Land & synir - 01.03.1998, Blaðsíða 2

fflð skemmta
skrattanum
Sérstök ástæða þykir til
að árétta eftirfarandi: Larul
& synir hefur frá upphafi
verið hugsað sem vett-
vangur umræðu og upp-
lýsinga um kvikmyndir og kvikmyndagerð og
ávallt verið opið öllum sem áhuga hafa á að
tjá sig um þessi efni. L&S er ekki félagsblað
FK, ekki málpípa þess á nokkurn hátt, þó að
FK beri kostnaðinn af útgáfu þess með_
stuðningi frá Kvikmyndasjóði íslands. í
blaðinu birtast vissulega skoðanir stjórnar-
manna FK sem og annarra meðlima þess en
jafnframt viðhorf annarra. Þessi grundvallar-
hugsun hefur verið til staðar frá stofnun
blaðsins og stendur ekki til að breyta henni.
Blaðinu er dreift ókeypis tíl meðlima allra
kvikmyndafélaganna, sem og til fjölmargra
aðila í menningargeiranum og stjórnkerfinu,
auk fjölmiðla, sem yfirleitt hafa séð ástæðu
til að fjalla um efni blaðsins við útkomu
hvers tölublaðs. Þær raddir hafa borist
okkur til eyrna að undanförnu að blaðið sé
orðið að málpípu tiltekinna skoðana (sem
ekki hugnast viðkomandi). Óskandi væri að
þessar umkvart-anir bærust blaðinu til
birtingar frekar en að berast aðstandendum
þess með vindinum. Þannig hefur ritstjóm
blaðsins fengið all-nokkrar ákúrur þeirra
sem starfa í heim-ildarmyndageiranum um
að heimildarmynd-um sé ekki nægilega
sinnt. Þá hafa aðilar sem starfa við
bíómyndir sakað okkur um að sinna
heimildarmyndum á kostnað bíómynda.
Hvorutveggja er útí hött en sýnir þó ljóslega
að ntenn telja blaðið skipta máli. Blaðið
hefur frá upphafi haldið uppi öflugri
umræðu urn báðar þessar greinar, sem og
dagskrárgerð sjónvarpsstöðvanna. Óhætt er
að fullyrða að á þeirn tveimur árum sem
blaðið liefúr komið út hafi urnræða um
heimfldarmyndir vædð úr nokkurnveginn
engu í allnokkra. Betur má þó gera og mun
því verða haldið áfram. Jafnframt hefur
blaðið orðið vettvangur fjölbreyttrar um-
ræðu um bíómyndir og þær hugmyndir sem
að baki þeim liggja. Á þeim vettvangi er þó
einnig mikið starf óunnið.
Málið er einfaldlega þannig vaxið að hin
hugmyndalega umræða urn íslenska
Mkniynda- og dagsltrárgerð hefúr vart verið
til á opinberum vettvangi fyrr en með
tilkomu L&S. Hið íslenska afbrigði Klondike-
stílsins hefur ráðið ríkjum. Menn hafa of oft
anað af stað útí óvissuna, án þess að spyrja
sig nokkurra mikilvægra spurninga um
markmið og leiðir. Þeir hafa talið sig vita
betur. Þrátt fyrir mærðarhjal á
hátíðastundum um ágætí íslens W
Félag kvikmyndagerðarmanna
stofnað 1966
STJÓRN. Formaður: Hákon Már Oddsson. Varafomaður: Hálfdán Theódórsson.
Gjaldkeri: Katrín Ingvadóttir. Ritari: Jón Karl Helgason. Meðstjórnandi: Gunnþóra
Halldórsdóttir. Varamaður: Hjálmtýr Heiðdal. FORMENN GILDA. Framkvæmda-
ogframleiðslugildi: Jóna Finnsdóttir. Handritshöfiindagildi': Friðrik Erlingsson.
Hljóðgildi: Þorbjörn Erlingsson. Hreyjimyndagildi: Kristín María lngimarsdóttir.
