
hann gat átt sameiginlegt með
þeim. Útför hans fór fram frá
Hrunakirkju þ. 24. apríl sl. að við
stöddu slíku fjölmenni að vart
eru dæmi til annars eins hér í
sveit. Ber það ljósan vott um vin
sældir þær sem hann naut í lif-
Einda lífi.
Fróður var hann um margt, frá
fyrri tímum, einkum varðandi
ferðalög eða búskaparhætti og í
bezta lagi minnugur. Alla sína
tíð mun hann hafa verið birgur
af heyjum fyrir fénað sinn og
átti oft verulegar fyrningar. Svo
mikill skepnumaður var hann, að
dauður hefði sá maður verið, sem
ekki gat tekið þátt í og hrifist
með þegar hann talaði um og
sýndi skepnur sínar. Hann varð
svo lánsamur a'ð verða auðið að
minnast uppáhalds-hestanna
sinna í grein sem hann skrifaði
á síðasta ári. Sérstakt yndi hafði
hann af ferðalögum og þá einkan
lega fjallferðum. Var hann þá
áreiðanlega ekki heill heilsu ef
hann treysti sér ekki í þær ferð-
ir. Hann gat sagt eins og Skugga-
sveinn í leikritinu: „Við mér ung
um hlóguð þið fjöllin mín í marg
litri sumardýrð“. og hann taldi
ekki eftir sér að hefja fjárleit
seint á hausti og ef svo bar undir
a'ð takast þar á fangbrögðum við
Vetur konung í almætti sínu.
Hann gat að vissu leyti á víðara
sviði valfð sér að einkunnarorð-
um og tekið undir með skáldinu
sem kvað:
Ég veit það er lánsæld að lifa og
njóta
að leika og hvíla sem hugurinn
kýs.
En mér finnst það stærra að
stríða og brjóta
í stórhríðum ævinnar mannrauna
is.
(St. G. St.)
Sigurður Sigurmundsson,
HvítárholtL
ENSKA 1 LONDON
Framhaldsnámskeið í ensku
fyrir byrjendur og lenigra
komna. Fullt fæði í skólanum.
Húsnæði á einkaheimilum. —
Skrifið eftir myndskreyttri
skólaskrá.
Hillcrest School of English,
40 Champion Hill, London,
SE 5.
Vordingborg húsmæðraskóli
um 1J stundar ferð frá Kaup-
mannahöfn, fullkomnar yður
í nútímahússtörfum o .s. frv.
Námskeið byrja 4. nóv. Náms
skrá send. Sími 275, Valborg
Olsen.
Hjartanlega þakka ég öllum
þeim sem glöddu mig á 90 ára
afmæli mínu 5. júní með
heimsóknum, gjöfum, sím-
skeytum og góðum árnaðar-
óskum.
Jensina Snorradóttir
Tannastöðum.
Undirritaður þakkar ýmisleg-
ar gjafir og skeyti víðs vegar
að frá vinum og frændum á
80 ára afmælinu 9. júní. Sér-
staklega þakkar hann fólkinu
á Austurvegi 7, Isafirði. Beztu
kveðjur, Guð og gæfan fylgi
ykkur öllum.
Bergmann Zakarías Jónsson
Isafirði.