Tímarit Tónlistarfélagsins - 01.04.1938, Blaðsíða 15

Timarit T ó n 1 i s t a r f é i a g s i n ö
Næstu tónleikar
Tónlistarfélagsins fara fram 28. þ. m. í dómkirkjunni,
Verða leikin verk eftir Bach og Hándel. Dr. Edelstein, Dr.
Mixa og Páll ísólfsson leika. Á efnisskránni eru þessi verk:
Passacaglia í c- moll, fyrir orgel og Gamba-sónata leikin
á Cello, hvorttveggja eftir Bach, og konsert í d-moll fyrir
orgel og hljómsveit eftir Hándel. — Fara hér á eftir skýr-
ingar og dæmi af nokkrum helztu stefum þessara verka:
Passacaglia í c-moll, eftir Bach, er eitt mikilfenglegasta
orgelverk og tilbrigðaverk, sem til er í músikbókmenntum
heimsins. Bach samdi þrjú stór tilbrigðaverk: „Goldberg-
variationen", fyrir Cembalo, Chaconne, fyrir fiðlu án und-
irleiks og Passacagliuna fyrir orgelið. Busoni, hinn mikli
pianosnillingur og útgefandi að verkum Bachs, lætur svo
um mælt í formálanum að ,,Goldberg“-tilbrigðunum, að af
þessum þrem tilbrigðaverkum telji hann Passacagliuna
fullkomnasta. Busoni endursamdi hana á meistaralegan
hátt fyrir píanó.
Stefið er átta takta langt og hljómar fyrst einraddað í
bassa. Síðan er það endurtekið, oftast í bassanum, en ný og
ný tilbrigði byggð yfir bassann eða um stefið. Tilbrigðin eru
alls 20. í lok þeirra kemur svo fúga yfir stefið, en annað
stef með ólíku hljóðfalli látið fylgja (tvöföld fúga). Stef
Passacagliunnar hljómar þannig:
~G>-

Bach samdi 3 sónötur fyrir Gamba og Cembalo á árunum
1717—1723. Hér verður leikin ein þessara sónata, í D-dúr,
á Cello og orgel. Celloið kemst næst hinu gamla strokhljóð-
færi og eru sónötur þessar því oft leiknar á Cello. Fyrsti
þáttur sónötunnar er hægur (1. dæmi).
1. dæini
2. dæmi
fapEgigÉEj jpc
Annar þáttur hraður (2.' dæmi).
31