Morgunblaðið - 16.07.1987, Blaðsíða 16

16 B
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. JOlÍ 1987
HVAÐ
ER AÐ
GERAST?
stund. Á sunnudag er einnig gönguferð
í Reykjanesfólkvangi, frá Höskuldarvöll-
um að Sogaseli, yfir Núpshlíðarháls á
Vigdísarvelli. Brottförfrá bensínsölu BSl.
Ferðafélagsferðir
Dagsferð er i Þórsmörk á sunnudag
kl. 08.00. Þá er afmælisganga nr. 3
tvískipt á sunnudag, fyrri gangan hefst
kl. 10.00 á Þingvöllum og verður gengið
um Leggjabrjót yfir i Botnsdal. Seinni
gangan hefst kl. 13.00 og veröur gengið
frá Brynjudal yfir í Botnsdal um Hrísháls.
Á miðvikudaginn 15. júlí, er svo Þórs-
merkurferö kl. 08.00 og kl. 20.00 er
'fc'völdganga i Bláfjöllum.
Útivera
Hana nú
Vikuleg laugardagsganga fristunda-
hópsins Hana nú, í Kópavogi, hefst við
Digranesveg 12, ki. 10.00 á laugardags-
morguninn. Garðar bæjarins skarta sinu
fegursta blómskrúði. Skemmtilegurfé-
lagsskapur og nýlagaö molakaffi.
Ferðafélag íslands
Þrjár helgarferðir verða farnar í þetta sinn.
Ein er til Hveravalla þar sem verður gist
í sæluhúsi báðar næturnar en á laugar-
deginum er farið til Kerlingarfjalla. Önnur
helgarferð er til Þórsmerkur þar sem
verður gist í Skagfjörðsskála. Þriðja ferð-
irr verður til Landmannalauga og gist í
sæluhúsinu þar. Á laugardeginum er
ekiö í Eldgjá og gengið að Ófaerufossi.
Einnig eru dagsferðir á vegum Ferðafé-
lagsins. Á laugardagsmorguninn kl. átta
er lagt af stað í 14 tima ferð þar sem
gengið verður á tind Heklu. Klukkan tiu
á sunnudag er farið i gönguferö um
Dyraveg i Grafning og klukkan eitt er
ekiö í Grafninginn og gengið um lllugag-
il að Vegghömrum. Á sunnudagsmorg-
uninn klukkan átta er farið í dagsferð til
Þórsmerkur og önnur ferð þangað verður
á miðvikudaginn klukkan átta.
Útivist
Útivist er með helgarferöir í Þórsmörk,
Landmannalaugar, þar sem farin er
hringferð um Fjallabaksieið nyrðri, og á
Fimmvörðuháls. Á sunnudaginn er eins-
dagsferö i Þórsmörk. Þjóðleið mánaðar-
ins er að þessu sinni Skipsstígur, en það
er gamla leiðin frá Njarðvik til Grindavik-
ur. Genginn verður hluti af leiðinni og
endað i kaffi við Bláa Lónið. Þeir sem
vilja geta fengið sér bað. Einnig erfyrir-
huguð einsdagsferð á Sprengisand ef
næg þáttteka fæst. Brottför í þessarferð-
ir er frá bensínsölu BSI’.
Grasagarðurinn
i grasagaröi Reykjavikur í Laugardal
má sjá sýnishorn af íslenskri flóru. Sum-
um jurtunum hefur verið komið skemmti-
lega fyrir á tilbúnum klettum með læk
og foss. Þarna er einnig reynd ræktun á
erlendum jurtum, trjám og runnum. Garð-
urinn er opinn virka daga frá 8-22 og um
helgarfrá 10-22.
Félagslíf
Norræna húsið
Opið hús fyrir norræna feröamenn
verður í kvöld, fimmtudag, en þá flytur
Árni Böðvarsson fyrirlestur um merka
staði á Suðurlandi. Fyrirlesturinn verður
á norsku. Þá veröur sýnd kvikmyndin
Surtur fer sunnan. Hún er með dönsku
tali.
Á laugardaginn heldurÁke Fant list-
fræðingur fyrirlestur um sænska listmál-
arann Hilmu af Klint. Hún er litt þekktur
brautryðjandi í abstraktlist. Allir eru vel-
komnir og aðgangur er ókeypis.
Félag eldri borgara
Alla virka daga er opið hús i Sigtúni á
vegum félags eldri borgara. Veitingar eru
á boöstólum. Opið er á milli 2 og 6
síðdegis. Síminn hjá félaginu er 28812.
