Fréttir - 12.12.1918, Blaðsíða 2

2
FRÉTTIR
Fréttir.
Rosta 5 anra eiutakið i lausasöla.
Fyrir fasta kaupendur 1 kr. á uiánuðl.
A.wg’lý'Hinga.'verö: 50 aura
faver centimeter í dálki, miöað við
fjórdálka blaðsíður.
Aígreiðsla í Austur-
strsetl 17, sími 331.
Yið anglýslngum er tekið á af>
grelðslnnni og í prentsm. öntenberg.
Ótgefandi: /
' Félag í Iteykj avíli.
Ritstjóri:
Guðm. Guðmundsson,
skáld,
Stærðfræðin
í lærdómsdeild Mentaskól.ans.
Til jólanna
hefur verzlun
Árna Eiríkssonar
fjölbreyttar vörur handa börnum og fullorðnum.
IVýtýskuefni
í siimkvæmi.s- og danskjóki
er snotrasta jólagjöf til ungra meyjar.
Mjög er það nú tekið að tíðkast,
að menn séu sjálfráðir um það,
hvað þeir læra. Þeir lærisveinar,
sem hneigðir eru fyrir viðskifti,
fara í vezlunarskóla, þeir sem
hneigjast að kenslu fara í kennara-
skólann o. s. frv. Þessir menn
verða að læra alt það, er býr þá
undir hið sérstaka starf, sem þeir
hnegjast að. Þar er því ekki að
tala um nauðungarnám. Öðru máli
er að gegna um Mentaskólann.
Hann veitir eigi aðgang að neinu
sérstöku starfi, heldur býr menn
að eins undir háskóla. — Erlendis
mun viðast tekið að skifta menta-
skólum í deildir eftir námsgreinuin.
Fara þá lærisveinarnir í þá deild,
þar sem kendar eru þær fræði-
greinar, sem þeir hafa áhuga á.
t*ar verður því námið að miklu
gagni — stúdentarnir verða betur
er
J ólablað
félagsins
„Stjarnan í austri“,
ritstjóri Gruðm. Ouðmundsson, skáld,
komið út og fæst hjá bóksölum. Verð 50 aurar
Aðalútsala í bókaverzlun Ársæls Árnasonar.
Massag-elæknir
Guðm. Pótursson
Hótel Island nr. 25
Viðtalstími lil. 1—3 fyrst um sinn.
búnir en ella undir háskólanám sitt,
Þar er ekki þetta hrafl og vaðall í
öllu, eins og i Mentaskólanum hérna,
Það sem bendir ljóslegast á ann-
marka fyrirkomulagsins, er stærð-
fræðikenslan í lærdómsdeildinni.
í gagnfræðadeildinni er mönnum
kendur bókstafsreikningur og flat-
armálsfræði að svo miklum mun,
að það má að nægu haldi koma
hverjum þeim manni, er eigi hyggst
að lesa stærfTræði eða -verktræði að
loknu stúdentsprófi. En í lærdóms-
deildinni er hafin stærðfræðiskensla
á nýjan leik, fjölda mörgum læri-
sveinum til þrautar og leiðinda.
Sem menn vita, mun stærðfræði-
gáfa vera mjög sérstæð. Menn
geta verið fluggáfaðir á alt annað
en stærðfræði.
Séu þeir lærisveinar samvizku-
samir, sem erfitt veitist stærðfræði-
nám, þá eyða þeir miklum tima
frá hinum námsgreinunum í stærð-
fræðiiestur. Séu þeir ekki sainvizku-
samir, þá læra þeir aldrei neitt að
gagni i stærðfræði; hún þreytir þá
og 0, 1 og 2 í einkunnabókinni
fyrir slærðfræðinnar sakir verða
þeim einskonar fyrirlitningar-mæli-
kvarði á skólafyrirkomulagið og þá
sem við það halda eins og líf
þeirra liggi við.
Eg hef áður minst á það, að
stærðfræði sú, sem kend er í lær-
dómsdeildinni, kemur eigi að neinu
haldi öðrum en þeim, sem hyggj-
ast að leggja stund á stærð- eða
verk-fræði. En aftur vita það allir,
bæði þeir er ráða keuslufrrirkomu-
lagi Mentaskólans og aðrir, að
stærðfræðinámið í lærdómsdeildinni
er algjörlega ófullnægjandi til upp-
töku í Qöllistaskólana.
