Þjóðviljinn - 30.11.1974, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 30. nóvember 1974.
AF DÆMISÖGU
Islendingar hafa æði oft verið látnir finna
fyrir því að þeir eru ,,fáir fátækir og smáir"
og eru það eins og vænta má þeir sem eru
,,margir auðugir og stórir", sem ríka til-
hneigingu hafa til þess að neyta þess, sem
kallað hefur verið ,,afIsmunur".
Þessi tilhneiging virðist vera mjög rík í
mannskepnunni, ekki síður en í dýrum
merkurinnapog hef ur þetta sannast hvað best
í landhelgisdeilum okkar við hin vinveittu
stórveldi og bandalagsþjóðir, sem sækja það
ákafast að granda fjöreggi íslendinga, f iski-
miðum landsins.
Nú síðasta eru það þjóðverjar, sem gera sig
líklega til að neyta aflsmunar og beita ís-
lendinga alls konar þvingunum, sem orðið
gætu til að setja strik í lifsaf komu þjóðarinnar
amk. um stundarsakir.
Þetta er ekki í fyrsta skipti sem við höfum
verið í sömu aðstöðunni og Davíð forðum, en
rétt er að haf a það hugf ast, hver urðu endalok
Golíats,og mættu pótintátar stórveldanna vel
taka nótis af því.
Mér finnst einhvern veginn að öll þorska-
stríð íslendinga kristallist í litilli sögu, sem
mig langar til að segja hér og má hún vel skoð-
ast sem dæmisaga.
Það var fyrir rúmum tuttugu árum að for-
eldrum mínum kom saman um það að ef til
vill væri hugsanlegt að gera úr mér mann.
Þessi stórfrumlega hugmynd skaut upp koll-
inum eftir að ég hafði slampast gegnum
stúdentspróf við lítinn orðstír. Og það átti ekki
einasta að gera úr mér mann, heldur var mér
ætlaður ekki minni vegsauki en það að verða
tannlæknir.
Námsferill minn varð ekki langur^en þeim
mun viðburðarríkari/ og mun ég vafalaust
gera honum verðug skil í sjálf sævisögu minni,
sem kemur væntanlega út á næstu árum. En
snúum okkur nú að dæmisögunni.
Það var eitt sinn á fögru haustkvöldi að
Flosi Ólafsson studiosus odont við Hamborgar-
háskóla var aldrei þessu vant á gangi á
Rehberbanen í St. Pauli i Hamborg meðfram
þeirra erinda að búa sig undir háskólapróf í
því sem á íslensku hefur verið nefnt tannúð.
Mann-og kvennager var á strætinu eins og
endranær og var það, eins og geta má nærri,
framandi söfnuður.
Sem ég ætla að fara að vinda mér inn á af-
skaplega huggulegt vertshús, sem bar nafnið
Lilleput,heyri ég úr mannf jöldanum að nafn
mitt er hrópað upp. Ég lít í kringum mig og
ber ekki kennsl á neinn. Þá vindur sér að mér
maður smávaxinn/æði skarpleitur og beinaber
eða réttara sagt beinagrind innpökkuð í skinn,
því að það hefði ég getað svarið f yrir, að kjöt-
tutla væri nokkurs staðar á þessum annars
snarlega manni, nema í nef inu, sem virtist eitt
líkamsparta hafa þrifistog dafnað. Þetta var
fyrirmannlegt kónganef ekki óáþekkt tóbaks-
bauk í laginu og kom mér raunar kunnuglega
f yrir sjónir, þótt ekki bæri ég kennsl á nef ber-
ann, sem ég sá ekki betur en væri að sligast
undan þunga þessarar veglegu andlitsprýði.
,, Hvað er þetta maður. Þekkirðu mig ekki?"
sagði nefmaðurinn.
,,Neeeei og þó" svaraði ég.
,,Þetta er baukurinn maður" sagði komu-
maður ,,langt síðan maður hefur séð landa."
Og nú rann upp fyrir mér Ijós. Þetta var
kunningi af billjardinum á Laugavegi ellefu,
enginn annar en Bjarni Baukur. Þarna urðu að
sjálfsögðu fagnaðarf undir og ég spurði hann
hvað væri eiginlega að sjá og hvort hann væri
að koma úr Ásvits eða Belsen.
,,Blessaður maður" svaraði Baukurinn. *Ég
er að koma frá Suður-Afríku, búinn að liggja
þar í kóleru í nokkra mánuði, en er á leiðinni
heim."
