Stúdentablaðið - 01.12.2004, Blaðsíða 14

*
V
BARÁTTAN GEGN
AUÐVALDINU
hlccut verkeínctstYrk FS
Stefán Gunnar Sveinsson hlaut styrk fyrir BA
verkefni sitt í sagnfræði „Baráttan gegn auðvaldinu.
íslenskir sósíalistar, Bretland og Bandaríkin frá árinu
1939 - 1946." Andri Óttarsson, stjórnarformaður
FS, afhenti styrkinn 16. nóvember síðastliðinn í
Stúdentaheimilinu við Hringbraut.
Verkefni Stefáns fjallar um viðhorf sameiningarflokks Alþýðu-
og Sósíalistaflokksins til Bandaríkjanna og Bretlands frá þeim
tíma er griðasamningur Stalíns og Hitlers var undirritaður í
ágústmánuði 1939 og fram til Keflavíkursamningsins í október
1946. Viðhorfið tók nokkrum breytingum á þessu tímabili og
rauði þráðurinn í ritgerðinni er vaxandi andstaða sósíalista við
Vesturveldin, sem birtist í nokkrum mismunandi myndum.
Helstu heimildir að baki ritgerðinni eru blöð sósíalista á
þeim árum, dagblaðið Pjóðviljinn, tímaritið Réttur og Tímarit
Máls og menningar sem Kristinn E. Andrésson ritstýrði.
Einnig skoðaði Stefán Gunnar skjöl og skjalasöfn, m.a. skjöl
Brynjólfs Bjamasonar og Kristins E. Andréssonar. Auk þess
studdist hann við fundagerðir utanrikismálanefndar Alþingis,
sendiráðsskýrslur frá sendiráði íslands í Moskvu og annað sem
skrifað hefur verið um efnið. Leiðbeinandi Stefáns Gunnars var
Dr. Valur Ingimundarson, dósent í sagnfræði. Aðspurður segist
Stefán ætla að nota styrkinn til að fjármagna umsóknarferlið í
bandaríska háskóla því það geti verið mjög kostnaðarsamt.
Verkefnastyrkir Félagsstofnunar stúdenta eru veittir þrisvar
á ári. Markmiðið með styrkjunum er að hvetja stúdenta til
markvissari undirbúnings og metnaðarfyllri lokaverkefna
jafnframt því að koma á framfæri og kynna frambærileg
verkefni. Hver styrkur nemur kr. 150.CXX).
Öðruvfsi jólaös í
Bóksölu stúdenta
í upphafi haust- og voranna er, eins og allir
stúdentar vita, margmenni í Bóksölu stúdenta.
Bóksalan selur okkur fræðirit ásamt ritföngum
og öðrum nauðsynjum til náms. Á milli þessara
annatíma virðast stúdentar þó gleyma Bóksölunni
dálítið en Stúdentablaðinu lék forvitni á að vita
hvað væri á boðstólum fyrir jólin og hvort jólaösin
næði til Bóksölunnar „okkar".
Aðspurð segir Kristín Gísladóttir starfsmaður Bóksölunnar
að full ástæða sé fyrir stúdenta að koma og kaupa
jólagjafirnar í Bóksölunni og margir geri það reyndar. Jólaös
sé í versluninni þótt hún sé með öðru móti en gengur og
gerist hjá öðrum bókabúðum. „Við erum t.d. ekki með
tónlistaratriði eða eitthvað slíkt og fólki finnst rólegt og gott
að koma hingað."
Bóksalan selur jólabækurnar svokölluðu þótt það sé að
sjálfsögðu fleira á boðstólum svo sem barnabækur í miklu
úrvali, klassískar bókmenntir ásamt ritum um sérhæfð efni,
til dæmis djass, heimspeki og fleira í þeim dúr. Einnig eru
sniðugir pakkar sem eru tilvaldir sem smágjafir, dagatöl og
spil af ýmsu tagi sem eru sérpöntuð fyrir jólin. Ættu allir því
að geta fundið eitthvað við sitt hæfi.
