Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1998, Blaðsíða 69

Sigurjón Egilsson ritstjóri
Sjómannablaðsins Víkings skrifar
„Hverjir eiga
slíka menn?“
Ég heyrði á tal þriggja manna, sat á næsta
borði á veitingastað og ég veit vel að ég á ekki að
hlusta á það sem annað fólk er að tala um, mér
var hreinlega kennt það í æsku. En það er nú
svo margt af þvi sem góða sem mér hefur ver-
ið kennt, ég nota það ekkt sem skyldi.
Jæja, það sem fékk mig til að hlusta var að
mennirnir þrír voru að ræða auglýsingabrjálæði
forystu útgerðarmanna. Orðavalið er þeirra.
Þeim þótti nóg um. Einn hafði á orði að eftir að
hann fékk sent heim glæsiblaðið, sem kallað var
smárit, hafi hann hreinlega fundist hann hafa
tekið þátt í einhverju saknæmu. Hann rauk til
þvoði sér um hendur, sagðist hafa fyllst hryll-
ingi. Hinir voru sammála en notuðu aðrar lýs-
ingar um með hvaða hætti þeir hefðu fengið
nóg af bmðlinu.
En svo kom að því að mennirnir toku að
ræða hvað getur verið að baki svona átaki. Allir
virtust þeir þekkja talsvert til í sjávarútvegi og
gera sér sæmilega grein fyrir hvað auglýsingar
kosta, bæði að birta þær og sérstaklega að fá
dýrustu auglýsingastofii bæjarins til að hanna
þær. „Þetta er það ótrúlegir hagsmunir sem
Kristján og félagar eru að verja að þá munar
ekkert um þessar 45 til 50 milljónir takist
þeim að viðhalda kvótanum, framsalinu og
öllu því,“ sagði einn þeirra og hinir voru sam-
mála.
Skyndilega skipti um tón í umræðunni. Ég
varð enn vandræðalegri. Áður en ég vissi af var
ég ekki bara að hlusta á samræður þriggja
manna sem ég ekki þekki. Tveir bættust við.
Þannig var að einn þremenninganna tók að
vitna í tal tveggja útgerðarmanna, sem hann
sagðist hafa heyrt tala saman. Tilvitnunin var
stutt, en annar útgerðarmaður hafði átt að hafa
sagt eftirfarandi, orðrétt: „Ég ætla að Iáta
skipta um ljósavél, athuga með lengingu og
eins aðra kraftblökk. Svo er ég ákveðinn að fjár-
festa í tveimur þingmönnum." Vá, það var
ekkert annað.
Þremenningunum kom þetta ekkert á ó-
vart. Þeir sögðu að það kerfi sem er í gangi, fyr-
ir atbeina Alþingis, flytti það mikill auðæfi til
fárra að þeir sem njóta kunni vel að borga fyr-
ir sig.
Mér var samt nóg boðið, hætti að hlusta og
snéri mér að lestri blaðs sem ég var með. Að
venju var ekkert merkilegt í blaðinu svo ég
stóð upp og fór út.
Gegn vilja mínum sóttu að mér óþægilegar
hugsunir, sem allar verða raktar til mannanna
þriggja og sérstakiega allt að því vissu þeirra að
útgerðarmenn séu að fjárfesta i þingmönnum.
Ég hugsaði mikið um þetta, enda þekki ég
nokkra þingmenn, suma persónulega. Það er
meira að segja til þingmaður sem ég segi full-
um fetum að sé vinur minn. Ég er jafn viss
um að hann hefúr aldrei þegið peninga fyrir
afstöðu sína á þingi. Ég er jafn viss um það og
að ég heiti Sigurjón. Um marga aðra þing-
menn get ég ekki verið viss, ég get það ekki.
Getur þá verið að þingmenn þiggji mútur. Ég
efast.
Samt vil ég spyrja þar sem tveir þingmenn
hafa sagt svo vera. Þeir voru spurðir ásamt
öðru fólki eftirfarandi spurningar af blaðinu
Degi: „Eru auglýsingar fyrir prófkjör Sjálf-
stæðismanna í Reykjanesi farnar að keyra úr
hófi fram?“ Meðal svarenda voru tveir þing-
menn, Pétur Blöndal og Sigríður Jóhannes-
dóttir.
Pétur svaraði: „Já og all verulega. Þetta leið-
ir hugann að því hvort það séu eingöngu efna-
menn sem geti farið á þing eða menn sem verða
háðir einhverjum styrktaraðilum. Það er ljóst að
menn borga ekki svona upphæðir úr eigin
vasa og síst af öllu af þeim launum sem í boði
eru á Alþingi, svo maður tali ekki um þá sem
ekki komast inn. Þetta mun fæla mjög frá
þátttöku í prófkjörum og ef ekki verður breyt-
ing á þessum íjáraustri hygg ég að það þýði
endalok prófkjöra sem væri mjög miður.“
Mig langar að biðja Pétur um endurtaka hluta
svarsins: „Þetta leiðir hugann að því hvort það
séu eingöngu efnamenn sem geti farið á þing
eða menn sem verða háðir einhverjum styrktar-
aðilum. Það er ljóst að menn borga ekki svona
upphæðir úr eigin vasa og síst af öllu af þeim
launum sem i boði eru á Alþingi...". I mínum
huga gerir þingmaðurinn Pétur ráð fyrir að
frambjóðendur geri sig háða styrktaraðilum. Ég
á ekki orð, en það á Sigríður Jóhannesdóttir
þingmaður. Hún svaraði sömu spurningu og
Pétur með þessum orðum: „Mér finnst það nú
blasa við að þær séu farnar að keyra úr hófi. Það
liggja auðvitað ekki fyrir úrslit úr þessum
kosningum (viðtölin voru tekin tveimur dög-
um fyrir prófkjörið) en ég sé ekki betur en
sumir séu að kaupa sér þingsæti fyrir milljón-
ir króna. Og hverjir eiga þá slíka menn þegar
upp er staðið, því ekki geta þingmenn borgað
þetta sjálfir af sínum lanum.“ Það er bara
svona. Fáum litla endurtekningu úr svari Sig-
ríðar: „...ég sé ekki betur en sumir séu að
kaupa sér þingsæti fyrir milljónir króna. Og
hverjir eiga þá slíka menn þegar upp er stað-
ið...“. Það er ekki hægt að misskilja þetta. Get-
ur verið að Anna eða Jóna meinatæknar séu að
fjárfesta í þingmönnum. Nei, ég trúi því
ekki. Það hljóta að vera einhverjir sem eiga
meiri hagsmuna að gæta.
Áður en lengra er haldið er best að taka fram
að aðrir svarendur, sem ekki eru þingmenn,
þeim datt ekkert slíkt í hug. Enda rétt að
vekja athygli á að blaðamaður Dags spurði ekk-
ert um mútuþægni þingmanna. Þingmenn-
irnir bara svöruðu svona, hvers vegna þeir
gerðu það verða þeir að svara sjálfir. Þótti þeim
svör sín eðlileg? Var það þá rétt sem einn þre-
menninganna á kaffihúsinu sagði þegar hann
var að vitna í tal útgerðarmanns, er fjárfest í
þingmönnum? ■
Sigurjón M. Egilsson.
Sjómannablaðið Víkingur
69