Íslendingur - 22.05.1865, Blaðsíða 1
FJÓRÐA ÁR.
1865
NOKIvUR ORÐ
um Magnús Eiríksson og stóru bókina.
Deild hins íslenzka bókmentafjelags í Kaupmanna-
höfn hefir i síðasta ári Skírnis látið sjerslaklega geta
þess, að komin sje út þar í Ilöfn bók nokkur, um guð-
spjall Jóhannesar, postula Jesú Iírists. Skírnis-höfund-
urinn segir, að bók þessi sje skörp og nærfærin. Svo
er það sagt, að hún sé dóttir Magnúsar gamla Eiríks-
sonar, og er því systir hinnarnú hásælu »barnaskírnar-
bókar« hans, og svo launbarns hans, er hann kallaði á
dönsku tveimur nöfnum, »Tro og Overtro*. |>egar jeg
og aðrir heyrðum Skírni lirósa því hversu skörp og
nærfærin þessi jungfrú Eiríksson væri, urðum vjer næsta
glaðir, því vjer hugðum þar til góðrar nærkonu einkum
fyrir konur presta og preláta, sem skilja dönsku.
|>essi dóttir Magnúsar, sem Islendingar almennt
nefna »stóru bókina*, tók fyrst land einbversstaðar fyrir
austan eða norðan. Svo er að sjá af Norðanfara, sem
einhver Nr. 5 hafi þar verið í þingum við hana, en
ekki höfum vjer glöggt frjett, hvort hann heitir Einar
eða einhverju öðru nafni, en sjálfur hefir liann sagt, að
hann sje ekki guðfræðingur og sannarlega, sannarlega
segi jeg yður, það mun satt vera, er hann mælir.
f>á reis upp einn gamall öldungur þar nyrðra, og
sagði við Nr. 5: lát þú frillu þína fara, því hún er hóra,
svo að ekki sje hún undir sama húsþaki sem eiginkona
þín. f>essu hlýðnaðist Nr. 5 ekki. J>á stóð og upp
annar vandlætari kristninnar, gamall klerkur á Yestur-
ströndum, og sagði: »grýtið hóruna, en brennið á báli
föður hennar, Magnús Eiríksson hinn djöfulóða«. Nú
hefijeg, og margir aðrir Íslendíngar, sjeð þessa Magn-
úsardóttur er nefnist Stórabök, og erum vjer allir á
sama máli, er hana sjeðhöfum; að sá dómur, sem öld-
ungur Norðlendinga hefir upp kveðið, sje rjettur, og Stóra-
bókin sje hóra, og eigi að brennast, því ekki nægir að
grýta liana.
Aptur vil jeg minnast lítið eilt á grein gamla klerks-
ins á Vestfjörðum, sem prentuð er í fslendingi Nr. 9.
Ilún er sannarlega samin með röggsemd þeirri, er sam-
býður lifandi ást til hinnar sáluhjálplegu trúar, sem er
sú, að það sje fyrir guðs kærleika einan, er hefir gjört
Nr. 12.
sig sýnilegan á jörðunni í holdtekju sonarins, sem vjer
getum hólpnir orðið. það þykir mjer og vænt um, að
klerkurinn fer aptur ofan af því, að ekki sje vert að
brenna Magnús tötrið, heldur sje það heilög skylda
kirkjunnar, að reyna til að reka hinn óhreina anda úr
hinni líkamlegu og hrörlegu tjaldbúð; mundi valdstjórn-
in geta átt góðan þátt þar í, einkum með því að setja
hann M. Eiríksson í eitthvert nægilega sterkt »Svart-
hoU, og umfram allt að láta hann hafa þar lítið að snæða.
|>á ber mjer ekki að bera aptur orð klerksins, að Magn-
ús sje djöfulóður, en það skil jeg á líkan hátt, sem
Gyðingar gjörðu, að kalla þá alla djöfulóða er voru vit-
skertir, og það hefir Magnús verið í mörg ár. Eða
hvaða vitleysa getur verið meiri en sú, þegar hann fyrst
verður vitskertur, ímyndar hann sjer, að hver konungs-
dóttir sje ástfangin af sjer, og svo muni hann mægjast
við keisarann. J>essu næst ímyndar hann sjer, að drolt-
inn hafi kjörið hann til að fljetta sjer svipu, ganga í
musteri guðs, og reka út þá sem selja og kaupa, það
er, hreinsa kristnina, verða »reformator« miklu meiri en
Lúther, og taka að launum í minnsta lagi eitthvert
erkibiskupsdæmi á Norðurlöndum. Nú loks er það
brást, að guð vildi trúa honum fyrir nokkurri konungs-
dóttur, því síður Krists kirkju, þá ímyndar hannsjernú,
ef hann færist í jötunmóð, og hertygjast vopnum óvina
Ijóssins, þeirra er áður liggja fallnir, og drottinn hefir
skirpt út af sínum vörum, og spenni sig megingjörðum
löngu dauðra trúarvillinga, muni har.n geta niður brotið
það musteri, sem ekki er með höndum gjört. J>etta
hygg jeg óðsmannsaðal. En þá skoðun get jeg ekki
aðhyllzt, að Magnús gamli Eiríksson sje falsspámaður,
enn síður Antikristur, eins og klerkurinn á Vesturströnd-
um heldurað hann geti orðið. Falsspámaður er Magnús
ekki. Falsspámenn eiga að sýna tákn og kraptaverk,
en þau hefir Magnús enn ekki gjört, það menn viti,
og sannlega segi jeg yður, hefði hann getað gjört tákn,
mundi hann hafa sagt við Síva|a turn í Kaupmannahöfn:
»Yerð þú að brauði, að jeg megi mettast».
J>að nær og engri átt, að veslings Magnús sje Anti-
kristur, eða sá maður syndarinnar, hinn guðlausi, er
postulinn talar um (2. Thess. 2. kap.), sem gjörir
22. maí.
89