Þjóðviljinn - 22.10.1971, Blaðsíða 1

Föstudagur 22. október 1971 — 36. árgangur — 240. tölublað.
Ragnar Arnalds í útvarpsumræðunum í gærkvöld:
UMSKIPTIN KOMA
GLÖGGLEGA FRAM
Ragnar Arnalds var síðastur
ræðumanna við útvarpsumræð-
urnar í gærkvöld um fjárlaga-
frumvarpið og stefnu ríkisstjórn-
arinnar. í ræðu sinni rak.ti hann
meðal annars þau miklu um-
skipti sem nú koma betur og bet-
ur í ljós í starfsháttum stjóm-
valda miðað við fyrri tíma: I»ann-
ig; hafa verið gerðar sérstakar
ráðstafanir vegna þeirra sem lak-
ast eru settir í þjóðfélaginu,
hækkuð hafa verið laun sjó-
manna. Þá benti Ragnar á að á
tímabili fráfarandi stjómar hafi
öll atvinnumál og fjárfestingar
einkennzt af lausatökum, nú
væri ætlunin að gera áætlanir til
lengri tíma um framkvæmdir.
Hann minnti á umskiptin í kind-
helgismálinu og á að nú er kom-
inn góður skriður á endumýjun
togaraflotans.
Á fjórðu síðu er birtur fyrri
hluti ræðu Ragnars; sá hluti
sem fjallar um viðskilnað fráfar-
andi stjómar í efnahagsmálum.
í umræðunum í gærkvöld tal-
aði Halldór E. Sigurðsson fjár-
málaráðherra fyrstur og síðastur,
en auk hans og Ragnars töluðu
þeir Magnús Jónsson (S), Jón
Ármann Héðinsson (A) og Karv-
el Pálmason (SFV).
Og hér fara á eftir lokaorðin
úr ræðu Ragnars.
Umisikipti'n irá tíð hirrnar
Söffldilu stjomar koma betur og
betur í ljós mieð hverjuim deigiin-
um. Alf úrslitum. kosninganina í
sumar má auðveldlega ráða, að
þossi umsWpti voru langþráð.
I marga áratugi hefur ekki orð-
ið önnur eins sveifla meðal kjós-
landíhelgismálinu eftir margra
ára hi'k.
Og kjóseradium hefur orðið að
ósk sitini. Hin nýja rííkiisstjórn
hefiur þegar áorkað miWu, og þó
er býsna margt ógert. UmsWpti
á öllum sviðum verða þó aldrei
fraimkvæmd í einu vefifiangi.
Práfarandi stjómairílokkar hafa
byiggt up'p öflugt vaildiakerfi í
kringum sig í meira en áratug,
einir og ótruflaðir; og það tek-
ur að sjálfsögðu noWcum tíma
fyrir nýja stjóm að fá völdám í
sínar hemdiui’. Það er ekW aðeins,
Framhald á 7. síðu.
Ncrwla fékk
Nóbelsverðlaun
STOKKHÓLMI 21/10.
Sænska akademían á-
kvað í dag að veita
mesta ljóðskáldi hinn-
ar Rómönsku Amer-
íku, Pablo Neruda,
Nóbelsverðlaun { bók-
menntum 1971. í for-
sendum akademíunn-
ar segir, að Neruda
hljóti verðlaunin fyr-
ir skáldskap sinn,
þrunginn af þrótti höf-
uðskepnanna, sem
blási lífi í vöku og
drauma heils heims-
hluta. Neruda, sem er
fremst núlifandi
skálda sósíalismans, er
nú sendiherra Chile í
París.
SJÁ 12. SÍÐU.
Tvísýnt mei afgreiislu
Kínamálsins á þingi SÞ
Þqð kom fram í viðtali sem
blaðið átti í gær við Jónas
Árnason í aðalstöðvvm Sam-
einuðu þjóðanna í New York
að nó er talinn leika vafi á því
hvort Bandáríkin tapa slagnum
um Kínamálið á Allsher.jarþing-
inu. Kvaðst Jónas hafa rætt
þessi mál við indverskan full-
trúa á þinginu og ambassador
Kúbu og hefðu þeir ekki verið
eins vissir og áður um að mál-
ið ynnist.