Jafnbesta verCiö
I Bóksölunni eru alltaf tilboð í gangi og eru þó nokkuð
margar bækur með allt að 20- 30% afslætti og allar íslenskar
bækur með 10% afslætti. Talsverðu getur munað um afslátt af
þessu tagi þar sem ástandið í buddu stúdenta er mismunandi
eins og hjá öðrum og geta jólin reynst þungur baggi. Einnig
státar Bóksalan af svokölluðu jafnbesta verði því þar sem
auglýsingakostnaður Bóksölunnar er í miklu lágmarki heldur
það verði á bókum niðri. Stúdentar hafa áttað sig á þessu og
halda margir tryggð við Bóksöluna ár eftir ár.
Bókabúðin ,,okkar“
Eins og Kristín bendir á eru það stúdentar sem eiga Bóksöluna
þannig að það er okkur I hag að styðja við bakið á henni
og stuðla þannig að áframhaldandi góðu verði og úrvali af
bókum sem erfitt er að finna annarsstaðar. Svo allir af stað!
dœgurmái
„Barnafólk og annað fólk“
öm geta verið mjög skemmtileg, sagt fyndna hluti og
almennt verið krútt. Þau geta meira að segja verið
sæt og æðisleg viku í senn en það er líklega á fyrstu
vikum lífsgöngu þeirra og fer verulega eftir skyldleika
við hvert bam fyrir sig. Eftir það em þau skemmtileg
nokkrar klukkustundir í senn en fara þá að garga eða rifast og em alls
ekki skemmtileg í nokkum tíma eftir það.
Vitrir menn hafa skrifað langar greinar um það
hversu mikið andstæðubúnt mannkynið er og
em böm þar engin undantekning. Eins og þau
geta verið sæt og skemmtileg þá geta þau líka
einna helst minnt á lítil skrimsli. I strætó svo
dæmi sé tekið er ekkert gaman að sitja við hliðina
á bami sem getur hreyft sig, hvað þá að bera
ábyrgð á einu sllku. Sama er uppi á teningnum
I Bónus eða á læknastofunni eða bara almennt
þar sem böm sjá sig knúin til að grenja hátt og
öskra. Það er mér því mikil ráðgáta af hveiju
konur á ákveðnum aldri (0-100 ára) sjá ástæðu
fyrir mig að eignast „eitt svoleiðis".
Um leið og komið er yfir tvítugsaldurinn finnur maður hvemig
augnaráð sumra (þá aðallega fólks sem þekkir undirritaða b'tið) fer
að breytast. Einkum þegar talið berst að nýjasta parinu eða nýjasta
fjölskyldumeðlimnum. Þá kemur órætt bros yfir fólk, það snýr sér við
og spyr: „Er þig ekkert farið að langa I eitt?" Spumingin er reyndar
mjög tvlræð þar sem bameignir innihalda yfirleitt tvo aðila svo þessi
spuming er ennþá meira óþolandi fyrir einhleypa. Svarið er líka frekar
einfalt: „Nei mig langar ekkert I „eitt"." Hvemig maður fer að þvl að
útskýra það fyrir þessum ágætu kvenmönnum er alls ekki auðvelt því
þær halda að rök eins og að böm séu svo sæt og veiti manni svo mikla
Ufsfyllingu séu I alvörunni pottþétt.
Jú eins og sagði hér að ofan em böm alveg sæt. En mér finnst Ewan
McGregor líka mjög sætur en dettur ekki I hug að langa I eins og fjögur
stykki af honum á mismunandi aldri. Kannski af því að það er ekki
hægt og ég er nokkuð viss um að maður eins og Ewan McGregor geti
veitt mér mjög mikla Ufsfyllingu einn og sér. En
nóg um það.
