Fálkinn - 29.09.1934, Blaðsíða 4

4
F Á L K I N N
Þegar Dollfuss var myrtur.
Útför Dollfuss kanslara. Líkfylgdi n fer fram hjá þinghúsinu í Wien.
Sunnudags hugleiðing.
Orð, sem gott er að minnast
I Pjet. 5:7.
Varpið allri áhyggju yðar
upp á hann, því að hann
ber umhyggju fyrir yður.
l>ú mátt vera þess fullviss, að
þetta Bibliu-orð er tnargsannað
og staðfest af reynslunni, —
fyrst og fremst í lífi þess manns.
er ritaði þau, og seinna af
reynslu ótal margra kristinna
manna á liðnuin öldum;. Og
hver veit, nema sá tími komi,
að þú fáir sjajfur að sanrireyna
þau dýrmætu sannindi, sem þau
hafa að geyma. Látum oss því
nú þegar festa oss þau í minni,
svo að vjer getum fært oss þau
í nyt, er þar að kemur.
Sorgir og áliyggjur — þær
liefir þú vafaláust orðið var
við hjá öðrum, og þá kviðið
því, að einhverntíma kynnu þær
einnig að verða þitt hlutskifti.
Textinn talar um „áhyggjur yð-
ar“, svo að við má búast, að
þú farir ekki varhluta af þeim.
Mun þjer þá finnast, sem þær
sjeu þjer ofraun, þú fáir ekki
afborið þær. En minstu þá
þess, að þjer er gefið óbrigðult
ráð til að losna við þær. Þjer
er boðið að varpa frá þjer öll-
um áhyggjum þínum, hversu
miklar og þungbærar sem þær
kunna að vera, hvort sem það
ei sorg út af ástvinamissi, eða
vegna misgjörða sjálfs þín, sem
þú finnur að þú fær aldrei bætt
fyrir, — öllum sorgum þínum
og áhyggjum áttu að varpa frá
þjer. Og þú átt að gjöra það
hreinlega, svo að engar drefj-
ar þeirra verði eftir í fylgsnum
hjarta þíns — varpa þeim frá
þjer fljótt og hiklaust, — en
hvert? „Upp á hann“, Guð
miskunnarinnar, því að hon-
um er ánt um þig. Hann ber
umhyggju fyrir þjer í dag, og
þá ekki síður á degi neyðar-
innar.
Honum er ant um „yður",
allan barnahópinn sinn, því að
fyrir hann er orðið sjerstak-
lega ritað.
Komið, komið og verið með
í þeim hamingjusama lióp!
Olf. Ric. Á. Jóh.
Ákalla mig
á degi neyðarinnar;
eg mun frelsa þig,
og þú skalt vegsama mig.
Sálm. 50:15.
Útvarpshlustendur í Austur-
ríki urðu eigi lítið forviða um
miðjan dag, 25. júli þegar dans-
lag, sem verið var að leika,
liætti i miðju kafi, harlc og læti
heyrðist í útvarpstækinu og svo
rödd, sem sagði: „Dollfuss-
stjórnin hefir sagt af sjer. Dr.
Anton Rintelen, sendiherra
Austurríkis í Róm hefir mynd-
að nýja stjórn'. ...“ Á næstu
sekúndu lieyrðist handalögmál,
liróp og skothvellir og ægileg-
ur livellur af sprengingu. Svo
varð þögn. En hinsvegar varð
hávaðinn því meiri af götunni
hjá Wienarbúum. Brynreiðar
og hermenn á bifhjólum og bíl-
um þeystu um göturnar og skot-
hríð kvað við. Handsprengjum
var lcastað, vjelbyssurnar jusu
úr sjer kúlunum og alt fyltisl
af lögreglu og herliði, sem lok-
aði strætunum fyrir umferð.
Það sem gerst hafði var þetta,
en almenningur fjekk ekkert
um það að vita fyr en löngu
siðar: 144 nazistar dulbúnir sem
lögregluþjónar og landvarnar-
hermenn, óku að stjórnarbygg-
ingunni i Wien, handtóku
stjórnina og drápu Dollfuss
kanslara. En svo var kraftur
þeirra þrotinn. Rúmum klukku
tíma síðar hafði stjórnin, eða
hermálaráðuneytið fengið yfir-
böndina, handtekið uppreisnar-
mennina, sett Schusclinigg
kenslumálaráðherra í kanslara-
embættið, boðið út öllu herliði
í landinu og sömuleiðis lögregl-
unni, svo að alstaðar var stjórn-
arlið til taks, ef einhver vildi
eigi hlýða. Uppreisninni var
lokið. — En uppreisnarmenn
höfðu haft lið til þess að ná
útvarpsstöðinni, „Ravag“ á sitt
vald og senda út frjettina um,
að stjórnin væri fallin. Skot-
hríðin sem hlustendur heyrðu,
kom, þegar stjórnarherinn kom
til skjalanna og handtók upp-
reisnarmennina.
En morðið á Dollfuss hafði
tekist, og bæði vinir og óvinir
hafa viðurkent, að hann dó á
sínum verði, eins og hetju
sæmdi. Síðustu mánuðina hafði
lífið verið erfitt hjá hinum
smávaxna einvaldsherra Aust-
urríkis. Hann hafði verið i sí-
feldri lífshættu, hvað eftir ann-
að höfðu sprengjur, sem hon-
um voru ætlaðar, fundist á sið-
ustu stundu, og daginn áður
en hann dó, náði lögreglan í
Sviss í sendingu af sprengjun-
um, sem verið var að smygla
til Austurríkis frá Þýskalandi
og voru ætlaðar Dollfuss. Leyni
lögreglan hafði verið önnum
kafin að afstýra tilræðum við
hann, hús ha'ns hafði sífelt ver-
ið í gæslu leynilögreglumanna,
en eigi að síður hafði tekist að
koma þar inn sprengiefni.
Margt bendir á, að Dollfuss
hafi verið það ljóst síðustu vik-
urnar sem liann lifði, að hann
ætti stutt eftir ólifað. Hann var
rólegur samt og bar sig vel;
þó hafði hann þjáðst mjög af
svefnleysi síðustu næturnar.
Hann gekk jafnan með hlaðna
skammbyssu á sjer, viðbúinn
að selja líf sitt svo dýrt sem
unt væri.
Þegar uppreisnarmennirnir
144 ruddust inn i stjórnarráðið
var Dollfuss á ganginum, á leið
úr skrifstofu sinni inn í fundar-
sal stjórnarinnar. Þegar hann
kom út úr dyrunum hjá sjer
sá liann bregða fyrir einkennis-
búningum og blika á vopn.
Þjónn einn kom hlaupandi til
hans og sagði, að hann yrði að
flýta sjer inn í skjalasafnið >g
fela sig þar. Dollfuss svaraði
rólega „já“, þó honum muni
liafa veriS ljóst, að þetta var
aðeins til þess að draga á lang-
inn það sem verða vildi. Svo
leggja þeir tveir á flótta eftir
göngunum og alt gengur vel
þangað til þeir koma inn í ráðs-
salinn. Þá er hurðinni á móti
þeim spyrnt upp og uppreisn-
armennirnir ryðjast inn. Doll-
fuss stingur hendinni i vasann
eftir skammbyssuni og hörfar
eitt skref undan upp að veggn-
um. t sama bili skjóta morð-
ingjarnir á hann, hann riðar
aftur á bak með hendurnar
fyrir andlitinu og dettur á bak-
ið og segir rólega með þreytu-
legri rödd: „Hjálp....“
Morðingi Dollfuss var fyrv.
liðsforingi austurískur, Arthur