Fálkinn - 08.10.1954, Blaðsíða 4

4
FÁLKINN
*
f fyrra andaðist Ibn Saud hinn herskái Araba-sheik, sem lagði undir sig
mestan hluta Arabíuskagans. Saud Ibn Abdul erfði ríkið og alla olíuna.
Olíukðngurinn Saud
Abdul til eftirmanns síns, úr liópi
þrjátiu og sex sona sinna, af því að
Saud liefði best sannað honum hreysti
sína og sonarást. Árið 1934 var kon-
ungurinn í pílagrimsferð til Mekka og
réðust þá fjórir morðingjar á hann.
Þá var það að Saud varði föður sinn
og fékk sárin, sem konungi voru
ætluð.
Nýi konungurinn er líkastur föður
sínum, allra sona hans. Hann er hár
vexti, þrekinn, með mikið skegg og
höfðinglegur í framgöngu. Elcki kann
hann neitt útlent mál. Hann er talinn
siðvandur maður og halda vel hoðorð
Kóransins.
Eftir að hann tók ríki býr hann
ekki í gömlu konungshöllinni, heldur
i Nasria-höll, 10 km. fyrir utan Rhiyad.
Þar hefir verið reist ævintýrahöll í
eyðimörkinni, en enginn gróður var
í kring. Breiður bilvegur með tvöfaldri
akbraut, hefir verið lagður milli liall-
arinnar og borgarinnar. Milli akbraut-
anna er röð tíu þúsund kera með ým-
islega litum blómum, en kringum
liöllina eru nú komnir garðar, grænir
teigar og blómabeð, nokkrir ferkiló-
metrar að víðáttu. Er þetta ævintýri
líkast í landi, sem skortir vatn jafn
tilfinnanlega og Arabíu- Og frá sólar-
lagi til sólaruppkomu loga tíu þúsund
rafmagnslampar í hallargörðunum.
Rhiyad er undarlegasti bær i heimi.
Þetta er borg konungsins. íbúarnir
eru um 100 þúsund og lifa á lionum
og fyrir hann. Hver sá sem sleppur
inn í borgina er gestur konungsins. í
höllinni er ávallt uppbúið matborð.
Þar geta allir farið inn, sest og fengið
sér að borða. — Höfðingjar hinna
mörgu kynkvísla sem játast undir kon-
unginn eru tíðustu gestirnir, þeir
koma hópum saman á hverjum degi
til að fá áheyrn hjá konungi og bera
fram mál sín.
Saud konungur ætlar sér að gera
Rhiyad að nýtisku borg. Þar liefir
hann komið sér upp stjórnarráðum
og þar sitja sendiherrar erlendra
ríkja, og hér er stjórnarmiðstöð liinna
þriggja •meginhluta konungsrikisins.
Nedjid er miðbikið og þar er Rhiyad,
Hedjas liggur að Rauðahafinu og
loks sá hlutinn sem liggur að Persa-
flóa, en það eru fjögur svæði: Asi,
Hasa, Shammar og Djuf — og þar er
olían!
KÓRANINN TEKINN
BÓKSTAFLEGA.
Mekka er hinn andlegi höfuðstaður
Frá Rhiyad. Fremst sjást bedúíanatjöld, en í baksýn gnæfa hallir Sauds konungs.
YRIR tuttugu árum sátu fulltrúar
amerískra olíufélaga yfir samn-
ingum við stjórn Arabiu. Arabarnir
kröfuðst þess að þessi klausa skyldi
standa í samningunum: „Arabar hafa
forgangsrétt að olíuflutningunum".
Ameríkumenn brostu að þessu, þvi að
þeir vissu ekki til að Arabar hefðu
annað en úlfalda til að flytja olíu á.
En liálfum mánuði síðar hafði verið
stofnað arabiskt olíuflutningafélag.
Þaið á tankskip, sem bera til samans
500.000 smálestir.
í byrjun aldarinnar var Arabia
eyðimörk og ættkvíslir liirðingjanna
sem lifðu í landinu áttu í sifelldum
ófriði. Bófar og ribbaldar fóru um
með ránum og manndrápum, livergi
var öryggi — og vei þeim útlendingi
sem hætti sér inn í landið. Hann átti
bana vísan.
Ibn Saud konungur — Napoleon
eyðumerkurinnar kölluðu Bretar liann
— dó í nóvember í fyrra, og nú stjórn-
ar Saud sonur hans ríki, sem er á
stærð við hálfa Evrópu. Rockefeller
var kallaður olíukóngur og Philipsen
og Debell, sem forðum stjórnuðu ís-
landsdeild Standard Oil voru lika
kallaðir ohukóngar. En þeir voru ekki
nema nesjakóngar í samanburði við
Saud hinn arabiska. Hann er mesti
olíuframleiðandi i lieimi. Og svo er
hann páfi eða trúarhöfðingi allra
arabiskra þjóða í þokkabót. — Síðan
um aldamót hefir Ibn Saud skapað
nýja þjóð í eyðimörkinni. Og það var
kraftaverk.
