Alþýðublaðið - 01.11.1968, Blaðsíða 7

1- nóvember 1968 ALÞÝÐUBLAÐIÐ 7
MINNÍNG:
SIGURÐUR ÞORÐARSON, tónskáld
Sigurður Þórðarson vann
tvenns konar ævistarf, og hefði
hvort um sig nægt til þess, að
hans verður ávallt minnzt á ís-
landi sem eins af ágætustu son-
um þjóðarinnar á þessari öld.
Annars vegar varð hann fyrstur
manna skrifstofustjóri nýstofn-
aðs Ríkisútvarps og gegndi því
starfi hátt á fjórða áratug, af
stakri kostgæfni og samvizku-
semi. Var hann hvers manns
hugljúfi í því starfi, viðskipta-
manna, samstarfsmanna, yfirboð-
ara. Hin vegar var hann tón-
listarmaður, — bæði tónskáld
og söngstjóri. Hæfileikar hans
á því sviði voru frá upphafi
ótvíræðir, og þegar. hann fékk
aðstöðu til þess að afla sér víð-
tækrar tónlis'tarmenntunar, varð
hann rnikiil listamaður. Allir ís-
lendingar þekkja.tónverk Sigurð-
ar Þórðarsonar, og þeir eru ó-
taldir, sem netið hafa söngs
Karlakórs Reykjavíkur undir
öruggri stjórn hans, bæði heima
og erlendis. Líldega hafa engir
kynnt íslenzka tónmennt víðar
erlendis en Sigurður Þórðarson
og Karlakór Reykjavíkur.
Sigurður Þórðarson var óvenjtt
legur um margt. Hann var sann-
ur listamaður. En jafnframt var
hann maður liófsamur og miidur,
maður jafnvægis í orði og at-
höfn. Hann var mikill starfsmað-
RúSuþurrkU'
méterar
6V—12V.-24V-
Einnig fyrir:
Volkswagen
Mercedes-Benz
VarahSota-
verzíyn
JÓHANN
ÓLAFSSON & CO.
Brautarhoiti 2.
Sími 44984-í
ur og stjórnandi. En jafnframt
var hann ljúfmenni, hann var
maður góðvildar og hlýju.
íslendingar munu ávallt minn-
ast Sigurðar Þórðarsonar fyrir
list hans og starf.
Gylfi Þ. Gíslason
Sigurður Þórðarson tónskáld,
fyrrv. skrifstofustjórj Ríkisút-
varpsins andaðist sunnudag-
inn fyrstan í vetri 73 ára að
aldri. Þar féll í valinn einn
þeirra manna ,sem drýgstan
þátt hafa átt í vexti og við-
gangi útvarpsins frá upphafj
þeirrar stofnunar.
Sjgurður Þórðarson var bor
inn og barnfæddur Vestfirðing
ur. Foreidrar hans voru séra
Þórður Ólafsson prestur og pró
fastur að Söndum í Dýrafirði
og kona hans, María ísaksdótt
ir. Sigurður stundaði fyrst nám
hjá séra Sfgtryggi á Núpi, en
síðar í Verzlunarskólanum og
snemma hneigðist hugur hans
að tónlist. og stundaði hann
tónlistarnám við Konunglega
tónlistarskólann í Leipzig 1916
-18, en vann síðan við verzl-
unar og 'SkrifstofustÖrf um
nokkur ár.
Á fyrsta starfsári útvarpsins,
1931, varð Sigurður skrifstofu-
stjór.i þess, og er ekki ofmælt,
að sú ráðstöfun hafi orðið
stofnuni-nni til mikillar gæfu.
Þar varð hans starfsvettvang
ur æ síðan, en samt er tón-
skáldið og söngstjórinn Sjgurð
Ur Þórðarson sjálfsagt alþjóð
kunnari fyrir ágætar tónsmíð
ar og söngstjórn Karlakórs
Reykjavíkur, heldur en sá Sig
urður, sem sat öllum dögum í
aðalskrifstofu útvarpsins. Ævi
starf hans varð með ólíkind
um bæði sem listamanns og
starfsmanns Ríkisútvarpsins.
En við, sem áttum samleið
og samstarf með Sigurðí um
áratugaskeið í útvarpmu mjnn
umst hans kannski fyrst og
fremst við skrifborðlð, þar
sem hann glímdi seint og
snemma við margvísleg vanda
mál og úrlausnarefnj útvarps-
ins.
Það er ekkert oflof, þótt sagt
sé, að Sjgurður Þórðarson
væri frábær starfsmaður. I-Iann
var fyrirmynd, sem allir hlutu
að líta upp til og læra af.
Reglusemi hans og árvekni
var einstök, svo það taldist til
stórtíðj'nda, ef hann var fjar-
verandi einn dag, og raunar
ef hann tók reglulegt orlof
ejns og lög og.reglur heimjla.
Sjgurður Þórðarson var-mað
ur fríður sýnum og glæsi-
. •í'penpi, í f.asi .-habs ftg. rfram-
komu var virðuleiki og festa,
§am£ara:-ejB^tqkn. y%lætis-
leysi" og hlýr og ljúfur var Sig
urður þejm, sem til hans áttu
að sækja, hreinskilinn og holl
ráður. Það mun sammæli okk
ar samstarfsmanna hans. Hann
var stjórnsamur maður, en
fyrst og fremst agaði hann sjálf
an sig og gerði ætíð langmest-
ar kröfur til sjálfs sín, og bar
hag sinnar stofnunar og starfs
fólks hennar mjög fyrir
brjósti.
