Búnaðarrit - 01.01.1912, Blaðsíða 37
BÚNAÐARRIT.
33
naenningu, að kaupstaðirnir hafa nú gert samþyktar-
ákvæði um skoðun á öllu kjöti, sem haft er í opinberri
sölu, og vissulega ættu lík ákvæði að verða tekin sem
fyrst upp í heilbrigðissamþyktirnar víðs vegar um land,
eftir því sem tilflnningin verður meiri fyrir þörf á slíkum
ákvæðum. Þær hafa hvort sem er allar ákvæði um, að
heilbrigðisnefndirnar geti látið til sín taka, ef skemdar
matvörur eru hafðar á boðstólum. Þetta er alt í rétta
átt og hið æskilegasta, þó ekki sé nema vegna berkla-
veikinnar í nautpeningnum.
í Danmörku telst svo til, að þriðjungur alls naut-
penings sé meira eða minna sýktur af berklum, og því
hefir verið haldið fram, að hér á landi muni vera nokkuð
svipað ástatt, en mér virðast rannsóknir hér á landi of
litlar, til þess að um það verði dæmt með vissu; en hitt
er víst, að berklar geta eins verið í ungneytum og eldri
nautum, og því til sönnunar get eg tilfært, að missiris-
gamall kálfur var töluvert mikið sýktur á einu heimili,
þar sem berklaveiki var. því miður er þetta mál hvergi
nærri rannsakað til hlítar, og væri bráðnauðsynlegt að
það yrði gert sem fyrst,.
Hverjir aðrir sjúkdómar, hættulegir mönnum, komi
fyrir í nautgripunum hér á landi, get eg ekki sagt með
vissu, en að eins bent a miltisbruna, sullaveiki, doða,
ýmsar júfurbólgur, og er þó vafamál um suma af þess-
um ; en ef til viil eru einhverjir fleiri. En aðallega er
það vegna berklaveikinnar, að eítirlit með nautakjöti er
nauðsynlegt.
Um sauðfénaðinn vita menn minna; þó vil eg telja
upp nokkra helztu sjúkdómana. Bráðafár og lungna-
voiki af lungnaormum eru þeir sjúkdómarnir, sem mest
ber á í sauðfé hér á landi; en sú er bótin, að þessara
sjúkdóma verður sjaldan vart fyrr en eftir sláturtíð. í
sláturtíðinni er féð nýkomið af afrétt, og þá er það vana-
lega hraust og heilbrigt. Auðvitað er mikið af sullum í
sláturfé, og það í fé af öllum aldri, og jafnvel í lömbum;
3