Þjóðviljinn - 24.06.1953, Blaðsíða 6
G) .— ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 24. júní 1953
plÓOViyiNN
Ctgeíandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnúa Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttasíjórl: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarni Benediktsson, Guð-
mundur Vigfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjórl: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg.
19. — Sími 7500 (3 linur).
Áakriftarverð kr. 20 á rnánuði i Reykjavík og nágrenni; kr. 1T
annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakib.
Prentsmiðja Þjóðviljane h.f.
ReyrasSsn er ólýgnust
Menn minnast þess þegar ÞjóSvarnarfélag íslands
starfaði með mestum blóma hér í Reykjavík. Það gekkst
ivrir mjög öflugum og glæsilegum samkomum, þar sem
mótmælt var einarðlega öllu afsali landsréttinda og skor-
að var á þjóðina að ganga sem tryggilegast frá því aö
aldrei kæmi til þess að ísland yrði hemumið á friðar-
t'Ímum. Starfsemi þessa félags var tekiö með miklum
fögnuði af þjóðinni, fundir þess voru allir fjölsóttir og
urðu minnisstæðir vegna þess aö þar var talaö máli al-
þýðunnar, allra óbieyttra íslendinga.
Félag þetta átti sér fjölmenna stjórn og í henni sátu
kunnir menn úr ýmsum flokkum. Má meðal forustu-
rnannanna nefna Hanníbal Valdimarsson, Gylfa Þ. Gísla-
t,on, Rannveigu Þorsteinsdcttur og ýmsa fleiri sem ekki
voru nokkur tök á að kenna við „kommúnisma11 eins
cg óspart var reyr.t af þeim sem mest óttuöust þessi
samtök.
En jafn minnisstæð og þessi samtök voru, eins eftir-
minniieg uröu síðari örlög þeirra. Þegar kom að úrslita-
stund, sjálfu hernáminu, sveik nokkur hluti þeirra manna
sem mest höfðu hreykt sér í forustu þessa félags. Herfi-
iegust urðu svik þeirra þriggja sem áðan voru talin,
Hanníbals, Gylfa og Rannveigar. Þau höfðu öll komizt á
þing vegna þess aö þau hétu því að hvika aldrei fyrir
erlendri ásælni, en þegar til efndanna kom notuöu þau
atkvæöi sín til þsss að kalla herinn inn í landið. Lítil-
mannlegri svik getur ekki í íslenzkri stjórnmálasögu.
En hvernig skiptist þá Þjóövarnarfélagið þegar til úr-
slitanna kom? Sú skipt/ng er ofur Ijós og e/nföld. Þeir
sviku sem höfnuðu samvinnu við Sósíal/staflokk/'nn,
v/ð verkalýðshreyfinguna, sem ekki töldu sig geta stað/'ð
við hlið h/'ns v/'nnand/ fjölda. Það var prófraunin sem
réð/ úrslitum, ofur e/'nföld, en mjög lærdómsrik.
En þótt þetta fólk sviki var þaö aöeins lítill kiofn-
ingur út úr þeim samtökum sem stóöu aö Þjóðvarnarfél.
íslands. Og það er sérstök ástæða til þess aö þakka því
lólki sem hélt vöku sinni og tryggð við hagsmuni þjóð-
arinnar. Má þar nefna Hallgrím Jónasson kennara, for-
mann Þjóövarnarfélags íslands, Sigríði Eiríksdóttur, Aö-
albjörgu Sigurðardóttur, Lárus Rist og fjölmarga aðra,
auk sósíalistanna sem voru kjarninn í þeim fjölda sem
stóð að félaginu.
Þaö er sérstök ástæða til þess að rifja þsssa sögu upp
nú, vegna þess að enn á ný eru hliðstæðir atburðir að
gerast. Litil klíka manna hefur tekið upp á því að kalla
sig flokk og reynt að ræna nafni gamla félagsins. For-
sprakkar þessa litla hóps berja sér á brjóst og sverja
meö engu minni hávaða en Hanníbal, Gylfi og Rannveig
forðum. En þe/'r hafa þegar gengið undir prófraunina.
