Dagur - 16.12.1983, Blaðsíða 19

16. desember 1983 - DAGUR -19
Raufarhöfn má muna fífil sinn fegri,
álíta margir sem þangað koma nú á
dögum. Staðurinn ber mikinn svip af
því að þar var í eina tíð geysimikil
síldarsöltun. Hverri stöðinni á fætur
annarri var hróflað upp - ekkert allt
of mikið vandað til verksins - enda
hámarksgróði háleitasta markmið
margra þeirra sem umsvifamestir
voru. En þegar síldin hvarf hurfu at-
hafnamennirnir og létu Raufarhafn-
arbúum eftir hrófatildrin, sem þeir
hafa síðan verið að rífa niður smátt
og smátt með ærnum tilkostnaði.
Auðurinn varð ekki eftir á Raufar-
höfn, en þar hefur engu að síður
blómstrað mannlíf. Þar vinnur fólk
hörðum höndum við að skapa verð-
mæti, handa sér og sínum og öllu
þjóðfélaginu. Þegar öllum bröggun-
um fór að fækka kom í ljós, ef svo
má að orði komast, lítið og niðurnítt
guðshús. Það hafði staðið innan um
allt athafnalífið og sjálfsagt fæstir
tekið eftir því, enda hin veraldlegu
verðmæti meira verið í hávegum
höfð en hin andlegu. En þessi kirkja
var reyndar meira en guðshús. Hún
var merkileg bygging í sjálfu sér,
enda teiknuð af einhverjum frægasta
arkitekt sem ísland hefur átt fyrr og
síðar, Guðjóni Samúelssyni. Hún er
kannski athyglisverðust fyrir það
hversu gífurlega ólík hún er öðrum
verkum arkitektsins, Þjóðleikhús-
inu, Háskólanum og Akureyrar-
kirkju, svo einhver séu nefnd. Rauf-
arhafnarbúar rifu síldarbraggana en
endurreistu kirkjuna sína. Frá því
sagði m.a. séra Guðmundur Orn
Ragnarsson, sóknarprestur á Rauf-
arhöfn, í grein í Degi fyrir rösklega
þremur árum. Við rifjum upp þessa
sögu hér á eftir. -H.Sv.
„Hér á Raufarhöfn er steinkirkja
sem reist var 1927 eftir teikningu Guð-
jóns Samúelssonar. Hún var vígð 1.
janúar 1928. Haustið 1978 tók ég við
prestsembætti hér en þá hafði staðið
umræða um framtíð kirkjuhússins í
nokkur ár, eða síðan 1975. En á því ári
var kirkjan orðin svo illa farin af veðri
og vindum að hún þarfnaðist endur-
uppbyggingar eða hún varð að víkja
fyrir nýrri kirkju. Ýmsir vildu nýtt
kirkjuhús þar sem hið gamla var svo
illa farið. Kirkjan hafði verið óeinangr-
uð frá upphafi enda tíðkaðist ekki að
einangra kirkjur. Ofnar voru notaðir
til upphitunar en aðeins fyrir athafnir.
Við notkun kirkjunnar höfðu því tíðar
og miklar hitasveiflur talsverða raka-
myndun í för með sér sem aftur olli fúa
í tré. Svo var hitt að 1928 stóð kirkjan
í miðri húsaþyrpingunni á staðnum. En
nú hafði sú gamla byggð verið að
mestu lögð undir síldarplön og síldar-
bragga sem reyndar ryð og fúi eyða nú.
En íbúðarhúsabyggð færst mjög til
suðurs. Stóð nú kirkjan utan við
byggðakjarnann. En fleiri, og það
mikill meirihluti íbúa hér, eins og kom
í ljós þegar gerð var markviss skoðana-
könnun, vildu endurbyggja kirkjuna
sem er sérstaklega fallegt hús. Enda
teiknuð af einum besta arkitekt sem ís-
lendingar hafa átt.
t>á stendur kirkjan á mjög fögrum
stað. Síldarbraggar sem vonandi
hverfa hið fyrsta afskræma þó fagurt
umhverfi. Síðast en ekki síst má geta
þess að þegar siglt er inn í höfnina hér,
þessa stórkostlegu höfn náttúrunnar,
þá blasir kirkjan við beint fram undan
stefni skipsins. Um áratugaskeið var
rautt innsiglingarljós í kirkjuturninum.
Kirkjan hefur því löngum boðið sjó-
menn velkomna hingað.
Haustið 1978 var því ákveðið að
endurreisa kirkjuna og var hafist
handa þegar í stað. Smiðir frá Tré-
smiðjunni Borg á Húsavík komu hér í
byrjun október og skiptu um þak á
kirkjuhúsinu og múrarinn Óskar Stef-
ánsson á Raufarhöfn, tók til við múr-
verkið. Síðan var unnið stöðugt í kirkj-
unni um veturinn og var svo langt kom-
ið um vorið að hægt var að taka hana í
notkun á ný. Raufarhafnarkirkja var
aftur tekin í notkun 3. júni 1979 á
hvítasunnudag og sýndi biskup íslands
okkur þann heiður að vera hér við at-
höfnina og predika. Einnig þjónaði
biskup fyrir altari ásamt prófasti Þing-
eyjarprófastdæmis séra Sigurði Guð-
mundssyni, sóknarprestinum á Skinna-
stað, séra Sigurvini Elíassyni og mér
sjálfum.
Á afskekktum stöðum ganga allar
stórar framkvæmdir hægt og eru mjög
dýrar og erfiðar vegna slæmra sam-
gangna. Nú brá svo við að endurbygg-
ing Raufarhafnarkirkju gekk eins og í
sögu. Allt lagðist á eitt um að fram-
kvæmdin gengi vel. Það skal tekið fram
að sóknarnefndin hér er líklega ein sú
besta á landinu. Og þau rösklega eitt
hundrað heimili sem hér eru í sókn
gáfu hvert og eitt fé og vinnu fyrir tugi
þúsunda króna. Áður en til viðgerðar-
innar kom hafði ekki verið messað í
kirkjunni um þriggja ára skeið. En
messur fóru fram í skólanum. Þó fóru
útfarir fram í kirkjunni vegna þeirrar
sérstöðu sem slíkar athafnir hafa. En
á meðan hin vetrarlanga viðgerð stóð
yfir höfðu menn áhyggjur af þeirri
stöðu sem kynni að koma upp ef
dauðsfall yrði. En enginn dó þennan
vetur og ekki fyrr en nokkrum dögum
áður en kirkjan var tekin formlega
aftur í notkun og var þá hægt að jarða
frá kirkjunni og strax á eftir urðu hér
nokkrar útfarir. Erum við Raufarhafn-
arbúar ekki í vafa um að Drottinn
byggði húsið - þar vorum við ekki ein
að verki.“