Landsmót AA
samtakanna
Það verður mikið um að vera í Gaitalækj-
arskógi um helgina þegar AA-samtökin
verða með landsmót sitt. Á föstudags-og
laugardagskvöld leikur hljómsveit Grét-
ars Örvarsonar fyrir dansi. Fariö verður
i fjölskylduleiki, kveiktur varöeldur og
sungið. Sameiginlegt grill verður og
morgunverður. Barnagæslaverðurá
staðnum og ýmsar skemmtilegar uppá-
komur fyrir yngstu kynslóðina. Miðaverð
er 1000 krónur fyrir þá sem eru eldri en
16 ára. Ferðir á mótið verða á föstudag-
inn klukkan 19 og á laugardagsmorgun-
inn klukkan átta frá Tjarnargötu 3-5 og
Hópferðamiðstöðinni á Ártúnshöfða á
sama tíma. Á sunnudag veröur farið frá
Galtarlæk klukkan 16.
Kjarvalssýning
Sumarsýning á verkum Jóhannesar Kjarvals opnaði nýlega á Kjarvals-
stöðum. Helmingur verkanna hefur ekki verið til sýnis áður. Verið er
að frumskrá þau en mikil rannsóknarvinna er eftir. Að sögn Einars
Hákonarsonar, listráðunautar, er ekki búið að tfmasetja verkin og litið
vitað um forsögu þeirra. Steinunn Bjarman hefur þó grófflokkað þau
eftir stœrð og í númerakerfi. Þessi sýning mun standa yfir til 30.
ágústs. Kjarvalsstaðir eru opnir daglega frá klukkan 2-22 og aðgangs-
eyrir er 100 krónur.
Tæknihornið:
Nýja Super VHS línan frá JVC. Sambyggðu myndavélina og
upptökutækið verður unnt að fá af tveimur gerðum, þar sem
önnur notar VHS snældur af venjulegri stærð en hin litlar snæld-
ur og er því mjög handhæg og meðfærileg.
Það hefur löngum nkt hálfgert
upplausnarástand i tækni-
vinnslu sjónvarpsstöðva vegna
mismunandi sjónvarpslitakerfa
í heiminum ( NTSC í Banda-
ríkjunum og Japan, PAL í
V-Evrópu og SECAM í Frakkl-
andi og Austantjaldslöndum)
og vegna mismunandi upptöku-
staðla.
A fyrstu árum sjónvarpsins fór
sjónvarpsupptaka á myndbönd
fram á fyrirferðamiklum og flókn-
um tækjum sem notuðu tveggja
tommu breið myndbönd. Því næst
komu 1 tommu myndbönd en af
tveimur mismunandi stöðlum svo
að samskipti milli tækja sem not-
uðu þessi mismunandi myndbönd,
voru erfiðleikum bundin. Síðar
varð tii U-matic búnaður sem
notaði 3/4 tommu breið bönd og
var einkum beitt við upptöku á
fréttaefni. Þessi búnaður hefur
nú að mestu verið leystur af hólmi
með tækni þar sem upptökuvél
og myndbandstækið eru sam-
byggð eining. Þessi búnaður notar
1/2 tommu breið myndbönd eða
sömu bandbreidd og venjuleg
VHS-myndbönd en það er hins
vegar ekki unnt að spila þau á
VHS-tæki svo að einhver mynd
sjáist. Það sem meira er — þessi
nýju tæki til sjónvarpsupptöku
fást af tveimur mismunandi gerð-
um eða stöðlum, þ.e. Betacam frá
Sony sem t.d. íslenska sjónvarpið
notar við dagskrárgerð sína og
MII frá Panasonic. Þessi búnaður
byggir aftur á móti á mismunandi
tækni og gengur því ekki saman.
Á sama tíma fleygir samskonar
upptökutækni á hinum almenna
neytendammarkaði stöðugt fram
og með auknum myndgæðum
slíks búnaðar er sjónvarpsiðnað-
urinn víða um heim farinn að
gefa honum nnar gætur með það
fyrir augum að nýta sér hann í
stað hinna sérhæfðu sjónvarps-
upptökutækja og spara sér á þann
hátt veruleg útgjöld.
