Ísafold - 23.09.1914, Blaðsíða 4

290
ISAFOLD
stjórnarráðstafanir*. Þú þarft að fá
staðfestingu hans á lögurn þeim, sem
síðasta þing samþykti. Þá var þér
líka gefin heimild til þess að lána
hálfa miljón króna fyrir landsins hönd,
en þingið lét þess ekki getið hvar
þú ættir að fá féð. — Ef að vanda
lætur verður þú að ganga milli
manna i Höfn og biðja þá aurr.ur
ásjár, því sjaldnast er hægt að h'aupa í
bankana hér. Það er Hklega bezt fyrir
þig að tala ekki mikið um sjálfstæðis-
stefnuna meðan á því ekki stendur,
þvi viðbúið er að Danir segðu þér
að láta pá sjást í verkinu að pú %œtir
staðið á eiqin Jótum og þyrftir ekki
■á hjálp þeirra að halda.
Það er svo með ráðherra, sem
aðra, að fleira verður að gera en
•gott þykirl
— — Þessi utanför er þér að
öðru leyti illur grikkur. Hún eyðir
■fyrir þér i—2 mánuðum og þú
hafðir nóg með tímann að gjöra.
En það er ekki þar með búið.
Þú verður að fara aftur utan á und-
an þingi til þess að leggja stjórnar-
frumvörpin fyrir konung (og dönsku
ráðherrana!).
Það eyðast þá ekki minna en 3
mánuðir í þessar utanfarir. Þegar
þeir eru taldir frá hefir þú rúma 7
mánuði til þess að undirbúa alt
undir næsta þing I Þú verður meira
að segja að láta prenta öll stjórnar-
frumvörpin á íslenzku og dönsku á
þessum tíma.
Þú hefðir áreiðanlega nóg að gera
við þessa 7 mánuði. sem ekki ganga
í frátafir og utanfarir, þó ekki hefðir
þú um annað að hugsa en þingmál-
in. En það er ekki því að heilsa
Óðar en þú ert orðinn ráðherra
er öll stjórn landsins lögð í þínar
hendur og ábyrgð verður þú að bera
á öllu sem fram fer. Ur öllum lands-
ins áttum snúa embættismenn og
aðrir sér dl stjórnarráðsins með
hverskonar úrskurði og vandamál.
Ymiskonar reglur og reglugjörðir
þurfa að semjast og samþykkjast.
Daglega þarft þú að afgreiða ýmsa
menn, sem leita stjórnarinnar í hin-
um og þessum erindagjörðum.
Að sjálfsögðu hvíla störf þessi að
minstu leyti á þér sjálfum. Mestan
hlutann afgreiða skrifstofurnar og
margt landritari — en ábyrgð ber
þú eigi að síður á öllu slíku.
Mikill hluti af þessu daglega starfi
er lögfræðislegs efnis og hvernig
ert þú svo staddur — þú sem aldrei
hefir lög lært? Sjálfur hefir þú
næsta ófullkomna þekkingu á flestu
slíku, og ef þú treystir skrifstofun-
um í blindni, er viðbúið að slund-
um fari svo að þú vitir tæplega
hvað þú skrifar undir. Ekki væri
það undarlegt þó sumum hætti ril
að gera gys að slíkum ráðherra!
Eg get ekki betur séð en að þú
standir höllum fæti í stöðu þinni
meðan þú ekki aflar þér sæmilega
fullkominnar þekkingar í flest öllu,
sem að starfi þínu lýtur. Það er
sjálfsagt að aðrir vinni flest verkin,
en sjálfur verður þú nð geta að
minst.; kosti Ijislega dæmt um þiu,
anhars getur þú í raun og veru
enga ábyrgð á þeim borið.
Og hvernig ætlar þú að afla þér
þessarar þekkingar á lögum og stjórn
landsins í fljótri svipan? Þó skrif-
stofurnar afgreiði flest fyrir þig í dag-
legu stjórnarstörfunum, þá þarft þú
lögfræðisþekkingu við samningu laga
fyrir næsta þing. Sennilega er það
blátt áfram ómögulegt nema á all-
löngum tima.
En þú hafðir einum 7 mánuðum
að spila úr til allra hlutal
Og átt þú svo ekki að miklu leyti
að hafa æðstu umsjón alls embættis-
lýðsins, ábyrgjast að alt sé í lagi
hjá sýslumönnum o. fl. ? Sumir
segja að það sé ekki fátt sem athuga
þurfi í þessum efnum. Hvernig átt
þú að komast fyrir það sanna og
kippa því í lag sem þurfa þætti ?
Sjálfur verður þú að þekkja alt þetta
itarlega, ef þú átt að vera þessu
starfi vaxinn.
Þú átt að veita hverskonar embætti,
eða svo gott sem. Auðvitað vilt
þú láta þá sitja hlutdrægnislaust i
fyrirrúmi sem hæfastir eru, en svo
við sleppum vandræðunum við að
skera úr þvi, hverir það eru, þá
sýnist mér þú miður vel settur í
þessu atriði — flokksráðherrann.