Klipparagiidi: Sigurður Snæberg Jónsson. Kvihmyndastjóragildi: Hjálmtýr Heið-
dal. Leikmyndagildi: Geir Óttarr Geirsson. FULLTRÚAR FK. ístjóni Kvikmynda-
sjóðs: Jóna Finnsdóttir. /stjóm MEDIA upplýsingaskrifstofunnar á íslandi:
Ásthildur Kjartansdóttir. ístjórn Bandalags íslenshra listamanna: Hákon Már
Oddsson. ífulltrúaráði Listahátíðar: Þór Elís Pálsson. tMkmyndaskoðun ogl-
SETU/FISTAV: Sigurður Snæbergjónsson. /stjórn Kvikmyndahátíðar IReykjavík:
Böðvar Bjarki Pétursson.
kvikmynda, verður að segjast eins og er að
afraksturinn er ekki nógu góður og það er
fyrir löngu kominn tími til að horfast í augu
við það. Eftir um tuttugu ára samfellda
framleiðslu bíómynda er enn erfitt að svara
þeirri spurningu hvort þær hafi náð að setja
mark sitt á vitundarlíf þjóðarinnar, en í því
hlýtur að felast eríndi þeirra og tilveruréttur.
Vissulega hafa nokkrar þeirra hlotið
íkomskan sess en kannski frekar vegna þess
að við höfunt verið reiðubúin að fyrirgefa
þeim gallana vegna ákveðinna augnablika og
andrúmslofts, heldur en almennrar
viðurkenningar á þeím sem heiisteyptum
kvikmyndaverkum með fullsköpuðum
persónum ogvel saman settri frásögn. Hér
gef ég mér að það sé eftirsóknarvert
markmið og á ekkert erindi við þá sem vilja
annað. Kvikmyndin er tæki til að skoða fólk
að innan og utan, vonir þess og þrár,
drauma/martraðir, veruleika og tengsl þess
við umhverfi sitt. íslenskir bíóáliorfendur
eiga það skifið að sjá á tjaldínu fólk sem
þeint kemur við, snerta þá á einhvern hátt.
Þeir eiga líka skilið að fá að heillast af
töfrum kvikmyndarinnar, að vera skemrnt.
Sönn skemmtun er ekki bara afþreying, leið
til að drepa Umann, heldur miklu fremur
innlifun.
Ekki tekur betra við þegar kemur að
heimildarmyndunum. Þegar litið er yfir sögu
þeirra virðist sem inntak hinnar evrópsku
heimildarmyndar - áleitin og persónuleg
skoðun og greining á mannlífi og félags-
legum aðstæðum - virðist ekki hafa náð
fótfestu hér að neinu marki, þó nokkur slík
dæmi ntegi finna.
Sjónvarpið hefur líka nær algerlega
brugðist þeirri skyldu sinni að framleiða
alvöru heimildarmyndir í rúmlega þrjáfiu
ára sögu sinni. Saga leikins efnis fyrir
sjónvarp er sömuleiðis langt frá því að
hrópa húrra fyrir, enda heyrist sú skoðun,
jafnvel innan veggja Sjónvarpsins, að með
Sunnudagsleikhúsinu sé verið að byrja á
núllpunkti eftir meira en þrjátíu ára starf!
Astæðurnar fyrir þessu ástandi er ekki
bara að finna í peningaleysi og tímaskorti.
Þarna blandast hka inní fyrirhyggjuleysi,
sinnuleysi og kannski fyrst og fremst skortur
á hugmyndalegu aðhaldi. Að auki má spyrja
hvort þetta endurspegli ekki aðeins
menningarástand smáþjóðar sem kýs frekar
að ríghalda í goðsagnirnar um sjálfa sig í
stað þess að spyrja ágengra spurninga um
tilverurétt sinn.
Lognmolla og sinnuleysi skemmtir engurn
nema skrattanum. Við eigum að gera rneiri
kröfur til hvers annars, takast á um
hugmyndir og erindi. Landi & sonum er
ætlað að vera vettvangur slíkra átaka.
SHÁTT Ei FAB U HT
ííðindi úr kvikmyndaheiminum
NIÐURSTÖÐUR ÚTHLUTUNARNEFNDAR KVIKMYNDASJÓÐS ÍSLANDS1998
BÍÖMYNDIR - STYRKIR
(framlag til framleiðslu 1998)
Leiknar myndir ehf./ Hrafn Gunn-
laugsson: MYRKRAHÖFÐINGINN
38700.000 (25%)
ísl. kvikmyndasamsteypan/Friðrik Þór
Friðriksson: ENGLAR ALHEIMSINS
26.000.000 (22%)
fsl. kvikmyndasamsteypan/Jóhann
Sigmarsson: ÓSKABÖRN ÞJÓÐARINNAR
10.300.000 (22%)
Framleiðslustyrkir bíómynda 75.000.000
HANDRITASTYRKIR1998 (250.000 kr. hver)
Einar Heimisson:
BENJAMÍN í BERLÍN OG MOSKVU
Gunnar B. Guðmundsson:
DANSAÐ VIÐ ELVIS
Iluldar Breiðfjörð:
ÞEGAR RAFMAGNIÐ FÓR AF
Margrét Örnólfsd./Sjón:
REGINA
María Sigurðardóttir:
MÓÐIR SNILLINGSINS
Oddný Sen:
GLÆRINGAR
Óskar Jónasson:
S.S.
