Morgunblaðið - 05.12.1982, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. DESEMBER 1982
Þessi mynd var tekin í Reykjavíkur apóteki 1915. Þá var apótekið í húsi, sem stóð við suðvesturhorn Austurvallar.
Ekki er vitað hver er við vigtina, en aðrir á myndinni eru, talið frá vinstri: Sören Kampmann, síðar fyrsti lyfsali í
Hafnarfirði, Kristinn Jónsson (Kristinn í apótekinu), Jens Peter Bjerregaard, síðar prófessor við tannlæknaháskól-
ann í Kaupmannahöfn, og Peter Oluf Christensen lyfsali. Afgreiðslustúlkurnar, sem standa í dyrunum eru Ingibjörg
Guðmundsdóttir og Oddný Björnsdóttir.
Lyfjafræðingafélag
Islands 50 ára
eftir Einar Magnús-
son lyfjafræðing
í DAG er Lyfjafræðingafélag
íslands 50 ára, en það var stofn-
að 5. desember 1932 að Hótel
Borg. Þá voru um 10 starfandi
lyfjafræðingar í Reykjavík í fjór-
um apótekum: Iðunni, Ingólfs,
Laugavegs, og Reykjavíkur Apó-
teki. Það munu hfa verið þeir
Holger Mikkelsen og Jens
Gunnar Hald, sem voru aðal-
hvatamenn að stofnun félagsins
og sátu þeir í fyrstu stjórn þess,
Holger sem varaformaður og
Jens sem gjaldkeri. Aðrir í
fyrstu stjórninni voru Aksel
Kristensen formaður, sem
seinna var gerður að fyrsta heið-
u rsfélaga lyfjafræðingafélagsins
og Óskar B. Erlendsson ritari.
Aðeins einn þessara fyrstu
stjórnarmanna er enn á lífi, dr.
Jens Gunnar Hald, sem býr í
Danmörku og getið hefur sér
heimsfrægðar fyrir vísindastörf.
Uppgötvaði m.a. ásamt dr. Erik
Jakobsen, dönskum lækni lyfið
Antabus, sem notað hefur verið
gegn alkóhólisma. í tilefni af 50
ára afmælinu hefur Lyfjafræð-
ingafélag íslands boðið dr. Hald
ásamt konu hans, Hildi Gríms-
dóttur, til landsins, og var hann
útnefndur heiðursfélagi Lyfja-
fræðingafélags íslands í
afmælishófi, sem haldið var í
gærkvöldi.
Upphaflega var Stéttarfélag
lyfjafræðinga, eins og það hét
_þá, stofnað til að vinna að
samræmingu á ýmsum sviðum
í starfi lyfjafræðinga og gæta
hagsmuna þeirra. Af þeim
málum sem unnið var að á
fyrstu árum félagsins má
nefna: samræmingu fram-
leiðsluforskrifta, vaktaskipt-
ingu lyfjabúða, lífeyrissjóðs-
mál, kjaramál, útgáfustarf-
semi og fræðslumál. Frá því
að félagið var stofnað hefur
það stöðugt eflst og félags-
mönnum fjölgað og eru nú um
160 skráðir félagsmenn. Eftir-
launa- og styrktarsjóður lyfja-
fræðinga var stofnaður 6. júní
1940, en var síðar eða 9. júlí
1956 breytt í lífeyrissjóð apó-
tekara og lyfjafræðinga.
Arið 1946 var fyrst gerð til-
raun til að gefa út tímarit. Hét
það Farmasía — tímarit apó-
tekara og lyfjafræðinga og
kom út í 3 tölublöðum en rit-
stjóri þess var Mattías Ingi-
bergsson. Eftir 18 ára hlé á
blaðaútgáfu árið 1966 var aft-
ur hafist handa um útgáfu
tímarits. Hófst þá útgáfa
Tímarits um lyfjafræði, sem
gefið hefur verið út óslitið síð-
an, 1—3 tölublöð á ári. Fyrsti
ritstjóri þess var Vilhjálmur
G. Skúlason. Árið 1979 hóf
stjórn félagsins útgáfu frétta-
bréfs og sama ár kom út á veg-
um félagsins fyrsti vísir að
Handbók LFÍ. Um nokkurt
skeið hefur verið unnið að út-
gáfu Lyfjafræðingatals, sem
nú mun koma út í tilefni 50
ára afmælisins.
Á þrjátíu og fimm ára af-
mæli félagsins var Menning-
arsjóður lyfjafræðinga stofn-
aður og var ákveðið að úr hon-
um skyldi varið ákveðinni
upphæð til kaupa á tímaritum
og fagbókum. Var það m.a. til
þess að stofnað var bókasafn
félagsins, sem var opnað tveim
árum síðar, í október 1969. Á
síðari árum hafa félaginu bor-
ist ýmsar veglegar bókagjafir,
sem varðveittar eru í bóka-
safninu.
Fyrstu stjórnarfundir í fé-
laginu voru haldnir í lyfjabúð-
unum en síðar í húsnæði
Verslunarmannafélags
Reykjavíkur, í Háskólanum og
í húsnæði BHM. Árið 1969
fékk félagið leigt húsnæði að
Suðurlandsbraut 6 en árið
1978 eignaðist félagið sitt eigið
húsnæði að Öldugötu 4 ásamt
Apótekarafélagi íslands og
Lífeyrissjóði apótekara og
lyfjafræðinga. Þar hefur feng-
ist aðstaða fyrir bókasafn,
mir.jasafn og skrifstofu fé-
lagsins, en einnig er þar sæmi-
leg aðstaða fyrir minni fundi.