Sósíalistaflokkurinn bauð þeim til viðræðna um hugs-
anlegt samstarf í kosningunum til þess að tryggja aö
andstæðingar hernámsins tvístruöust ekki, en þeir þver-
neituðu jaínvel viðtali! í staðinn hafa þeir beitt sér
sérstaklega til þess aö fella þá sem lengst og bszt hafa
barizt gegn hernáminu, Finnboga Rút Vaidimarsson og
Gunnar M. Magnúss. Þeir liafa lýst yf/'r því eins og Hanní-
bal, Gylf/ og Rannveig að þeir vilj/ cnga samvinnu hafa
við flokk verkalýðshreyf/'ngarinnar, þeir séu of „fínir“
til þess að standa v/'ð h!?'ð hins v/nnandi fjölda. Það
I/ggur því ofurljóst fyrz'r af þessar/' prófraun hvert traust
er hægt aö bera t/'l þe/'rra, enda er það þegar komið í
Ijós af verkunum.
Þjóðvarnarfélag íslands hefur nú veriö endurskipulagt
á breiöara grundvelli undir forustu Gunnars M. Magnúss,
AÖalbjargar Siguröardóttur, Sigi'íðar Eiríksdóttur, Lái’us-
ar Rist og annarra ágætra manna og flytur boðskap
einingarinnar. Gunnar M. Magnúss er 1 baráttusætinu í
Reykjavík, og Reykvíkingar munu sýna á sunnudaginn
kemur að þeir kunna aö draga ályktanir af reynslunni
með því að gera sigur hans sem mestan.
Eins og menn muiia, voru
kosningarnar 1949 látnar fara
fram einu ári áður en regluleg-
ar kosningar skyldu vera. Hver
var tilgangurinn með því? Tím-
inn skýrði frá því fyrir síðustu
kosningar, þegar blaðamennirn-
ir gættu sín ekki og hraut óvar-
legt orð af munni í heimilis-
erjunum við samherjaná. Yfir-
lýsing Tímans var á þá leið, að
ekki væri hægt að gera neina
raunhæfa hluti í aðkallar.di mál
um, t. d. væri ekki hægt að
fella gengið, fyrr en kosningar
væru um garð gengnar, þ. e.
fyrr en búið væri að blekkja
kjósendur til þess að kjósa þrj-
flokkana enn á ný á lognum for-
sendum. Annað stjórnarblað,
Vísir, sagði að eftir kosningar
mundi verða haldið áfram sömu
stefnu. En hins vegar mundi
enginn hafa þorað að taka málin
þeim tökum, sem nauðsyn kref-
ur, þegar þing kemur saman í
haust, ef kosningar hefðu verið
framundan. Þess vegna hafi ver-
ið sjálfsagt að efna til kosninga.
Þarna getið þið glöggt séð, til
hvers kosningar eru nytsamar í
auguin „lýðræðisflokka”.
í einni ræðu sinni á Alþingi í
vetur sagði Hermann Jónasson:
„Ilér liggur fjöldi mála, sem
hafa verið lögð til liiiðar, vegna
þess að við álitum að siðasta
þing fyrir kosningar sé svo óró-
legt, að það sé vandfarið með
svo viðkvæm mál á slíku þingi.”
Svo það var meira en mál að
koma kosningunum af.
Hver voru þessi mál, sem
bráðlá svo á að koma í fram-
kvæmd 1949, að kosningar urðu
að fara fram ári fyrr en lög
stóðu til, vegna þess að: „eng-
in mundi hafa þorað að taka þau
þeim tökum, sem nauðsyn kref-
ur . . . ef kosningar hefðu verið
framundan”?
Það var verðfelling íslenzku
krónunnar, fölsun vísitölunnar
og Iögboðin kauplækkun, báta-
gjaldeyririnn og hernám íslands.
Allt þetta var framkvæmt að
kosningum loknum.
