Þjóðviljinn - 07.11.1975, Blaðsíða 3
Föstudagur 7. nóvember 1975. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
„Prentlistin breytir heiminum”
þýsk farandsýning til minningar um 500. árstið Gutenbergs opnuð n.k. sunniidag
Næst komandi sunnudag verður
opnuð á Kjarvalsstöðum þýsk
farandsýning sem ber nafnið
„Prentíistin breytir heiminum”
ogvarhenni komiðuppárið 1968
á 500. árstið föður prentlistar-
innar, Jóhanns Gutenbergs, i
Byltingarráð í
Bangladess
Kalkútta 5/11 reuter — Útvarpið i
Bangladess skýrði frá þvi i dag að
10 manna byltingarráð yrði sett á
stofn til að stjórna landinu. Ráðið
yrði skipað af Mushtaque Ahmed
forseta. Er þetta fyrsta staðfest-
ingin á þvi að forsetinn sé enn á
lifi og við völd.
Indverjar hafa það fyrir satt að
ráð þetta muni að mestu leyti
verða skipað herforingjum en þó
muni l-2óbreyttir borgarar vera i
þvi auk forsetans.
Fréttir frá Indlandi hermdu i
dag að ástæðan fyrir ólgunni i
landinu undanfarna þrjá daga
hafi verið sú að fjórir fangar i
fangelsinu i Dacca hafi verið
myrtir. Voru þeir allir háttsettir i
stjórn fyrrverandi forseta lands-
ins, Mujibur Rahmans.
Mainz i Þýskalandi, heimaborg
Gutenbergs, en siðan hefur verið
farið með sýninguna útum allan
heim. Hingað kemur hún frá
Sovétrikjunum.
A þessari sýningu er m.a.
fullkomin . eftirliking af pressu
Gutenbergs og verður prentað
með henni á sýningunni. Auk þess
eru þarna sýnishorn af gömlu
prentverki og áhöldum til prent-
unar, frá fyrstu dögum prent-
listarinnar.
Þá verður á sýningunni
islenskur þáttur, þar sem sýndir
verða gamlir munir úr Hóla-
prentsmiðju, sem Þjóðminja-
safnið hefur lánað, svo og bækur
sem Guðbrandur biskup lét
Læknar
Framhald af bls. 1
meðalbrúttótekjum kvæntra
karla á árinu 1974 frá fyrra ári
var 45,3%
Næstir læknunum að tekjum
voru „vinnuveitendur og for-
stjórar” með tæpl. 1800 þúsundir
króna og sérfræðingar ( þó ekki
þeir sem eru opinberir starfs-
menn) með rétt tæpar tvær
miljónir.
Friðrik vann
biðskákina
Ribli nœr öruggur sigurvegari en Friðrik,
Parma og Liberzon berjast um 2. sœtið
Friðrik ölafsson er með i bar-
áttunni um 2. sætið á svæðismót-
inu eftir sigurinn yfir Timman i
11. umferð og Liberzon i 12. um-
ferð; birtast þessar skákir hér á
eftir. Keppinautar Friðriks um
annað sætið og þátttökurétt i
millisvæðamótinu eru þeir
Parma og Liberzon, og trúlega
dugir ekki minna en 10 1/2 vinn-
ingur til að ná þvi sæti. Liberzon
er efstur i mótinu eftir 12 umferð-
ir með 9 vinninga en hann á eftir
að sitja hjá. Ribli er með 8 1/2
vinning og virðist öruggur sigur-
vegari i mótinu þar sem hann á
eftir að tefla við þrjá neðstu menn
i mótinu. Friðrik og Parma eru
með 8 vinninga.
Eins og komið hefur hér fram
vann Friðrik biðskákina gegn
Liberzon og tefldu þeir aðeins
fimm leiki i gærmorgun. Timman
vann biðskákina gegn Zwaig en
Hamann og Murray gerðu jafn-
tefli.
Ilvitt: Friðrik ólafsson
Svart: V. Libcrzon
1. d4 Rf6 2. c4 g6 3. Rc3 Bg7 4. e4
d6 5. f3 0-0 6. Be3 e5 7. d5 c6 8. Bd3
cxd 9. cxd Ra6 10. Rge2 Bd7 11. 0-0
Rc5 12. Bb5 BxB 13. RxB a6 14.
