Lesbók Morgunblaðsins - 02.06.1974, Page 14
□ULRFEn
EFm
□G
TRÚflR
REVnSLfi
VOR
SIÐUR
Á ERINDI
m
ALLRA
MANNA
Sveinn Guðjónsson
ræðir við
Auðunn Arnodd
um Asatrú
Auðunn Arnoddur (lengst t.v.) í hópi trúbræðra. (Ljósmyndir. Stúdíó 28) Þór blótað. Myndin er tekin á blóti ásatrúarmanna að Draq-
hálsi sumarið 1973.
„Þá var þat mælt f lögum, at
allir menn skyldi kristnir gera ok
skfrn taka, þeir er áðr váru
óskírðir á landi hér,“ segir Ari
fróði í íslendingabók sinni um
einhvern merkasta atburð Is-
iandssögunnar og segir þar enn-
fremur: ..Þat var hundrað ok
þremr tigum vetra eftir dráp
Eadmundar, en þúsund eftir
burð Krists at alþýðu tali.“
Með þessum atburði var
kristni gerð að rfkistrú
hér á landi, og féllu þá niður
lögboðiu afskipti goðanna af trú-
málum. Þess var þó enn langt að
bíða, að heiðninni væri að fullu
útrýmt og var það bæði, að í lög-
unum fengu nokkur heiðin
ákvæði að standa óhögguð og hitt,
að stjórnskipun landsins var í
heild sinni byggð á ramheiðnum
grundvelli, og goðorð, þingsköp
og réttarfar stóðu f nánum tengsl-
um við hina fornu trú. Hinn hýi
siður festi þó rætur er fram f sótti
og er ekki vitað um neina veru-
lega andstöðu gegn kristninni
eftir árið 1000.
Það þótti þvf nokkrúm tfðind-
um sæta þegar nokkrir menn hér-
lendir stofnuðu félag ásatrúar-
manna á sumardaginn fyrsta árið
1972 eða tæpum tíu öldum eftir
að þeir atburðir gerðust er frá
greinir f upphafi. I fyrstu hentu
menn gaman að þessu tiitæki og
var almennt talið að hér væri um
spaug að ræða. Það kom þó fljót-
lega í Ijós, að ásatrúarmönnum
var fúlasta alvara og hefur með-
limatala félagsins aukist hægt og
sfgandi og hefur það nú hlotið
viðurkenningu af hálfu yfirvalda,
enda erum við tslendingar með
afbrigðum umburðarlyndir f trú-
málum. Margir hafa þó velt þvf
fyrir sér á hvaða forsendum
menn nú til dags ánetjast fornum
og að þvf er virtist útdauðum
trúarbrögðum og hvernig slfkt
geti samræmst hugsunarhætti
manna á tuttugustu öld. Því var
ákveðið að hafa viðtal við ása-
trúarmann, ef það mætti verða til
þess að varpa einhverju Ijósi á
hugsunarhátt og Iffsskoðun þess-
ara manna. Fyrir valinu varð
ungur maður að nafni Auðunn
Arnoddur.
— Upphaflega gekk ég í Félag
Ásatrúarmanna af þjóðræknisleg-
um ástæðum. Mér fannst óeðlilegt
að við Islendingar þyrftum að
sækja trúarbrögð okkar til
Austurlanda, heldur stæði okkur
nær að upphefja forn trúarbrögð
forfeðranna, enda hlytu þau að
vera í meira samræmi við um-
hverfi okkar og allar aðstæður.
Seinna komst ég að raun um að
þessi rök voru harla léttvæg þvi
að vor siður (orðatiltæki sem
heiðnir menn til forna notuðu um
trúarbrögð sin) er ekki íslenzkt
fyrirbrigði heldur er hér um að
ræða anga af ævafornum
indóevrópskum trúarbrögðum.
Annars má segja að um uppruna
vors siðar og aldur sé allt í óvissu,
og erfitt að segja með vissu að hve
miklu leyti hann er runninn upp
hjá germönskum þjóðum. Það er
þó augljóst að finna má skyld-
leika með vorum sið og trúar-
brögðum indóevrópskra þjóða,
svo sem Rómverja, Grikkja og
Indverja. En eftir þvi sem ég hef
kynnst vorum sið betur, sé ég
hvílíka lifsspeki hér er um að