Hvaða mál eru það þá, sem
nú „voru lögð til hliðar”, vegna
þess að þau eru of „viðkvæm”
Srtsr:
Stofnaður íslenzhar
hes, íslenzkar auð-
lindir afhentar. víg-
kúnaður stéfaukinn
til þess að hægt sé að afgreiða
þau fyrr en kosningar ei'U um
garð gengnar?
Við vitum það nú með fullri
vissu. Þessi „viðkvæmu” mál
eru:
1. Stofnun íslenzks hers.
2. Afhending íslenzkra auð-
linda til amerísks auð-
magns.
3. Stóraukin vígbúnaður á
íslandi, lierskipahafnir og
nýir hernaðarflugvellir. —
Alveg efalaust innflutn-
ingur amerískra verka-
manna í stórum stíl, þar
sem Bandaríkjamenn gera
ráð fyrir 5—6000 manns í
hei’naðarvinnu á næstunni.
Fái hernámsflokkarnir þrír
traust þjóðarinnar, verður allt
þetta framkvæmt að kosningum
loknum. Við sögðum fyrir hvað
gerast mundi eftir kosningarnar
1949. Það stóð allt heima. Það
er hægt að segja með enn meiri
vissu hvað nú muni gerast, ef
þjóðin tekur ekki í taumana.
Um þetta verður kosið á
sunnudaginn kemur.
Þeir sem greiða atkvæði með
hei'námsflokkunum, íhaldi,
Framsókn eða Alþýðuflokknum,
greiða atkvæði með íslenzkum
her, afhendingu íslenzkra auð-
linda til amerísks auðvalds, og
stórauknum vígbúnaði á íslandi.
Þeir sem eru andvígir þessu,
þeir sem kjósa sjálfstæði ís-
lands, kjósa
C-listann.
os‘0 um aí
í kosningunum á sunnudaginn
Þegar þið Þjóðvarnarflokks-
menn eruð að rökstyðja framboð
ykkar, segið þið sem svo: Enginn
heiðai'Iegur Islendingur getur kos
ið hernámsflokkana, því að þeir
sviku erlendan her inn á þjóðina.
Sósíalistaflokkinn er ekki heldur
hægt að kjósa, því að hann lýtur
boði og 'oanni Rússa. — Þannig
talið þið, og leggið þá að jöfnu
svik hernámsflokkanna, sem er
ömurleg staðreynd, og hina marg-
nefndu Rússagrýlu Morgunblaðs-
ins.
Finnst ykkur þetta í raun og
veru heiðarlegur málflutningur,
að leggja að jöfnu ömurlega stað-
reynd annars vegar og ímvndaða
hræðslu hins vegar? Þið viður-
kennið fúslega, að Sósíalistaflokk-
urinn hafi staðið fast gegn her-
náminu, einn íslenzkra stjórn-
Þa<l er mál ti! koiiifð mé seinja
viá starlsstáikur á spiiöiioBa
í hálft ár samfleytt hafa
starfstúlku!- á spítölum átt í
strönru við ráðamenn spítal-
anaa út af kaupi og kjörum.
Þetta hófst með því að stjórn
Ríkisspítalanna hóf skyndilega
og óvænt árás á kjör starfs-
fólksins með 100 krónu verð-
hækkun fæðis á mánuði, þvert
ofan í desembersamningana. I
lok april s.l. varð stjórn spítal-
anna vegna einliuga mótspyrau
starfsstúlknanna að hopa í
þessu máli og endurgreiða hina
ósvífnu fæðishækkun til starfs-
fólksins.
Stjórn Ríkisspítalanna liefir
þó ekki látið af andstöðu sinni
við hagsmuni starfsfólksius, því
enn standa starfsstúlkurnar í
máli við forráðamenn spítal-
anna samtímis. Hefur af þess-
um ástæðum verið samnings-
laust milli stéttarfélags starfs-
stúlknanna og spítalamia nærri
heilau mánuð, og hefur til
þessa strandað á forráðamönn-
um spítalanna.
