Fram - 22.06.1918, Blaðsíða 1

Þrjá háseta ,,
vantar á „Sjöstjörnuna.“
Taiið við
Sophus Árnason.
Tvisttau
margar teg., nýkomið
í verzl.
AALESUND.
$
II. ár. Siglufirði 22. júní. ÍQIS. 23. blað.
Pakkarávarp.
Herra verksmiðjustjóra O. Blom-
kuist, stórkaupmanni Ásgeiri Péturs-
syni og skipstjóra Hjalta Jónssyni,
þökkum við hér með kærlega fyrir
Þá peningahjálp er þeir hafa sent
okkur til að verðlauna með íþróttir
er sýndar hafa verið hér í vor.
Stjórn U. M. F. Sigluffarðar.
Síldveiðin.
Nú er aðeins tæpur mánuður til
þess tíma, er síldveiðiu byriar, og
enn eru menn litlu eða engu nær
uni það, að hve miklu leyti hægt
Verður að stunda þá atvinnu á þessu
sumri.
Eftir þVf seni fr ést hefir, og á-
reiðanlegt má telja, er engin von til
þess að Bandamenn, eða Englend-
'ngar leyfi útflutning á meiru, en
þessum 50 þús. tunnum til Svíþjóð-
ar- Kemur þá til stjórnarinnar kasta
hvernig hún snýr sér í því máli gagn-
vart útgerðarmönnum.
Á þessum örðugu og aðþrengdu
tímum er tæplega hægt að búast
við að útgerðarmenn veiði og salti
síld, nema þeir áður hafi vísan kaup-
anda að síldinni fyrir það verð, er
rúmlega samsvari útgerðarkostnað-
inum. Munu menn í því sem mörgu
öðru hafa sett traust sitt á lands-
stjórnina; treyst því að henni niyndi
takast að fá kaupanda að öllu er
veiðast kynni.
En nú, þegar aðeins lítinn hluta
af hinni væntanlegu veiði má flytja
út úr landinu, er miklu meira en
nokkru sinni áður undir því komið
að landsstjórnin taki viturlegar á-
kvarðanir, og það strax. Menn
hafa beðið í mánuði eftir samning-
unum við Breta, og síðan þeir komu,
bíða menn eftir aðgjörðum stjórn-
arinnar; því það verður að álítast
otvíræð skylda hennar, að leggja
s'g fram til stuðnings síldarútvegin-
Uru, ekki síður en öðruin atvinnu-
greinum landsmanna.
Það er vitanlegt, að 50 þús. tn.
eru ekki meira en þriðji partur þess
er búast má við að veiðist á þau
skip, sem ráðgert hefir verið að gengju
til síldveiða, — og máske ekki það.
— Verður því ekki í fljótu bragði
séð, hvernig skift verður á milli út-
gerðarmanna því sem út má flytja,
svo nokkur sanngirni sé í, eða un-
andi við
Pað hefir verið stungið upp á að
þeir er mestar saltbirgðir hefðu,
fengju að sitja fyrir útflutningi á
síldinni, og ennfremur því, að þess-
um 50 þús. yrði jafnað niður á þau
skip, sern ætlast er til að gangi til
síldveiða. En hvorug þessi aðferð
virðist þó vera fær, með því yrði
síldarútgerðin rýrð svo, að óbætan-
legt tjón mundi hljótast af því, bæði
fyrir útgerðarmennina sjálfa og það
fólk sem atvinnu hefir við veiðina.
Úr töluvert ábyggilegri átt hefir
það frést, að hægt væri að fá nokk-
uð hátt verð fyrir þá síld, sem flutt
yrði til Svíþjóðar, líklega kr. 1,00
fyrir kg. komið um borð í skip hér,
eða jafnvel meira. Sé þetta rétt, þá
er beinasti og líklega einasti veg-
urinn fyrir landsstjórnina til þess að
koma síldveiðinni í viðunanlegt horf,
að kaupa sjálf alla síld sem
veidd verður. Útgerðarmenn ættu
að geta selt síldina, komna um borð
í skip hér á kr. 0,60 kg. og haft þó
hagnað. Svo sendir landsstjórnin til
Svíþjóðar 50 þús. tn. og ef hún
þénar á því kr. 0,40 pr. kg. getur
hún selt til landsmanna sjálfra —
bæði til manneldis og skepnufóð-
urs — aðrar 50 þús. tn. fyrir að
eins kr. 0,20 kg. Eru þákominlOO
þús. tn og iná bæta við það 20 þús.
er ganga í ápakningu. Pað sem veið-
ist yfir 120 þús. á altsaman að
bræða; selja mjölið til skepnufóð-
urs en olíuna til smjörlíkisverksmið-
janna seni verið er að setja á stofn
í Reykjavík.
Hugsast gæti, að þrátt fyrir svona
lágt verð, þá seldust sarnt ekki 50
þús. tn. í landinu sjálfu, en svo eru
aftur á nióti miklar líkur til að fyrir
síldina sern til Svíþjóðar færi, feng-
ist meira en að framan er sagt, og
gæti landsstjórnin þannig þolað, að
eitthvað af síldinni seldist ekki. Og
svo eru einmitt miklar líkur til þess
núna, þegar allar fæðutegundir eru
orðnar svona geysilega dýrar, að
landsmenn noti svo gott tækifæri til
að afla sér ódýrrar fæðu, eins og
það væri, ef góð og vel með farin
síld fengist fyrir einar 20 kr. tunn-
an (og tunnan með) auk þess sem
síldin er ágætis skepnufóður.