Eftir að sambyggðu 8 mm
myndbandstækin og myndavél-
arnar komu á markaðinn, hafa
ýmsar sjónvarpsstöðvar gert til-
raunir með að nota þau tæki, til
dæmis til upptöku á sjónvarps-
fréttum á vettvangi. Fyrir fram-
leiðendur 8mm tækjanna, svo sem
Sony, Canon, Aiwa og Kodak,
hefur sá möguleiki að geta selt
þessi á sjónvarpsstöðvamarkaðin-
um, verið kærkominn bjarghring-
ur. Sala á 8mm vélunum á
almennum neytendamarkaði hef-
ur ekki verið sá sem framleiðend-
urnir væntu og ástæðan er
auðvitað styrk staða VHS mynd-
bandstækjanna á þeim markaði.
En nú eru frekari blikur á lofti
fyrir framleiðendur 8mm tækj-
anna — og ekkert látt á staðlaöng-
þveitingu fyrir sjónvarpsiðnaðinn
- því að í augsýn er nýtt og endur-
bætt VHS-kerfi - Super VHS.
Japanska fyrirtækið JVC sem á
heiðurinn að upphaflega VHS-
kerfínu, hefur tilkynnt að síðar í
þessum mánuði muni það setja á
markað heima í Japan sambyggða
myndavél og upptökutæki sem
byggir á nýja Super VHS kerfinu
en í aprílmánuði sl. setti JVC á
markað Super VHS myndbands-
tæki sem ætlað er til upptöku á
sjónvarpsefni og heimanota.
Nýja VHS kerfíð er hins vegar
ekki alveg samhæft við eldra VHS
kerfíð. Super VHS tæki geta að
vísu spilað venjulegar VHS-spólur
en hins vegar er ekki unnt að
spila myndefni sem tekið hefur
verið upp á Super VHS á gömlu
myndbandstækjunum. Þetta er
talið tákna að JVC og þau sjö
fyrirtæki önnur sem framleiða
VHS-tæki séu að búa sig undir
kynslóðaskipti á tælqabúnaði fyrir
almenna neytendamarkaðinn sem
hingað til hefur notað venjuleg
VHS-tæki en hann telur nú um
100 milljónir notenda.
Nýja VHS-kerfið var nýverið
kynnt fyrir fagblaðamönnum frá
Bandaríkjunum, Bretlandi,
Frakklandi og Þýskalandi og það
er samdóma álit þessa gagmýna
hóps að Super VHS slái út allt
sem fyrir er á markaðinum á
þessu sviði. Myndin er tærari en
áður hefur þekkst og myndgæðin
reyndar meiri en núverandi sjón-
varpslitakerfi heimsins ráða við
með góðu móti. Samt er Super
VHS ætlað á almennan neytenda-
markað en ekki fyrir atvinnu-
mennina í sjónvarpsiðnaðinum.
Hins vegar má gera ráð fyrir að
sjónvarpsstöðvamar muni sýna
þessu nýja kerfí verulegan áhuga
og þá kann loksins að vera runn-
in upp sú stund þegar almenning-
ur og sjónvarpsiðnaðurinn geta
sameinast um tækni og búnað.
Hápunktur kynningarinnar á
nýja Super VHS kerfínu segja þó
blaðamennirnir hafa verið sýnis-
hom af því hvemig yfirfærsla á
35mm leikinni kvikmynd yfir á
Super VHS myndbandssnældu
skilaði sér á skjáinn, þegar hún
var spiluð á Super VHS mynd-
bandstæki. Þeir fullyrða að
myndgæðin séu slík að það tákni
í reynd byltingu fyrir myndbanda-
leigumarkaðinn, þegar almennt
verður farið að gefa út kvikmynd-
ir á nýja VHS kerfinu. Almenn-
ingur geti þá váenst þess að sjá
leiknar kvikmyndir með mynd-
gæði langt umfram það sem gerist
°g gengur í venjulegum sjón-
varpsútsendingum eða afspilum
þeirra á venjulegum myndbands-
tækjum. Reyndar segja blaða-
mennirnir að framleiðendur
sjónvarpsviðtækja standi nú
frammi fyrir því að þróa nýja
kynslóð slíkra tækja fyrir neyt-
endamarkað til að unnt sé að
nýta til fullnustu yfírburði Super
VHS hvað varðar myndgæðin.
Samkvæmt upplýsingum Faco,
umboðsaðila JVC hér á landi, má
búast við að Super VHS tæki
verði komin hér á markað upp
úr miðju næsta ári.
Björn Vignir Sigurpálsson