Jónas Guðlaugsson: Fórn árinnar.
11
Hallbjörn varð að segja honum, að hann gæti ekki
gefið honum neitt. — Betlarinn hafði frétt, að Hall-
björn væri eini karlmaðurinn á bænum, svo að hann
tekur upp hnif sinn og otar honum að Hallbirni.
Þá reiddist Hallbjörn, réð á hann, bar hærri hlut í
viðskiftum þeirra, varpaði honum á dyr og harð-
læsti. Lengi á eftir heyrði hann betlarann hlaupa
kringum bæinn með bölbænum og hótunum. Hið
síðasta, er til hans heyrðist, var það, að hann kall-
aði við dyrnar, að hann skyldi hefna sín dauður eða
lifandi.
Um nóttina gerði einhvern hinn versta kafaldsbyl
sem sögur fara af. Gaddfreðin húsin skulfu og nötr-
uðu, og enginn gat sofið um nóttina fyrir veðurgný
og kulda.
Morguninn eftir þegar Hallbjörn ætlaði út að gefa
skepnuuum, féll eitthvað kalt og hart í fangið á hon-
um, þegar hann opnaði útidyrnan Þetta var þá betl-
arinn, steindauður og stokkfreðinn.
Upp frá þeim degi var Hallbjörn aldrei með sjálf-
um sér. Hann varð svo myrkfælinn, að hann þorði
ekki einu sinni að sofa einn, og á daginn var hann
dulur og þögull, og fór að lesa bibliuna og ýmsar
aðrar guðsorðabækur' Ógurlegar sýnir ofsóktu hann
í svefni og vöku, unz dag nokkurn seint um vetur-
inn að hann misti alveg vitið.
Hann hélt alt í einu að hann væri Messías, og að
hann væri fæddur til þess að bjarga íslenzku þjóð-
inui og frelsa hana úr klóm verzlunarinnar. Þegar
móðir hans grátbændi hann um að sjá börnun-
um fyrir mat, þá færði hann henni steina.
12
»Hinum sanntrúuðu eru steinarnir brauð«, sagði
hann.
Að lokum dó skyldulið hans úr hungri, en hann
hljóp leiðar sinnar með öðrum betlurum, til þess að
flyija fólkinu gleðiboðskap sinn, og var hann í því
fólginn, að menn skyldu drekkja öllum kaupmönn-
um í Jökulsánni — »og að því loknu«, bætti hann
við, »mun eg sjálfur stíga niður í ána og skira alla
i nafni heilags anda . . .« — Seinna batnaði honum
svo, að hægt var að nota hann til vinnu, þegar hann
var beztur, en svo hefur hann samt aldrei náð sér
síðan, að hann hafi orðið jafngóður«.
Forvitnir og óttaslegnir höfðu ferðamennirnir horft
á Hallbjörn meðan bóndinn sagði sögu sina. Þeir
voru allir langt að komnir, og sumir höfðu alls ekki
heyrt þessa Messíasar getið. Hið þreytulega andlit
hans var þeim sem óviðfeldin gáta, og þeir störðú á
hrukkurnar á enni hans og vöngum, eins og til þess
að leita þar ráðningar. Þeir tóku nákvæmlega eftir
hinum óreglulega andardrætti hans, og hinum ósjálf-
ráðu kippum, er komu við og við í andiit hans.
Byljirnir urðu harðari og tíðari meðan á samtal-
inu stóð. Regnið þeyttist inn um opið á mæninum,
svo nærri lá að eldurinn slokknaði, og það var kalt
og rakt í skemmunni, þótt margt væri fólkið og eld-
urinn skíðlogaði í hlóðunum.
Óttaslegnir og óróir litu gestirnir í kringum sig,
því að búast mátti við því, að vatnið, er rann í lækjum
eftir gólfinu, skemdi farangur þeirra.
»Guð má vita hvepær hann hægir«, sögðu margir
i einu og stundu þungan.
Konurnar vöfðu fastar um sig herðasjölunum, og