Framkoma spítalastjórna í
þessum málum gagnvart fólk-
inu sem vinnur á spítölunum
er sannarlega táknandi fyrir
hið nána samstarf Framsóknar
og íhalds um stjórn opinberra
stofnana og afstöðuna almennt
til vinnandi fólks svo elcki sé
nii gleymt „drengnum honum
Katli“, kratahöfðingjunum, sem
hafa í nánu samstarfi við þrí-
fylkingarbræður sína í Alþýðu-
sambandi og fulltrúaráði verka-
lýðsfélaga reynzt atvinnurek-
endum hin mesta hjálparhella
í þessum málum, gegn starfs-
stúlkunum.
Nú síðustu daga hafa að vísu
forráðamenn spítalanna sýnt
nokkra tilburði í samningaátt.
En af framkomu þeiri'a undan-
farna máauði má hugsa sér að
hér sé um að ræða
þetta venjulega kosninga-
bros og upp verði tekinn sami
þursahátturinn juegar kosning-
um er lokið, svo framarlega
sem sta.rfsstúlkurnar ekki
fylgja nú fast og einarðlega
eftir kröfum sínum um samn-
• inga.
málaflokka. Eigi að síður hillist
þið til að bjóða þannig fram, að
veikja aðstöðu hans, og látið ykk-
ur sæma að bjóða fram á móti
jafn ágætum þjóðvarnarmanni og
F. R. Valdimarssyni. Ber að skilja
þá afstöðu ykkar þannig, að þið
teljið málstað íslands betur borg-
ið, ef þið gætuð fellt Finnboga
Rút frá þingsetu? Þið segið hik-
laust, að Þjóðvarnarflokkurinn sé
til kominn vegna hinnar amer-
ísku yfirdrottnunar hér, þ. e. hlut-
verk hans á að vera að vinna gegn
hinni bandarísku stefnu. Haldið
þið virkilega, að þið gerið eitt-
hvert gagn í þá átt með framboð-
um ykkar? Sé svo, þá er fíflska
ykkar meiri en allra annarra ís-
lendinga, og litil kurteisi að
kenna slíka flónsku við þjóðvarn-
ii'. Allir íslendingar, sem á annað
borð eru þjóðvarnarmenn í al-
vöru, munu sjá, að eina ráðið til
að hnekkja valdi hernámsflokk-
anna, er að fylkja sér um Sósíal-
istaflokkinn og bandamenn hans.
Hafið þið Þjóðvarnarflokks-
menn veitt því athygli, að Morg-
unblaðinu er fremur hlýtt til ykk-
ar? Haldið þið, að það sé ein-
göngu kristileg meðaumkun? Sei,
sei, nei; Morgunblaðið sér, eins
og allir nema þið sjálfir, að hvert
atkvæði, sem þið kunnið að fá,
er beinn styrkur við hernámsöfl-
in. Þetta liggur svo í augum uppi,
að manni hrýs hugur við skamm-
sýni ykkar, þegar þið neitið að
viðurkenna það. Framboð Þjóð-
varnarflokksins hefðu því aðeins
verið afsakanleg, ef yfir okkur
hefði vofað rússneskt hei'nám, eða
eitthvað slíkt, þó því aðeins, að
Sósíalistaflokkurinn hefði tekið
sömu afstöðu til þess og her-
námsflokkarnir hafa tekið til
bandaríska hernámsins- Afsakan-
leg, segi ég, af því að það getur
engan veginn talizt afsakanlegt
athæfi að ganga til liðs við her-
námsflokkana undir fölsku þjóð-
varnarflaggi í jafn öi'lagaríkum
kosningum og nú standa fyrir dyr
um. Þess vegna þurfa allir heið-
arlegir íslendingar að sýna Þjóð-
varnarflokknum þá fyrirlitningu,
sem -hann verðskuldar, og fylkja
sér um Sósíalistaflokkinn og
bandamenn haris. Og hvenær hef-
ur heiðarlegur íslendingur brugð-
izt helgustu skyldu sinni?
B. G.