Fyrrgreind tegund af kvenmönnum er mjög
skilningsrik á að ungt fólk þurfi nú að hlaupa
af sér homin og mennta sig í leiðinni. Það á
þó að hafa vakandi auga fyrir góðum kosti til
undaneldis í leiðinni og eftir u.þ.b. þriggja til
fjögurra ára homahlaup og menntun sé kominn
tími til að koma með „ eitt". Ef þetta hefur ekki
gengið eftir ertu annaðhvort samkynhneigð,
drykkjusjúklingur eða asni. Ef ekki allt.
Allavega er rik ástæða til að hafa áhyggjur og
jafnvel herða aðeins árásina með fullyrðingum
eins og: „Nei þessi hefur bara engan áhuga
„Það kallast víst metnaður og er I tísku núna I
pistill Sigríður Geirsdóttii sigrige@hi.is
á fjölskyldulífi."
Ameriku."
Á meðan verð ég að viðurkenna að ég er guðs lifandi fegin að geta skilað
krúttunum til réttra eigenda, áhyggjulaus um allar uppeldisaðferðir og
framtíð bamanna. Það er Uka fint að geta hoppað út úr strætó einni
stoppistöð fyrr og geta kallað það geðvemd. Ef ég væri með „eitt"
æpandi í strætó og gerði það sama kallaðist það nefnilega geðveiki.
Og eins og staðan er I heiminum I dag sé ég ekki ástæðu til að fjölga
mannkyninu - allavega ekki I náinni framtíð.
BENSÍNDÆLUMAÐURINN
Maðurinn sem reyndi að stöðva samráð olíuíélaganna...
viðtal Einar Þorsteinsson einatho@hi.is
maí 2001 tók ungur maður lögin í sínar
hendur. Friðrik Rúnar Garðarsson
læknanemi ákvað þá að fletta ofan af
verðsamráði olíufélaganna upp á eigin
spýtur. Stúdentablaðið hafði upp á
Bensíndælumanninum svokallaða og spurði hann
spjörunum úr og fékk að vita hvað í ösköpunum hann
hefði verið að hugsa.
„Ég hef alltaf átt erfitt með
að skilja langlundargeð
íslendinga gagnvart óréttlæti.
Það sem hleypti þessu af stað
var að verðið á bensíni hafði
hækkað ótrúlega hratt hjá
öllum olíufélögunum I einu
án þess að nokkur gerði neina
athugasemd við það. Blöðin
fjölluðu um þessar samræmdu
verðhækkanir og almenn
reiði ríkti í samfélaginu en
enginn gerði neitt af alvöru
I málinu," segir Friðrik og
gerir blaðamanni strax ljóst
að á þessum tíma var honum
alvara I huga og að þetta hafi
síst af öllu verið eitthvað
menntaskólaprakkarastrik.
Hvemig var atburðarásin?
„Ég fór I símaskrána og fann
hvar allar Essostöðvarnar
voru staðsettar, skipulagði
leið vestan úr bæ og upp
I Grafarvog, fór á hverja
bensínstöð og klippti bara
dæluhausinn af einni Ð98
oktana dælu á hverjum
stað. Ég man ekki alveg
nákvæmlega hvað þær vom
margar en ætli þær hafi ekki
verið um það bil tíu."
en var síðan
I lögreglubíl
á sínum tíma, en ég spyr Simma bara hver sé hálfviti núna?" segir
Friðrik háðskur. „ Lögreglan var svo komin á staðinn, en þá hafði
líklegast einhver frá fjölmiðlunum látið lögregluna vita."
Krefst opinberrar afsökunarbeiðni
Margir velta því eflaust fyrir sér hvemig Esso hafi tekið þessum
aðgerðum og Friðrik segir að hann hafi ekki fengið að tala við neinn
hjá ollufélaginu. Hann hafi hins vegar skilað pokanum með dælunum
og bréfinu I móttökuna
leiddur út
eftir stutt
viðtal við fréttamennina.