IBN SAUD NÆR VÖLDUM.
Hann ólst upp á öld reiðileysis, hat-
urs og hefnigirni. Forfeður hans höfðu
ráðið yfir landi inni í miðri Arabíu
síðan á 18. öld, en árið 1892 hrakti
nágrannakonungur ætt hans á burt.
Þegar Ibn Saud var tiu ára varð hann
að flýja úr höllinni i Rhiyad, höfuð-
stað föður síns, á náðir fátæks hirð-
ingjahóps. En þetta voru herskáir
menn og þar lærði Ibn Saud að lialda
á sverði og liorfast í augu við dauð-
ann.
Þegar hann var átján ára greip hann
sverðið, vatt sér á bak gæðingi sínum
og hélt af stað með fámennan lióp
manna til að vinna riki sitt aftur.
Herinn var 40 manns, ættingjar og
vinir, og þeir riðu úlföldum sem
sheikinn í Kuweit hafði lánað þeim.
Ekki höfðu þeir nema 30 byssur.
Hetjuóðurinn um þessa fjörutíu er
jafnframt óður um heilagt strið. Þeim
finnst Allah sjálfur vera i fararbroddi
og þeir þylja greinar úr Kóraninum.
Viku eftir viku ríða þeir glóandi eyði-
merkursandana, þeir lifa á þremur
döðlum á dag og dálitlu af úlfalda-
mjólk.
Þeir koma að borgarhliðunum í
Rhiyad um vetrarnótt. Ibn Saud velur
úr sjö hraustustu liðsmenn sína. Hann
býr sér til stiga úr pálmastofnum og
á þann hátt kemst hann við áttunda
mann yfir borgarmúrana. Þeir læðast
fram þröngar götur, allir sofa. Þeir
komast að höllinni, þar býr ríkisstjór-
inn, Ben Ajlin, hinn forni fjandi föður
hans, og þar bíða þeir þangað til í
sólarupprás. Þá lesa þeir bænir sínar
og gera atlögu. Varðmennirnir eru að
opna hallarhliðin. Með spjót í annarri
hendi og sverð í hinni ryðjast þeir inn
um hliðið áður en varðmennirnir átta
sig. Þeir koma að Ben Ajlan í stofu
hans og Ibn Saud lieggur af honuin
liöfuðið. Varðmennirnir gefast upp
orðalaust og bæjarbúar fagna hinum
endurheimta ríkiserfingja sínum. Þetta
gerðist i ársbyrjun 1901. Sama daginn
sem Ibn Saud fagnar sinum fyrsta
sigri fæðist honum sonur, Saud sem
nú er orðinn konungur. Þetta telja
þeir í Rhiyad góðs vita.
Nokkrum árum síðar barðist Ibn
Saud við emírinn Abdul Asis A1 Rasjid.
Þeir eltust hvor við annan í tvö ár í
Saud Arabakonung-
ur er mikill blóma-
rinur og á fallegustu
garða sem til eru í
Vestur-Asíu.
eyðimörkinni. En einn góðan veður-
dag kemur Ibn Saud auga á óvininn
riðandi á fleygiferð úti við sjóndeild-
arhringinn. Hann veitir honUm eftir-
för, nær í hann og skorar liann á hólm.
Báðir fara af baki og draga sverð úr
slíðrum. Eftir tiu mínútur eru báðir
sárir. Sverð Ibn Sauds brotnar og
nýju sverði er fleygt til hans. Hann
hefir betur, andstæðingurinn fellur
og Ibn Saud heggur af honum höfuðið.
Árið 1932 liafði Ibn Saud lagt undir
sig mestan liluta Arabiu.
En þessi mikla vígahrappur, sem
lifað hafði með sverð á lofti í hálfa
öld, varð sóttdauður. Á búk hans voru
43 ör eftir korða, spjót eða sverð. En
hann dó úr löniun i vetrarhöll sinni
í Taef, um 50 km. frá Mekka. Lög
múhameðssinna heimta að lik séu
grafin strax. Þess vegna var líkið vaf-
ið inn í sjö og einn dúk undir cins
og flutt til Rhiyad í einkabil kon-
ungsins .......
í grafreitnum fyrir sunnan bæinn
er gröf liins volduga Ibn Sauds. Hún
er alveg eins og liinar grafirnar, fer-
hyrndur moldarbingur með litlum
steini á, og ekkert nafn á steininum!
IBN SAUD OG RHIYAD.
Ibn Saud kaus sjálfur Saud Ibn