Rbc3 Re8 15. a4 Bf6 16. Khl Bg5
17. Bgl Hc8 18. a5 f5 19. b4 Rd7 20.
Dd3 Dc7 21. Ha4 Dc4 22. Ddl Dc7
23. b5 Rc5 24. b6 Dd7 25. Hc4 fxe
26. fxe HxH 27. DxH Rb3 28. Ha4
Rcl 29. Ha3 RxR 30. DxR Rf6 31.
Rdl Dg4 32. DxD RxD 33. Hg3 h5
34. h3 Bf4 35. Hf3 Hcl 36. hxg4
Hxdl 37. gxh5 gxh5 38. g3 Bg5 39.
Kg2 Hel 40. Hc3 Hxe4 41. Hc7 Bd2
42. Hxb7 He2+ 43. Kf3 Hel 44.
Hb8+ Kg7 45. b7 Hxgl 46. Hg8+
gefið.
Ilvitt: Timman
Svart: Friðrik Ölafsson
1. e4 c5 2. Rf3 e6 3. Rc3 a6 4. g3
Rc6 5. d4 cxd 6. Rxd Dc7 7. Bg2 b5
8. 0-0 Bb7 9. RxR DxR 10. Hfel
Bc5 11. Rd5 Re7 12. Bg5 f6 13. Dh5
Rg6 14. Be3 BxB 15. RxB 0-0 16.
Hadl Re5 17. d3 Dc7 18. f4 Rf7 19.
Hd3 Hac8 20. Ddl Bc6 21. Dd2 Rd8
22. h4 Rf7 23. Kh2 Rh6 24. De2 Db7
25. Rd5 Hfe8 26. Rb4 e5 27. f5 a5 28.
RxB dxR 29. Hedl Rf7 30. Bf3 Hc7
31. Bh5 Hf8 32. Dd2 Db6 33. Kg2 c5
34. De3 Db7 35. Hd5 c4 36. Be2 Rh6
37. g4 a4 38. bxc bxc 39. Hd8 Rf7
40. HxH+ KxH 41. Da3+ Kg'8 42.
Dxa4 h5 43. Hd5 Db6 44. De8+ Kh7
45. g5 fxg 46. Hd8 gxh 47. Bxh5
h3+ 48. Kxh De3+ 49. Kg2 Dg5 +
gefið.
Feluaukning á freð-
fiski hjá Mogga
Morgginn minn flytur ekki
einvörðungu fréttir af kostn-
aðaraukningu við framleiðslu
og samdrætti i sölu, sem sam-
anlagt gera nauðsynlegt að
lækka laun að hans sögn.
i miðvikudagsblaði Mbl. 5.
nóv. er felufrétt á 11. síðu þar
scm segir frá heldur gleðilegu
cfni: 23% aukningu freðfisk-
framleiðslu hjá StS frystihús-
um.
Segir blaðið framleiðsluna
vera orðna 16.700 lestir i ár á
móti 13.500 lestum sama tima i
fyrra.
Þá birtast og önnur gleðileg
tiðindi i þessari felufrétt: hel-
vitis rússarnir hafa aldrei
keypt af okkur eins mikið
magn af frystum fiski og þetta
ár. Arið 1973 keyptu þeir bann-
settiri2 þúsund lestir, árið
1974 keyptu þeir 16 þúsund
lestir og i ár kaupa þeir hvorki
meira né minna en 23 þúsund
lcstir.
Getum við ekki bara farið að
verða bjartsýnir með efnalega
afkomu þjóðarbúsins?
—úþ
prenta á Hólum á 16. öld, en á
þessu ári eru 400 ár siðan hann
hófst handa um prentun Guð-
brandsbibliu.
Sýning þessi verður opin frá kl.
16 til 22 daglega nema á laugar-
dögum og sunnudögum frá kl.
14—22 frá 9. til 27. nóvember nk.
1 sambandi við sýninguna
verða flutt nokkur erindi og er
þegar ákveðið að Haraldur
Sigurðsson bókavörður flytji hið
fyrsta fimmtudaginn 13. nóv. sem
hann nefnir — frá útgáfu Guð-
brands biskups Þorlákssonar. Þá
mun Hafsteinn Guðmundsson
prentari flytja erindi 16. nóv. sem
nefiiist — gömlu isl. prentverkin
— og Finnbogi Guðmundsson
landsbókavörður flytur erindi
20. nóv. er hann nefnir — Bóka-
spjall og loks er ákveðið að Gils
Guðmundsson alþingismaður
flytji erindi 22. nóv. sem nefnist
einfaldlega — erindi —. Fyrirhug-
að er að fleiri erindi verði flutt en
ekki hefur verið ákveðið enn
hverjir flytji þau eða hvenær.