Ekki væri það óhugsandi að flokks-
menn þínir telji þér skylt að meta
þá meira en andstæðingana, ekki
ómögulegt að þú missir eitthvað af
þingfylgi þínu ef þú virðir að vett-
ugi tillögu eða óskir sumra styrkt-
armanna þinna. Það er hætt við að
þú eigir stundum um tvo kosti að
velja: að spilla fyrir sjálfum þér eða
lofa öðrum að ráða. Víst er um
það að stuðningsmenn þínir hafa ráð
þitt í hendi sér hvenær sem þeim
býður svo við að horfa.
Það eru svona smávegis erfiðleik-
ar samfara ráðherratigninni I
Eg skal ekki ergja þig á því að
telja upp alla þá bagga sem landið
leggur á ráðherrann, en minnast að
eins á eina smávegis aukagetu. Þú
átt eins og allir vita að taka á móti
gestum sem að garði koma, fyrir
landsins hönd og þú verður að gera
þetta sómasamlega.
Hvað sem öðru líður, verður þú
að minsta kosti að geta talað við
þessu góðu menn, haldið þeim sam-
sæti og haldið fyrir þeim ræður.
Ef þú átt að gera leyst þetta vel af
hendi þarft þú að tala vel enskn,
þýzku, frakknesku og dönsku, en að
minsta kosti dönsku og ensku, helzt
frakknesku líka. Ef þú ekki kant
þetta, verður þú að læra það og
tírna þarf til þess.
Og það eru ekki nema 7 mánuð-
ir til þings. ^
Eg veit ekki að vísu, hve mikið
þú átt undir þér, lesari góður, en
trúað gæti eg því að þér litist ekki
alls kostar á stöðuna. Þú ætlaðir
þér að vinna ýms nauðsynjaverk,
koma ýmsum góðum hugsjónum í
framkvæmd. Þú þarft tíma og næði
til þess að athuga þessi mál ræki-
lega, búa þau vel undir þingið, en
svo er dembt á þig óvanan allri
hversdagsstjórn landsins, alls konar
lögfræðingsstörfum, eftirliti, embætt-
aveitingum og móttöku gesta, auk
margs annars. Á þennan hátt verð-
ur tími þinn bútaður sundur í þarft
og óþarft og hugur þinn dreginn
frá þinum áhugamálum.
Með þessu lagi verður öll stjórn
landsins, smá og stór, flokksstjórn,
ekki í nokkrum atriðum heldur öll-
um, jafnvel hvert einasta embætti
veitt af flokks-ráðherra, sem er meira
eða minna háður sínum mönnum.
Alt eftirlit með embættismönnum og
öllu öðru verður eftirlit flokksstjórnar.
Og öll stjórnin í smáu sem stóru,
verður á hverjanda hveli i höndum
eins flokks þetta árið, annars hitt
árið og viðbúið að sín stefna ráði í
hvert sinn.
Þá er það og viðbúið að oft og
einatt sé stjórnin i höndum óvanra
manna, sem alls ekki eru jyllilega
starji sínu vaxnir, en auk þess næsta
líklegt, að örsjaldan sé um þann
mann að gera, sem sé jafnvígur á
að ryðja nýjar framfarabrautir, ann-
ast hversdags stjórnarþref, og eta
með broddborgurum og útlendingutp.
Eg held við komum okkur sam-
an um það, að þetta fyrirkomulag
sé engin fyrirmynd, að ekki muni
veita af að umturna öllu hjá stór-
veldunum, engu síður en á skrif-
stofunum. Þetta er meira að segja
ekkert nýmæli. Það hefir oft verið
á það minst, að breyta fyrirkomu-
Iaginu og meira að segja verið gert
ráð fyrir því í stjórnarskrárbreyting-
unni síðustu.
En hvernig eigum við þá að
breyta þessu svo til batnaðar sé?
Hvað virðist þér sjálfum, þú hæst-
virti ráðherra — á pappírnum ?
Frh. Guðm. Hannesson.
2 góðar kýr til sölu nú þegar.
Upplýsingar á Laugavegi 40, niðri.
Skriístofa
umsjónarm. áfengískaupa,
Grundarst. 7, opin kl. $—5.
Sími 287.
Orgelkensla. Frá 1. október
veiti eg tilsögn i orgelspili. Árni
Eiríksson frá Selárdal, Laugav. 50 B,
niðri.
ísafold.
Nú er færið
a0 gerast kaupandi Isafoldar
Nýir kaupendur að
næsta árgangi ísafoldar (1915) fá i
kaupbæti, um leið og þeir greiða
andvirði árgangsins (4 kr.) 2 af
neðantöldum 3 j bókum eftir frjálsu
vali:
1. Fórn Abrahams (600 bls.)
eftir Gustaf fansson.
2. Heljargreipar (280 bls.)
eftir Conan Doyle.
3. Mýrakotsstelpuna og
Guðsfriðinn eftir Selmu Lagerlöí
í þýðingu Björns heit. fónssonar.