Tinna Gunnlaugsdóttir:
YFIR ÚFIÐ HAF
Úthlutað síðar á árinu til þeirra sem
komast áfram 2.300.000
Handritastyrkir samt. 4.300.000
Samtals úthlutað 1997: 79-300.000
VILYRÐITIL FRAMLEIÐSLU1999
BÍÓMYNDIR
Kvikmyndafélagið Umbi/Guðný
Halidórsdóttir: UNGFRÚIN GÓÐA OG
HÚSIÐ 30.000.000 (21%). Heildar-
kostnaður 153.000.000
101 ehf./Baltasar Kormákur: SYMB-
IOSA (101 REYKJAVÍK) 20.000.000
(16%. Heildarkostnaður 133-500.000
Kvikmyndasjóður í tölum 1998
TEKTUR
Framlag úr ríkissjóði:
135.2 milljónir
Þar af til Kvikmyndasafns íslands:
15.2 milljónir
Kvikmyndasjóður:
120 milljónir
GTÖLD
Framlag til framleiðslu(úthlutun):
79.3 milljónir
Framlög í erlenda kvikmyndasjóði:
12 milljónir
Þar af MEDIA: 3,3 milljónir
Eurimages: 6,5 milljónir
Norræni sjóðurinn: 2,2 milljónir
Kynningarstarf og kynningarstyrkir:
13 milljónir
Aðrir styrkir og annar kostnaður:
15,7 milljónir
SAMTALS: 135,2 milljónir.
ísl. kvikmyndasamsteypan/Ragnar
Bragason: FÍASKÓ 20.000.000 (22%)
Heildarkostnaður 100.000.000
Vilyrði til framleiðslu bíómynda 1999
samtals 70.000.000
HEIMILDARMYNDIR
Kvik hf./Páil Steingrímsson SELUR-
INN HEFUR MANNSAUGU 2.500.000
(31%). Heildarkostnaður 7.900.000
Hvítafjallið- Niflungar/Þór Eh's
Pálsson: HEIMSKAUTALÖNDIN UNAÐS-
LEGU 3.500.000 (14%). Heildarkostn-
aður 24.600.000
HEIMILDARMYNDIR - vilyrði til undirb. 1999
Þorfinnur Guðnason TÓFA 1.000.000
STUTTMYNDIR - vilyrði til framleiðslu 1999
Dagur Kári Pétursson OLD SPICE
2.000.000 (36%). Heildarkostnaður
5.500.000
Katrín Ólafsdóttir SLURPINN OG CO.
1.000.000 (22%). Heildarkostnaður
4.600.000
Vilyrði 1999 samtals 80.000.000
Úthlutun til kvikmyndagerðar
1998 samtals 79-300.000
Útgefin vilyrði til
kvikmyndagerðar 1999 samtals
80.000.000
í úthlutunarnefnd Kvikmyndasjóðs
1998 sitja Bjarni Jónsson, Björn Vignir
Sigurpálsson og Laufey Guðj ónsdóttir.
Alls bárust 113 umsóknir. Þær
flokkast þannig:
20 til framleiðslu leikinna kvikmynda
44 til handritsgerðar leikinna
kvikmynda
12 til framleiðslu heimildarmynda
11 til undirbúnings og/eða handrits
heimildarmynda
26 til framleiðslu stuttmynda / eða
annað
Úttekt á
kvikmyndatímaritum
EMPIRE
Breskir fjörkálfar
gefa út þetta blað á
mánaðarfresti. Nett
anarkískur spreli-
andi svífur yfir
blaðinu, gagnrýnin
er yfirleitt þokka-
lega skrifuð, flestir
rýnara eru hallir
undir gott “entertainment" en þekkja
greinilega sína kvikmyndasögu. Áberandi
er krossför blaðsins gegn tilgerð og
upphafningu kvikmynda og fyrir
kvikmyndum sem fjöldaskemmtun.
Hinsvegar eru hin hvimleiðu leikaraviðtöl
oftast svolítið mærðarleg og
gagnrýnislaus og þegar upp er staðið er
blaðið fyrst og fremst skemmtilega
2 Land&syra/-