„Lögreglumennimir vom
hinir almennilegustu við mig
og ég sá á þeim að þeir skildu
sjónarmið mitt, eins og flestir
gerðu vonandi. Ég hitti
Geir Magnússon forstjóra
Esso síðar til að semja um
skuldina sem ég var dæmdur
til að greiða. Skuldin nam 25
þúsund krónum I Ríkissjóð
og 100 þúsund krónur fóru
I viðgerðarkostnað vegna
dælanna," segir Friðrik
og heldur hæðinn áfram .
„Geir forstjóri bauð mér af
höfðingsskap sínum að fella
niður viðgerðarkostnaðinn
gegn þvl að ég bæðist
afsökunar opinberlega,
en ég sagði honum að það
kæmi ekki til greina og
borgaði mlna skuld. " Er
eitthvað sem þú vilt segja
við Geir Magnússon I dag I
ljósi liðinna atburða? „Já
ég krefst þess einfaldlega
Friðrik Rúnar Garðarsson með bensíndæluna að vopni. hann biðji mig afsökunar
opinberlega," segir Friðrik
með réttlætisglampa I augum.
Olíufélögin svínuðu á okkur
Þetta em frekar óvenjulegar mótmælaaðgerðir, varstu ekki
hræddur um að verða gripinn við þetta lögbrot? „Jú auðvitað var
þetta svolítið stressandi þvi ef ég hefði verið gripinn á staðnum
hefði þetta litið út eins og skemmdarverk án tilgangs en hjá mér
var markmiðið skýrt, að vekja athygli almennings á því hvemig
olíufélögin svínuðu á okkur," segir Friðrik og heldur áfram. „Til að
koma I veg fyrir að ég yrði gripinn lagði ég alltaf bílnum I dálítilli
fjarlægð og setti dælurnar I svartan mslapoka sem ég geymdi I
skottinu, síðan hringdi ég nafnlaust þremur dögum seinna I
alla fjölmiðla og sagði þeim frá því sem ég hafði gert og að ég
hygðist fara upp I Esso til að skila dælunum," segir Friðrik með
prakkaraglampa I augunum.
Hann heldur áfram sögunni og segist hafa skrifað bréf áður en
hann fór upp I Essó þar sem hann skýrði málstað sinn. Þar hefðu
mætt honum fréttamenn með sjónvarpsmyndavélar frá öllum
fréttastofum, Rlkisútvarpið og spéfuglinn Simmi frá
X-inu. „Simmi útnefndi mig hálfvita vikunnar fyrir framtak mitt
Fjölmiðlar sinni skyldu sinni betur
Aðspurður um hvernig fjölmiðlar hefðu tekið á málinu segir
hann að þeir hafi brugðist lesendum sínum algjörlega, þeir hafi
fjallað lítið um ástæður gerða hans en aðallega um að þetta hafi
verið kjánalegt skemmdarverk, nánast illvirki. Hann telur að þeir
hefðu betur sinnt skyldu sinni sem rannsóknarfréttamenn, leitað
réttlætisins og sökkt sér ofan í málefni olíufélaganna og annarra
fyrirtækja sem augljóst var að misnotuðu aðstöðu sína og nefnir
I því sambandi tryggingafélögin. Ertu kannski að undirbúa sókn
gegn tryggingafélögunum? „Ég efast nú um það, ég sé ekki I fljótu
bragði hvemig hægt yrði að koma á þau höggi, jú annars, flestar
byggingar þeirra eru nú úr gleri svo það er nokkuð augljóst," segir
Friðrik hlæjandi. Hefur þetta haft einhver áhrif á þig síðar meir?
„Nei svo sem ekki, þó hef ég verið uppnefndur nokkrum nöfnum
eins og bensíndælumaðurinn eða slöngutemjarinn, en það ristir
ekki djúpt," segir baráttumaðurinn og læknaneminn Friðrik Rúnar
Garðarsson brosandi að lokum eftir að hafa sýnt af sér borgaralega
óhlýðni en fengið uppreisn æru.
«
1 4 STÚDENT ABLAÐIÐ