Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 1895, Side 94

94
skömmu eptir að Spánverjar voru drepnir, meðan>
menn mundu ljóst hvernig alt fór fram.
»Spönsku visur« hafa stórmikla þýðíngu fyrir
sögu viganna, því fyrst og fremst eru þær bygðar
á opinberum skilríkjum og svo sýna þær hvernig“
allur þorri Vestfirðínga, Ari bóndi og flokkur hans,
leit á málið. Jón lærði hélt heldur taum Spánverja,
eins og þegar hefir verið drepið á, en »Spönsku
vísur« taka í hinn streinginn og niða Spánverja.
niður fyrir allar hellur. Það er auðséð, að séra 0-
lafur gerir sem mest úr gripdeildum þeirra og ill-
virkjum og lætur einn dóm gánga yfir þá alla saman.
Hann er auðsjáanlega miklu hlutdrægari en Jón
lærði, en þar sem þessi tvö heimildarrit eru samin
í svo misjöfnum anda, fylla þau hvort annað upp.
ágætlega og það því fremur, sem kvæðið getur um
ýmsa atburði, sem ekki eru nefndir í þætti Jóns,.
en annars er frásögnin í kvæðinu miklu ógreinilegri
en í þættinum, eins og við er að búast, þar sem
það er miklu styttra og auk þess hefir, með vilja,.
verið slept að geta um ýmislegt, sem Jón færir til,.
í skýrslunni til alþíngis og er því ekki heldur getið
um það í drápunni. Sagan er reyndar meira en
hálfsögð í þætti Jóns lærða, en þó ekki full sögð..
Það verður hún tyrst, þegar Iika er tekið tillit til
kvæðis séra Olafs. Þá verða atburðirnir svo skýrir
og ljósir sem framast er auðið, eptir faungum þeim
sem nú eru til.
Kvæði séra Olafs hefir feingið miklu betri byr
en þáttur Jóns lærða. Jón Espólín fer eptir því i
Árbókum sinum, en þó hefir hann misskilið það.
sumstaðar, eins og seinna verður tekið fram. Lík-
lega hefir Jón Espólfn farið eptir nr. 70,4to. í Hrs.
Bókmentafélagsins í Kaupmannahöfn, því hann hefir