Aldrei fannst á Sigurði, að
honum þætti nokkrir mein-
bugir á daglegu starfi, þó að
hann gengi frá útvarpinu eftir
strangan vinnudag og þá be.nt
til þjónustu við tónlistina, sem
átti allar hans frjálsu stundir,
kvöldin, helgarnar. Afköst
hans og atorka var söm á því
sviði og í daglegum störfum.
Tónsmíðar hans og söng-
stjórn mundi flestum nægt ævi
starf eitt fyrir sig, og þó ærið.
Hrejnleiki, elja, skapandi
kraftur, allt þetta einkenndi
SJgurð Þórðarson. Hann bar
ávallt hreinan skjöld, á hann
féll aldrei blettur, og með
fögru fordæmi gaf hann þjóð
sinni og samfei’ðamönnum dýr
mætar gjaf’r. sem aldrei, verða
metnar til fjár, en þeir þekkja
sem-nutu. .
. Til hinztU'stundar- yar(Sifj-
urður sístarfajadi ng hélt fullri
reisn og þrekj til. sálar ogjílc-
ama. ..... «
Brottför hans var í merki-
legu samræmi við allan lífs-
íerli hans. Lfkt og hann tók
hatt sinn og frakka í útvarp-
inu og hélt á vit ljstarinnar,
ákveðinn og nokkuð fasmikill,
þannig hvarf hann okkur nú
til æðri heima.
Ríkisútvarplð og við, sam-
starfsmenn Sj.gurðar Þórðar-
sonar kveðjum hann með þakk
lætj og söknuði og vottum
ekkju hans innilega samúð.
Andrés Björnsson.
Oft höfum við íslendingar á
orði að við séum fáir. Að baki
þeim orðum er enginn vanmáttar
kennd, en öllu heldur stolt þeirr-
ar fámennu þjóðar, sem skynjar
tilveru sína í þessurn ljóðlínum
þjóðskáldsins:
í- þúsund ár bjó þjóð við nyrztu
voga,
mót þrautum sínum gekk hún
djörf og sterk.
1 hennar kirkju helgar stjörnur
loga
og liénnar líf er eilíft krafta-
verk.
í dag kveðjvnn við meið af
þessum þú§und ára stofiii, rnann
;|em djkVfttr ög sterkur gekk
,-Aiót hverjum vanda, mann, sem
hér 'hafa gerzt á' síðustu áratug-
um.
Sigurður Þórðarson, tón-
skáld, söngstjóri og fyrrverandi
skrif stof ust j órí RLkisútvarpsins,
var einstæður maður. Allt sem
hann tók sér fyrir hendur var
unnið af þeirrj alúð og elju,
samvizkusemi og snyrtimennsku,
að engan hefi ég þekkt, sem í
því tók honum fram. Háttprýði
hans og kurteisi við hvern mann
gerðu allar ferðir á hans fund
ánægjulegar, og hvers manns
vanda vildi hann leysa. Góðvild
hans og hógvær gamansemi gerðu
allar samvistir við hann að gleði-
stundum. Vinátta hans var ekki
skjótfengin eða auðunnin, en
tryggðin takmarkalaus, væru
bundin þau bönd. Að fáum
mönnum þykir mér meiri eftir-
sjá en honurn.
Sigurður Þórðarson var fædd-
ur 8. apríl 1895, sonur sr. Þórð-
ar Ólafssonar, er síðar varð
prófastur að Söndum í Dýra-
firði, og konu hans, Maríu
ísaksdóttur. Tvítugur að aldri
lauk Sigurður prófi frá Verzl-
unarskóla íslands, en næstu
þrjú árin stundaði hann tón-
listarnám í Reykjavík og Leipé-
ig. Tónlistargyðjan töfraði Sig-
urð ungan, ;og sleppti jaldrei
tökum frá því. Vissulega voru
þar bjartsýnir fullliugar á ferð,
er nokkrir ungir íslendingar
sigldu til Þýzkalands heimsstyrj-
aldaráranna fyrri, þeirra erinda
að nema tónlist. Örugglega var
það hvorki léttúð né leikara-
skapur, sem hvatti þessa ungu
menn utan. Enn síður mun draum
urinn um auð og frama hafa
freistað þeirra á þeirn árum,
meðan álfan brann og ennþá
voru engin skilyrði á íslandi
að bjóða þá velkomna til starfa
við hæfi. Heldur mun það hafa
verið þráin til þroska, og þorsti
eflir þekkingu í tónlistinni, sem
fangað hafði hugi þeirra og
hjörtu. Þrjá veit ég er samtímis
voru við tónlistarnám í Leipz-
ig á styrjaldarárunum.Jón Leifs,
dr. Pál ísólfsson og Sigurð Þórð-
arson. Hver þeirra þremenning-
anna fór eigin leiðir, cn allir
stefndu að sama markinu: að
au.ka veg tónlistarinnar í landinu
og vekja áhuga þjóðarinnar
fyrir vaxandi tónmennt. Spor
þeirra sjást víða og eru varan-
leg. Er þá óeðlilegt að maður
vilji trúa því, að hér hafi enn
verið að verki sú góða forsjón,
sem gert hefur líf þessarar þjóð-
ar „eilift kraftaverk”?
Tómstundirnar frá brauðstrít-
inu voru eini tíminn, sem Sigurð-
ur gat helgað þessum hugðar-
efnum. Hálfan fjórða áraiug
var hann skrifstofustjóri eiri'har
lielztu menningarstofnunar þjoð-
arinnár, Ríkisútvarpsins, og víst
er að þar hefur enginn skilað
varpaði - ■birtu á vegu samtíðar
sinnar, mann,.-seni ' átti ,ríjkani daý§r)» ..dagsverki en lianf.^Sig-
þátt í þeim kraftaverkum sem Frh. á 14. síðu.