Pessi aðferð, sem hér hefir verið
bent á, mundi því að líkindum gera
tvent í einu. Hún mundi bjarga síld-
arútgerðinni frá yfirvofandi örðug-
leikum, og hún mundi kenna ís-
lensku þjóðinni síldarátið, sem henni
hefir gengið svo illa að læra. Er
það illa farið að menn skuli ekki
hagnýía sér meira en gert er svo
afar kjarngóða fæðu, sem matreiða
má og meöfara á margvíslegan hátt.
Eftir að línur þessar voru skrif-
aðar, barst oss blaðið »íslendingur«
frá Akureyri. Er þar löng grein um
síldveiðina og örðugleika þá sem
yfir henni vofa nú, og er bent á
einmitt sömu aðferðina sem þá einu
er komið geti að gagni.
Er þess að vænta, að þegar sama
bendingin kemur frá tveim aðal síld-
veiðistöðvum Iandsins, að lands-
stjórnin taki hana^tii rækilegra at-
hugunar og að þess verði ekki Iangt
að biða að vér fáum viðunanlega
úrlausn í málinu.
Sambandsmál
r
Isíands og Ðanmerkur.
Danir senda fjóra fulitrúa
tii íslands.
Frá fréttaritara vorum í Reykjavík
fengum vér 17. þ. m. svohljóðandi
símskeyti og var það\ sanistundis
prentað og fest upp víðsvegar um
bæinn:
»í gær er símað frá Khöfn:
íslandsnefndin kemur; leggur á
stað á þriðjudaginn, uni Bergen.
í nefndinni eru: Hage fyrir hönd
stjórnarinnar, Christensen vinstrim.
Borgbjerg jafnaðarm., Arup prófes-
sor úr stjórnarflokknum og tveir
skrifarar.«
Oss brestur kunnugleika til að
geta þessara manna nánar, en allir
eru þeir þjóðkunnir menn og stjórn-
máiamenn.
Cristoffer Hage, stórkaupmaður,
er formaður nefndarinnar. Hann er
sjötugur að aldri (f. 1848) Eftir hann
er »Hages Haandbog i Handelsvid-
enskab.«
J. C. Cristensen hefir átt sæti á
þingi Dana um 30 ár og verið for-
ssétisráðherra nokkur ár. Hann er
foringi vinstrimanna.
F. J. Borgbjerg hefir átt sæti á
þingi Dana um 20 ár, er aðalritstj.
»Sosial Demokraten« og harðsnú-
inn jafnaðarmaður.
Erik Arup er prófessor við Kaup-
mannahafnar háskóla. Hann er*ekki
þingniaður en er sagður í flokki
hægrinianna.
Annar skrifarinn er íslendingur,
Magnús Jónsson cand. jur. & polit.
Hinn er danskur, Tunker að nafni,
aðstoðarmaður í verslunarráðaneyt-
inu.
Enn hefir ekkert um það frést
hvaða tillögur eða uppástungur
nefndin hefir að færa oss, en óneit-
anlega er það þó stórt spor í þá
átt, að viðunanlegt samkomulag fá-
ist við Dani, að þeir nú taka málið
upp að fyrra bragði og senda full-
trúa hingað til samningaumleitana.
17. júní.
Fánar voru dregnir á stöng, um
allan bæinn.
Ungmennafélagið hafði gengist
fyrir hátíðarhaldi, voru það íþróttir,
ræðuhöld, söngur og dans.
Fyrst var hlaup 3000 metrar, og
voru 9 þátttakendur. Fljótastir urðu:
Snorri Stefánsson 10 mín. 53 sek.
Guðm.Skarphéðinss. 10 min. 56 sek.
Jón J. Hall. 10 mín. 56 sek.
Aðrir voru lengur, sá sem var
lengst var 11 mín. 57 sek.
Næst var hlaup kvenna 100 met.
og voru 6 þátttakendur. Fljótastar
urðu:
Emilia Bjarnadóttir 17 sek.
Sigurlaug Vilhjálmsd. 17 —
Sigr. Porleifsdóttir 19 —
Pá var róður en um hann urðu
engin úrslit.
Pá sund 50 metrar, voru þátttak-
endur aðeins 3. Fljótastur varð:
Einar Magnússon 54 sek.
Snorri Jónsson 57 —
Marel Ólafsson 58 —
Pá var 150 nietra hlaup karla og
voru 10 þátttakendur. Fijótastir urðu:
Sig. Finnbogason, tæpar 19 sek.
Guðm. Skarphéðinsson 19 —
Snorri Stefánsson, Jón Gunnlaugs-
son og Steinþór Hallgtímsson allir
20 sek.
Pá voru glímur, þátttakendur 6.
Vann Steinþór Hallgrímsson 5
vinninga en Rögnv. Rögnyaldsson
4 vinninga Aðrir 2 og 1 vinning.
Pví næst skýrði Guðm. Skarp-
héðinson frá úrslituin íþróttanna og