Tíminn - 08.03.1981, Blaðsíða 20

Tíminn - 08.03.1981, Blaðsíða 20
28 Sunnudagur 8. mars, 1981. Að lána myndir á sýningar Ef maöur litur um öxl og hug- leiöir þann aragrúa málverka- sýninga sem haldnar hafa veriö, og reynir aö meta hverjar eru merkastar, þá veröur ein gerðsýninga ofarlega i huga, en það eru yfirlitssýningar á verkum mikilsmetinna málara, þegar góðviljaöir menn hafa tekið ofan dýrmætar myndir heima hjá sér, til að leyfa almenningi að sjá þær, leyfa myndunum að hitta systur sinar í tvær þrjár vikur. Yfir slikum sýningum er sérstakur blær. Oft eiga málararnir sjálfir ekki sinar bestu myndir, né heldur listasöfn, eöa opinberar stofn- anirog þá er leitað til einstakra manna, er sinna svona beiðnum oft eins og sjálfsögðum hlut, eða af þegnskap, viö menningar- rikið. A hinn bóginn eru sjálfstæðar sýningar á einkasöfnum fremur sjaldgæfar hér á landi. Peningamenn og aðrir, em listaverkum safna, hafa það ekki almennt til siðs, að efna til sýninga á eigum sinum. En þó er það lika til og má nefna sýningu er dr. Gunnlaugur Þóröarson hélt á myndum, er hann átti eftir nafna sinn Gunn- laug Scheving fyrir nokkrum árum, og vakti þá talsverða at- hygli, þótti listviðburður. Grethe Harne og Ragnar Ásgeirsson Það kann að vera, að ekki séu mörg stór einkasöfn til á tslandi, og það má vera skýr- ingin á þvi hversu fáar sýningar eru á einkasöfnum hér. En þeir sem best þekkja til, vita, að til munu þó nokkur stór og merk einkasöfn, sem aldrei hafa verið Frá sýningunni á Kjarvaisstööum. Stóru myndirnar eru Kostungamynd eftir Guðmund frá Miödal og mynd af hrafnaþingi eftirsama. Nú er kátt í höllinni.... Einkasafn Grethe og Ragnars r Asgeirssonar á Kjarvalsstöðum og tókst honum á ýmsan hátt að greiða götu þeirra, svo sem bréf þeirra bera ljósan vott um. Eignuðust þau hjónin gott safn verka þeirra með timanum. Ahugamál átti Ragnar mörg, meðal annars safnaði hann þjóðlegum minjum og fræðum á ferðum sinum um landið. Hafa veriö gefnar út þrjár bækur sagna sem hann safnaði og skrásetti. Ragnar var lika ágæt- ur hagyrðingur og urðu margar visur hans .Tandfleygar.” Þau hjón voru búsett i Hvera- gerði lengst af. Alls eru 153 málverk á skrá, eöa myndir. Elsta myndin á sýningunni er radering eftir Rembrandt, en þá mynd lagöi Grethe Harne i búið, en mynd- ina fengu þau að gjöf frá for- eldrum hennar. En af islenskum myndum eru tvö málverk eftir Asgrim Jónsson elst, eða frá 1904 og 1905, en yngsta myndin á sýningunni, þeirra er ártal bera, er liklega frá árinu 1953. Fyrstu myndina keypti Ragnar i Kaupmannahöfn áriö 1920, er það rauðkritarmyndin „Hesliviður”, en „Rauðkritar- myndir Kjarvals” þykja frá- bærar. Eru alls um 20 slikar myndir á sýningunni. Kjarval, Scheving og Höskuldur Meginstofn þessarar sýningar eru verk Jóhannesar Kjarval, Gunnlaugs Scheving og Höskuldar Björnssonar, en auk þess eru myndir eftir Guðmund Einarsson frá Miðdal, Johannes Larsen (frægur danskur málari og grafiker, þekktur fyrir fugla- myndir, sem meðal annars var fenginn til að skreyta Christjánsborgarhöll með Jónas Guðmundsso MYNDLIST Grethe Harne Asgeirsson. Fædd 20/2 1895 — Dáin 12/1 1971 Ragnar Asgeirsson. Fæddurfi/11 1895 — Dáinn 1/1 1973 sýnd. Ef til vill dregur þó að þvi, vegna þess að nú tekur steininn úr, með sýningu á verkum, sem voru i eigu hjónanna Grethe Harne Ásgeirsson (f.Nielsen) (1895—1971) og Ragnars Asgeirssonar (1895—1973), og eru það afkomendur þeirra hjóna er nú eiga þessar myndir (flestar) og halda