Ég spurði hann, hvort ég mætti ekki bjóða
honum uppá glas af groggi inni á Lilleput.
,,Blessaður maður," svaraði Baukurinn.,,Þú
hefðir ekki einu sinni þurft að nefna það."
Síðan snöruðum við okkur inn og fengum
okkur grogg. Eins og vænta má var Bjarni
ekki til stórræðanna eftir hina þungbæru
banalegu, sem rænt hafði hann öllu holdi og
þar með æskilegu drykkjuþreki og varð hann
raunar góðglaður af fyrsta glasinu. í þann
mund að við vorum að fá okkur aftur í glösin
heyrðum við mikinn fyrirgang og drógum af
því þá ályktun að þýskasr nasistabullur væru
komnar inn í forstofuna og hygðust heiðra
vertshúsið Lilleput með nærveru sinni. Þetta
reyndist rétt, en fyrir liðinu fór mikill beljaki
og vígalegur i meira lagi.
Svo ófriðlega lét þetta tröll að ég var skít-
hræddur við hann, en Baukurinn, sem náði
honum rétt rúmlega í mitti sagði honum pent
að éta skít með þeim af leiðingum að svolanum
rann í skap og hann tók Baukinn upp með
annarri hendi, lagði hann á gólf ið, settist ofan
á hann klofvega og barði hausnum á honum
viðstöðulaust í harðar gólff jalirnar> væntan-
lega í því skyni að stytta honum aldur.
En þá var það að Bjarni Baukur hrópaði þá
setningu, sem mun svo lengi í minnum höfð
sem island byggist:
„TAKIÐ ÞIÐ DJÖFULSINS MANNINN
OFAN AF MÉR ÁÐUR EN ÉG DREP
HANN".
Og lýkur þar með þessari litlu dæmisögu um
viðskipti íslendinga við ofureflið. cinci

[p®g^[LQ[F
Fœrið íþróttirnar
Ég er ein af þeim mörgu
mæðrum, sem eiga það litil börn
að ég vil ekki að þau vaki fram
eftir öllum kvöldum.
Að sjálfsögðu eru þessi börn
ekki i neinu frábrugðin öðrum
börnum hvað þvi viökemur, að
þau vilja horfa sem mest á sjón-
varpið, sérstaklega þegar þau
eiga að fara i háttinn.
Á mánudögum er sjónvarpið
með iþróttaþátt, oft á tiöum
ágætan, En hann er að minu mati
of seint á dagskrá.
A undan iþróttaþættinum er
framhaldsmyndaflokkur, sem
krakkar hafa ekki nema tak-
markað gaman af að fylgjast
með. Hann tekur það frekan
tima af dagskránni, að iþrótt-
irnar byrja ekki fyrr en um hálf
tiu, og lýkur þvi ekki fyrr en um
hálf ellefu. Þetta þýðir það, að
vilji maður láta börnin fara
timanlega að hátta, missa þau af
verulegum hluta iþróttanna, en fá
aftur á móti i sinn hlut fram-
haldsmyndaflokk, sem þau
örugglega vildu fegin skipta á ef
þeim stæöi til boða að skipta á
honum og iþróttaþættinum.
Ég held einnig að þeim full-
orðnu, sem horfa á framhalds-
myndina um skipafélagið, sé
nokkuö sama hvort þeir byrja að
hvorfa klukkutimanum fyrr eða
seinna. Þvi fer ég þess á leit við
forráðamenn sjónvarpsins, að
þeir breyti sýningartima iþrótt-
anna á mánudagskvöldum og færi
hann næstan fréttum.
Jóa
Síðustu forvöð
að tilkynna
þátttöku á mót
Eins og við skýrðum frá i
Þjóðviljanum á dögunum er
fyrirhugað mikið skátamót,
Jamboree, i Noregi i júli á
næsta ári.
Þáttakendur þurfa að vera á
aldrinum 14-18 ára, en þetta er
einvörðungu drengjaskátamót.
200 islenskir skátar af 1400
skátum á þessum aldri i
landinu, hafa möguleika á að
sækja mótið, en Jamboree hefur
oftast verið haldið svo langan
veg frá íslandi, að ekki hefur
verið kostur á þvi sem nú, að
senda stóran hóp á þessi mót.