Vilhjálmur Hjálmarsson
menntamálaráðherra opnar
sýninguna kl. 15 nk. sunnudag.
S.dór
Orðsending Olafs G. Einarssonar til suðurnesjabúa:
Svartsengiseigendur
mínir skjólstæðingar!
Sjálfsagt mál að skattleggja hvert mannsbarn á Suðúr nesjum
um tugi þúsunda handa þeim sem eiga eldinn i iðrum jarðar
„Það er óleyfilegt að skerða I
nokkru eignarrétt mannanna sem
eiga háhitasvæðið Svartsengi við
Grindavik. Þeir gætu auðveldlega
sjálfir hagnýtt jaröhitann þar ef
þeir fengju að vera I friði fyrir
rikinu. Það er skylda þeirra og
okkar gagnvart eignaréttinum að
skattleggja almenning duglega
við virkjun háhitans úr Svarts-
engi, og það skal koma fram i
hitakostnaði hjá suðurnesjabúum
um ókomin ár”.
Þetta er ekki orðrétt tilvitnun
en þetta var inntakið i hrein-
skilinni ræðu ólafs G.
Einarssonará þingi i gær. Ólafur
er þingmaður Sjálfstæðisflokks-
ins i Reykjaneskjördæmi og hann
er stjórnarmaður i Hitaveitu
Suðurnesja. Gils Guðmundsson
sagði að álika afturhaldssöm
ræða hefði ekki heyrst i sölum
alþingis siðustu 60 árin, eða siðan
fossamálið var á dagskrá. Þá
tóku nokkrir ihaldsmenn forystu
fyrir þvi að fá rikinu vatnsorku-
réttindin i hendur, en nú eru
ihaldsmenn sem verja jarðhita-
braskið i lff og blóð.
Til umræðu var „hitafrum-
varpið” svokallaða, en það flytja
nú þeir Gils Guðmundsson, Bene-
dikt Gröndal, Jón Skaftasor. og
Magnús T. ólafsson. Fjallar það
að meginefni um að rikið fái
umráða- og hagnýtingarrétt á
háhita undir yfirborði jarðar,
hvernig sem eignaraðild að yfir-
borði landsins er háttað. Aftur á
móti sé i engu hreyft við eignar-
rétti á lághita og öðrum yfir-
borðshita.
1 framsögu sinni sagði Gils að
málefni Hitaveitu Suðurnesja
sýndu best hve brýnt það væri að
frumvarpið næði nú fram að
ganga. Svartsengiseigendur
þvældust fyrir samkomulagi við
hitaveituna um virkjun á
háhitanum, vegna þess að þeir
ætluðu að fá hundruð miljóna
króna Ut úr samborgurum sinum
á Suðurnesjum sem fengju að
njóta hitans i hibýlum sinum.
Þarna væri þó um verðmæti að
ræða sem þeir gætu ekki ella hag-
nýtt og hefðu aldrei áður komið til
álita við mat á landinu. Hefði
þetta þegar valdið miklum töfum
við framkvæmdir sem kostaði
suðurnesjamenn gifurlegar fjár-
hæðir i dýrri oliuhitun.
Bæði Benedikt Gröndal og Jón
Skaftason átöldu Ólaf G.
Einarsson fyrir forneskjulegan
og úreltan hugsunarhátt. Bene-
dikt sagði að verðmætisaukning
sem yrði til fyrir samfélagslegar
aðgerðir ætti auðvitað að falla til
samfélagsins, rétt eins og það
sem einstaklingar vinna fyrir á
að vera þeirra.
Jón Skuftason sagði að háhiti
væri rikiseign i löndum sem væru
sambærileg Islandi hvað þessar
auðlindir snertir og væru þó ekki
lögð höft á einstaklingsframtak i
þeim löndum. Sjálfsagt væri að
takmarka eignarréttinn i svona
tilvikum, og væri einkaeign land-
eigenda að háhita sambærileg þvi
að þeir gerðu tilkall til fisksins i
sjónum undan löndum þeirra.
STÆKKUN
Kjöt
Kjötvörur
Ostar
Sm/or
Fiskur
og fleira
í dag stækkum við matvörudeild okkar
úr 300 fermetrum í 900 fermetra og
bjóðum í fyrsta skipti vörur í
KÆLI- OG
FRYSTIKISTUM
Vörumarkaðurinn lif
i ÁRAAÚLA 1A • SÍMI 86-1 1 1