Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1912, Blaðsíða 46
46
skipað niður af forstöðumanni Þjóðmenjasafnsins og hefir lítið verið
hreyft við þeirri niðurskipun síðan; en þau standa ekki undir hans
umsjón, og í rauninni einsgis sérstaks manns annars en alþingisforset-
anna og dyravarðar Alþingishússins. Þau eru ekki sýnd almenningi
á neinum ákveðnum tímum, svo sem þó vera ætti, því að margir
vilja sjá þau, og verða þá að eiga undir góðvild forsetanna og
greiðvikni dyravarðar. Þessi málverk ættu að standa algerlega
undir umsjón forstöðumanns Þjóðmenjasafnsins og vera sýnd á til-
teknum timum. Alþingishúsið er sem stendur bezti staðurinn til að
geyma þau og sýna þau í og er engin ástæða til að flytja þau þaðan
að svo stöddu. Þann tíma, sem alþingi stendur yfir, annaðhvort ár,
gætu reglulegar sýningar eðlilega ekki átt sér stað._ Þetta safn ætti
að auka smám saman eftir mætti, einkum með helztu listaverkum
vorra eigin listamanna.
Enn má gera ráð fyrir að Þjóðmenjasafnið fái fleiri söfn kend
við einstaka menn, eins og Vídalíns- og Fiske’s-söfnin nú. Menja-
safn Jóns Sigurðssonar, sem áður var geymt í Alþingishúsinu, er nú
sem stendur geymt í Safnahúsinu undir umsjón forstöðumanns Þjóð-
menjasafnsins, en tilheyrir þó ekki enn Þjóðmenjasafninu; búast má
þó við, að það verði lagt til Þjóðmenjasafnsins innan skamms. í
ráði er að gefa Þjóðmenjasafninu enn eitt lítið safn, sem gefandinn
óskar að verði varðveitt út af fyrir sig sem sérstakt safn. Þjóð-
menjasafnið og fornmenjavörður eiga nú lítið safn af fornfræðisbókum
og öðrum ritum, er snerta ýmsar íslenzkar fræðigreinar, og enn-
fremur skjalasafn viðvíkjandi Þjóðmenjasafninu og starfsemi forn-
menjavarðar. Þessi söfn þarf að auka mjög mikið, og einkum að
bókum og uppdráttum, og afskriftum af skýrslum og ritgjörðum.
En eins og tekið hefir verið fram hér áður, að margt af því
sem gjört hefði átt að vera fyr er enn ógjört vegna þess að svo
lítið hetír verið lagt til safnsins og vegna þess að þóknunin til for-
stöðumanna þess hefir verið svo lítil, eins skal það tekið fram enn,
að sú aukning safnsins, sem nú var bent á og þau störf, sem henni
hljóta að vera samfara, geta ekki komist í framkvæmd nema því að
eins að safnið fái meíra fé til umráða, betri húsakynni þegar fram
i sækir og brýn þörf krefur, og síðast en ekki síst, að það fái að
njóta að minsta kosti forstöðumanns síns að öllu leyti sjálft, —
það og aðrar fornleifar, sem standa undir hans umsjón.
Eigi svo Þjóðmenjasafnið að koma að verulegu gagni bæði
almenningi beinlínis og vísindamönnum hér og erlendis, verður
á einhvern hátt að vera svo um búið að út séu gefnar ritgjörðir
um einstaka gripi þess, gripaflokka í því og um annað, er lýtur að