Eftir að mótinu lýkur er gert
ráð fyrir að islensku skátarnir
dvelji nokkurn tima i Noregi eða
Sviþjóð, og verða þá farnar
ýmsar skoöunar- og skemmti-
ferðir.
Kostnaður við förina á mótið
er áætlaður 27.800 krónur, en
dvölin og ferðirnar eftir mótið
má gera ráð fyrir að kosti 3-6
þúsund krónur.
Þátttökutilkynningar þurfa aö
hafa borist fararstjórn
Nordjamb 1975, pósthólf 100,
Hafnarfirði, fyrir 1. desember
1974.
Með þátttökutilkynningu á að
fylgja fyrsta innborgun á móts-
gjaldi, 2.800 krónur. Siðan eiga
greiðslur að vera sem hér segir:
1. jan. 1500 kr.
1. febr. 1500 kr.
1. mars 1500 kr.
1. april 1500 kr.
1. mai 1500 kr.
1. júni 1500 kr.
1. júll 10.000 kr
og 15. júll það sem þá er ógreitt
af heildarkostnaöi.
Samvinnan
komin
Nóvemberhefti hinnar
nýbreyttu Samvinnu er komið
út. Meðal efnis þess má nefna
nýja smásögu eftir Indriða G.
Þorsteinsson, „Frostnótt á
annarri hæö”, svipmyndir frá
Eskifirði eftir Einar Braga og
ljóð eftir Þórarin Eldjárn.
„örlög min voru ráöin undir
húsveggnum heima” nefnist
viðtal við Finn Kristjánsson,
kaupfélagsstjóra Kaupfélags
Þingeyinga á Húsavik, en
nokkur hluti heftisins er
helgaður þvi. Þá er sagt frá
fræðsluráðstefnu um málefni
frystihúsanna, sem
Sjávarafurðadeild Sam-
bandsins hélt á Húsavik og
rætt við Tryggva Finnsson,
forstjóra Fiskiðjusamlags
Húsavikur. Sigvaldi
Hjálmarsson skrifar Vanga-
veltur, Eysteinn Sigurðsson
bókaþátt og Sverrir Tómasson
þátt um islenzkt mál. Margt
fleira efni er i heftinu, svo sem
barnasiða, visnaspjall og
verölaunakrossgáta.
Þakka hjálpina
og velvildina
Merkjasala Blindrafélagsins
var haldin þann 10. nóvember
siðastliðinn i flestum kaup-
stöðum og sýslum á landinu og
var margt manna, sem veitti
aðstoð sina, bæði skólastjórar,
kennarar, húsverðir og sölu-
börn. Blindrafélagið færir þessu
ágæta fólki alúðarþakkir fyrir
hjálpsemina og ekki sist lands-
mönnum öllum fyrir velvild
þeirra i garð Blindrafélagsins á
fjáröflunardegi þess.
íslensk fyrir-
tœki á bók
Nýlega kom út hjá Frjálsu
framtaki h.f. handbókin Islensk
fyrirtæki ’74-’75. Er þetta
fimmta árið i röð, sem bókin
kemur út og hafa verið gerðar
verulegar breytingar á henni.
I formála bókarinnar segir
m.a:
„Að þessu sinni eru mun fleiri
fyrirtæki og félagssamtök i
bókinni en áður. Þessi viðbót
gerir hana enn itarlegri og
gagnlegri en fyrr.
1 þessari fimmtu útgáfu
bókarinnar eru birtar nauðsyn-
legustu upplýsingar um fyrir-
tæki og félagssamtök, svo sem
nafn, heimilisfang, sima,póst-
hólf og telexnúmer. Ennfremur
er sagt frá nafnnúmeri og sölu-
skattsnúmeri. Greint er frá
stofnári fyrirtækisins, stjórn-
endum og helstu starfsmönnum.
Gerð er grein fyrir tegund
reksturs, umboðum og þjónustu
fyrirtækjanna, svo og umboðs-
mönnum ásamt öðrum til-
heyrandi upplýsingum.
Þá er i bókinni umboðaskrá.
Allar upplýsingar i bókinni eru
byggðar á persónulegum
samtölum við forstöðumenn
þeirra fyrirtækja og félags-
samtaka sem i bókinni eru.”
1 bókinni er lögð áhersla á að
hafa sem viötækastar
upplýsingar sem ekki eru fáan-
legar annars staðar, meðal
annars um stjórnendur, starfs-
menn og starfssvið.
É? laupnum