Hamn sagði að Bandaríkja-
menn myndu reyrta að flaekga
málið af fremsta megni, en úr-
silifcaatkiveeðagreiðslan yrði í
raiuninni um þá tillögu Banda-
ríkjamanna að 2/3 hluta at-
kvæða eigi að þurfa til þess að
breyta fyrirsvari Kína hjá Sam-
einuðu þjóðunum. Ef til vill yrðu
20 atkvæðagrei'ðslur um Kína-
málið
Jónas kvaðst hiafa rætt við
amb'assador Kúbu hjá SÞ í gær-
morgun. Þá hefði og komið
fram að Kúfoa hefðí verið fcác-
in í Bandalag rfikja þriðja
heimsins, sem var stofnað 1068.
í þessu bandalagi eru riW í Suð-
ur-Ameríku, Afríika, Asíu o@ svo
Júgóslavía. Suður-Ameríka hef-
ur lagzt gegn aðild Kúhu að
þessum samtökum þar til nú
og er þetba enn til marks um
það hiversu völsd Bandaríkjanna
yfir rí'kjum Suður-Ameríku hafa
slaknað á undianfömum árum.
Bandialag þessana ríkja mun á
mæstunmi efna fcil fundar í ÍEám;a.
enda, og sjaldan hefur íslenzkri
ríWsstjóm verið vairpað á dyr
með jafn afgerandi hæfcti, —
sjaldan hefur þjóðin verið fegn-
ari að fá nú nýja stjóm í stað-
inn fyrir gamla þreytfca ráðherra.
Þessi aiDdráttarlausu viðtorögð
kjósenda þarflnast varla skýringa.
Kjósendur vísuðu á bug þvi
efnahagskerti, sem nýlega hefiur
kallað yfir þá meira atvinnu-
leysi og meiri fólksflótta af landi
brott en dæini eru hér til um
áratuga skeið. Rjósendur afneit-
úðu fjámiálakerfi fráfarandi
sfcjómar, sem demtot hefur yfir
þá meiri verðfoólgu en nokkru
sinni fjrrr og hefur þó jafnframt
átt í stöðugri styrjöld við laun-
þegasamtökin í viðleifini sinni til
að hallda lífskjörum lægstlaunuðu
sfcéttamna í aigjöru láigmarki.
Jafnframfc lagði meirihluti lands-
manna áherzlu á . það með at-
kvæði sínu, að ákveðin, afdrátt-
arteus stefna yrði nú mörkuð í

Tvö símtöl frá NewYork með hálftíma-millibili:
Skotið á sovézka sendiráðið -
umræður allan daginn hjá SÞ
Sú krafa fær aukinn þunga að aðalstöðvarnar
verði fluttar frá New York vegna öryggisleysis
í fyrrakvöld var fjórum riffilkúl'um sikotið inn um
glugga sendiráðs Sovétríkjanna í New York og senni-
legt er talið að þær hafi kom'ið frá húsi Gyðingasam-
taika, sem er steinsnar frá sendiráðinu. Hatramar um-
ræður spunnust uvn þetta mál á Allsherjarþingi Sam-
einuðu þjóðanna í gær utan dagskrár en hápnnkti
náðu umræðumar, er einn þeirra manna er sagður er
fél’agi í Gyðingasamtökunum ruddist í ræðustólnnn og
ætlaði að tafca til máls. Jónas Ámason hringdi til
blaðsins í gær og skýrði frá fregninni, — að vísu að-
eins fyrri hl'uta hennar, því hann hiiingdi aftur hálf-
tíma síðar, er fyrmefndur maður reyndi að brjótast
upp í stólinn.
Vegna þessa atburðar munu nú hækka raddir um að
óhæft sé að hafa bækistöðvar SÞ í New York vegna
takmarkaðs öryggis þeirra sem þinigið sækja hvaðan-
æva úr heiminum.
— Þegar ég gekk í salinn
voru bekkir fáskipaðir sagði
Jónas, en loftið lævi blandið.