Nýir kaupendur utan Reykjavíkur,
er óska sér sendan kaupbætirinn —
verða að greiða í burðargjald 30 au.
Ella eru menn vinsamlega beðnir
vitja kaupbætisins í afgreiðslunni.
A 11 i r viðurkenna, jafnt stjórn-
mála-andstæðingar sem aðrir, að
ísafold sé fjölbreyttasta og efnismera
blað landsins, pað blaðið, sem eigi er
hagt án að vera — það blað, sem
hver islendingur verður að halda, er
fylgjast vill með I því, er gerist utan
lands og innan i stjórnmálum, at-
vinnumálum, bókmentum og listum.
Talsími 48.
Til hægðarauka geta menn
út um land sent andvirðið í frt-
merkjum.
ÍSAFOLD er blaða bezt.
ÍSAFOLD er fróttaflest.
ÍSAFOLD er lesin mest.
Kransar. Líkklæði. Likkistur.
Litið birgðir mínar áður en þér kaup-
ið annarsstaðar.
Teppi lánuð ó k e y p i s í kirkjuna.
Eyv. Árnason,
trésmíðaverksmiðja, Laufásveg 2.
Nærsveitamenn
eru vinsamlega beðnir að vitja
Isafoldar i afgreiðsluna, þegar
þeir eru á ferð í bænum, einkum
Mosfellssveitarmenn og aðrir, sem
flytja mjólk til bæjarins daglega
Afgreiðslan opin á hverjum virkum
degi kl. 8 á morgnana til kl. 8 á
kvöldin.
H. V. Christensen & Co.
Köbenhavn.
Metal- og Glas-
kroner etc. for
Electricitet og Gas
— Störste danske Fabrik og Lager. 1
England, Þýzkaland »g Belgía
hafa bannað að flytja úr landi skotvopn, en fyrst um sinn mun eg
geta selt hinar heimsfrægu „Husqvarna“-byssur, sem hver skytta
ætti að eiga. Verð á þeim hækkar ekki að svo stöddu, og eg get selt
alls konar skotvopn, alt að 600 kr. fyrir eitt vopn. Til þess að vera
vissir um að ná t byssu, ættu menn að senda pöntun sem allra fyrst.
Jakob Gunnlögsson, Khofn K.
Dráfffísfar-shóíi.
Fyrstu dagana af október byrja eg undirritaður, sem að undanförnu,
tilsögn í dráttlist.
Vil eg því áminna þá, sem óska eftir inntöku í skóla minn, að gera
svo vel og innskrifa sig heima hjá mér þann 24.—-25. þessa mánaðar,
báða dagana kl. 6—7 síðdegis.
Inntökugjald, 8 kr., er borgist við áskrift.
Grjótagötu nr. 4.
Sfefáti Eiríkssoti.
Þjóðvinafélagið.
Eg tek, samkv. ráðstöfun félagsstjórnarinnar, við gjaldkerastörf-
um félagsins frá og með I. okt. þ. á. Félagar og aðrir eru því beðnir
að senda mér allar greiðslur til félagsins upp frá því.
Reykjavik 22. sept. 1914.
Lárus H. Bjarnason.
Almanak 1914
handa íslenzkum fiskimönnum, gef-
ið út að tilhlutun stjórnarráðsins,
fæst hjá bóksölum.
Gráhært fólk
er etlilegra útlits en mrm btr. Brém
harið yðar fœr aptur sinn rélilefm
iit ef þjernotií frakknetka Wrpai-
nið ‘Jonventine de Junon* tem
ht ilhrigditráð Frakkland* of mar-
gir heknar állta óhrigdutt og ó*ka4-
legt. rlasknn kaetar Kr. ÍJé.
Aditlitlsula fgrir Jetand
hristíri Mcinhoit,
n jiujiitkUu n 26. Heykjavlk. ImUúmi AM.
Konungl. hirð-verksmiðja
Bræöurnir Cloétta
mæla með sínum viðurkendu Sjókólade-tegundum,
sem eingöngu eru búnar til úr
fínasta Kakaó, Sykri og Vanille.
Ennfremur Kakaópúlver af beztu tegund.
Ágætir vitnisburðir frá efnarannsóknarstofum.
jj
\ Drekkið
Krónu-Lageröl
fra hinum
sameinuðu ölgerðum,
það er ágæt, skattfri öltegund.
Cr á Bragéió ains og BcejarsRí JSagerol
§§§>§!> Fæsf ttú í fjverri fjöfbirgðaverzíutt. §§§Í§I
Þakpappaverksmiðjan Dortheasminde
Köbenhavn B. }U
Herkúles-þakpappi
Haldgóðir þakpappalitir allsk
Strokkvoðan Saxolin
. ZACHARIAS & Co,
Stofnað 1896.
*
Tals.: Miðst. 6617.
Álagning með ábyrgð.
Dortheasminde
Triumph-þakpappi
Tjðmlaua — lyktarlana.
Triumph-einangrunarpappi