Þá hefur félagið nú á þessu
afmælisári fest kaup á landi
Aksel Kristensen fyrsti formaður
Lyfjafræðingafélags Islands. Mynd-
in er tekin á 35 ára afmæli félagsins,
þegar Aksel var kjörinn heiðursfé-
lagi.
Dr. pharm. Jens Gunnar Hald
undir væntanlegt orlofsheim-
ili. Síðustu þrjú árin hefur fé-
lagið ráðið framkvæmdastjóra
og gegnir Guðríður Einars-
dóttir því starfi nú.
Lyfjafræðingafélag íslands
hefur tekið virkan þátt í sam-
starfi við önnur félög, bæði
hér á landi gegnum Bandalag
háskólamanna og Samtök
heilbrigðisstétta, og erlendis
gegnum Nordisk Farmaceut
Union og Fédération Internat-
ionale Pharmaceutique. Síð-
astliðið sumar stóð félagið
m.a. í þriðja sinn fyrir árleg-
um fundi norrænu lyfjafræð-
ingafélaganna. Þá hefur fé-
lagið átt gott samstarf við
Apótekarafélag íslands um
ýmis málefni, er sameiginleg
eru fyrir alla lyfjafræðinga á
íslandi.
Þau verkefni sem félagið
sinnir nú eru enn sem fyrr
flest tengd hagsmunamálum
lyfjafræðinga, kjaramálum,
útgáfustarfsemi og fræðslum-
álum. Reynt er eftir mætti að
fylgjast með og hafa áhrif á
gerð laga og reglugerða og
nám lyfjafræðinga við háskól-
ann en nú á þessu ári hefst
nám til kandidatsprófs í lyfja-
fræði við Háskóla íslands. Áð-
ur var aðeins hægt að ljúka
aðstoðar lyfj af ræði ngspróf i
hér á landi.
Undanfarna áratugi hefur
innlendur lyfjaiðnaður verið á
undanhaldi. Hlutur innlendra
lyfja í heildarverðmæti seldra
lyfja hefur farið minnkandi
með ári hverju. Ýmislegt
bendir þó til þess að nú sé
þessi þróun að snúaast við. Á
árinu 1977 var mörkuð ný
stefna af heilbrigðisyfirvöld-
um, sem leiddi til þess, að far-
ið var að skrá lyf framleidd
innanlands á sérlyfjaskrá.
Flestum ber saman um að
þessi nýja stefna sé rétt, þó að
sumu leyti hafi verið óheppi-
lega af stað farið og framleið-
endur hafi um of fetað í fót-
spor hver annars. í nóvember
1981 stóð Lyfjafræðingafélag
íslands fyrir ráðstefnu ásamt
Apótekarafélagi íslands um
lyfjaiðnað á íslandi, stöðu
hans í dag og framtíðarhorfur.
Þar kom fram að mikil upp-
bygging hefur átt sér stað í
þessum iðnaði á 3Íðustu árum
og lyfjafræðingar sem við
framleiðslu starfa vel undir
það búnir að hefja sókn í inn-
lendum lyfjaiðnaði.
Uppgangur hefur orðið á
fleiri sviðum lyfjafræðinnar á
síðustu árum en í framleiðsl-
unni. Má þar nefna sjúkra-
Kvistir 1 líístrénu
*
— viðtalsbók eftir Arna Johnsen komin út
„ÞETTA ER SVONA sitt af hverju landshorninu, viðtöl sem
ég hef tekið í gegnum tíðina,“ sagði Árni Johnsen á blaða-
mannafundi sem bókaútgáfan Örn og Örlygur boðaði til í
tilefni af útgáfu viðtalsbókarinnar „Kvistir í lífstrénu“ eftir
Árna. Það kom fram hjá Árna, að viðtölin hafa verið tekin á
15 ára tímabili og mörg birst áður í Morgunblaðinu. Sum eru
hins vegar ný af nálinni. Svo er til dæmis um viðtölin við
stjórnmálamennina Björn Pálsson á Löngumýri og Hannibal
Valdimarsson.
í bókinni eru 20 viðtöl við eft-
irtalin: Síra Valgeir Helgason,
Gísla á Uppsölum, Jón í Syðri-
Neslöndum, Aðalstein Guðjóns-
son (Alla kött), Sigurð Dav-
íðsson á Hvammstanga, Guð-
finnu Breiðfjörð (Minnu), Björn
á Löngumýri, Einar Gíslason í
Fíladelfíu, Oddgeir Karlsson,
Sigurð í Kiljuholti, Jón Níels-
son, Hannibal Valdimarsson,
Helga S. Eyjólfsson, Ásgeir M.
Ásgeirsson (Geira í Sjóbúðinni),
Lárus í Grímstungu, Ágúst
Gíslason (Gústa Guðsmann),
Jóhann Níelsson, Snorra Halí-
dórsson í Húsasmiðjunni, Jón í
Sjólyst og Jens í Munaðarnesi.
I formála bókarinnar segir
m.a.: „Það er nú að mestu liðin
tíð að það sé sjálfsagt að menn
fari sínar eigin leiðir í orðum og
athöfnum og þeir einstaklingar
sem ekki binda bagga sína
nákvæmlega sömu hnútum og
samferðamennirnir þykja á tíð-
um kvistir í því lífsmynstri,
lífstré, sem þjóðfélagið hefur
búið okkur. Sem betur fer eru
þó enn til menn, og verða von-
andi um langa framtíð, sem
fara sínu fram, óháðir þrasi um
„verðbólgu og vísitölu á árs-
grundvelli" — menn sem eru
Morgunblaðið/ Émilía
Frá blaðamannafundinum. Höfundur ásamt einum viðmælenda sinna í bók-
inni, Hannibal Valdimarssyni, fyrrverandi ráðherra.