á þeim sýningu. Það hafði lengi verið vitað, að Ragnar Asgeirsson, garöyrkju- sérfræðingur og kona hans Grethe áttu geysiverömætt og vandað málverkasafn. Ragnar var mikill menningarmaður i sinni tið og kona hans var einnig áhugasöm um listir. Ragnar Asgeirsson fæddist i Kóranesi á Mýrum hinn 6. nóvember árið 1895 og voru for- eldrar hans þau Jensina Björg Matthiasdóttir (1864-1928) og Asgeir Eyþórsson, kaupmaður (1868—1942) þar og siöar i Reykjavik. Ragnar var þvi al- bróðir Asgeirs heitins Asgeirs- sonar, forseta Islands. Kóranes á Mýrum var versl- unarstaður rétt við þann stað sem franska rannsóknaskipið Pourquoi Pas? rak á land i ofsa- veðri i septembermánuði áriö 1936. Þar fórst hinn heimsfrægi visindamaður dr. Charcot og með honum 37 menn, en einn komst af. Kóranes var við svokallaðan Straum, sem er þröng en góð náttúruhöfn. 1 Kóranesi má enn sjá grundvöll verslunarhúsa As- geirs Eyþórssonar, en i Sturl- ungu segir að i Kóranesi hafi verið sáðlönd. Þau Ásgeirog kona hans flutt- ust til Reykjavikur með börn sin um aldamótin. t sýningarskrá Ein myndanna segir m.a. þetta um æviferil Ragnars Ásgeissonar: 13 ára i garðyrkju- nám i Danmörku „Arið 1909 sigldi Ragnar þá á fjórtánda ári, til garðyrkju- náms. Arið 1913 lauk hann fjög— urra ára verklegu garöyrkju- námi og fór þá til Vilvorde Ha vebrugshöjskole. Prófi þaðan lauk hann vorið 1915, og varð siðan kennari við þann skóla 1916—18. Veturinn 1915—16 var hann á Lýðháskól- anum i Askov. Árin 1918—19 starfaði hann sem skrúðgarð- yrkjumeistari i Kaupmanna- höfn, og mun fyrstur íslendinga hafa aflað sér réttinda i þeirri grein. I febrúar 1920réðist hann til Búnaðarfélags tslands, þar sem hann starfaði allt til ársins 1971. Arið 1921 kvæntist Ragnar Grethe Harne Nielsen frá Arósum, hinni mikilhæfustu konu. Eignuðust þau fjögur börn. I Höfn komst Ragnar snemma i kynni við listasöfn, og vaknaði þá hjá honum sá listaáhugi, sem entist honum alla ævi. Árið 1915 kynntist hann Jóhannesi Kjar- Fóstra Schevings við eldunarstörf. val, sem þá stundaði nám við listaháskólann i Kaupmanna- höfn og varð það upphaf langrar vináttu. Ritaði um listir og listsýningar Eftir heimkomuna ritaði Ragnar mikið um listir og list- sýningar og gerði mikið til að glæða almennan áhuga fyrir þeim. Hann átti um skeið sæti i Menntamálaráði, og beitti hann sér þá m.a. fyrir þvi aö islenska rikið keypti hið kunna manna- myndasafn Kjarvals. Einnig ritaði Ragnar greinar um islenska list i hið kunna breska timarit Studio. Vegna afskipta sinna af þess- um málum kynntist Ragnar mörgum áægtum listamönnum, ma. Einari Jónssyni, Gunnlaugi Scheving og Höskuldi Björns- syni. Dvöldust sumir þeirra löngum á heimili þeirra hjóna, fuglamyndum.) Þá er mynd eftir Grétu Björnsson á þessari sýningu og svo raderingin eftir Rembrandt sem áður var getið um. Þess er getið i sýningarskrá, að vinátta var milli þeirra hjóna og ýmissa listamannanna, og er sérstaklega getið þeirra Einars Jónssonar, Höskuldar Björns- sonar og Jóhannesar Kjarvals. Eru á sýningunni, auk myndanna, allmörg bréf er Kjarval ritaði Ragnari á ýms- um timum. Hafa sum þeirra verið vélrituð upp, mönnum til hægðarauka. Allmargar myndanna munu þau hjón hafa þegið að gjöf, en obbinn er keyptur. Af ártalinu má ráða, og einnig hefur undir- rituðum verið skýrt frá þvi, að safnið hafi oröið til mestan part á um það bil 30 árum, eða frá 1930—1960. A þeim árum voru verk þess-

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.