Malik, fulltrúi Sovétmanna,
hafði þá nýlokið ræðu sinni
utan dagskráx, en í henni
fordæmdi hann harðlega sof-
andahátt yfirvalda og Linds-
ay borgarstjóra hvað öryggis-
ráðstafanir snerti og taldi
að það hefði mátt fyrir-
byggja atburðinn klukkan
átta í gærkvöld, er fjórum
kúlum var skotið inn um
einn herbergisglugga sovézka
sendiráðsins. Fjögur börn
voru í -herberginu en sem
befcur fer særðist ekkert
þeirra. Að því er talið er,
komu skotin frá húsi nokkru
andspænis sendiráðinu, enda
fannst þar við rannsókn riff-
ill með sjónaukamiði. Gyð-
ingasamtökin Jewich League
höfðu haldið fundi í húsinu,
og ráðist harkalega gegn stjórn
Sovétríkjanna og sakað hana
um ofsóknir á hendur gyð-
ingum. Fjórum stundum eftir
tilræðið, var hringt í sovézka
sendiráðið og lesin npp svo-
hljóðaði yfirlýsing: „Fjórum
skotum var skotið, þau gætu
orðið fleiri. Látið sovézku Zí-
onistana lausa. Aldrei aftur".
„Aldrei aftur“, er slagorð sem
að Jewish League hefur oft
notað í baráttu sinni gegn því
misrétti, sem Gyðingar eru
beittir í Sovétríkjunum.
Malik réðst heiftarlega gegn
samtökunum í ræðu sinni og
hvað engan vafa á því að
þau hefðu staðið að tilræð-
inu.
(lífuryrði
Er sovézki flulltrúi'nn hafði
loWð ræðu sinni, sté Barúdi,
sendiherra Saudi Arabíu, í
stólinn, og var ekki myrkur
í móli. Hann jós gífuryrðum
yfir gyðinga nær og fjær, og
kvað það eikki siðaðra manna
hátbu, að vinna að framgangi
méla sinna með morðum og
hryðjuverkum, meðal annars
benti hann á, að þótt hiti
væri í ýmsum vegna Kína-
málsinis, þá gerðu hvorki
Kínamenn né Taiwanbúar til-
raun fcil að vinna á and-
stæðingum sínum með kúlna-
hríð. Því nœst hellti Barúdi
sér yf'ir Ldndsay borgairstjóra
í New York, hann hefði ekki
fyrir alls löngu setið fund
Gyðingasamtaka, í þvi skyni
að safna atkvæðum, og ætti
sinn þátt í að æsa til ill-
inda, enda væri hann stjóm-
málamaður af auvirðilegustu
gerð. Barúdi lauk máli sínu
með því að segja að fulltrú-
um á Allsherjarþinginu væri
hollast að haífa sig sem skjót-
ast á brott úr borginni, ef
þeir vildu ekW falla fyrir
hendi launmorðingja.
Næstuir tók fulltrúi Banda-
rífcjanna, Bush, til máls. Hann
kvaðst sjáWur hafa litið á
vegsummerki í sendiráði Sov-
étmanna, þykja aifiar miWð
fyrir þessu fyrirlitlega ódæði
og hafa djúpa samúð með
bömunum og starísfólki sendi-
ráðsins. en hann varaði ein-
dregið við ásökunum á hend-
ur sérstakra aðila að svo
komnu máli.
Ógmanir í síma
— Nú hafði fjölgað í saln-
um, enda kvisast út um hús-
ið hivað um væri að vera.
Fulltrúi Sýrlands var næstur
á mælendaskrá. Hann tók
mjög í sama streng og þeir
Barúdi og Malik, og taldi ör-
yggi sendinefnda í New York
hættu búna, réttast væri að
flytja þaðan, vegna ofsókna
Gyðinga. Hann sagði banda-
rísku lögregluna vera að
i-annsaka hverjir stæðu fyrir
ógnunum við sýrlenzka sendi-
nefndarbústaðinn, en þangað
hefði verið hringt sex sinn-
um, og í öU skiptin hefði
rödd í símanum sagt sprengju
vera falda í húsinu. Þá hefði
sjónivarpsstöð ein í New York
sent frá sér tilkynningar á
klukkutíma fresti að undan-
förnu. þar sam skorað var á
unga Gyðinga að kynna sér
gaumgæfilega hvaða Sýr-
lendingar væru staddir í borg.
inni, og væri efcki annað
sýnnia en að eitthvað illt væri
í aðsigi. Hvers vegna eru
þessar tilkynningar lesnar
upp, hvað á að gera við okk-
ur SýrlendSnga? spurði full-
trúinn.
Framhald á 7. síðu.

4